Gramatyka historyczna języka polskiego

podstawowy

WIEDZA

FP1_W01

FP1_W02

UMIEJĘTNOŚCI

FP1_U01

FP1_U03

FP1_U05

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

FP1_K01

FP1_K02

FP1_K05

FP1_K06

FP1_K07

W toku realizacji zajęć student ma zdobyć wiedzę na temat procesów i zmian zachodzących w polskiej fonetyce i fleksji. W efekcie ma to doprowadzić do umiejętności samodzielnej analizy i interpretacji wybranych form. Student ma opanować podstawową terminologię w zakresie gramatyki historycznej języka polskiego.

W toku realizacji przedmiotu student pozna: najważniejsze zmiany fonetyczne w rozwoju języka polskiego (podstawa rozwojowa systemu fonetycznego, przegłos polski, ewolucja jerów, wzdłużenie zastępcze, samogłoski nosowe, iloczas w dawnej polszczyźnie, powstanie samogłosek ścieśnionych, palatalizacje prasłowiańskie, palatalizacje polskie, dyspalatalizacje) oraz najważniejsze zmiany fleksyjne (prasłowiański podział na deklinacje i koniugacja, prosta i złożona odmiana przymiotników, ewolucja imiesłowów w polszczyźnie, semantyzacja polskiej fleksji, geneza odmiany rzeczowników typu "imię", niebo, zanik liczby podwójnej, czasy, tryb rozkazujący).

Literatura obowiązkowa:

Krystyna Długosz-Kurczabowa, Stanisław Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 1998 i wyd. nast.

Krystyna Długosz-Kurczabowa, Stanisław Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego w testach, ćwiczeniach i tematach egzaminacyjnych, Gdańsk 1999.

Gramatyka historyczna języka polskiego. Materiały do ćwiczeń, wybór H. Karaś, Warszawa 1994.

Zenon Klemensiewicz, Tadeusz Lehr-Spławiński, Stanisław Urbańczyk, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 1955.

Nauka o języku polskim dla polonistów, red. S. Dubisz, Warszawa 1991 lub wyd. nast.

Stanisław Rospond, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 1973 lub wyd. nast.

Ewa Siatkowska, Rodzina języków zachodniosłowiańskich, Warszawa 1992.

Janusz Strutyński, Elementy gramatyki historycznej języka polskiego, Kraków 1991 lub wyd. nast.

Encyklopedia języka polskiego, red. S. Urbańczyk, Warszawa 1991.

Teksty staropolskie. Analizy i interpretacje, red. W. Decyk-Zięba i S. Dubisz, Warszawa 2003.

Literatura uzupełniająca:

Stanisław Dubisz, Rozwój polskiego systemu fonologicznego, [w:] Studia z historii języka polskiego, red. W. Kupiszewski, Warszawa 1994, s. 9-19.

Alina Kępińska, Kształtowanie się polskiej kategorii męsko- i niemęskoosobowości. Język wobec płci, Warszawa 2006.

Halina Koneczna, Charakterystyka fonetyczna języka polskiego na tle języków słowiańskich, Warszawa 1965.

Władysława Książek-Bryłowa, Warianty fleksyjne w historii języka polskiego [w:] T. Skubalanka, W. Książek-Bryłowa, Wariantywność polskiej fleksji, Wrocław 1992.

Leszek Moszyński, Wstęp do filologii słowiańskiej, Warszawa 1984.

Ewa Ostrowska, Z dziejów języka polskiego i jego piękna, Kraków 1978.

Krystyna Pisarkowa, Historia składni języka polskiego, Wrocław 1984.

Mirosława Siuciak, Kształtowanie się kategorii gramatycznej liczebnika w języku polski, Katowice 2008.

Izabela Stąpor, Kształtowanie się normy dotyczącej fleksji liczebników polskich od XVI do XIX wieku, Warszawa 2008.

Wiesław Tomasz Sefańczyk, Kategoria rodzaju i przypadka polskiego rzeczownika. Próba synchronicznej analizy morfologicznej, Kraków 2007.

Zdzisław Stieber, Historyczna i współczesna fonologia języka polskiego, Warszawa 1966.

Janusz Strutyński, Elementy gramatyki historycznej języka polskiego, Kraków 1991 lub wyd. nast.

Stanisław Urbańczyk, Szkice z dziejów języka polskiego, Warszawa 1968.

Stanisław Urbańczyk, Prace z dziejów języka polskiego, Wrocław 1979.

Wiesław Wydra, Wojciech Ryszard Rzepka, Chrestomatia staropolska. Teksty do 1543 roku, Wrocław 1984 i wyd. nast.

Zaliczenie na ocenę. Egzamin.

Zaliczenie na podstawie:

a) obecności;

b) aktywności;

c) sprawdzianu.

Nie dotyczy.