Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Historia literatury polskiej-Młoda Polska -ćwiczenia

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WH-FPZ-I-3-HLP-MlPoC
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Historia literatury polskiej-Młoda Polska -ćwiczenia
Jednostka: Wydział Nauk Humanistycznych
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się:

literaturoznawstwo

Poziom przedmiotu:

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

FP1_W08 zna kryteria periodyzacji literatury polskiej i powszechnej, zna kanoniczne dzieła literackie z poszczególnych epok, główne kierunki ich analizy i interpretacji, rozumie ich konteksty kulturowe, zna dorobek krytyczny im poświęcony

FP1_U03 potrafi posługiwać się podstawowymi terminami i narzędziami badawczymi z zakresu literaturoznawstwa oraz samodzielnie przeprowadzić analizę i interpretację dzieła literackiego, teatralnego, filmowego

FP1_K01 jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy literaturoznawczej i konfrontowania jej z najnowszymi ustaleniami oraz zasięgania opinii ekspertów, a także ciągłego podnoszenia jej poziomu


Wymagania wstępne:

Umiejętność:

- wskazania na zjawiska literackie decydujące o specyfice dziewiętnastowiecznej kultury,

- rozróżniania i opisu podstawowych zjawisk literackich lat 1890-1918

- analizy, interpretacji i wartościowania utworów literackich.

Pełny opis:

Celem zajęć jest wyrobienie umiejętności interpretacji utworów literackich epoki. Po skończonym cyklu zajęć student powinien umieć:

- odnaleźć oraz zastosować do lektury utworów literackich polskiego modernizmu „wewnętrzne” kategorie epoki,

- sproblematyzować refleksję zawartą w utworze w kontekście kluczowych dla jej literackiej świadomości nurtów światopoglądowych, estetycznych i filozoficznych,

- wskazać w wybranych utworach podstawowe dylematy epoki, a jednocześnie te same dylematy pogłębić o ujęcie właściwe danej wypowiedzi literackiej,

- określić i opisać rygory młodopolskiej wypowiedzi literackiej.

Przedmiotem zabiegów interpretacyjnych są najbardziej znaczące i reprezentatywne dla epoki utwory literackie W. Berenta, S. Przybyszewskiego, S. Wyspiańskiego, K. Irzykowskiego, J. Kasprowicza, T. Micińskiego, Wł.St. Reymonta. Kontekstem dla ich interpretacji są następujące zagadnienia: specyfika literackiej ekspresji nastrojów schyłkowych (fenomen dekadentyzmu); problem rozrachunków inteligenckich w prozie pierwszego dziesięciolecia epoki; naturalistyczne kontynuacje w literaturze lat 90 XIX wieku; problematyka artystowska; młodopolskie antyutopie i rewizje pozytywistycznych ideałów społecznych; kryzys języka tradycji chrześcijańskiej; młodopolski autotematyzm (poszukiwanie formuły literatury służącej przemianie wewnętrznej jednostki i narodu); „teksty likwidacyjne” epoki – rewizje młodopolskiej kultury u progu I wojny światowej. Kontekstem interpretacyjnym są także zagadnienia związane z głównymi nurtami światopoglądowymi okresu.

Efekty kształcenia i opis ECTS:

Celem zajęć jest przekazanie wiedzy, dotyczącej literatury lat 1890-1918 oraz wyrobienie umiejętności interpretacji utworów literackich epoki, należących do różnych prądów filozoficznych i estetycznych. Po skończonym cyklu zajęć student powinien umieć:

EU_1

określić i opisać rygory młodopolskiej wypowiedzi literackiej, wskazać w wybranych utworach podstawowe dylematy epoki; znać najbardziej znaczące i reprezentatywne dla epoki utwory literackie: W. Berenta, S. Przybyszewskiego, T. Micińskiego, L. Staffa, S. Żeromskiego, R. Jaworskiego, S. Wyspiańskiego, K. Irzykowskiego, J. Żuławskiego, J. Kasprowicza, W.S. Reymonta wraz z właściwymi kontekstami niezbędnymi dla ich interpretacji, takimi jak: specyfika literackiej ekspresji nastrojów schyłkowych (fenomen dekadentyzmu) i formy jego przezwyciężania; naturalistyczne kontynuacje w literaturze lat 90. XIX wieku; problematyka artystowska; młodopolskie antyutopie i rewizje pozytywistycznych ideałów społecznych; kryzys języka tradycji chrześcijańskiej; młodopolski autotematyzm (poszukiwanie formuły literatury służącej przemianie wewnętrznej jednostki i narodu). Student zna związki między zagadnieniami literackimi a głównymi nurtami światopoglądowymi i estetycznymi: nietzscheanizmem, bergsonizmem, katastrofizmem, impresjonizmem, symbolizmem, ekspresjonizmem

EU_2 odnaleźć oraz zastosować do lektury utworów literackich polskiego modernizmu "wewnętrzne" kategorie epoki, właściwie dobierając literaturę przedmiotu dotyczącą literatury przełomu XIX i XX wieku; sproblematyzować refleksję zawartą w utworze w kontekście kluczowych dla jej literackiej świadomości nurtów światopoglądowych, filozoficznych i estetycznych oraz samodzielnie zanalizować i zinterpretować najbardziej znaczące i reprezentatywne dla epoki utwory literackie z uwzględnieniem właściwych kontekstów interpretacyjnych; wykorzystać wnioski płynące z wnikliwej lektury literatury przedmiotu i wykazać się jej znajomością podczas samodzielnej analizy i interpretacji utworów pochodzących z epoki;

EU_3 dokonać krytycznej oceny posiadanej wiedzy literaturoznawczej z epoki Młodej Polski i konfrontować ją z najnowszymi ustaleniami.

Metody i kryteria oceniania:

Na ocenę bardzo dobrą:

WIEDZA

Student umie:

FP1_W08 określić i opisać rygory młodopolskiej wypowiedzi literackiej,

wskazać w wybranych utworach podstawowe dylematy epoki; wymienić, streścić i sproblematyzować najbardziej znaczące i reprezentatywne dla epoki utwory literackie: W. Berenta, S. Przybyszewskiego, T. Micińskiego, S. Żeromskiego, S. Wyspiańskiego, K. Irzykowskiego, J. Kasprowicza, W.S. Reymonta znajdujące się na liście lektur do zajęć; omówić konteksty niezbędne dla ich interpretacji, takie jak: specyfika literackiej ekspresji nastrojów schyłkowych (fenomen dekadentyzmu) i formy jego przezwyciężania; naturalistyczne kontynuacje w literaturze lat 90. XIX wieku; problematyka artystowska; młodopolskie antyutopie i rewizje pozytywistycznych ideałów społecznych; kryzys języka tradycji chrześcijańskiej; młodopolski autotematyzm (poszukiwanie formuły literatury służącej przemianie wewnętrznej jednostki i narodu); omówić związki między zagadnieniami literackimi a głównymi nurtami światopoglądowymi i estetycznymi: nietzscheanizmem, bergsonizmem, katastrofizmem, impresjonizmem, symbolizmem, ekspresjonizmem.

UMIEJĘTNOŚCI:

Student umie:

FP1_U1 odnaleźć oraz zastosować do lektury utworów literackich polskiego modernizmu "wewnętrzne" kategorie epoki, właściwie dobierając literaturę przedmiotu dotyczącą literatury przełomu XIX i XX wieku; sproblematyzować refleksję zawartą w utworze w kontekście kluczowych dla jej literackiej świadomości nurtów światopoglądowych, filozoficznych i estetycznych; samodzielnie zanalizować i zinterpretować najbardziej znaczące i reprezentatywne dla epoki utwory literackie, znajdujące się na liście lektur, z uwzględnieniem właściwych kontekstów interpretacyjnych; wykorzystać wnioski płynące z wnikliwej lektury literatury przedmiotu i wykazać się jej znajomością podczas samodzielnej analizy i interpretacji utworów pochodzących z epoki;

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

FP1_K01 student jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy literaturoznawczej z zakresu epoki Młodej Polski i konfrontowania jej z najnowszym stanem badań dotyczącym tej epoki oraz do zasięgania opinii badaczy Młodej Polski (zna najważniejsze nazwiska badaczy, źródła pozwalające podnosić kompetencje literaturoznawcze w zakresie literatury przełomu wieków), dostrzega związki między literaturą Młodej Polski a współczesnymi nawiązaniami do niej i potrafi je skomentować.

Na ocenę dobrą:

WIEDZA

Student umie:

FP1_W08 wymienić, streścić i sproblematyzować najbardziej znaczące i reprezentatywne dla epoki utwory literackie: W. Berenta, S. Przybyszewskiego, T. Micińskiego, S. Żeromskiego, S. Wyspiańskiego, K. Irzykowskiego, J. Kasprowicza, W.S. Reymonta znajdujące się na liście lektur do zajęć; omówić konteksty niezbędne dla ich interpretacji, takie jak: specyfika literackiej ekspresji nastrojów schyłkowych (fenomen dekadentyzmu) i formy jego przezwyciężania; naturalistyczne kontynuacje w literaturze lat 90. XIX wieku; problematyka artystowska; młodopolskie antyutopie i rewizje pozytywistycznych ideałów społecznych; kryzys języka tradycji chrześcijańskiej; młodopolski autotematyzm (poszukiwanie formuły literatury służącej przemianie wewnętrznej jednostki i narodu); omówić związki między zagadnieniami literackimi a głównymi nurtami światopoglądowymi i estetycznymi: nietzscheanizmem, bergsonizmem, katastrofizmem, impresjonizmem, symbolizmem, ekspresjonizmem.

UMIEJĘTNOŚCI:

FP1_U03 Student nie zawsze umie odnaleźć oraz zastosować do lektury utworów literackich polskiego modernizmu "wewnętrzne" kategorie epoki, właściwie dobierając literaturę przedmiotu dotyczącą literatury przełomu XIX i XX wieku; student umie sproblematyzować refleksję zawartą w utworze w kontekście kluczowych dla jej literackiej świadomości nurtów światopoglądowych, filozoficznych i estetycznych; student potrafi zanalizować i zinterpretować najbardziej znaczące i reprezentatywne dla epoki utwory literackie, znajdujące się na liście lektur, ale nie uwzględnia wszystkich właściwych kontekstów interpretacyjnych; student potrafi wykorzystać wnioski płynące z wnikliwej lektury literatury przedmiotu w stopniu podstawowym, ale w ograniczonym stopniu wykazuje się ich znajomością podczas samodzielnej analizy i interpretacji utworów pochodzących z epoki;

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

FP1_K01 student nie jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy literaturoznawczej z zakresu epoki Młodej Polski i konfrontowania jej z najnowszym stanem badań dotyczącym tej epoki oraz do zasięgania opinii badaczy Młodej Polski ( gdyż nie zna najważniejszych nazwisk badaczy, źródeł pozwalających podnosić kompetencje literaturoznawcze w zakresie literatury przełomu wieków), dostrzega związki między literaturą Młodej Polski a współczesnymi nawiązaniami do niej, ale nie potrafi ich skomentować.

Na ocenę dostateczną:

WIEDZA

Student umie:

FP1_W08 wymienić i streścić (ale nie sproblematyzować) dużą część najbardziej znaczących i reprezentatywnych dla epoki utworów literackich, znajdujących się na liście lektur do zajęć; omówić większą część kontekstów niezbędnych do ich interpretacji, takich jak: specyfika literackiej ekspresji nastrojów schyłkowych (fenomen dekadentyzmu) i formy jego przezwyciężania; naturalistyczne kontynuacje w literaturze lat 90. XIX wieku; problematyka artystowska; młodopolskie antyutopie i rewizje pozytywistycznych ideałów społecznych; kryzys języka tradycji chrześcijańskiej; młodopolski autotematyzm (poszukiwanie formuły literatury służącej przemianie wewnętrznej jednostki i narodu); wskazać związki między zagadnieniami literackimi a głównymi nurtami światopoglądowymi i estetycznymi: nietzscheanizmem, bergsonizmem, katastrofizmem, impresjonizmem, symbolizmem, ekspresjonizmem.

UMIEJĘTNOŚCI:

FP1_U03 Student nie zawsze umie odnaleźć oraz zastosować do lektury utworów literackich polskiego modernizmu "wewnętrzne" kategorie epoki, właściwie dobierając literaturę przedmiotu dotyczącą literatury przełomu XIX i XX wieku; student ma kłopoty ze sproblematyzowaniem refleksji zawartej w utworze w kontekście kluczowych dla jej literackiej świadomości nurtów światopoglądowych, filozoficznych i estetycznych; student potrafi zanalizować i zinterpretować większą część najbardziej znaczących i reprezentatywnych dla epoki utworów literackich, znajdujących się na liście lektur, ale tylko niektóre właściwe konteksty interpretacyjne; student nie potrafi wykorzystać wniosków płynących z wnikliwej lektury literatury przedmiotu, nie wykazuje się ich znajomością podczas samodzielnej analizy i interpretacji utworów pochodzących z epoki; potrafi wykorzystać nabytą wiedzę i umiejętności do sformułowania wypowiedzi pisemnej na tematy związane z przedmiotem zajęć, ale wypowiedź pozbawiona jest spójności i merytorycznego uporządkowania zagadnień.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

FP1_K01 student nie jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy literaturoznawczej z zakresu epoki Młodej Polski i konfrontowania jej z najnowszym stanem badań dotyczącym tej epoki oraz do zasięgania opinii badaczy Młodej Polski (gdyż nie zna najważniejszych nazwisk badaczy, źródeł pozwalających podnosić kompetencje literaturoznawcze w zakresie literatury przełomu wieków), nie widzi związków między literaturą Młodej Polski a współczesnymi nawiązaniami do niej.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/22" (zakończony)

Okres: 2022-02-01 - 2022-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Magdalena Bober-Jankowska, Joanna Niewiarowska, Magdalena Partyka, Joanna Zajkowska
Prowadzący grup: Joanna Niewiarowska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

udział w ćwiczeniach 15 h

konsultacje 2 h

przygotowywanie się do zajęć 40 h

przygotowanie się do kolokwium 20 h

łącznie: 77 h

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Skrócony opis:

Poziom przedmiotu: podstawowy

Cele przedmiotu:

Celem zajęć jest wyrobienie umiejętności interpretacji utworów literackich epoki. Po skończonym cyklu zajęć student powinien umieć:

- odnaleźć oraz zastosować do lektury utworów literackich polskiego modernizmu „wewnętrzne” kategorie epoki,

- sproblematyzować refleksję zawartą w utworze w kontekście kluczowych dla jej literackiej świadomości nurtów światopoglądowych, estetycznych i filozoficznych,

- wskazać w wybranych utworach podstawowe dylematy epoki, a jednocześnie te same dylematy pogłębić o ujęcie właściwe danej wypowiedzi literackiej,

- określić i opisać rygory młodopolskiej wypowiedzi literackiej.

Wymagania wstępne:

Umiejętność:

- wskazania na zjawiska literackie decydujące o specyfice dziewiętnastowiecznej kultury,

- rozróżniania i opisu podstawowych zjawisk literackich lat 1890-1918

- analizowania, interpretowania i wartościowania utworów literackich z epoki.

Literatura:

1. Stanisław Przybyszewski, Requiem aeternam.

T. Walas, Przybyszewski a dekadentyzm, w: Stanisław Przybyszewski. W 50-lecie zgonu pisarza. Studia, red. H. Filipkowska, Warszawa 1982; G. Matuszek, Stanisław Przybyszewski – pisarz nowoczesny. Eseje i proza – próba monografii, tu: rozdz. pt. Nowoczesna „msza żałobna”, s. 170-181.

2. Jan Kasprowicz, Hymny [BN I, 210].

J. J. Lipski, Twórczość Jana Kasprowicza w latach 1891-1906, Warszawa 1975, tu: fragmenty poświęcone Hymnom.

3. Tadeusz Miciński, W mroku gwiazd.

H. Floryńska, Spadkobiercy Króla-Ducha. O recepcji filozofii Słowackiego w światopoglądzie polskiego modernizmu, Wrocław 1976, tu: rozdz. pt. Lucyferyzm i heroizmy; W. Gutowski, „W mroku gwiazd”. Poemat metafizycznego protestu i rozpaczliwej nadziei, w: tenże, Studia o twórczości Tadeusza Micińskiego, Bydgoszcz 202.

4. Wacław Berent, Próchno, wyd. BN

M. Popiel, Ironia, paradoks i „człowiek dostojny”. „Próchno” Wacława Berenta, [w:] taż, Oblicza wzniosłości. Estetyka powieści młodopolskiej, Kraków 1999.

5. Władysław Stanisław Reymont, Ziemia obiecana [BN I, 286].

M. Popiel, Brzydota i patos cywilizacji. „Ziemia obiecana” Władysława Reymonta, w: taż, Oblicza wzniosłości. Estetyka powieści młodopolskiej, Kraków 2003.

6. Stanisław Wyspiański, Wyzwolenie [BN I, 200].

M. Prussak, Przestrzenie „Wyzwolenia”, w: taż, Wyspiański w labiryncie teatru, Warszawa 2005, s. 88-99.

7. Karol Irzykowski, Pałuba [BN I, 240].

A. Budrecka, Wstęp [do:] K. Irzykowski, Pałuba, Ossolineum 1981; M. Popiel, Dwie koncepcje modernistycznej szczerości, w: taż, Wyspiański. Mitologia nowoczesnego artysty, Kraków 2007, s. 238-249;

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/23" (zakończony)

Okres: 2023-02-01 - 2023-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Magdalena Bober-Jankowska, Vira Neszew, Joanna Niewiarowska, Joanna Zajkowska
Prowadzący grup: Vira Neszew, Joanna Niewiarowska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs)

Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

udział w ćwiczeniach 15 h

konsultacje 2 h

przygotowywanie się do zajęć 40 h

przygotowanie się do kolokwium 20 h

łącznie: 77 h

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (zakończony)

Okres: 2024-02-15 - 2024-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Vira Neszew, Joanna Zajkowska
Prowadzący grup: Vira Neszew
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

udział w ćwiczeniach 15 h

konsultacje 2 h

przygotowywanie się do zajęć 40 h

przygotowanie się do kolokwium 20 h

łącznie: 77 h

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.1.0-5 (2025-02-26)