Literatura SF w szkole

podstawowy

wiedza:

FP2_W05

FP2_W19

umiejętności:

FP2_U05

FP2_U13

kompetencje społeczne:

FP2_K01

FP2_K04

Ćwiczenia skoncentrowane są wokół tekstów literatury science fiction znajdujących się w kanonie lektur szkolnych, mają za zadanie uświadomienie przyszłym nauczycielom różnic i podobieństw między „tradycyjnymi lekturami” a lekturami, których status genologiczny mieści się w obszarze granicznym między literaturą piękną a literaturą popularną. Ćwiczenia rozpoczynają się od wstępnych rozpoznań gatunkowych oraz prezentacji podziału na różne nurty fantastyki naukowej. Omówione zostaną również będące w kanonie lektur utwory, które traktować można jako archeteksty literatury science fiction. Praca analityczna z wybranymi tekstami literackimi dopełniona zostanie lekturą publikacji teoretycznych, które wprowadzą wybrane kategorie jako narzędzia potrzebne w dydaktyce. Pokażemy też zmiany, jakie nastąpiły wewnątrz omawianego gatunku na przestrzeni lat.

Ćwiczenia skoncentrowane są wokół tekstów literatury science fiction znajdujących się w kanonie lektur szkolnych, mają za zadanie uświadomienie przyszłym nauczycielom różnic i podobieństw między „tradycyjnymi lekturami” a lekturami, których status genologiczny mieści się w obszarze granicznym między literaturą piękną a literaturą popularną. Ćwiczenia rozpoczynają się od wstępnych rozpoznań gatunkowych oraz prezentacji podziału na różne nurty fantastyki naukowej. Omówione zostaną również będące w kanonie lektur utwory, które traktować można jako archeteksty literatury science fiction. Praca analityczna z wybranymi tekstami literackimi dopełniona zostanie lekturą publikacji teoretycznych, które wprowadzą wybrane kategorie jako narzędzia potrzebne w dydaktyce. Pokażemy też zmiany, jakie nastąpiły wewnątrz omawianego gatunku na przestrzeni lat. ą. Ćwiczenia rozpoczynają się od wstępnych rozpoznań gatunkowych oraz prezentacji podziału na różne nurty fantastyki naukowej. Omówione zostaną również będące w kanonie lektur utwory, które traktować można jako archeteksty literatury science fiction. Praca analityczna z wybranymi tekstami literackimi dopełniona zostanie lekturą publikacji teoretycznych, które wprowadzą wybrane kategorie jako narzędzia potrzebne w dydaktyce. Pokażemy też zmiany, jakie nastąpiły wewnątrz omawianego gatunku na przestrzeni lat.

Tematy:

1. Czym jest Science Fiction? Typologia gatunku, jego początki i najsłynniejsi twórcy.

2. Jak uczyć o antyutopii?

3. Groteska i filozofia w "Cyberiadzie" Stanisława Lema.

4. Nauka o wartościach w "Opowieściach z Narnii" C. S. Lewisa oraz "Hobbicie" J.R.R Tolkiena.

5. Fantastyka naukowa i metafizyka.

6. Funkcja prognostyczna i metafora epistemologiczna w "Nowym wspaniałym świecie" Aldousa Huxleya.

7. Alegoryczność i symboliczność "Wizji lokalnej" Stanisława Lema.

8. Podsumowanie zajęć i prezentacja konspektów.

J. Dukaj, Katedra, Kraków 2003.

W. Dynak, Lektura w szkole. Z zagadnień komunikacji literackiej, Warszawa 1978.

J. Gunn, Droga do science fiction. Od Gilgamesza do Wellsa, Warszawa 1985.

J. Gunn, Droga do science fiction. Od Wellsa do Heinleina, Warszawa 1986.

J. Gunn, Droga do science fiction.Od Heinleina do dzisiaj, Warszawa 1987.

J. Gunn, Droga do science fiction. Od dzisiaj do wieczności, Warszawa 1988.

A. Huxley, Nowy wspaniały świat, Warszawa 2010.

A. Janus-Sitarz, Przyjemność i odpowiedzialność w lekturze. O praktykach czytania literatury w szkole. Konstatacje, oceny, propozycje, Kraków 2009.

J. Jarzębski, Wszechświat Lema, Kraków 2003.

S. Lem, Cyberiada, Kraków 1965.

S. Lem, Fantastyka i futurologia, t.1 i 2, Kraków 1970.

S. Lem, Wizja lokalna, Kraków 1981.

C. S. Lewis, Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa, Poznań 2010

A. Marzec, Proza współczesna w szkole. Badania odbioru, Warszawa 1981.

T. Morus, Utopia, Warszawa 2001.

B. Myrdzik, M. Karwatowska (red.), Relacje między kulturą wysoką i popularną w literaturze, języku i edukacji, Lublin 2005.

B. Myrdzik, Rola hermeneutyki w edukacji polonistycznej, Lublin 1999.

A. Okopień-Sławińska, Sztuka interpretacji jako przedmiot nauczania, [w:] Edukacja literacka w szkole. Antologia opracowań..., s. 99-105.

D. Oramus, Imiona Boga: motywy metafizyczne w fantastyce drugiej połowy XX wieku, Warszawa 2011.

A. Stoff, Powieści fantastycznonaukowe Stanisława Lema, Warszawa 1983.

A. Smuszkiewicz, Stereotyp fabularny fantastyki naukowej, Wrocław 1980.

J. Sławiński, O dzisiejszych normach czytania znawców, „Teksty” 1974, nr 3

wiedzy: FP2_W05 student zna na poziomie rozszerzonym terminologię nauk humanistycznych z zakresu z zakresu studiowanych specjalności i/lub specjalizacji

FP2_W19 student zna współczesne metody analizy i interpretacji przedmiotowego dzieła, zgodnie ze studiowanymi specjalnościami

umiejętności: FP2_U05 student potrafi integrować w swym warsztacie naukowym narzędzia badawcze z zakresu różnych dziedzin humanistyki zgodnie ze studiowanymi specjalnościami, by przeprowadzić analizę i interpretację przedmiotowego dzieła w celu odsłonięcia jego znaczeń, społecznych uwikłań i miejsca w procesie historyczno-kulturowym, wchodząc w dyskurs, także polemiczny, z jego autorem

FP2_U13 student stosuje terminologię nauk humanistycznych z zakresu studiowanych specjalności i/lub specjalizacji

kompetencji społecznych: FP2_K01 student ma świadomość poziomu swojej wiedzy, rozumie potrzebę uczenia się, rozwoju osobistego i uczestniczenia w kulturze przez całe życie, potrafi inspirować do tego inne osoby

FP2_K04 student prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy wynikające z wykonywania zawodu związanego ze studiowaną dyscypliną

Metody oceny: ocena ciągła za pracę na ćwiczeniach, przygotowanie konspektu lekcji

Ocena niedostateczna - student nie spełnia kryteriów przewidzianych na ocenę dostateczną.

Ocena dostateczna - student zna podstawową terminologię z zakresu dydaktyki i literatury science fiction, posługuje się nią w mowie i w piśmie, potrafi odnaleźć definicje w opracowaniach.

Ocena dobra - student operuje terminologią z zaresu dydaktyki oraz adekwatnymi przykładami, zna treść omawianych lektur i podstawowych opracowań szczegółowych, potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę utworu literackiego oraz napisać konspekt lekcji, która będzie go dotyczyć

Ocena bardzo dobra - student krytycznie operuje terminologią z zakresu dydaktyki, wykazuje się inwencją analityczną i interpretacyjną, bezbłędnie przeprowadza analizę omawianego tekstu, zna jego możliwości i ograniczenia w wykorzystaniu na lekcji, bezbłędnie przygotowuje konspekt lekcji, która będzie go dotyczyć