Demokracja i społeczeństwo obywatelskie WSE-ZP-DSO
Konwersatorium (KON) Semestr letni 2024/25

M. Grabowska, T. Szawiel, (red.), Budowanie demokracji, Warszawa 2003. (fragmenty)

S. Huntington, Trzecia fala demokratyzacji, Warszawa 1993.

(fragmenty)

J. Szacki, (red.), Demokracja w obliczu populizmu, Warszawa 2007.

(fragmenty)

A. Dudek, O dwóch takich co podzieliły Polskę, Warszawa 2022, s. 60-82.

Ch. Taylor, Kiedy mówimy: społeczeństwo obywatelskie, w: K. Michalski red.,

Europa i społeczeństwo obywatelskie, Znak, Kraków 1994, s 59.

S. Sowiński, Idee i koncepcje społeczeństwa obywatelskiego, w: M. Witkowska, A.

Wierzbicki (red.), Społeczeństwo obywatelskie, Aspra, Warszawa 2005, s. 51-77.

S. Sowiński, Ramy, topos i logika sfery publicznej, w: tenże, Boskie, cesarskie, publiczne,. Debata o legitymizacji Kościoła katolickiego w Polsce, sferze publicznej, w latach 1989 – 2010, Warszawa 2012, s. 21 – 48.

Zakładane w trakcie konserwatorium przedmiotowe efekty uczenia się to:

- Nabycie oraz ugruntowanie wiedzy na temat fenomenu współczesnych demokracji, oraz związanych z nimi wyzwań i dylematów.

- Nabycie oraz ugruntowanie wiedzy na temat fenomenu współczesnego społeczeństwa obywatelskiego.

Zasady oceny i zaliczenia zajęć.

I.Warunkiem zaliczenia zajęć jest:

a. Obecność na zajęciach (co najmniej wszystkie minus 2).

b. Zaliczenie kartkówek i testu końcowego w części konwersatoryjnej (test ma charakter pytań otwartych i odpowiedzi opisowych).

c. Wystąpienie w grupie zadaniowej.

II. Ocena jest pochodną:

a. Oceny wystąpienia grupy – proponuję prowadzący ( waga 30%)

b. Wyniku testu końcowego ze znajomości tekstów (waga 70%).

c. Osoby, które zdają w 1. terminie wszystkie kartkówki mogą być zwolnione z testu i otrzymują z niego ocenę dostateczną + .

d. Osoby, które zdają w terminie wszystkie kartkówki (-1) mogą być zwolnione z testu i otrzymują z niego ocenę dostateczną.

e.Regularna konstruktywna aktywność w czasie dyskusji na zajęciach (wykładowca może wskazać 2-3 najbardziej aktywne w czasie całego semestru osoby) może podnieść pozytywną ocenę końcową o jeden stopień.

Obie składowe oceny muszą być pozytywne .

III. Struktura i forma prezentacji:

a.Próba zarysowania sytuacji faktycznej do której odnosi się pytanie.

b.Próba zdefiniowania pojęcia teoretycznego zawartego w pytaniu.

c.Próba prezentacji różnych możliwych odpowiedzi na zadane pytanie.

d.Wybór i uzasadnienie odpowiedzi.

e. Wystąpienie wspólnie przygotowane i zaprezentowane.

f. Możliwie mówione (a nie czytane) z możliwym wsparciem prezentacji etc.

g. Długość wystąpienia ok. 50-60 minut.

h. Ocenie podlega treść i forma.

Konwersatorium podejmuje następujące zagadnienia:

- Teoretyczne ujęcia demokracji

- III (i ½?) fali demokracji?

- Problem populizmu

- Społeczeństwo obywatelskie, czyli?

- Fenomen sfery publicznej,

- Sfera publiczna współczesnej Polski

- Prezentacje przygotowane przez poszczególne grupy.

Tematy prezentacji do wyboru przez poszczególne grupy w roku 2025:

- Demokracja w Polsce po roku 2005. Siła i słabości.

- Media tradycyjne i społecznościowe we współczesnej Polsce. Sojusznicy czy wrogowie demokracji?

- Podemos, AfD, Węgierska Partia Psa o Dwóch Ogonach, Piraci … i inne partie antysystemowe. Eksces, naturalna konsekwencja, zagrożenie czy szanse współczesnej demokracji?

- Amerykańska demokracja XXI w. Wzloty i upadki?

- Brexit. Demokratyczny głos ludu, czy populistyczne uniesienie?

- Donald Trump, Victor Orban, Ercep Erdogan – charyzmatyczni ludowi liderzy naszych czasów, czy autokraci?

- Czy demokracja może być świecka? Kto, co w społeczeństwie zsekularyzowanym może odtworzyć kulturowe fundamenty liberalnej demokracji, w epoce XXI wiecznych „burz i naporów” wojen, pandemii).

W pierwszej części semestru metoda konwersatoryjna, w drugiej warsztatowa (prezentacja i omówienie wystąpień tematycznych poszczególnych grup).