WM: Etyka i język
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | WF-FI-13-WMROZ18 |
Kod Erasmus / ISCED: |
08.1
|
Nazwa przedmiotu: | WM: Etyka i język |
Jednostka: | Instytut Filozofii |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Poziom przedmiotu: | podstawowy |
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się: | FI1_W08 FI1_W13 FI1_U04 FI1_U23 FI1_K02 |
Skrócony opis: |
Wykład dotyczy relacji, jaka zachodzi między etyką a językiem. Jego celem jest ukazanie konstytutywnej roli języka w doświadczeniu moralnym. |
Pełny opis: |
W ramach wykładu omówiona zostanie performatywna funkcja języka. W oparciu o teksty źródłowe przedstawiona zostanie koncepcja wypowiedzi performatywnych autorstwa J. Austina i J. Searle'a. Problematyka ta obejmie zagadnienie fortunności performatywów, ich znaczenia, podziału na czynności illokucyjne i perlokucyjne, a także różnicy między performatywem a performansem. Następnie przedstawione zostaną etyczne implikacje performatywnej funkcji języka. Dotyczyć one będą roli języka w tworzeniu powinności moralnej. Na przykładzie krzywdy językowej omówiona zostanie specyfika moralnych działań językowych. Podjęta zostanie także analiza sensu odpowiedzialności za słowa. Przedmiotem wykładu będzie ponadto performatywność pojęć etycznych oraz językowe źródła podmiotowości. |
Literatura: |
John L. Austin, Mówienie i poznawanie: rozprawy i wykłady filozoficzne, przeł. B. Chwedeńczuk, Warszawa 1993. John R. Searle, Czynności mowy: rozważania z filozofii języka, przeł. B. Chwedeńczuk, Warszawa 1987. John R. Searle, Umysł, język, społeczeństwo. Filozofia i rzeczywistość, przeł. D. Cieśla, Warszawa 1999. Richard Schechner, Performatyka: Wstęp, tłum. T. Kubikowski, Wrocław 2006. Marvin Carlson, Performans, tłum. E. Kubikowska, Warszawa 2007. Jacek Wachowski, Performans, Gdańsk 2011. Judith Butler, Walczące słowa: mowa nienawiści i polityka performatywu, przeł. A. Ostolski, Warszawa 2010. Taylor Ch., Samointerpretujące się zwierzęta, przeł. A. Sierszulska [w:] Filozofia podmiotu, wyb. J. Górnicka-Kalinowska, Fundacja Aletheia, Warszawa 2001, s. 261 – 295. Cegieła A., Słowa i ludzie. Wprowadzenie do etyki słowa, Warszawa, Dom Wydawniczy Elipsa 2014. Etyka słowa. Wybór opracowań, t. I, red. J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, M. Nowosad-Bakalarczyk, J. Puzynina, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2017. W. Janikowski, Obrażanie, zniesławianie i czucie się obrażonym, http://etykapraktyczna.pl/wpis/2012/06/27/obrazy-i-znieslawienia. |
Efekty kształcenia i opis ECTS: |
Wiedza: student rozumie, na czym polega performatywna funkcja języka, zna jej podstawowe koncepcje z zakresu filozofii języka; wyjaśnia, na czym polega konstytutywna rola języka w etyce. Umiejętności: student interpretuje performatywną funkcję języka na wybranych przykładach; analizuje moc sprawczą języka i wyciąga wnioski na temat relacji między językiem a etyką; pokazuje, na czym polega różnica między opisową a performatywną funkcją języka. Kompetencje: student, wykorzystując wiedzę filozoficzną z zakresu performatyki i filozofii języka, interpretuje wydarzenia społeczne i kulturalne, stawia diagnozy i wyraża oceny dotyczące wypowiedzi, które mają charakter performatywny, jest zdolny do aktywnego uczestnictwa w dyskusjach na ten temat, ma świadomość moralnych zobowiązań, wynikających z używania języka. ECTS: udział w wykładzie - 30 godzin przygotowanie prezentacji - 30 godzin lektura tekstów - 30 godzin przygotowanie do egzaminu - 20 godzin konsultacje - 10 godzin suma godzin - 120 : 30 = 4 punktów ECTS |
Metody i kryteria oceniania: |
Wiedza: Ocena 5 (bdb): student bardzo dobrze wyjaśnia, na czym polega performatywna funkcja języka, potrafi uzasadnić, dlaczego określonym wypowiedziom przysługuje moc sprawcza, precyzyjnie wyjaśnia, na czym polega rola języka w etyce Ocena 4 (db): student rozumie, na czym polega performatywna funkcja języka, zna podstawowe koncepcje performatywów, potrafi wyjaśnić, na czym polega rola języka w etyce Ocena 3 (dst): student definiuje performatywną funkcję języka, ale nie potrafi szerzej jej wyjaśnić, zna podstawowe koncepcje języka z zakresu filozofii języka, ale nie poddaje ich analizie Ocena 2 (ndst): student nie rozumie, na czym polega performatywna funkcja języka i nie zna podstawowych koncepcji języka dotyczących performatywów Umiejętności: Ocena 5 (bdb): student czyta i doskonale interpretuje teksty filozoficzne dotyczące performatywnej funkcji języka, wyciąga słuszne wnioski na temat sprawczości języka oraz dokładnie wyjaśnia, na czym polega rola języka w etyce Ocena 4 (db): student czyta i interpretuje teksty filozoficzne dotyczące performatywnej funkcji języka, pokazuje, na czym polega różnica między opisową a performatywną funkcją języka, wyjaśnia, na czym polega rola języka w etyce Ocena 3 (dst): student czyta teksty filozoficzne dotyczące performatywnej funkcji języka, rozumie, na czym polega sprawczość języka i potrafi wskazać, na czym polega rola języka w etyce Ocena 2 (ndst): student nie interpretuje tekstów filozoficznych dotyczących performatywnej funkcji języka, nie rozumie, na czym polega sprawczość języka w wymiarze moralnym Kompetencje: Oceniany jest stopień świadomości moralnych skutków wynikających z używania języka Na ocenę końcową z wykładu składa się: 1. ocena z egzaminu ustnego: egzamin obejmuje wszystkie treści omawiane na zajęciach 2. ocena z prezentacji: prezentacja ma na celu ukazanie sprawczości języka na wybranym przykładzie 3. obecność na wykładzie oraz aktywność w czasie zajęć |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.