Seminarium licencjackie: Biogeografia ekologiczna WF-OB-SLBG
Seminarium (SEM) Semestr letni 2022/23

Literatura:

1. Ch.J. Krebs 2011. Ekologia. PWN, Warszawa

2. J. Weiner 1999. Życie i ewolucja biosfery. PWN, Warszawa

3. A.S. Pullin 2007. Biologiczne podstawy ochrony przyrody. PWN, Warszawa

4. T. Umiński 1984. Zwierzęta i kontynenty. WSiP, Warszawa

5. T. Umiński 1986. Zwierzęta i oceany. WSiP, Warszawa

6. T. Umiński 1998. Życie naszej ziemi. WSiP, Warszawa

7. G.C. MacGavin 2007. Zagrożona przyroda. Gatunki, które wkrótce wyginą. Bellona, Warszawa

Literatura uzupełniająca:

1. M.V. Lomolino, B. Riddle, R.J. Whittaker, J.H.Brown 2010. Biogeography, Fourth Ed. Sinauer

2. P.P. Wtorow, N.N. Drozdow 1981. Biogeografia kontynentów. PWN, Warszawa

3. D. Palmer, P.Barrett. 2009. Ewolucja. Historia życia. MAK, Bremen

4. D.J. Futuyma 2008. Ewolucja Wydawnictwo UW, Warszawa

5. E.O. Wilson 1992. Różnorodność życia, PIW

6. P.D. Ward 1997. Tajemnica epoki lodowcowej Prószyński i S-ka

Czasopisma naukowe i popularnonaukowe z zakresu biologii, zoologii, biogeografii oraz ochrony przyrody: Przegląd Zoologiczny, Przyroda Polska, Kosmos, Notatki Ornitologiczne, Acta Ornithologica, Chrońmy Przyrodę Ojczystą, Wiedza i Życie, Świat Nauki, The American Naturalist, Trends of Ecology and Evolution, Journal of Biogeography, Conservation Biology

a) Efekty kształcenia

1. Wiedza.

EK1 - student rozumie i wyjaśnia znaczenie czynników odpowiedzialnych za współczesne rozmieszczenie i różnorodność fauny i flory, zarówno historyczne, jak i współczesne; interpretuje znaczenie różnych czynników zmieniających zasięgi gatunkowe;

EK2 – student charakteryzuje poziomy organizacji życia, bioróżnorodności w różnych rejonach świata

EK3 - student identyfikuje, klasyfikuje i analizuje zakłócenia spowodowane przez człowieka wpływające na rozmieszczenie fauny i flory i jej różnorodność.

2. Umiejętności:

EK4 – student użytkuje komputer i stosowne oprogramowanie w zakresie koniecznym do wyszukiwania informacji, komunikowania się, sporządzania prezentacji

EK5 - student korzysta z informacji źródłowych w języku polskim i angielskim (np. mapy, fotografie, wywiad, Internet, czasopisma fachowe) prowadzi analizy, syntezy, podsumowania, krytyczne oceny i poprawne wnioskowania na podstawie źródeł

EK6 – student stawia hipotezy dotyczące przyczyn zaistniałych zagrożeń

EK7 – student potrafi przygotować ustną prezentację szczegółowych zagadnień z zakresu biogeografii oraz uczestniczyć w ukierunkowanej dyskusji z wykorzystaniem języka naukowego, potrafi napisać pracę licencjacką

3.Kompetencje:

EK8 - Zna zakres posiadanej przez siebie interdyscyplinarnej wiedzy i posiadanych umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się

EK9 - Wykazuje ostrożność i krytycyzm w przyjmowaniu informacji z literatury naukowej, Internetu, a szczególnie dostępnej w masowych mediach, mających odniesienie do biogeografii

EK10 - Rozumie potrzebę ustawicznego pogłębiania swoich umiejętności językowych oraz potrafi samodzielnie wykorzystywać w tym celu dostępne mu źródła. Potrafi czytać ze zrozumieniem teksty ogólne i specjalistyczne

1. Wiedza (EK 1-3):

- na ocenę 2 (ndst.) Student nie rozumie i nie potrafi wyjaśnić znaczenia czynników odpowiedzialnych za współczesne rozmieszczenie i różnorodność fauny i flory, zarówno historycznych, jak i współczesnych; nie potrafi zinterpretować znaczenia różnych czynników zmieniających zasięgi gatunkowe; student ma problem ze scharakteryzowaniem poziomów organizacji życia, bioróżnorodności w różnych rejonach świata; student nie potrafi poprawnie zidentyfikować, sklasyfikować i przeanalizować zakłóceń spowodowanych przez człowieka wpływających na rozmieszczenie fauny i flory i jej różnorodność.

- na ocenę 3 (dst.) Student poprawnie rozumie i potrafi wyjaśnić znaczenie niektórych czynników odpowiedzialnych za współczesne rozmieszczenie i różnorodność fauny i flory, zarówno historyczne, jak i współczesne; poprawnie interpretuje znaczenie niektórych czynników zmieniających zasięgi gatunkowe; student stara się scharakteryzować poziomy organizacji życia, bioróżnorodności w różnych rejonach świata, nie zawsze poprawnie; student poprawnie identyfikuje i klasyfikuje niektóre zakłócenia spowodowane przez człowieka wpływające na rozmieszczenie fauny i flory i jej różnorodność, ale ma problemy z poprawną analizą ich przyczyn i nie wie jak można im zapobiegać.

- na ocenę 4 (db.) Student rozumie i potrafi wyjaśnić znaczenie większości czynników odpowiedzialnych za współczesne rozmieszczenie i różnorodność fauny i flory, zarówno historycznych, jak i współczesnych; dobrze interpretuje znaczenie różnych czynników zmieniających zasięgi gatunkowe; student właściwie charakteryzuje poziomy organizacji życia, bioróżnorodności w różnych rejonach świata; student identyfikuje, klasyfikuje i prawidłowo analizuje zakłócenia spowodowane przez człowieka wpływające na rozmieszczenie fauny i flory i jej różnorodność i zna niektóre sposoby zapobiegania tym zakłóceniom.

- na ocenę 5 (bdb.) Student doskonale rozumie i wyczerpująco wyjaśnia znaczenie czynników odpowiedzialnych za współczesne rozmieszczenie i różnorodność fauny i flory, zarówno historycznych, jak i współczesnych; wyczerpująco interpretuje znaczenie różnych czynników zmieniających zasięgi gatunkowe; student bardzo dobrze charakteryzuje poziomy organizacji życia, bioróżnorodności w różnych rejonach świata; student trafnie identyfikuje, klasyfikuje i wyczerpująco analizuje zakłócenia spowodowane przez człowieka wpływające na rozmieszczenie fauny i flory i jej różnorodność i wie jak im zapobiegać.

2. Umiejętności (EK4-7):

- na ocenę 2 (ndst.): Student nie potrafi użytkować komputera i stosownego oprogramowania w zakresie koniecznym do wyszukiwania ważnych informacji i sporządzania prezentacji, potrafi komunikować się za pomocą komputera; student korzysta z informacji źródłowych wyłącznie w języku polskim (np. mapy, fotografie, wywiad, Internet, czasopisma fachowe), nie potrafi prowadzić analizy, syntezy, podsumowania, krytycznej oceny i poprawnego wnioskowania na podstawie źródeł; student nie potrafi postawić poprawnej hipotezy dotyczącej przyczyn zaistniałych zagrożeń; student nie potrafi przygotować w sposób poprawny ustnej prezentacji dotyczącej szczegółowych zagadnień z zakresu biogeografii oraz nie uczestniczy w ukierunkowanej dyskusji z wykorzystaniem języka naukowego; nie potrafi napisać pracy dyplomowej.

- na ocenę 3 (dst.): student poprawnie użytkuje komputer i stosowne oprogramowanie w zakresie koniecznym do wyszukiwania informacji, komunikowania się, sporządzania prezentacji; student korzysta z informacji źródłowych wyłącznie w języku polskim (np. mapy, fotografie, wywiad, Internet, czasopisma fachowe) prowadzi analizy, podsumowania, ma problem z poprawnym wnioskowaniem na podstawie źródeł; student próbuje stawiać poprawne hipotezy dotyczące przyczyn zaistniałych zagrożeń, choć nie zawsze mu się to udaje; student potrafi przygotować poprawną ustną prezentację dotyczącą szczegółowych zagadnień z zakresu biogeografii, ale nie uczestniczy w ukierunkowanej dyskusji z wykorzystaniem języka naukowego, posługuje się językiem potocznym i nieprecyzyjnym; jest w stanie napisać prace dyplomowa, ale jest ona napisana nieprofesjonalnie, oparta głównie o źródła internetowe (nieliczne)

- na ocenę 4 (db.): Student sprawnie użytkuje komputer i stosowne oprogramowanie w zakresie koniecznym do wyszukiwania informacji, komunikowania się, sporządzania prezentacji, choć nie zawsze właściwie dobiera źródła; student potrafi korzystać z informacji źródłowych w języku polskim i angielskim w zakresie podstawowym (np. mapy, fotografie, wywiad, Internet, czasopisma fachowe) prowadzi analizy, syntezy, podsumowania, krytyczne oceny i poprawne wnioskowania na podstawie źródeł;

student stawia poprawne hipotezy dotyczące przyczyn zaistniałych zagrożeń; student potrafi przygotować samodzielnie ustną prezentację dotycząca szczegółowych zagadnień z zakresu biogeografii oraz uczestniczy w ukierunkowanej dyskusji. Brakuje mu biegłości w wykorzystaniu języka naukowego; student jest w stanie przygotować dobra prace licencjacką, która jest jednak oparta na słabym materiale literaturowym i wymaga wielu poprawek i uzupełnień. Brakuje biegłości w posługiwaniu się językiem naukowym

- na ocenę 5 (bdb.): student sprawnie użytkuje komputer i stosowne oprogramowanie w zakresie koniecznym do wyszukiwania właściwych informacji, komunikowania się, sporządzania prezentacji; student bez problemu korzysta z informacji źródłowych w języku polskim i angielskim (np. mapy, fotografie, wywiad, Internet, czasopisma fachowe) doskonale prowadzi analizy, syntezy, podsumowania, krytyczne oceny i prawidłowe wnioskowania na podstawie znalezionych źródeł; student stawia prawidłowe hipotezy dotyczące przyczyn zaistniałych zagrożeń, potrafi znaleźć rozwiązania; student potrafi przygotować samodzielną ustną prezentację dotyczącą szczegółowych zagadnień z zakresu biogeografii oraz uczestniczy w ukierunkowanej dyskusji z wykorzystaniem języka naukowego; jest w stanie napisać bardzo dobrą prace licencjacka, dobrze przygotowana, napisana językiem naukowym i oparta na bogatym materiale źródłowym

3. Kompetencje (EK8-10):

Oceniana jest chęć ciągłego dokształcania się, głębsze zainteresowanie tematyką, ostrożność i krytycyzm w przyjmowaniu informacji z literatury naukowej, Internetu, a szczególnie dostępnej w masowych mediach, mających odniesienie do zagadnień poruszanych na seminarium; pogłębianie umiejętności językowych, a także samodzielność w wyszukiwaniu i wykorzystywaniu dostępnych źródeł.

Na ocenę końcową składają się:

Ocena z prezentacji artykułu związanego z tematem i/lub prezentacji związanej z danym tematem. Oceniane są: forma, treść i sposób przedstawienia prezentacji, umiejętność wyszukania odpowiedniego materiału do prezentacji)

Ocena aktywności podczas zajęć (uczestniczenie w dyskusji).

W semestrze letnim ocena końcowa jest średnią arytmetyczną ocen z prezentacji;

Dalsze szczegółowe kryteria oceniania zostaną podane uczestnikom w trakcie zajęć.

1. Zajęcia organizacyjne, jak przygotować prezentację

2. Zasięgi gatunków – czynniki ograniczające, status gatunku

3-4. Dyspersja i rola barier w ograniczaniu dyspersji (przykłady)

5-6. Specjacja (wyspy Galapagos, jeziora afrykańskie)

7-8. Ginięcie gatunków – współczesne przykłady

9-10. Endemity, relikty – pochodzenie, rodzaje (przykłady)

11. Rola człowieka w wymieraniu gatunków – fragmentacja i niszczenie siedlisk

12. Rola człowieka w wymieraniu gatunków – nadmierna eksploatacja gatunków

13. Rola człowieka w wymieraniu gatunków – zawleczenia

14. Reintrodukcja – przywracanie „wymarłych” gatunków w starych granicach zasięgu - przykłady

15. Wybór tematyki planowanej pracy dyplomowej

Opis metod dydaktycznych:

EK1-3 Wykład informacyjny – przedstawienie tematyki, sposobu prowadzenia zajęć oraz wymagań i oczekiwań nt. pracy na zajęciach i indywidualnego przygotowywania się do testów sprawdzających. Wyjaśnienie zasad nt. planowania, przygotowania i przeprowadzenia prezentacji multimedialnej

EK1-3 Wykład seminaryjny – uzupełnianie, wyjaśnianie, ewentualne również uściślenie treści tematycznych dot. przedstawianej na danych zajęciach prezentacji

EK 4-10 Indywidualna lektura tekstów naukowych - indywidualna lektura materiałów naukowych również w języku angielskim (książka, czasopismo, Internet), niezbędnych do przygotowania prezentacji multimedialnych na wylosowany temat oraz przygotowania się do quizów sprawdzających,

EK 4-10 Analiza treści materiału – omówienie, wspólnie z studentami na zajęciach, treści przedstawianego referatu w celu wyjaśnienia treści niezrozumiałych i ewentualnej ich weryfikacji

EK 1-10 Dyskusja – omawianie samej prezentacji (forma, zakres tematyczny i sposób przedstawienia), jak również treści w niej zawartych.

EK 1-10 Prezentacja multimedialna – prezentacje w programie PowerPoint lub równoważnym na wylosowany i wybrany temat. Prezentacje nie powinny trwać krócej niż 30 min i nie dłużej niż 45 min.

Opis sposobów weryfikacji efektów kształcenia:

Referat tematyczny/prezentacja multimedialna na wylosowany/wybrany temat – sposobem weryfikacji wyników kształcenia będzie ocena jakości pracy wykonanej przy przygotowaniu i wygłoszeniu referatu/prezentacji. Oceniana będzie treść tj. poziom merytoryczny, sposób przedstawienia tj. zaprezentowanie się studenta w czasie prezentacji oraz forma tj. sposób przygotowania prezentacji w PowerPoint

Indywidualna ocena przygotowania, aktywności i sumienności podczas zajęć – brak sumienności (duża liczba nieobecności) będzie obniżała, zaś aktywność na zajęciach podwyższała ocenę z przedmiotu.