Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Biblia w kulturze WT-CTR-WMB
Wykład monograficzny (WYK_MON) Semestr zimowy 2022/23

Informacje o zajęciach (wspólne dla wszystkich grup)

Liczba godzin: 30
Limit miejsc: (brak limitu)
Zaliczenie: Egzaminacyjny
MS Teams: https://teams.microsoft.com/l/team/19%3aD3KIRLmv993ItaSoOQm3Gk_fUJYLjdNUg6iwF1w24JQ1%40thread.tacv2/conversations?groupId=edf5eaa6-35e3-4064-861f-961a7b8cddb3&tenantId=12578430-c51b-4816-8163-c7281035b9b3
Literatura:

Materiały dydaktyczne przekazane w grupie zajęciowej na MS Teams.

Starowieyski M., Tradycje biblijne. Biblia w kulturze europejskiej, Wstęp, G. Ravasi, Kraków 2011.

Lektura zalecana - szczegółowo zakres stron z danych pozycji zostanie wskazany podczas jednostkowych zajęć powiązanych tematycznie.

Starowieyski M., Tradycje biblijne. Biblia w kulturze europejskiej, Wstęp, G. Ravasi, Kraków 2011.

Stanek T., Religie starożytnego Bliskiego Wschodu – zarys problematyki, w: I. S. Ledwoń, Stary Testament a religie, Lublin 2009, 21-38.

Stanek T., Asymilacja kulturowych i religijnych wartości ludów ościennych przez Izrael, w: I. S. Ledwoń, Stary Testament a religie, Lublin 2009, 39-68.

Jasnos R., Biblia między literaturą a teologią, Kraków 2007, 76-118.

Miler S., Huber R., Historia Biblii. Dzieje powstania i odczytywania Pisma Świętego, Warszawa 2005.

Alexander D., Alexander P., red., Przewodnik po Biblii, Warszawa 1996.

Armstrong K., Biblia. Biografia, Warszawa 2007.

Jakiel E., red., Biblia w dramacie, Gdańsk 2018.

Jakiel E., Mosakowski J., Biblia w literaturze polskiej, Gdańsk 2013.

Sławińska I. i in., red. Dramat i teatr sakralny, Lublin 1988.

Bukowski K., Biblia a literatura polska, Poznań 2003.

Komornicka A., Słownik zwrotów i aluzji biblijnych, Łódź 1994.

Szymik S., Biblia kodem kulturowym Europy, Lublin 2013.

Lis M, 100 filmów biblijnych, Rabid 2005.

Lis M., To nie jest Jezus. Filmowe apokryfy XXI wieku, Opole 2019.

Lis. M., Figury Chrystusa w Dekalogu Krzysztofa Kieślowskiego, Opole 2013.

Lis M., Garbicz A., red., Światowa encyklopedia filmu religijnego, Biały Kruk 2007.

Stabryła W. M., Manipulacja Biblią, Tychy 2011.

Ravasi G., Piękno Biblii, Salwator 2006.

Debray R., ST w arcydziełach malarstwa, Warszawa 2004.

Debray R., NT w arcydziełach malarstwa, Warszawa 2004.

Rynck, de P., Jak czytać opowieści biblijne i mitologiczne w sztuce, Kraków 2009.

Capoa Ch., Stary Testament. Postacie i epizody. Leksykon historia, sztuka, ikonografia, Warszawa 2007.

Zuffi S., Nowy Testament. Postacie i epizody. Leksykon historia, sztuka, ikonografia, Warszawa 2007.

Zakres tematów:

1. Wprowadzenie. Biblia jako nośnik kultury starożytnej – mimesis, kontynuacja, transformacja – 4 godziny

1.1. Biblia jako literatura zrodzona w określonych obszarach kultury. Tradycje literackie Bliskiego Wschodu i antyku grecko-rzymskiego i ich wpływ na autorów biblijnych.

1.2. Zderzenie kultur – organizacja relacji społecznych w Biblii oraz biblijne instytucje religijne jako element starożytnej kultury oczami współczesnego czytelnika.

2. Biblia jako część dziedzictwa kultury – 4 godziny

2.1. Edytorstwo biblijne. Ilustrowane manuskrypty i wydania Biblii ilustrowanych.

2.2. „Biblie ubogich” i Biblie moralizujące. Edycje historiograficzne. Wydania poliglotyczne. Współczesne edycje cyfrowe.

2.3. Symbolika o proweniencji biblijnej.

3. Kulturotwórczy wpływ Biblii – 2 godziny

3.1. Biblia jako dzieło kształtujące języki wernakularne, kreujące zapis języków mówionych, utrwalające tożsamości narodowe. Biblizmy w polszczyźnie.

3.2. Wpływ przekładów biblijnych na twórców literatury i sztuki.

4. Przykłady recepcji biblijnych w tekstach kultury – 8 godzin

4.1. Sposoby rozpoznawania i opisywania recepcji Biblii w kulturze – wybrane modele teoretyczne.

4.2. Polskie kalwarie, uliczne misteria pasyjne, szopka krakowska. Biblia w kulturze ludowej.

4.3. Biblia jako tworzywo dla twórców literatury. Zapożyczenia gatunkowe, tematyczne, recepcje postaci. Dyskusja nad wybranymi utworami.

5. Biblia i teatr. Misteria i dramat liturgiczny. Biblia a teatr uliczny. Dyskusja nad dramatem Romana Brandstaettera „Dzień gniewu”.

6. Biblia w sztukach wizualnych

6.1. Biblia jako dzieło zilustrowane i zinterpretowane w malarstwie. Czytanie tekstu a czytanie obrazu – 4 godziny

6.2. Biblia a sztuka filmowa. – 2 godziny.

7. Problem banalizacji przesłania biblijnego w tekstach kultury – 4 godziny.

7.1. Trawestacje świąt wyrastających z tradycji biblijnej w kulturze współczesnej.

7.2. Motyw biblijny a motyw przetworzony.

7.3. Mierzenie się ze Słowem, „Biblia odwrócona”. Kontrowersyjne i obraźliwe trawestacje biblijne w kulturze.

Grupy zajęciowe

zobacz na planie zajęć

Grupa Termin(y) Prowadzący Miejsca Liczba osób w grupie / limit miejsc Akcje
1 każdy wtorek, 15:00 - 16:30, sala 406
Dorota Muszytowska 16/39 szczegóły
Wszystkie zajęcia odbywają się w budynku:
Kampus Dewajtis Nowy Gmach
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)