Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Psychologia religijności i duchowości

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WF-PS-N-PRiD
Kod Erasmus / ISCED: 14.4 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0313) Psychologia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Psychologia religijności i duchowości
Jednostka: Wydział Filozofii Chrześcijańskiej
Grupy: Przedmioty obowiązkowe dla III roku
Punkty ECTS i inne: 4.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się:

psychologia

Poziom przedmiotu:

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

PS_W01; PS_W12; PS_U01; PS_U04

Wymagania wstępne:

Wiedza z podstaw psychologii: różnic indywidualnych, emocji i motywacji, rozwojowej, poznawczej.

Umiejętność tworzenia opinii na temat różnych podejść i interpretacji psychologicznych w stosunku do zachowań religijnych/duchowych.

Osoba jest gotowa do otwartości i wchodzenia w relacje z innymi osobami.

Pełny opis:

Celem przedmiotu jest:

Zapoznanie studenta z problematyką psychicznych kontekstów życia religijnego/duchowego, dorobkiem współczesnych psychologów religijności i duchowości, wynikami badań empirycznych dotyczących religijności i duchowości, metod badawczych stosowanych w tej dyscyplinie.

Nabycie kompetencji w zakresie psychologicznej interpretacji doświadczeń religijnych/duchowych oraz zdolność różnicowania szczytowych przeżyć religijnych oraz zjawisk patologicznych w religijności indywidualnej i zbiorowej.

Efekty kształcenia i opis ECTS:

Efekty kształcenia

WIEDZA:

PS_W01 - zna i rozumie, czym zajmuje się psychologia, w czym się różni od innych nauk, jakie są jej dyscypliny i czym się one szczegółowo zajmują.

1. Objaśnia przedmiot psychologii religijności i duchowości; definiuje religijność i duchowość.

2. Charakteryzuje historię studiów nad religijnością i duchowością.

PS_W12 - zna i rozumie znaczenie zachowań religijnych i duchowości oraz systemów wartości w rozwoju człowieka.

3. Definiuje sposoby wierzenia w ujęciu psychologii różnić indywidualnych.

4. Objaśnia różnorodność duchowości, ewolucję wierzeń.

5. Objaśnia rolę inwencji w relacji do Transcendencji w życiu duchowym osoby oraz rolę i wpływ wspólnoty religijnej na jej członków.

6. Definiuje doświadczenie duchowe/religijne w nurcie psychologii psychodynamicznej; charakteryzuje teorię przywiązania i kształtowanie się doświadczenia duchowego.

7. Charakteryzuje zaburzoną religijność,

8. Charakteryzuje doświadczenie kryzysu religijnego/duchowego.

9. Charakteryzuje uwzględnianie religijności/duchowości w procesie terapeutycznym.

UMIEJĘTNOŚCI:

PS_U01 - potrafi tworzyć opinie i sądy na temat wartości różnych podejść i interpretacji psychologicznych w stosunku do zachowań ludzkich.

PS_U04 - potrafi dobrać odpowiednie techniki badawcze do diagnozy zaburzeń psychoneurologicznych, osobowości, sprawności innych funkcji psychicznych (procesy poznawcze, emocjonalne, motywacyjne, preferencje wartości, postawy religijne, i in.), zdolności adaptacyjnych oraz funkcjonowania w różnych relacjach społecznych.

1. Porządkuje przedmiot psychologii religijności i duchowości; definicje religijności i duchowości.

2. Klasyfikuje elementy historii studiów nad religijnością i duchowością.

3. Porządkuje sposoby wierzenia w ujęciu psychologii różnić indywidualnych.

4. Poddaje krytyce różnorodność duchowości, ewolucję wierzeń.

5. Porządkuje rolę inwencji w relacji do Transcendencji w życiu duchowym osoby oraz rolę i wpływ wspólnoty religijnej na jej członków.

6. Klasyfikuje doświadczenie duchowe/religijne w nurcie psychologii psychodynamicznej; charakteryzuje teorię przywiązania i kształtowanie się doświadczenia duchowego.

6. Ocenia zaburzoną religijność, czym jest wstyd a czym religijne poczucie winy.

7. Klasyfikuje doświadczenie kryzysu religijnego/duchowego.

8. Poddaje krytyce uwzględnianie religijności/duchowości w procesie terapeutycznym.

KOMPETENCJE:

PS_K01 - jest gotów do otwartości i wchodzenia w relacje z innymi osobami.

PS_K03 - jest gotów do samodzielnego uzupełniania wiedzy i umiejętności w zależności od pojawiających się potrzeb i zmian.

1. Zachowuje ostrożność/krytycyzm w wyrażaniu opinii.

2. Pracuje w zespole.

3. Zachowuje otwartość na różnorodne poglądy.

4. Wykazuje zrozumienie i i tolerancję wobec różnorodności.

Efekty w obszarze wiedzy są osiągane takimi metodami jak: wykład informacyjny, wykład problemowy, prezentacja, indywidualna lektura tekstów, dyskusja, debata, burza mózgów a weryfikowane egzaminem na koniec semestru.

Metody i kryteria oceniania:

Kryteria oceniania:

PS_W01, PS_W12:

- na ocenę 5 (bdb.): Objaśnia samodzielnie przedmiot psychologii religijności i duchowości; definiuje religijność i duchowość, charakteryzuje historię studiów nad religijnością i duchowością, wymienia i definiuje wszystkie sposoby wierzenia w ujęciu psychologii różnić indywidualnych, objaśnia bardzo szeroko różnorodność duchowości, ewolucję wierzeń, objaśnia wszystkie terminy i techniki dotyczące roli inwencji w relacji do Transcendencji w życiu duchowym osoby oraz rolę i wpływ wspólnoty religijnej na jej członków, definiuje wszystkie terminy, teorie związane z doświadczeniem duchowym/religijnym w nurcie psychologii psychodynamicznej; w pełni charakteryzuje teorię przywiązania i kształtowanie się doświadczenia duchowego, wymienia i charakteryzuje zaburzoną religijność, charakteryzuje i wymienia wszystkie zagadnienia dotyczące doświadczenia kryzysu religijnego/duchowego, charakteryzuje i wymienia wszystkie kwestie związane z uwzględnianiem religijności/duchowości w procesie terapeutycznym.

- na ocenę 4 (db.): Objaśnia samodzielnie cześciowo przedmiot psychologii religijności i duchowości; definiuje religijność i duchowość, charakteryzuje większość historii studiów nad religijnością i duchowością, wymienia i definiuje większość sposobów wierzenia w ujęciu psychologii różnić indywidualnych, objaśnia szeroko różnorodność duchowości, ewolucję wierzeń, objaśnia większość terminów i technik dotyczące roli inwencji w relacji do Transcendencji w życiu duchowym osoby oraz rolę i wpływ wspólnoty religijnej na jej członków, definiuje większość terminów, teorii związanych z doświadczeniem duchowym/religijnym w nurcie psychologii psychodynamicznej; częściowo charakteryzuje teorię przywiązania i kształtowanie się doświadczenia duchowego, wymienia i charakteryzuje zaburzoną religijność, charakteryzuje i wymienia większość zagadnień dotyczących doświadczenia kryzysu religijnego/duchowego, charakteryzuje i wymienia większość kwestii związanych z uwzględnianiem religijności/duchowości w procesie terapeutycznym.

- na ocenę 3 (dst.): Objaśnia wybiórczo przedmiot psychologii religijności i duchowości; definiuje wybiórczo religijność i duchowość, charakteryzuje podstawy z historii studiów nad religijnością i duchowością, wymienia i definiuje niektóre sposoby wierzenia w ujęciu psychologii różnić indywidualnych, objaśnia wybiórczo różnorodność duchowości, ewolucję wierzeń, objaśnia niektóre terminy i techniki dotyczące roli inwencji w relacji do Transcendencji w życiu duchowym osoby oraz rolę i wpływ wspólnoty religijnej na jej członków, definiuje niektóre terminy, teorii związanych z doświadczeniem duchowym/religijnym w nurcie psychologii psychodynamicznej; wybiórczo charakteryzuje teorię przywiązania i kształtowanie się doświadczenia duchowego, wymienia i charakteryzuje wybiórczo zaburzoną religijność, charakteryzuje i wymienia niektóre zagadnienia dotyczące doświadczenia kryzysu religijnego/duchowego, charakteryzuje i wymienia niektóre kwestie związane z uwzględnianiem religijności/duchowości w procesie terapeutycznym.

PS_U01, PS_U04:

- na ocenę 5 (bdb.): Porządkuje całościowo przedmiot psychologii religijności i duchowości; definicje religijności i duchowości, klasyfikuje wszystkie elementy historii studiów nad religijnością i duchowością, porządkuje wszystkie sposoby wierzenia w ujęciu psychologii różnić indywidualnych, poddaje bardzo precyzyjnie krytyce różnorodność duchowości, ewolucję wierzeń, porządkuje wszechstronnie rolę inwencji w relacji do Transcendencji w życiu duchowym osoby oraz rolę i wpływ wspólnoty religijnej na jej członków, klasyfikuje wszystkie doświadczenie duchowe/religijne w nurcie psychologii psychodynamicznej; charakteryzuje całościowo teorię przywiązania i kształtowanie się doświadczenia duchowego, ocenia bardzo precyzyjnie zaburzoną religijność, czym jest wstyd a czym religijne poczucie winy, klasyfikuje wszechstronnie doświadczenie kryzysu religijnego/duchowego, poddaje całościowo krytyce uwzględnianie religijności/duchowości w procesie terapeutycznym.

- na ocenę 4 (db.): Porządkuje częściowo przedmiot psychologii religijności i duchowości; definicje religijności i duchowości, klasyfikuje większość elementów historii studiów nad religijnością i duchowością, porządkuje większość sposobów wierzenia w ujęciu psychologii różnić indywidualnych, poddaje precyzyjnie krytyce różnorodność duchowości, ewolucję wierzeń, porządkuje częściowo rolę inwencji w relacji do Transcendencji w życiu duchowym osoby oraz rolę i wpływ wspólnoty religijnej na jej członków, klasyfikuje większość doświadczeń duchowych/religijnych w nurcie psychologii psychodynamicznej; charakteryzuje częściowo teorię przywiązania i kształtowanie się doświadczenia duchowego, ocenia precyzyjnie zaburzoną religijność, czym jest wstyd a czym religijne poczucie winy, klasyfikuje precyzyjnie doświadczenie kryzysu religijnego/duchowego, poddaje częściowo krytyce uwzględnianie religijności/duchowości w procesie terapeutycznym.

- na ocenę 3 (dst.): Porządkuje wybiórczo przedmiot psychologii religijności i duchowości; definicje religijności i duchowości, klasyfikuje wybiórczo elementy historii studiów nad religijnością i duchowością, porządkuje wybiórczo sposoby wierzenia w ujęciu psychologii różnić indywidualnych, poddaje wybiórczo krytyce różnorodność duchowości, ewolucję wierzeń, porządkuje wybiórczo rolę inwencji w relacji do Transcendencji w życiu duchowym osoby oraz rolę i wpływ wspólnoty religijnej na jej członków, klasyfikuje wybiórczo doświadczenia duchowe/religijne w nurcie psychologii psychodynamicznej; charakteryzuje wybiórczo teorię przywiązania i kształtowanie się doświadczenia duchowego, ocenia nieprecyzyjnie zaburzoną religijność, czym jest wstyd a czym religijne poczucie winy, klasyfikuje nieprecyzyjnie doświadczenie kryzysu religijnego/duchowego, poddaje wybiórczo krytyce uwzględnianie religijności/duchowości w procesie terapeutycznym.

Kompetencje (Postawy):

Dyskutuje nad poruszanymi zagadnieniami z zakresu religijności/duchowości, zachowuje krytycyzm w wyrażaniu opinii, wykazuje się odpowiedzialnością za wypowiadane słowo, zachowuje otwartość na różne formy życia religijnego/duchowego.

Warunkiem zaliczenia wykładu będzie:

1. Zaliczenie ćwiczeń z psychologii religijności i duchowości.

2. Aktywny udział w zajęciach.

3. Zaliczenie testu z pytaniami zamkniętymi i otwartymi (35 pkt.).

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-01-31
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin, 20 miejsc więcej informacji
Wykład, 30 godzin, 80 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Romuald Jaworski
Prowadzący grup: Romuald Jaworski, Piotr Szydłowski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Skrócony opis:

Poziom przedmiotu: podstawowy

Cele przedmiotu: zaprezentowanie bogatej problematyki psychicznych kontekstów życia religijnego, prezentacja dorobku współczesnych psychologów religii i wyników badan psychologicznych dotyczących religijności, prezentacja metod badawczych stosowanych w tej dyscyplinie.

Efekty kształcenia: osiągnięcie kompetencji w zakresie psychologicznej interpretacji doświadczeń religijnych oraz zdolnośc różnicowania szczytowych przeżyć religijnych oraz zjawisk patologicznych w religijności indywidualnej i zbiorowej.

Wymagania wstępne: Znajomość podstaw psychologii ogólnej, rozwojowej, społecznej.

Pełny opis:

Założenia i cele:

Wykłady z psychologii religii pomagają studentom w przyswojeniu wiedzy dotyczącej genezy, struktury i funkcji przeżyć religijnych. Szczególny akcent położony jest na specyfikę doświadczeń religijnych związanych z modlitwa, medytacja, asceza, kontemplacja. Uwzględniane są także społeczne konteksty przeżyć i zachowań religijnych oraz ich zniekształcenia w sektach. Znaczna cześć wykładów poświęcona jest rozwojowi religijności, kryteriom dojrzałości postaw religijnych, ujawniającym sie kryzysom religijnym oraz zjawiskom konwersji i apostazji. Zajęcia z psychologii religii maja obok celu poznawczego charakter kształceniowy. Umożliwiają bowiem studentowi wypracowanie własnej postawy religijnej na bazie solidnej wiedzy dotyczącej aspektów przeżyciowych związanych z Rzeczywistością Transcendentalną. Stanowią też okazję do dyskusji na temat postaw religijnych, ze szczególnym uwzględnieniem przeżyć i zachowań religijnych. Zajęcia umożliwiają zaprezentowanie bogatej literatury przedmiotu oraz prowokują do licznych dyskusji dotyczących religijności jednostek i grup społecznych.

Treści programowe:

1. Antropologiczne i metodologiczne założenia pozasystemowe, (nurty redukcjonistyczne i nieredukcjonistyczne) w badaniach psychologii religii:

2. Doświadczenie religijne.

3. Przejawy religijności: asceza,

4. Przejawy religijności modlitwa, medytacja.

5. Rozwój religijny: periodyzacja rozwoju, kryteria dojrzałosci religijnej.

6. Religijność w sytuacjach trudnych: kryzysy religijne, nawrócenia, apostazja i ateizm.

7. Ruchy i małe grupy religijne: psychospołeczne funkcjonowanie grup i ruchów religijnych, charakterystyka psychologiczna głównych ruchów religijnych w Polsce,

8. Szanse i zagrożenia związane z przynależnością do ruchów religijnych.

9. Grupy pseudoreligijne, sekty: definicja i podział sekt,

10. Destrukcyjne funkcjonowanie sekt, profilaktyka i terapia.

11.New Age.

12. Psychopatologia a życie religijne: zaburzenia zycia religijnego, zycie religijne osób z zaburzeniami psychicznymi.

13.Typologizacja religijności.

14.Metody badan religijności.

15.Badania międzykulturowe i międzywyznaniowe nad religijnością.

Literatura:

Chlewiński, Z. (red.)(1982). Psychologia religii. Lublin: TN KUL.

Głaz, S. (red.) (2006) Podstawowe zagadnienia psychologii religii. Kraków: WAM.

Grom, B. (2009) Psychologia religii. Kraków: WAM.

Grzymała-Moszczynska, H. (2004) Religia a kultura. Wybrane zagadnienia z kulturowej psychologii religii. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Jaworski, R. (1989) Psychologiczne korelaty religijnosci personalnej. Lublin: RW KUL.

Kuczkowski, S.(1993). Psychologia religii. Kraków: Wydz. Filoz. Towarzystwa Jezusowego.

Walesa, Cz.(2005) Rozwój religijnosci czlowieka Tom I Dziecko. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Wulff, D.(1999). Psychologia religii. Warszawa: WSiP.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-01-31
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin, 20 miejsc więcej informacji
Wykład, 30 godzin, 80 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Piotr Szydłowski, Wanda Zagórska
Prowadzący grup: Piotr Szydłowski, Wanda Zagórska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzaminacyjny
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-01-31
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin, 20 miejsc więcej informacji
Wykład, 30 godzin, 80 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Piotr Szydłowski
Prowadzący grup: Piotr Szydłowski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzaminacyjny
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

ECTS [1 ECTS = 30(25) godz. pracy studenta]:


udział w wykładzie: 30 godz.

udział w ćwiczeniach: 30 godz.

przygotowanie do ćwiczeń: 20 godz.

przygotowanie do kolokwium i egzaminu: 40 godz.

suma godzin: 120 [120/30(25)=4]

liczba ECTS: 4

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (zakończony)

Okres: 2024-10-01 - 2025-01-31
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin, 20 miejsc więcej informacji
Wykład, 30 godzin, 80 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Piotr Szydłowski
Prowadzący grup: Piotr Szydłowski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzaminacyjny
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

ECTS [1 ECTS = 30(25) godz. pracy studenta]:


udział w wykładzie: 30 godz.

udział w ćwiczeniach: 30 godz.

przygotowanie do ćwiczeń: 20 godz.

przygotowanie do kolokwium i egzaminu: 40 godz.

suma godzin: 120 [120/30(25)=4]

liczba ECTS: 4

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.1.0-5 (2025-02-26)