Literatura: |
Austin J.L., 1958, Wypowiedzi performatywne [w:] tegoż: Mówienie i poznawanie, przeł. B. Chwedeńczuk, Warszawa 1993: PWN, s. 311-334.
Bachtin M.,1986, Problem gatunków mowy, [w:] tegoż, Estetyka twórczości słownej, Warszawa 1986, s. 348-402.
Bartmiński J. (red.), 2001, Współczesny język polski, Lublin: Wyd. UMCS.
Bogusławski A., 1976, O zasadach rejestracji jednostek języka, "Poradnik Językowy" 1976 / 8, s. 356-364.
Bühler K., 1934, Teoria języka, przeł. J. Koźbiał, Uniwersitas, Kraków 2004, s. 25-34, 72-81.
Danielewiczowa M., 2004, Przedmowa do wydania polskiego [w:] Szkice z językoznawstwa ogólnego, przekł. M. Danielewiczowa, Warszawa: Wyd. Dialog.
Grice H. P., 1968, Logika i konwersacja, przeł. J. Wajszczuk, [w:] „Przegląd Humanistyczny” 1977, nr 6, s. 85-99.
Grzegorczykowa R., 2012, Wstęp do językoznawstwa, Warszawa: PWN.
Jakobson R., 1960, Poetyka w świetle językoznawstwa, przeł. K. Pomorska, [w:] tegoż: W poszukiwaniu istoty języka, t. 2, PIW, Warszawa 1989, s. 23-36.
Lyons J., 1983, Semantyka, t. 1, PWN, Warszawa, s. 176-223.
Markowski A., 2012, Wykłady z leksykologii, Warszawa: PWN.
Martinet A., 1960, Podwójne rozczłonkowanie języka [w:] Semiotyka dziś i wczoraj, red. L. Koj, J. Pelc, Ossolineum, Wrocław 1991.
Milewski T., 2004, Językoznawstwo, Warszawa, s. 5-21, 37-90.
Polański K. red., 1999, Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław: Ossolineum.
de Saussure F., 1991, Kurs językoznawstwa ogólnego, przeł. K. Kasprzyk, Warszawa: PWN, cz. I (Zasady ogólne): rozdz. 1-3.
de Saussure F., 2004, Szkice z językoznawstwa ogólnego, przekł. M. Danielewiczowa, Warszawa: Wyd. Dialog, z cz. „Dokumenty dawne”: drugi wykład genewski i „Cechy mowy ludzkiej”.
Tokarski R., 2014, Światy za słowami. Wykłady z semantyki leksykalnej, Lublin: Wyd. UMCS.
Ullmann S., 1962, Pojęcie znaczenia [w:] Semiotyka dziś i wczoraj, red. L. Koj, J. Pelc, Ossolineum, Wrocław 1991.
Wierzbicka A., 1967, O języku dla wszystkich, Warszawa.
|
Zakres tematów: |
Problemy szczegółowe, przedstawiane i omawiane w czasie wykładu:
1. Przedmiot językoznawstwa i różne aspekty badań lingwistycznych
- językoznawstwo jako nauka interdyscyplinarna
- problem pochodzenia języka
2. Typologie języków
- rodziny i grupy językowe
- języki fleksyjne, pozycyjne, aglutynacyjne, izolowane
3. Koncepcja języka F. de Saussure’a (langage, langue, parole; diachronia i synchronia)
4. Teorie znaku językowego
- język wśród innych rodzajów znaków (językoznawstwo jako dział semiotyki)
- koncepcja znaku językowego de Saussure’a
- trójkąt semiotyczny Ogdena i Richardsa
- trójkąt semiotyczny Morrisa
- znaki językowe: fonemy, morfemy, leksemy, wypowiedzenia
5. Relacje semantyczne w systemie języka (antonimia, hiponimia, synonimia)
6. Relacje syntagmatyczne w systemie języka - podsystem składniowy języka polskiego
7. Problem części mowy - różne klasyfikacje (semantyczna, fleksyjna i składniowa)
8. Wyraz słownikowy - gramatyczny - graficzny; pojęcie jednostki języka A. Bogusławskiego
9. Frazeologizmy jako element systemu języka - wyrażenia, frazy i zwroty
9. Zróżnicowanie polszczyzny - środowiskowe, stylistyczne, terytorialne i temporalne
10. Teorie aktu komunikacji i funkcji języka
- schemat aktu komunikacji K. Bühlera
- schemat aktu komunikacji R. Jakobsona
11. Teoria aktów mowy J. Austina
- performatywy i konstatacje
- lokucja, illokucja i perlokucja
12. Implikatury konwersacyjne P. Grice'a
13. Język a kultura
- hipoteza Sapira-Whorfa
- teoria semów mowy A. Wierzbickiej
|