Konserwacja i opieka nad zabytkami w muzeum

nauki o kulturze i religii

podstawowy

Kod do MS Teams: 8wdk6xg

Muz1_W03

Muz1_U02

Muz1_ U04

Muz1_U11

Muz1_K01

Ogólna wiedza z zakresu muzeologii i wiedzy o kulturze

Celem zajęć jest zdobycie wiedzy, umiejętności i kompetencji w zakresie profilaktyki konserwatorskiej stosowanej w muzealnictwie. Student po ukończeniu kursu powinien znać współczesne teorie i koncepcje na temat doktryn i praktyk konserwatorskich w muzealnictwie, rozumieć ich uwarunkowania kulturowe i filozoficzne; umieć scharakteryzować formy, funkcje i treści obecne w muzealiach ze szczególnym uwzględnieniem ich autentyzmu; znać współczesną metodykę konserwacji zapobiegawczej stosowanej w muzeach, wiedzieć jakimi kryteriami wartościować zabytki; znać zasady bezpiecznego eksponowania, przechowywania i transportowania zabytków; ukształtować własną indywidualną postawę twórczą w stosunku do muzealiów.

Konserwacja i ochrona muzealiów należy do istoty działalności muzealniczej.

1/ Zabytki - dobra kultury - dziedzictwo kulturowe - muzealia: zagadnienia wstępne

2/ Teoria Ochrony Dóbr Kultury. Karta Ateńska, Karta Wenecka i inne dokumenty międzynarodowe i krajowe. Organizacje międzynarodowe (UNESCO, ICOMOS, ICCROM i inne)

3/ Najważniejsze postulaty konserwacji profilaktycznej i ochrony zabytków w muzeach

4/ Dzieje teorii konserwacji zabytków; Działalność i idee konserwatorskie Emanuela Viollet–le–Duca, Johna Ruskina, Cesarego Brandiego, Aloisa Riegla, Waltera Frodla (historyczne, artystyczne i użytkowe zasady wartościowania zabytków)

5/ Konserwacja a restauracja zabytków; anastyloza, rewitalizacja, restytucja i odbudowa zabytków

6/ Bezpieczeństwo w muzeum (przeciwpożarowe, przeciwwłamaniowe)

7/ Wpływ czynników fizycznych (temperatury, wilgotności, oświetlenia i innych) na patologię obiektów muzealnych

8/ Wpływ czynników chemicznych i biologicznych na patologię obiektów muzealnych

9/ Transport a bezpieczeństwo muzealiów

10/ Konserwacja obiektów muzealnych zagrożonych korozją fizyczną

11/ Konserwacja obiektów muzealnych zagrożonych korozją chemiczną

12/ Konserwacja obiektów muzealnych zagrożonych korozją biologiczną

13/ Konserwacja architektury zabytkowej

14/ Przeciwdziałanie zagrożeniom w obiektach muzealnych

Literatura podstawowa:

- Konserwacja zapobiegawcza w muzeach, red. D. Folga-Januszewska, Warszawa 2007

- Ochrona zbiorów. ABC profilaktyki konserwatorskiej w muzeum, pr. zbior., NIMOZ

- O opiece nad kolekcją, red.M. Bogdańska-Krzyżanek, J. Egit-Pużyńska, Warszawa 2008

- Opieka nad obiektami muzealnymi, pr. zbior., Warszawa 2016

- Zarządzanie klimatem w muzeach: Ochrona zbiorów i energooszczędność

Literatura uzupełniająca:

- Brandi C., Teoria restauracji, Warszawa 2006 (Brandi C., Teoria del restauro, Torino 1977).

- Chiesa e arte. Documenti della Chiesa testi canonici e commenti, Milano 2001

- Cyfrowa fotografia w dokumentacji muzealniczej (pr. zbior.), Warszawa 2013

- Dobosz P., Administracyjno-prawne instrumenty kształtowania ochrony zabytków, Kraków 1997

- Dziedzictwo kulturowe w XXI wieku. Szanse i wyzwania, (red. naukowa) M. A. Murzyn, J. Purchla, Kraków 2007

- Dziedzictwo postindustrialne i jego kulturotwórcza rola (red. S. Januszewski), Warszawa 2009

Fryś-Pietraszkowa E., Kunczyńska-Iracka A., Pokropek M., Sztuka ludowa w Polsce, Warszawa 1988

- Gluziński W., U podstaw muzeologii, Warszawa 1980

- Jadzińska M. "Duże dzieło sztuki": sztuka instalacji. Autentyzm, zachowanie, konserwacja, Kraków [b.r.w.]

- Kocewiak S., Ogrodzki P., Rulewicz J., Vademecum zabezpieczenia muzeów, Warszawa 2002

- Kocewiak S., Ogrodzki P., Rulewicz J., Vademecum zabezpieczenia obiektów sakralnych, Warszawa 2006

- Korpal G., Autor - Dzieło sztuki – Konserwator - Odbiorca, Kraków 2004

- Maisner-Nieduszycka J., Damentka E., Wykaz muzeów w Polsce, Warszawa 1995

- Marconi B., O sztuce konserwacji, oprac. J. Bursze, Warszawa 1982

- Małachowicz E., Konserwacja i rewaloryzacja architektury w zespołach i krajobrazie, Wrocław 1994

- Pawlicki M., Strategia konserwacji zabytków architektury w Polsce, Kraków 1993, Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki, Monografia nr 142

- Pomian K., Zbieracze i osobliwości, Paryż-Wenecja XVI-XVIII wiek, Lublin 2001

- Pruszyński J., Dziedzictwo kultury Polski. Jego straty i ochrona prawna, T. 1-2, Zakamycze 2001

- Purchla J., Dziedzictwo a transformacja, Kraków 2005

- Slansky B., Technika malarstwa, t. I-II, Warszawa 1960-1965

- Ślesiński W., Konserwacja zabytków sztuki, t. 1-3, Warszawa 1989-1995

- Vademecum Konserwatora Zabytków. Międzynarodowe Normy Ochrony Dziedzictwa Kultury, Biuletyn ICOMOS, Warszawa 2000.

- Vademecum właściciela i użytkownika zabytków. Prawna i organizacyjna problematyka użytkowania zabytków nieruchomych, Warszawa 1997

- Waźbiński Z., Muzea i zbiory artystyczne epoki nowożytnej, cz. 1, Toruń 1980

- Waźbiński Z., Muzea i zbiory artystyczne epoki nowożytnej, cz. 2, Toruń 1988

- Wybrane zagadnienia z zakresu ochrony muzeów i zbiorów przed pożarem (pr. zbior.), Warszawa 2014

- Zabytkowe budowle drewniane i stolarka architektoniczna wobec współczesnych zagrożeń, red. E. Okoń, Toruń 2005

- Zabytki i społeczeństwo. Czynnik społeczny w ochronie zabytków w warunkach reformy samorządowej, red. K. Gutowska i Z. Kobyliński, Warszawa 1999

- Żygulski Z. jun, Dzieje polskiego rzemiosła artystycznego, Warszawa 1987

Wiedza:

- Student zna podstawową terminologię używaną w muzeologii i konserwatorstwie zabytków

- Student ma uporządkowaną wiedzę o rozwoju sztuki i metodach badawczych stosowanych w naukach humanistycznych oraz w konserwatorstwie

- Student ma uporządkowaną wiedzę w zakresie rozwoju muzeologii i muzealnictwa artystycznego, historycznego, naukowo-przyrodniczego i technicznego oraz metodologii konserwacji zabytków

Umiejętności:

- Student potrafi wykorzystać wiedzę teoretyczna i historyczną do interpretowania i analizowania struktury i funkcji muzeum współczesnego

szczególnie w zakresie konserwacji obiektów muzealnych;

- Student potrafi posługiwać się specjalistycznym językiem i stosować właściwą terminologię używaną w muzeologii i muzealnictwie w zakresie konserwacji;

- Student potrafi pracując w zespole i wykorzystując doświadczenie muzealników współdziałać przy ochronie i zabezpieczeniu muzealiów;

Kompetencje społeczne:

- Student ma przekonanie o wadze postępowania w sposób etyczny i profesjonalny, przestrzegania norm etyki zawodu muzealnika

- Student ma poczucie odpowiedzialności i świadomość iż zawód muzealnika jest zawodem regulowanym, rozumie wynikające stąd ograniczenia

- Student ma świadomość swojej misji wobec społeczeństwa w zasięgu regionalnym i globalnym, dostrzega potrzeby społeczne i edukacyjne w miejscach działania muzeum

Nakład pracy studenta (opis ECTS)

1 ECTS - udział w zajęciach/przygotowanie do zajęć - 30 godz.

1 ECTS - przygotowanie prac zaliczeniowych - 30 godz.

1 ECTS - lektury obowiązkowe - 30 godz.

90 godzin = 3 punkty ECTS

Muz1_W03 Zna i rozumie metodologię badań w zakresie muzealnictwa i ochrony dóbr kultury, w tym posiada wiedzę na temat rozwoju teorii i praktyki konserwatorskiej z rozwojem muzealnictwa w Polsce i na świecie;

Muz1_U02 Potrafi samodzielnie formułować i analizować problemy badawcze, a także samodzielnie wyszukiwać specjalistyczną literaturę i opracowania z zakresu muzealnictwa i ochrony dóbr kultury;

Muz1_ U04 Potrafi posługiwać się specjalistycznym językiem i stosować właściwą terminologię muzeologiczną i z zakresu ochrony dóbr kultury.

Muz1_U11 Potrafi wykorzystywać wiedzę teoretyczną w zakresie nauk o kulturze i religii w pracy muzealnika.

Muz1_K01 Jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy muzeologicznej i rozumie konieczność ciągłego samokształcenia i konsultacji

specjalistycznych w zakresie ochrony dóbr kultury.

Na ocenę dst składa się podstawowa Wiedza, Umiejętności i Kompetencje Społeczne w zakresie konserwacji profilaktycznej nad kolekcjami muzealnymi weryfikowane przy pomocy referatów/prezentacji oraz kolokwiów okresowych.

Na ocenę db składa się ponadto Wiedza, Umiejętności i Kompetencje Społeczne w zakresie profilaktyki konserwatorskiej oraz zarządzania klimatem w muzeach weryfikowane przy pomocy referatów/prezentacji oraz kolokwiów okresowych.

Na ocenę bdb składa się ponadto Wiedza, Umiejętności i Kompetencje Społeczne w zakresie pełnej opieki nad obiektami muzealnymi weryfikowane przy pomocy referatów/prezentacji oraz kolokwiów okresowych.