Zakres tematów: |
Treści merytoryczne:
1. Pojęcie Unii Europejskiej i Wspólnot Europejskich. Ewolucja procesu integracyjnego (traktatowa, instytucjonalna, materialna i terytorialna), Historia procesów integracyjnych w Europie po drugiej wojnie światowej;
2. Zagadnienia ogólne systemu instytucjonalnego UE: pojęcie, elementy, zasady. Ogólne relacje miedzy UE a państwami członkowskimi: instytucje (Rada Europejska, Rada, Komisja Europejska, Parlament Europejski, TSUE, Trybunał Obrachunkowy, Europejski Bank Centralny), organy pomocnicze (Komitet Gospodarczy i Społeczny, Komitet Regionów), agendy UE;
3. Podmiotowość prawnomiędzynarodowa UE; Unia Europejska jako organizacja międzynarodowa o charakterze ponadnarodowym. Podmiotowość prawna UE. Członkostwo w Unii Europejskiej;
4. aksjologia prawa UE: wolność, demokracja, poszanowanie praw człowieka i ochrona praw podstawowych, rządy prawa, poszanowanie tożsamości narodowej państw członkowskich;
5. Jednostka w UE, obywatelstwo UE;
6. Prawo UE - pojęcie, struktura wewnętrzna, hierarchia źródeł prawa UE; źródła prawa UE: prawo pierwotne, zasady ogólne prawa, prawo międzynarodowe wiążące UE, prawo pochodne, akty niewiążące; prawo UE a prawo krajowe (zasada pierwszeństwa prawa UE, zasada skutku bezpośredniego, bezpośrednie obowiązywanie i stosowanie prawa UE);
7. Zakres obowiązywania prawa UE: zakres podmiotowy, przedmiotowy, temporalny i terytorialny;
8. Tworzenie prawa UE (tworzenie prawa pierwotnego, zawieranie umów międzynarodowych z podmiotami trzecimi, stanowienie prawa pochodnego - procedury tworzenia prawa UE); metody integracji (unifikacja, harmonizacja, koordynacja);
9. Implementacja prawa UE do krajowego porządku prawnego; zasady dotyczące zakresu obowiązywania prawa UE (zasada przyznania jako fundament prawa UE, kompetencje UE, zasada pomocniczości, zasada proporcjonalności, zasada lojalnej współpracy, obowiązek zapewnienia efektywności prawu UE w prawie krajowym, odpowiedzialność państwa za naruszenie prawa UE);
10. Stosowanie prawa UE: na poziomie UE i poziomie krajowym - zasady lojalności, pierwszeństwa, skutku bezpośredniego, odpowiedzialności odszkodowawczej, autonomii proceduralnej. Stosowanie prawa UE w Polsce;
11. Wykładnia prawa UE; współpraca sądów krajowych z TSUE w ramach procedury prejudycjalnej;
12. Kontrola przestrzegania prawa UE: sądowa (system skarg sądowych w UE: skarga na naruszenie prawa UE, skarga o stwierdzenie nieważności, skarga na zaniechanie działania prawotwórczego, skarga z art. 269 TfUE, skarga odszkodowawcza); ogólne przepisy dot. postępowania sądowego; pozasądowe (petycje do PE, europejski Ombudsman);
|