Metodyka nauczania literatury polskiej i języka polskiego w liceum
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | WH-FPZ-II-2-MeNaLiJe |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Metodyka nauczania literatury polskiej i języka polskiego w liceum |
Jednostka: | Wydział Nauk Humanistycznych |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Poziom przedmiotu: | podstawowy |
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się: | N-spec2_W03 N-spec2_W04 N-spec2_W05 N-spec2_U01 N-spec2_U03 N-spec2_K01 |
Skrócony opis: |
Omówienie treści kształcenia i celów edukacji polonistycznej zawartych w Podstawie programowej kształcenia ogólnego dla szkół ponadgimnazjalnych i ponadpodstawowych. Prezentacja wybranych programów o podręczników do nauczania języka polskiego w liceum i technikum. Omówienie sposobów pracy z lekturami obowiązkowymi i uzupełniającymi oraz pracy z poezją. Ćwiczenia w organizowaniu sytuacji lekcyjnych związanych z omawianiem różnych tekstów kultury w szkole ponadpodstawowej. Omówienie założeń i koncepcji egzaminu maturalnego z języka polskiego, tworzenie materiałów dydaktycznych. Omówienie koncepcji kształcenia językowego w szkole średniej. |
Pełny opis: |
1-2. Polonista na starcie. Podstawa programowa jako narzędzie kształcenia polonistycznego. Porównanie podstaw programowych z 2012 r. i z 2018 r. 3. Podręczniki do języka polskiego po reformie oświaty. 4. Historia literatury na lekcjach języka polskiego w szkole ponadpodstawowej. 5. Kształcenie świadomego odbioru dzieła literackiego. Konteksty w dydaktyce literatury. 6. Jak ciekawie prowadzić lekcje języka polskiego? O metodach nauczania. 7. Klasyka literacka na lekcjach języka polskiego. Praca z lekturami obowiązkowymi. 8. Literatura współczesna na lekcjach języka polskiego. 9. Poezja na lekcjach języka polskiego i na egzaminie maturalnym. 10. Nauka o języku na lekcjach języka polskiego i na egzaminie maturalnym. 11. Jak przygotować ucznia do egzaminu pisemnego z języka polskiego? Pisanie rozprawki, wypowiedzi argumentacyjnej i szkicu krytycznego. 12. Jak ocenić pracę maturalną? 13. Retoryka na lekcjach języka polskiego w szkole ponadpodstawowej. 14. Tekst ikoniczny na lekcjach języka polskiego. 15. Film w podstawie programowej języka polskiego, na lekcjach i egzaminie maturalnym. |
Literatura: |
(1-2) Polonista na starcie. Podstawa programowa jako narzędzie kształcenia polonistycznego. Porównanie podstaw programowych: obowiązującej i nowej. Podstawa programowa z komentarzami. Tom 2. Język polski w szkole podstawowej, gimnazjum i liceum, Warszawa 2009. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 stycznia 2018 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia. (3) Podręczniki do języka polskiego po reformie oświaty. Omówienie wybranych programów nauczania i podręczników do czteroletniego liceum i pięcioletniego technikum: Dariusz Chemperek, Adam Kalbarczyk, Dariusz Trześniowski, Język polski. Oblicza epok. Podręcznik. Liceum i technikum. Zakres podstawowy i rozszerzony. Klasa 1, część 1, Warszawa 2019. Krzysztof Mrowcewicz, Przeszłość i dziś. Literatura – język – kultura. Liceum i technikum. Klasa 1, część 1, Warszawa 2019. Katarzyna Budna, Beata Kapela-Bagińska, Jolanta Manthey, Jarosław Zaporowicz, Tomasz Zieliński, Język polski. Sztuka wyrazu. Podręcznik do liceum i technikum. Zakres podstawowy i rozszerzony. Klasa 1, część 1. Starożytność, średniowiecze, Gdańsk 2019. Małgorzata Chmiel, Anna Cisowska, Joanna Kościerzyńska, Helena Kusy, Aleksandra Wróblewska, Ponad słowami. Podręcznik do języka polskiego dla liceum ogólnokształcącego i technikum. Zakres podstawowy i rozszerzony. Klasa 1, część 1, Warszawa 2019. (4) Historia literatury na lekcjach języka polskiego w szkole ponadpodstawowej. Barbara Myrdzik, O roli tradycji w szkolnym dialogu z tekstami literackimi, w: Nowoczesność i tradycja w kształceniu literackim. Podręcznik do ćwiczeń z metodyki języka polskiego, red. Barbara Myrdzik, Lublin 2000, s. 163-174. Alina Zabrotowicz, Wprowadzenie w epokę - szkic projektu, w: Nowoczesność i tradycja w kształceniu literackim. Podręcznik do ćwiczeń z metodyki języka polskiego, red. Barbara Myrdzik, Lublin 2000, s. 189-199. Renata Jackowska, Biografia pisarza na lekcjach języka polskiego w szkole średniej, w: Nowoczesność i tradycja w kształceniu literackim. Podręcznik do ćwiczeń z metodyki języka polskiego, red. Barbara Myrdzik, Lublin 2000, s. 233-239. Barbara Matusiak, Biografia artysty - niepotrzebny balast czy niezbędny kontekst interpretacyjny?, w: „Polonistyka” nr 23/ 2018. Andrzej Waśko, Historia literatury i jej likwidatorzy, w: tegoż, O edukacji literackiej (nie tylko dla polonistów), Kraków 2019. (5) Kształcenie świadomego odbioru dzieła literackiego. Konteksty w dydaktyce literatury. Witold Bobiński, Konteksty kulturowe w dydaktyce literatury, w: Polonista w szkole. Podstawy kształcenia nauczyciela polonisty, red. Anna Janus-Sitarz, Kraków 2004, s. 217-240 (6) Jak ciekawie prowadzić lekcje języka polskiego? O metodach nauczania. Magdalena Marzec-Jóźwicka, Urozmaicaj lekcje! O metodach nauczania, w: tejże, Między partnerstwem a mistrzostwem. Nauczyciel polonista we współczesnej szkole, Lublin 2017, s. 125-161. Magdalena Marzec-Jóźwicka, Rodzaje i funkcje karty pracy na lekcjach języka polskiego (przykłady), „Język Polski w Liceum” 2/2013/2014, s. 74-87. Maciej Danieluk, TIK w pigułce. Narzędziownik nauczyciela, Poznań 2019. (7) Klasyka literacka na lekcjach językach polskiego. Praca z lekturami obowiązkowymi. Iwona Morawska, Nowe pomysły na znane lektury, czyli klasyka literacka jako wyzwanie dla twórczości metodycznej, w: Nowe odsłony klasyki w szkole. Literatura XIX wieku, red. Ewa Jaskółowa, Karolina Jędrych, Katowice 2013, s. 203-216. Marta Rusek, Oswajanie obcości i dostrzeganie różnicy. O arcydziełach na lekcjach polskiego - na przykładzie Wesela, w: Edukacja polonistyczna wobec trudnej współczesności, red. Anna Janus-Sitarz, Kraków 2010, s. 87-103. (8) Literatura współczesna na lekcjach języka polskiego. Anna Adamczuk-Stęplewska, Polska literatura najnowsza (1989-2009) w szkole, Lublin 2012. Maciej Pabisek, „Opowieści galicyjskie” Andrzeja Stasiuka, w: Szkolna lektura bliżej teraźniejszości, red. Anna Janus-Sitarz, Kraków 2011, s. 223-233. Anna Włodarczyk, Współczesność zamknięta w małych opowieściach. Etyczne interpretacje literatury najnowszej, w: Szkolna lektura bliżej teraźniejszości, red. Anna Janus-Sitarz, Kraków 2011, s. 234-258. (9) Poezja na lekcjach języka polskiego i na egzaminie maturalnym. Stanisław Bortnowski, Jak uczyć poezji?, Warszawa 1998. Stanisław Bortnowski, Scenariusze półwariackie, czyli poezja współczesna w szkole, Warszawa 2002. Iwona Kulpa-Szustak, Joanna Wojtulewicz, Wszystko jest poezja... Poradnik dla nauczycieli przygotowujących uczniów do interpretacji utworów poetyckich na maturze, Warszawa 2014. Wojciech Strokowski, Poezja Jacka Kaczmarskiego w liceum (Litania 1986, Tunel 2004), w: Szkolna lektura bliżej teraźniejszości, red. Anna Janus-Sitarz, Kraków 2011, s. 126-144. (10) Nauka o języku na lekcjach języka polskiego i na egzaminie maturalnym. Agnieszka Kania, Komunikacja niejedno ma imię, czyli o językowym kształceniu licealistów, w: Szkolna polonistyka zanurzona w języku, red. Anna Janus-Sitarz, Ewa Nowak, Kraków 2014, s. 160-176. Beata Kapela Bagińska, Tomasz Zieliński, Język polski. Nauka o języku w ćwiczeniach maturalnych, Warszawa 2016. (11) Jak przygotować ucznia do pisemnego egzaminu z języka polskiego? Pisanie rozprawki, wypowiedzi argumentacyjnej i szkicu krytycznego. Witold Bobiński, Adam Brożek, Wioletta Kozak, Jak przygotować i napisać rozprawkę maturalną? Poradnik, http://www.ibe.edu.pl/images/prasa/Materia%20pomocniczy%20do%20matury%20-%20rozprawka%202.pdf Wioletta Kozak, Między rozprawką a esejem… Szkic krytyczny na lekcjach języka polskiego w szkole ponadpodstawowej, w: Język polski. Vademecum nauczyciela. Wdrażanie podstawy programowej w szkole ponadpodstawowej, Warszawa 2019, s. 49-125. (12) Jak ocenić pracę maturalną? Informator o egzaminie maturalnym z języka polskiego od roku szkolnego 2014/2015, Warszawa 2013. (13) Retoryka na lekcjach języka polskiego po wprowadzeniu reformy. Katarzyna Bocheńska, Sztuka retoryki. Uczeń w roli mówcy, Warszawa 2005. Cathy Miyata, Mów śmiało! Ćwiczenia przygotowujące uczniów do wystąpień przed publicznością, tłum. Magdalena Pagińska, Gdańsk 2005. Andrzej Waśko, Dziedzictwo retoryki i jego znaczenie w nauczaniu szkolnym, w: tegoż, O edukacji literackiej (nie tylko dla polonistów), Kraków 2019, s. 47-67. Aneta Załazińska, Michał rusinek, Retoryka codzienna. Poradnik nie tylko językowy, Warszawa 2010. (14) Tekst ikoniczny na lekcjach języka polskiego. Stanisław Bortnowski, Zdziwienia polonistyczne, czyli o sztuce na lekcjach polskiego, Warszawa 2003. Aneta Grodecka, Poeci patrzą... Obrazy - wiersze - komentarze, Warszawa 2008. Anna Pilch, Część ustna egzaminu maturalnego z języka polskiego. Zadania oparte na tekstach ikonicznych. Materiał dla nauczycieli, Warszawa 2014. Wojciech Strokowski, „Polonista fotogeniczny”, czyli o fotografii w edukacji polonistycznej, w: Przygotowanie ucznia do odbioru różnych tekstów kultury, red. Anna Janus-Sitarz, Kraków 2004, s. 211-235. (15) Film w podstawie programowej języka polskiego i na egzaminie maturalnym. Witold Bobiński, Film fabularny w dydaktyce literatury - spojrzenie w podwójnej perspektywie, w: Przygotowanie ucznia do odbioru różnych tekstów kultury, red. Anna Janus-Sitarz, Kraków 2004. Witold Bobiński, Film jako interpretant w szkolnym czytaniu, w: Szkolne spotkania z literaturą, red. Anna Janus-Sitarz, Kraków 2007, s. 101-127. Roman Sowa, Adaptacje filmowe na lekcjach języka polskiego, „Język polski w szkole ponadpodstawowej”. Rok szkolny 2017/2018, nr 2, s. 28-42. |
Efekty kształcenia i opis ECTS: |
N-spec2_W03, N-spec2_W04, N-spec2_W05, N-spec2_U0, N-spec2_U03, N-spec2_K01 Nakład pracy studenta: udział w zajęciach - 30 godzin, przygotowanie do zajęć - 15 godzin, przygotowanie do zaliczenia - 15 godzin. |
Metody i kryteria oceniania: |
Na całościową ocenę pracy studenta składają się następujące elementy: przygotowanie do zajęć, aktywny udział w zajęciach (analizy tekstów / dyskusje / tworzenie materiałów dydaktycznych i ich krytyczna ocena), przygotowanie materiałów dydaktycznych w formie kart pracy / konspektów / zadań maturalnych. Ocenę bardzo dobrą uzyskuje student, który w pełni opanował efekty kształcenia w odniesieniu do przedmiotu. Ocenę dobrą uzyskuje student, który na poziomie średnio zaawansowanym opanował efekty kształcenia w odniesieniu do przedmiotu. Ocenę dostateczną uzyskuje student, który na poziomie podstawowym opanował efekty kształcenia w odniesieniu do przedmiotu. Ocenę niedostateczną otrzymuje student, który nie opanował efektów kształcenia w odniesieniu do przedmiotu. |
Praktyki zawodowe: |
Praktyki realizowane są zgodnie z Regulaminem praktyk na WNH UKSW oraz zgodnie ze standardami kształcenia nauczycieli. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.