WMSF: Logiki temporalne z pierwotnym pojęciem zmiany

podstawowy

W06; FI2_W07; FI2_W08; FI2_U06;

Ukończone kursy logika 1 i logika 2 dla studentów filozofii I roku lub kurs o tym samym zakresie, co logika 1 i logika 2

Przedmiotem wykładu jest prezentacja wybranych systemów logik modalnych i ich zastosowań do filozofii. W klasie nieskończenie wielu logik modalnych wybieramy niektóre z tych formalizujących tzw. modalności aletyczne, epistemiczne i temporalne. Scharakteryzowane logiki i ich semantyki aplikujemy do trzech obszarów analiz filozoficznych: problemów ontoteologii (argumenty ontologiczne św. Anzelma, Leibniza, Goedla), wybranych paradoksów epistemicznych (Fitch, Moore, zagadnienie wszechwiedzy) i wybranych koncepcji czasu (Parmenides, Heraklit, Arystoteles, Leibniz). Celem jest prezentacja stylu filozofowania dotyczącego klasycznych problemów filozoficznych, wykorzystującego współczesną logikę formalną.

Przez filozofię logiczną rozumie się konstrukcje podstawowych filozoficznych pojęć i koncepcji, które kierowane są współczesnymi narzędziami nauk formalnych, w szczególności: logiką formalną. Zakres zainteresowania zawężamy do wybranych problemów ontoteologii, epistemologii i filozofii czasu, które analizowane są z wykorzystaniem modalnych logik aletycznych, epistemicznych i temporalnych.

Odpowiednio do rodzajów branych pod uwagę modalności, wykład składa się z trzech części a w każdej części wyróżnia się dwa piony tematyczne: formalny i stosowany. W każdej części przedstawiamy elementy wyróżnionych logik modalnych a następnie pokazujemy ich aplikacje do określonych problemów filozoficznych. Odnośnie do zastosowań zaprezentowanych logik, w części pierwszej omawiamy trzy formalizacje argumentów ontologicznych św. Anzelma, Leibniza, Goedla W części drugiej rozważamy formalizacje paradoksów Fitcha, Moore'a. Całość domykamy formalizacją struktur czasowych, które korespondują z koncepcjami czasu Parmenidesa, Heraklita, Arystotelesa, Leibniza.

- z zakresu logiki (fragmenty):

1. Handbook of Philosophical Logic, 2nd, edition, vol. 3, vol. 7, red: D. M. Gabay, F. Guenthner, Springer-Verlag New York Inc. 2004,

2. Blackburn P., de Rijke M, Venema Y., Modal logic , Cambridge U.P. 2001,

3. Handbook of Epistemic Logic, v. Ditmarsch Hans, Halpern J. Y, v. d. Hoek W, Kooi B., College Publications UK 2015;

- z zakresu filozofii logicznej (fragmenty):

1. ontoteologia: Perzanowski J., "O wskazanych przez Ch. Hartshorne'a modalnych krokach w dowodzie ontologicznym św. Anzelma", w: Filozofia/Logika. Filozofia logiczna 1994, J. Perzanowski, A. Pietruszczak (red), Wyd. UMK, Toruń 1994, s. 77-96; Świętorzecka K., "Gödel’s ‘Ontologischer Beweis’. Remarks on Its Philosophical Background and Variations", w: Gödel’s Ontological Argument. History, Modifications, and Controversies, red. K. Świętorzecka, Wyd. Nauk. Semper, Warszawa 2015, s. 1-45;

2. epistemologia: v. Benthem J, What One May Come to Know, 'Analysis' 64.2, s. 65-105; Lechniak M., Once more about Moore's paradox in epistemic logic and belief change theory, `Roczniki filozoficzne' nr 3 (2018), s. 77-99,

3. filozofia czasu: Świętorzecka K., Czermak J., A Logic of change with modalities, `Logique et Analyse' 232(2015), s. 509-525; Świętorzecka K., Between the Logic of Parmenides and the Logic of Liar, Bulletin of the Section of Logic, vol 38: 3/4 (2009), s. 123-134.

1. Wiedza: Student ma uporządkowaną znajomość i rozumie podstawowe pojęcia z zakresu zaprezentowanych logik modalnych, epistemicznych i temporalnych; rozumie koncepcję uprawiania filozofii za pomocą metod współczesnych logik nieklasycznych.

2. Umiejętności: Student trafnie precyzuje wybrane zadania formalizacyjne i stosuje poznane narzędzia logik nieklasycznych

3. Kompetencje: Na podstawie analizy nowych sytuacji problemowych z zakresu filozofii student samodzielnie formułuje propozycje ich rozwiązania za pomocą poznanych narzędzi.

OPIS ECTS: udział w wykładzie 30 h; lektura tekstów z zakresu logik nieklasycznych - 15 h, lektura tekstów filozoficznych - 15 h, przygotowanie do egzaminu 30 h; SUMA GODZIN 90; [90 : 30 =3] LICZBA ECTS 3.

Przyjmujemy dwa warunki zaliczenia przedmiotu, które powinny być łącznie spełnione:

1. Obecność na zajęciach (maksymalna liczba dozwolonych nieobecności: 4x45 min.)

2. przystąpienie do egzaminu ustnego w czasie sesji egzaminacyjnej (poprawna odpowiedź na jedno pytanie i częściowa odpowiedź na drugie spośród trzech zadanych pytań problemowych).

Spełnienie warunku 1 jest o tyle ułatwione, że zajęcia prowadzone są przez Ms Teams.

nie dotyczy

E-Learning

obowiązkowy

PO/H2 - obszar nauk humanistycznych - II stopień

Treść pokrywa się ze skróconym opisem zamieszczonym w informacjach ogólnych o przedmiocie.

Przedmiotem wykładu jest prezentacja wybranych systemów logik modalnych i ich zastosowań do filozofii. W klasie nieskończenie wielu logik modalnych wybieramy niektóre z tych formalizujących tzw. modalności aletyczne, epistemiczne i temporalne. Scharakteryzowane logiki i ich semantyki aplikujemy do trzech obszarów analiz filozoficznych: problemów ontoteologii (argumenty ontologiczne św. Anzelma, Leibniza, Goedla), wybranych paradoksów epistemicznych (Fitch, Moore, zagadnienie wszechwiedzy) i wybranych koncepcji czasu (Parmenides, Heraklit, Arystoteles, Leibniz). Celem jest prezentacja stylu filozofowania dotyczącego klasycznych problemów filozoficznych, wykorzystującego współczesną logikę formalną.

Przez filozofię logiczną rozumie się konstrukcje podstawowych filozoficznych pojęć i koncepcji, które kierowane są współczesnymi narzędziami nauk formalnych, w szczególności: logiką formalną. Zakres zainteresowania zawężamy do wybranych problemów ontoteologii, epistemologii i filozofii czasu, które analizowane są z wykorzystaniem modalnych logik aletycznych, epistemicznych i temporalnych.

Odpowiednio do rodzajów branych pod uwagę modalności, wykład składa się z trzech części a w każdej części wyróżnia się dwa piony tematyczne: formalny i stosowany. W każdej części przedstawiamy elementy wyróżnionych logik modalnych a następnie pokazujemy ich aplikacje do określonych problemów filozoficznych. Odnośnie do zastosowań zaprezentowanych logik, w części pierwszej omawiamy trzy formalizacje argumentów ontologicznych św. Anzelma, Leibniza, Goedla W części drugiej rozważamy formalizacje paradoksów Fitcha, Moore'a. Całość domykamy formalizacją struktur czasowych, które korespondują z koncepcjami czasu Parmenidesa, Heraklita, Arystotelesa, Leibniza.

- z zakresu logiki (fragmenty):

1. Handbook of Philosophical Logic, 2nd, edition, vol. 3, vol. 7, red: D. M. Gabay, F. Guenthner, Springer-Verlag New York Inc. 2004,

2. Blackburn P., de Rijke M, Venema Y., Modal logic , Cambridge U.P. 2001,

3. Handbook of Epistemic Logic, v. Ditmarsch Hans, Halpern J. Y, v. d. Hoek W, Kooi B., College Publications UK 2015;

- z zakresu filozofii logicznej (fragmenty):

1. ontoteologia: Perzanowski J., "O wskazanych przez Ch. Hartshorne'a modalnych krokach w dowodzie ontologicznym św. Anzelma", w: Filozofia/Logika. Filozofia logiczna 1994, J. Perzanowski, A. Pietruszczak (red), Wyd. UMK, Toruń 1994, s. 77-96; Świętorzecka K., "Gödel’s ‘Ontologischer Beweis’. Remarks on Its Philosophical Background and Variations", w: Gödel’s Ontological Argument. History, Modifications, and Controversies, red. K. Świętorzecka, Wyd. Nauk. Semper, Warszawa 2015, s. 1-45;

2. epistemologia: v. Benthem J, What One May Come to Know, 'Analysis' 64.2, s. 65-105; Lechniak M., Once more about Moore's paradox in epistemic logic and belief change theory, `Roczniki filozoficzne' nr 3 (2018), s. 77-99,

3. filozofia czasu: Świętorzecka K., Czermak J., A Logic of change with modalities, `Logique et Analyse' 232(2015), s. 509-525; Świętorzecka K., Between the Logic of Parmenides and the Logic of Liar, Bulletin of the Section of Logic, vol 38: 3/4 (2009), s. 123-134.

Słuchacz ukończył kursy Logika 1 i Logika 2 dla studentów I roku studiów filozoficznych (lub logikę na kierunkach nauk ścisłych), ma ukończone zajęcia z elementów propedeutyki filozofii.

E-Learning (pełny kurs)

obowiązkowy

PO/H1 - obszar nauk humanistycznych - I stopień/JM