Konwersatorium: Psychologia moralności (nadobowiązkowe)

K_K03

średnio-zaawansowany

K_K03

Poziom przedmiotu:podstawowy

Cele przedmiotu: Celem jest uzyskanie wiedzy w zakresie teoretycznych i praktycznych problemów związanych z moralnością. Ukazanie zjawisk psychicznych towarzyszących naszym działaniom moralnym, np. problem motywów działania moralnego, problem naturalnych zmysłów zakazujących bądź nakazujących dane zachowanie czy też zagadnienie patologii moralnej (elementy naruszenia moralności). Jednocześnie jest to próba poszukiwania i ukazania statusu epistemologicznego psychologii moralności rozumianej jako odrębnej dyscypliny.

Wymagania wstępne:podstawowa wiedza w zakresie psychologii i moralności

Treści merytoryczne:

1. Natura człowieka w psychologii

- człowiek egzystencja podmiotowo-osobowa; niektóre teorie człowieka; człowiek jako osoba; rozwój człowieka w płaszczyźnie fizycznej i duchowej; człowiek jak współtwórca swojej osobowości - 4 godziny

2. Psychologia a moralność

- definicja psychologii i jej związki z innymi naukami; cele badań psychologicznych; co to jest moralność?; różne nurty w moralności; związek psychologii i moralności – 2 godziny

3. Moralność jako skutek posłuszeństwa lub autonomiczna

- co to jest posłuszeństwo?; czy moralność wynika z posłuszeństwa czy jest autonomiczna? – 3 godziny

4. Rozwój moralny według podstawowych nurtów psychologicznych

- rozwój moralny w behawioryzmie, teorii społecznego uczenia się i psychoanalizie; nurty poznawczo – rozwojowe, rozwój moralny w ujęciu psychologii humanistycznej – 4 godzin

5. Problematyka postaw wobec norm moralnych

- pojęcie i podział postaw; pojęcie normy i postaw wobec norm moralnych – 4 godziny

6. Problematyka sensu życia

- pojęcie sensu życia w filozofii; sens życia w psychologii – 4 godziny

7. Zagadnienie „być” i „mieć” w psychologii

- „być” i „mieć” w psychologii egzystencjalnej – 4 godziny

8. Poczucie winy

- pojęcie i charakterystyka poczucia winy; poczucie winy w wybranych teoriach psychologicznych, patologiczne poczucie winy jako brak dojrzałej osobowości; charakterystyczne cechy „superego” i „sumienia” w zagadnieniu poczucia winy – 5 godzin

Metody oceny:

Aktywne uczestnictwo w zajęciach, pisemna praca semestralna. Obowiazuje materiał przedstawiony na wykładzie oraz lektura

1. Lapsley D. K. (1996). Moral Psychology. Wewstview Press, A Division of Harper Collins Publisher

2. Lapsey D. K., Narvaez D. (2004). Moral development, self, and identity. Lawrence Erlbaum Associates, Publishers Mahwah, New Jersey

3. Jacobs J. (1995). Practical realism and moral psychology. Georgetown University Press, Washington, D. C.

4. Hoffman M. L. (2001). Empathy and moral development. Implications for Caring and Justice. Cambridge University Press, New York

1. Gołąb, A. (1980) Problemy psychologii moralności. w: H. Jankowski (red.), Etyka. 121-177. Warszawa

2. Kornas-Biela, D. (1977) Metodologiczne problemy psychologii moralności. Summarium, 26, 224-233

3. Szuman, S. (1995). Natura. Osobowości charakter człowieka. Kraków. Wydawnictwo WAM

4. Popielski, K. (1994). Noetyczny wymiar osobowości. Lublin. Wydawnictwo KUL

5. Wulff, D. M. (1999). Psychologia religii. Warszawa. Wydawnictwa Szkolnej Pedagogiczne

6. Turner, J. S., Helms, D. B., (1999). Rozwój człowieka. Warszawa. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne

7. Ostrowska, K. (1998). Wokół rozwoju osobowości systemu wartości. Warszawa. Centrum metodyczne MEN

8. Gołąb, Andrzej. (1999) Selektywne zapamiętywanie informacji jako wskaźnik postaw moralnych. Warszawa: Wyd. Instytutu Psychologii PAN

9. Chudy, Wojciech,. (1998). Problem norm moralnych: obszar koniecznego konfliktu między filozofią a psychologią?, w: Uchnast Zenon,. Norma psychologiczna. Perspektywa spojrzeń, s. 123-139. Lublin: Wyd. Towarzystwo naukowe KUL

10. Groth, Jarosław., (2000). Tożsamość a rozwój moralny. „Edukacja i Dialog” 5 (118)

11. Chlewiński, Z. (1991). Dojrzałość. Osobowość, sumienie, religijność. Poznań. Wydawnictwo w Drodze

12. Siemianowski, A. (1997) Sumienie. Bydgoszcz: Wyd. „Labirynt”

13. Nowak, A. (1982). Hierarchia wartości a sumienie w aspekcie psychologii głębi. „Roczniki Filozoficzne”, t. 30, z. 4, s. 105-123

Wiedza: student posiada wiedzę na temat tego czym zajmuje się psychologia moralności, jak się kształtowała, zna główne jej nurty oraz potrafi interpretować zminność zachowań moralnego postępowania.

Umiejętności: umie tworzyć opinie i sądy na temat wartości różnych podejść i interpretacji psychologicznych w stosunku do zachowań moralnych człowieka oraz potrafi posługiwać się i dobierać różne metody i testy psychologiczne pozwalające na diagnozę zachowań moralnych człowieka.

Kompetencje: prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy moralne oraz posiada kompetencje w zakresie pomocy psychologicznej, uznaje i akceptuje obecność zachowań moralnych jako istotnych w funkcjonowaniu człowieka.

ECTS:

udział w wykładach - 30

przygotowanie do wykładów i lektura tekstów - 10

konsultacje - 5

przygotowanie do egzaminu - 10

SUMA GODZIN 55 [ 55 : 30 (25) = 2]

LICZBA ECTS - 2