Poetyka

Ćwiczenia z poetyki, rozumianej jako nauka o budowie dzieła literackiego, a w szczególności o jego językowym ukształtowaniu, to studium wiedzy o podstawowych elementach struktury dzieła literackiego. Kurs na I roku rozpoczynają zagadnienia wstępne, głównym zaś przedmiotem badawczo-dydaktycznego zainteresowania są dwie podstawowe dziedziny poetyki: wersologia i stylistyka.

Lektury podstawowe:

A. Kulawik, Poetyka. Wstęp do teorii dzieła literackiego, Kraków 1990 lub 1997 (podręcznik obowiązkowy).

M. Głowiński, T. Kostkiewiczowa, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, Słownik terminów literackich, Wrocław 1998 i wyd. następne (wybrane hasła).

S. Knisplówna, Instrumentacja głoskowa w "Pomniku" Tuwima, w: Stylistyka polska. Wybór tekstów, wybór, opracowanie i wstęp E. Miodońska-Brookes, A. Kulawik, M. Tatara, Warszawa 1973, s. 141-150.

K. Wyka, Słowa-klucze, w: Stylistyka polska. Wybór tekstów, dz. cyt., s. 153-166.

A. Okopień-Sławińska, Metafora bez granic, w: tejże, Semantyka wypowiedzi poetyckiej (Preliminaria), Wrocław 1975, s. 116-136 lub Kraków 1998, wyd. 2, s. 137-161.

D. Sayers, O pisaniu i czytaniu utworów alegorycznych, tłum. P. Graff, Pamiętnik Literacki 1975, z. 3, s. 195-216 lub w: Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów Pamiętnika Literackiego, red. K. Bartoszyński, M. Głowiński, H. Markiewicz, Wrocław 1988, t. II, s. 313-332.

M. Podraza-Kwiatkowska, Pojęcie symbolu, w: tejże, Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski, Kraków 1994, s. 15-45.

S. Sawicki, Z zagadnień semantyki poetyckiej Norwida, w: tenże, Poetyka, interpretacja, sacrum, Warszawa 1981, s. 59-83.

Opracowania uzupełniające:

M. R. Mayenowa, Pojęcie języka poetyckiego i pojęcie stylu, w: Problemy teorii literatury, S. 3, red. H. Markiewicz, Wrocław 1988, s.7-11.

Studia o metaforze, red. E. Sarnowska-Temeriusz, Wrocław 1980, t. I.

Studia o metaforze, red. M. Głowiński, A. Okopień-Sławińska, Wrocław 1983, t. II.

P. Ricoeur, Metafora i symbol, tłum. K. Rosner, w: tenże, Język, tekst, interpretacja. Wybór pism, oprac. i wstęp K. Rosner, Warszawa 1989, s. 123-155.

H.-G. Gadamer, Symbol i alegoria, w: Symbole i symbolika, red. M. Głowiński, Warszawa 1990, s. 98-107.

M. Głowiński, Kunszt wieloznaczności, Pamiętnik Literacki 1970, z. 3, s. 129-141 lub w: tenże, Intertekstualność, groteska, parabola. Szkice ogólne i interpretacje, dz. cyt., s. 419-433.

M. Głowiński, O stylizacji, w: Stylistyka polska. Wybór tekstów, dz. cyt., s. 249-263 lub w: tenże, Intertekstualność, groteska, parabola. Szkice ogólne i interpretacje, Kraków 2000, s. 53-72

Metody oceny: Podstawą zaliczenia ćwiczeń jest obecność na zajęciach (nieobecności winny być usprawiedliwione, a materiał opuszczonych zajęć zaliczony na indywidualnych konsultacjach, więcej niż dwa niezaliczone zajęcia skutkują niezaliczeniem roku), aktywne w nich uczestnictwo oraz napisanie kolokwiów.

Podstawę studium poetyki stanowi lektura opracowań teoretycznych i praca analityczno-interpretacyjna nad wybranymi tekstami literackimi z punktu widzenia podejmowanych zagadnień teoretycznych. Student jest zobowiązany do rzetelnej znajomości lektur teoretycznych i literackich, poświadczonej aktywnym udziałem w zajęciach i pozytywnym zaliczeniem sprawdzianów. Warunkiem zaliczenia jest także pełne uczestnictwo w zajęciach (usprawiedliwienie nieobecności uzyskuje się na podstawie przedłożonego zwolnienia lekarskiego lub innego dokumentu). W ciągu semestru przewidywany jest co najmniej jeden zapowiedziany sprawdzian pisemny dotyczący problematyki prowadzonych zajęć. Forma sprawdzianów i terminy - do uzgodnienia ze studentami w trakcie zajęć z przedmiotu.

Ćwiczenia z poetyki uwzględniają analizę lektur teoretycznych, mającą ułatwić studentom porządkowanie i przyswajanie wiedzy. Prowadzący wskazuje kluczową problematykę zadanego tekstu, uruchamia również kontekst historyczny i metodologiczny danego wycinka wiedzy poetologicznej. Studenci zachęcani są do wskazania miejsc niejasnych w omawianym tekście.

Kolejnym istotnym wątkiem każdych ćwiczeń jest analiza wybranych przez prowadzącego lub zaproponowanych przez studentów przykładów - prowadzi się ją w celu wykazania heurystycznej mocy tez i kategorii poznanych wstępnie w trybie teoretycznym. Analizy zakładają aktywne uczestnictwo studentów, prowadzące do równowagi między wiedzą teoretyczną i umiejętnościami praktycznymi.

Weryfikacja efektów kształcenia uzyskiwana jest na podstawie ocen za aktywność w czasie ćwiczeń, ocen za kolokwia cząstkowe, ocen za kolokwia semestralne i roczne.

Metody weryfikacji efektów kształcenia:

Wiedza - udział w dyskusji, kolokwium pisemne

Kompetencje społeczne - dyskusja, obserwacja bezpośrednia

Postawy - obserwacja, dyskusja

WIEDZA:

Ocena 2 (ndst.): brak znajomości tekstów obowiązkowych; brak rozumienia problemów omawianych podczas ćwiczeń; niedostateczna znajomość języka polskiego w mowie i w piśmie; brak umiejętności poprawnego zreferowania, w mowie i w piśmie, treści przeczytanych lektur; nieznajomość tytułów tekstów teoretycznych i nazwisk badaczy-literaturoznawców.

Ocena 3 (dost.): ogólnikowa znajomość tekstów lekturowych omawianych na ćwiczeniach; słaba umiejętność poprawnego zreferowania, w mowie i w piśmie, treści przeczytanych lektur; nieznajomość tytułów tekstów teoretycznych i nazwisk badaczy-literaturoznawców; pełna frekwencja (odrobione nieobecności).

Ocena 4 (db.): znajomość tekstów z zakresu lektury obowiązkowej wraz z poprawnością rozumienia głównych tez przy ew. próbach dyskusji; znajomość nazwisk badaczy, historyków i teoretyków literatury, a także ich osiągnięć; poprawne zrozumienie treści przekazanych podczas ćwiczeń; umiejętność poprawnego zreferowania, w mowie i w piśmie, treści przeczytanych lektur; dobra znajomość tytułów opracowań teoretycznych i nazwisk badaczy-literaturoznawców.

Ocena 5 (bdb.): bardzo dobra znajomość treści teoretycznych, dobre zrozumienie problemów literatury teoretycznej, umiejętność dostrzegania różnic między stanowiskami badaczy, samodzielna (krytyczna) interpretacja tez teoretycznych; umiejętność skorelowania wywodu teoretycznego z analizą omawianego na ćwiczeniach dzieła literackiego.

UMIEJĘTNOŚCI:

Ocena 2 (ndst.): brak umiejętności pisemnego (lub ustnego) zreferowania głównych tez rozwijanych w tych tekstach; nieznajomość nazwisk badaczy, historyków i teoretyków literatury, i ich prac; nieumiejętność zredagowania sprawdzianu pisemnego poprawnego pod względem merytorycznym, ortograficznym (3 lub więcej błędów ortograficznych), stylistycznym i interpunkcyjnym.

Ocena 3 (dost.): słaba znajomość podanej literatury przedmiotu; referowanie tekstów w miarę poprawne, ale bez głębszego ich zrozumienia; względna poprawność ortograficzna (dopuszcza się 2 błędy ortograficzne), stylistyczna i interpunkcyjna w pracach pisemnych.

Ocena 4 (db.): umiejętność poprawnej lektury tekstów teoretycznych; rozumienie treści przekazywanych podczas ćwiczeń z możliwością ew. dyskusji o omawianych problemach; poprawność ortograficzna (dopuszcza się 1 błąd ortograficzny), stylistyczna i interpunkcyjna w pracach pisemnych.

Ocena 5 (bdb.): samodzielna i krytyczna lektura tekstów teoretycznych, ew. umiejętność krytycznej oceny tez stawianych przez autorów; pełna poprawność ortograficzna, stylistyczna i interpunkcyjna w pracach pisemnych; samodzielność w ujęciu tematów, dyskusja czy polemika z przedkładanymi problemami.

Kompetencje:

Znajomość podanych lektur teoretycznych.

Umiejętność posłużenia się tezami teoretycznymi w analizie i interpretacji utworów literackich.

Poprawna analiza i interpretacja utworów literackich w aspekcie kategorii, którymi posługuje się poetyka.

Na zaliczenie końcowe składają się:

- znajomość prac teoretycznych i dzieł literackich przewidzianych na dane zajęcia; należy uwzględnić możliwość sprawdzianów pisemnych z lektur.