Zakopane przełomu XIX i XX wieku jako narodowa i artystyczna Arkadia: fakty i mit WNHS-HS-ZAKOP
Wykład monograficzny (WYK_MON) Semestr zimowy 2024/25

LITERATURA PODSTAWOWA:

1. Czterysta lat dziejów Zakopanego, red. R. Dutkowa, Kraków 1991.

2. Kenarowa H., Od Zakopiańskiej Szkoły Przemysłu Drzewnego do szkoły Kenara, Kraków 1978.

3. Chrudzimska-Uhera K., Stylizacje i modernizacje. O rzeźbie i rzeźbiarzach w Zakopanem w latach 1879-1939, Warszawa 2013.

4. Między Giewontem a Parnasem: inspiracje artystyczne sztuką Podhala, red. S. Krzysztofowicz-Kozakowska, K. Onderka, Kraków 1997.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

5. Stanisław Witkiewicz - człowiek, artysta, myśliciel, red. Z. Moździerz, Zakopane 1997.

6. Majda J., Tatrzańskim szlakiem literatury, Kraków 1987.

7. Hubner-Wojciechowska, Sztuka Skalnego Podhala. Przewodnik dla kolekcjonerów, Warszawa 2019.

8. Polskie style narodowe 1890-1918, Muz. Nar. w Krakowie, Kraków 2021.

I st. studiów:

WIEDZA

Studentka/student ma uporządkowaną wiedzę szczegółową o rozwoju sztuki europejskiej od starożytności po czasy współczesne, zna terminologię oraz podstawowe metody badawcze historii sztuki.

Studentka/student zna i rozumie metody analizy i interpretacji dzieł sztuki, ma znajomość stosowanych w historii sztuki teorii i metodologii oraz zna jej najnowsze osiągnięcia.

Studentka/student Ma podstawową wiedzę o wybranych zagadnieniach sztuki świata i jej powiązaniach z naukami humanistycznymi.

UMIEJĘTNOŚCI

Studentka/student posiada umiejętność konstruowania logicznej wypowiedzi w mowie i w piśmie w języku polskim i obcym. Umie przygotować tekst naukowy z aparatem badawczym i poprawnie opracowanymi fotografiami dzieł sztuki.

Studentka/student potrafi pracować samodzielnie i w grupie, także interdyscyplinarnej, przyjmując w niej różne role. Potrafi komunikować się z otoczeniem uzasadniając merytorycznie swoje stanowisko.

II st. stud.

WIEDZA

Studentka/student ma uporządkowaną wiedzę szczegółową o wybranych problemach rozwoju sztuki europejskiej od starożytności po czasy współczesne; zna zaawansowaną terminologię oraz metody badawcze historii sztuki.

Studentka/student zna i rozumie w zaawansowanym stopniu metody analizy i interpretacji dzieł sztuki, ma uporządkowaną znajomość teorii i metodologii stosowanych w historii sztuki oraz zna jej najnowsze osiągnięcia.

Studentka/student ma uporządkowaną wiedzę o wybranych zagadnieniach sztuki świata i jej powiązaniach z naukami humanistycznymi.

UMIEJĘTNOŚCI

Studentka/student potrafi rozpoznać różne rodzaje i typy dzieł sztuki oraz wytwory kultury wizualnej, a także przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem samodzielnie wybranych lub opracowanych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego i miejsca w procesie historyczno-kulturowym.

Studentka/student posiada zaawansowaną umiejętność konstruowania logicznej wypowiedzi w mowie i w piśmie w języku polskim i obcym. Umie przygotować tekst naukowy z aparatem badawczym i poprawnie opracowanymi fotografiami dzieł sztuki.

KOMPETENCJE

Studentka/student jest gotowy do samodzielnego kształcenia się i korzystania z konsultacji specjalistycznych. Docenia wartość wiedzy ekspertów, ale jednocześnie jest gotów poddać wiedzę ekspercką krytycznej analizie. Jest przygotowany do współpracy i działań inicjatywnych na rzecz środowiska społecznego, w których jest gotów odgrywać rolę lidera.

ECTS 2 = 2x 25-30 godz.

30 godz. - uczestnictwo w wykładzie

30 godz. - lektura, przygotowanie pracy pisemnej

Zaliczenie przedmiotu na podstawie obecności (studentka/student ma prawo do maksymalnie trzech nieobecności) i pracy pisemnej.

- Ocenę dostateczną (3) otrzymuje studentka/student, który: uczęszczał regularnie na zajęcia, brał w nich czynny udział wykazując zainteresowanie pogłębieniem wiedzy w zakresie prezentowanej problematyki; wykazuje wiedzę w zakresie dziejów sztuki i oddziaływania nurtów i teorii humanistyki na sztuki plastyczne - w zakresie objętym programem wykładu.

- Ocenę dobrą (4) otrzymuje studentka/student, który: uczęszczał regularnie na zajęcia, brał w nich czynny udział, przygotował i złożył w wyznaczonym terminie pracę pisemną o tematyce z zakresu objętego programem wykładu, wykazując umiejętność konstruowania logicznej wypowiedzi, znajomość metod analizy i interpretacji dzieł sztuki.

- Ocenę bardzo dobrą (5) otrzymuje studentka/student, który: uczęszczał regularnie na zajęcia, brał w nich czynny udział, przygotował i złożył w wyznaczonym terminie pisemną pracę dotyczącą wybranego zagadnienia z zakresu objętego programem wykładu, wykazując umiejętność konstruowania logicznej wypowiedzi, przygotowania tekstu naukowego z aparatem badawczym i poprawnie opracowanym materiałem ilustracyjnym, znajomość metod analizy i interpretacji dzieł sztuki oraz stosowanych w historii sztuki teorii i metodologii.

Mityzacja chłopa polskiego (górala) w literaturze i sztuce XIX i 1 poł. XX w.

Góry i taternictwo - jako motyw w sztuce i mit narodowy.

Podhale w malarstwie i literaturze 2. poł XIX w.

Tatry w malarstwie polskim 2 poł. XIX i 1 poł XX w.

Szkoła Zawodowa Przemysłu Drzewnego w Zakopanem (historia, produkcja, sylwetki profesorów).

Styl zakopiański - styl narodowy.

Zbigniew Pronaszko i narodziny formizmu.

August Zamoyski i Rita Sacchetto w Zakopanem.

Okres międzywojenny w Zakopanem (kultura, sztuka).

Góralszczyzna na eksport (Wystawa Paryska 1925 r., Wystawa w Nowym Jorku 1939); Ludowość na sprzedaż.

Charakterystyka wybranych sylwetek twórców, m.in.: Władysław Skoczylas; Stanisław Ignacy Witkiewicz; Leon Chwistek; Karol i Zofia Stryjeńscy.

Sztuka ludowa - geneza i ewolucja pojęcia.

Zakopiańszczyzna i góralszczyzna na rynku sztuki w Polsce

Dziedzictwo kulturowe i narodowe Zakopanego - wyzwania i perspektywy

Wykład problemowy poświęcony omówieniu wybranych zagadnień historii sztuki i kultury środowiska zakopiańskiego w okresie 1880-1939.