Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Historia filozofii

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WH-KU-I-1-HistFil-W
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Historia filozofii
Jednostka: Wydział Nauk Humanistycznych
Grupy:
Strona przedmiotu: https://teams.microsoft.com/l/team/19%3arPflJt3X4xADDiRzanM192Fw-s0WRPEhac6X_3ZHE381%40thread.tacv2/conversations?groupId=68b2a931-0a8e-42b8-a2a4-19044dca591c&tenantId=12578430-c51b-4816-8163-c7281035b9b3
Punkty ECTS i inne: 2.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Poziom przedmiotu:

podstawowy
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

KU1_W02

KU1_U05

KU1_K01
Wymagania wstępne:

Brak wymagań wstępnych
Skrócony opis: (tylko po angielsku)

Course objectives: the students acquire basic knowledge of philosophical as well as the ability to identify key issues and themes of philosophy living in this period.
Pełny opis:

Celem wykładu w semestrze letnim jest zapoznanie studentów z wybranymi zagadnieniami z dziejów filozofii średniowiecznej i nowożytnej.

Celem będzie zdobycie przez studentów podstawowej wiedzy na temat najważniejszych problemów i koncepcji filozoficznych, a także nabycie umiejętności rozpoznawania związków koncepcji filozofii z kulturą tych epok.
Literatura: (tylko po angielsku)

K. Pawłowski: skrypt do wykładu w wersji elektronicznej (podawany sukcesywnie na platformie Moodle)

Literatura pomocnicza do wykładu:

K. Ajdukiewicz, Zagadnienia i kierunki filozofii, Warszawa 2003

W. Tatarkiewicz, Historia filozofii, wyd. dowolne

R.H. Popkin, Filozofia, Poznań 1994

D. Collinson, Pięćdziesięciu wielkich filozofów, Poznań 1997

Z. Kuderowicz red., Filozofia XX wieku, Warszawa 2002

A. Miś, Filozofia współczesna, Warszawa 2003
Efekty kształcenia i opis ECTS:

KU1_W02:

Student ma uporządkowaną wiedzę w zakresie metodologii badań właściwych naukom humanistycznym i wybranym naukom społecznym

KUI_U05:

Student umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze, kierując się wskazówkami opiekuna naukowego

KU1_K01:

Student ma świadomość zakresu zdobytej wiedzy i rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie

Metody i kryteria oceniania:

100% ocena na podstawie egzaminu pisemnego.
Praktyki zawodowe:

Nie ma praktyk zawodowych.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/22" (zakończony)

Okres: 2022-02-01 - 2022-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Dorota Dąbrowska, Kazimierz Pawłowski, Agnieszka Smaga, Joanna Zajkowska
Prowadzący grup: Kazimierz Pawłowski
Strona przedmiotu: https://teams.microsoft.com/l/team/19%3arPflJt3X4xADDiRzanM192Fw-s0WRPEhac6X_3ZHE381%40thread.tacv2/conversations?groupId=68b2a931-0a8e-42b8-a2a4-19044dca591c&tenantId=12578430-c51b-4816-8163-c7281035b9b3
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzaminacyjny
Wykład - Egzaminacyjny
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs)
Skrócony opis:

Cele przedmiotu: Nabycie przez studentów podstawowej wiedzy z filozofii nowożytnej i współczesnej, a także umiejętności rozpoznania najważniejszych problemów i motywów filozoficznych, żywych w filozofii omawianego okresu.
Pełny opis:

Tematyka zajęć:

1. Wprowadzenie ogólne do filozofii nowożytnej.

1.1 Zagadnienie źródeł poznania. Psychologiczna i epistemologiczna wersja zagadnienia. Aprioryzm i empiryzm (skrajny i umiarkowany). Spór empiryzmu i aprioryzmu o charakter twierdzeń matematyki. Konwencjonalizm. Aprioryzm umiarkowany Kanta. Poznanie aprioryczne według fenomenologów. Racjonalizm i irracjonalizm.

1.2 Zagadnienie granic poznania. Dwa rozumienia transcendencji. Zagadnienie immanentnych granic poznania. Epistemologiczny idealizm immanentny (Berkeley, Hume). Epistemologiczny realizm immanentny. Epistemologiczny idealizm transcendentalny. Idealizm transcendentalny Kanta. Realizm. Pozytywizm. Neopozytywizm.

1.3 Zagadnienia metafizyczne. Zagadnienie przedmiotów idealnych. Spór o uniwersalia. Współczesna wersja sporu o uniwersalia. Idealizm subiektywny. Idealizm obiektywny. Dialektyka Hegla. Dialektyka Hegla i dialektyka Marksa. Metafizyczny realizm. Realizm naiwny i krytyczny.

2. Wybrani przedstawiciele filozofii nowożytnej.

2.1 Kartezjusz. Metoda Kartezjusza. Kryterium prawdy. Poznanie Boga i świata. Teoria poznania. Filozofia przyrody. Antropologia. Zagadnienie wolności. Następcy Kartezjusza. Melabranche. Okazjonalizm i ontologizm Melabrache’a. Spinoza. Racjonalizm i panteizm Spinozy. Tożsamość bytu duchowego i cielesnego. Antropologia i etyka Spinozy.

2.2 Franciszek Bacon. Nowa metoda Bacona.

2.3 Galileusz. Metoda naukowa Galileusza.

2.4 Tomasz Hobbes. Materializm i sensualizm. Determinizm. Naturalistyczna teoria społeczeństwa.

2.5 Edward Herbert z Cherbury i koncepcja religii naturalnej.

2.6 John Locke i empiryzm. Nauka o powstawaniu pojęć. Teoria idei Locke’a. Filozofia polityczna Locke’a.

2.7 Anthony Ashley Cooper i koncepcja moralności naturalnej.

2.8 Kant. Krytycyzm Kanta. Krytyka czystego rozumu. Krytyka praktycznego rozumu. Filozofia prawa. Filozofia religii. Fryderyk Henryk Jacobi jako krytyk Kanta.

2.9 Idealizm niemiecki. Fichte. Czysty podmiotowy idealizm Fichtego. Hegel. Przedmiot i ogólne zasady filozofii Hegla. Dialektyka Hegla. Logika. Filozofia przyrody. Filozofia ducha. Heglowska filozofia prawa i państwa.

2.10 Jan Fryderyk Herbart i krytyka idealizmu. Realizm Herbarta.

3. Nowożytna filozofia społeczno-gospodarcza.

3.1 Filozofia społeczna merkantylizmu.

3.2 Filozofia społeczno-gospodarcza fizjokratów.

3.3 Filozofia społeczno-gospodarcza Adama Smitha. Koncepcja „homo oeconomicus”.

4. Elementy filozofii współczesnej.

4.1 Zagadnienie bezpośredniości i pośredniości poznania. Teoria poznania bezpośredniego w fenomenologii. Kartezjańska idea wątpienia metodologicznego i redukcja transcendentalna Husserla.

4.2 Krytyka idei bezpośredniego poznania, kartezjańskiego wątpienia i fenomenologicznej redukcji w filozofii współczesnej. Teoria poznania pośredniego Peircea’a. Teoria znaku. Krytyka idei epoche (bezzałożeniowości poznania). Pragmatyzm Peircea’a. Filozofia form symbolicznych Cassirera.

4.3. Hermeneutyka. Friedrich Schleiermacher. Johan Gustaw Droysen. Wilhelm Dilthey. Gadamer. Realistyczna hermeneutyka Bettie’go.

4.4 Realizm poznawczy Konrada Lorenza.

4.5 Fenomenologiczna filozofia wartości Schelera i Hartmanna.

5. Egzystencjalizm.

5.1 Kierkegard. Zasadniczy problem egzystencjalny Kierkegarda. Paradoks sokratejski i rozwiązanie Kierkegarda. Sceptycyzm i wiara.

5.2 Nietzsche.

5.3 Egzystencjalizm współczesny. Heideger. Sartre.
Literatura:

K. Pawłowski: skrypt do wykładu w wersji elektronicznej (podawany w częściach na platformie Moodle)

W. Tatarkiewicz, Historia filozofii, wyd. dowolne

K. Ajdukiewicz, Zagadnienia i kierunki filozofii, Warszawa 2003

W. Tatarkiewicz, Historia filozofii, wyd. dowolne

R.H. Popkin, Filozofia, Poznań 1994

D. Collinson, Pięćdziesięciu wielkich filozofów, Poznań 1997

Z. Kuderowicz red., Filozofia XX wieku, Warszawa 2002

A. Miś, Filozofia współczesna, Warszawa 2003
Wymagania wstępne:

zaliczony poprzedni semestr

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/23" (zakończony)

Okres: 2023-02-01 - 2023-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Robert Pawlik, Joanna Zajkowska, Magdalena Złocka-Dąbrowska
Prowadzący grup: Robert Pawlik
Strona przedmiotu: https://teams.microsoft.com/l/team/19%3arPflJt3X4xADDiRzanM192Fw-s0WRPEhac6X_3ZHE381%40thread.tacv2/conversations?groupId=68b2a931-0a8e-42b8-a2a4-19044dca591c&tenantId=12578430-c51b-4816-8163-c7281035b9b3
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzaminacyjny
Wykład - Egzaminacyjny
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs)
Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

Punkty ECTS:

30 godz. - wykład - 1 punkt

30 godz. - przygotowanie do egzaminu i opracowanie lektur - 1 punkt


Skrócony opis:

Cele przedmiotu: Nabycie przez studentów podstawowej wiedzy z filozofii nowożytnej i współczesnej, a także umiejętności rozpoznania najważniejszych problemów i motywów filozoficznych, żywych w filozofii omawianego okresu.
Pełny opis:

Tematyka zajęć:

1. Wprowadzenie ogólne do filozofii nowożytnej.

1.1 Zagadnienie źródeł poznania. Psychologiczna i epistemologiczna wersja zagadnienia. Aprioryzm i empiryzm (skrajny i umiarkowany). Spór empiryzmu i aprioryzmu o charakter twierdzeń matematyki. Konwencjonalizm. Aprioryzm umiarkowany Kanta. Poznanie aprioryczne według fenomenologów. Racjonalizm i irracjonalizm.

1.2 Zagadnienie granic poznania. Dwa rozumienia transcendencji. Zagadnienie immanentnych granic poznania. Epistemologiczny idealizm immanentny (Berkeley, Hume). Epistemologiczny realizm immanentny. Epistemologiczny idealizm transcendentalny. Idealizm transcendentalny Kanta. Realizm. Pozytywizm. Neopozytywizm.

1.3 Zagadnienia metafizyczne. Zagadnienie przedmiotów idealnych. Spór o uniwersalia. Współczesna wersja sporu o uniwersalia. Idealizm subiektywny. Idealizm obiektywny. Dialektyka Hegla. Dialektyka Hegla i dialektyka Marksa. Metafizyczny realizm. Realizm naiwny i krytyczny.

2. Wybrani przedstawiciele filozofii nowożytnej.

2.1 Kartezjusz. Metoda Kartezjusza. Kryterium prawdy. Poznanie Boga i świata. Teoria poznania. Filozofia przyrody. Antropologia. Zagadnienie wolności. Następcy Kartezjusza. Melabranche. Okazjonalizm i ontologizm Melabrache’a. Spinoza. Racjonalizm i panteizm Spinozy. Tożsamość bytu duchowego i cielesnego. Antropologia i etyka Spinozy.

2.2 Franciszek Bacon. Nowa metoda Bacona.

2.3 Galileusz. Metoda naukowa Galileusza.

2.4 Tomasz Hobbes. Materializm i sensualizm. Determinizm. Naturalistyczna teoria społeczeństwa.

2.5 Edward Herbert z Cherbury i koncepcja religii naturalnej.

2.6 John Locke i empiryzm. Nauka o powstawaniu pojęć. Teoria idei Locke’a. Filozofia polityczna Locke’a.

2.7 Anthony Ashley Cooper i koncepcja moralności naturalnej.

2.8 Kant. Krytycyzm Kanta. Krytyka czystego rozumu. Krytyka praktycznego rozumu. Filozofia prawa. Filozofia religii. Fryderyk Henryk Jacobi jako krytyk Kanta.

2.9 Idealizm niemiecki. Fichte. Czysty podmiotowy idealizm Fichtego. Hegel. Przedmiot i ogólne zasady filozofii Hegla. Dialektyka Hegla. Logika. Filozofia przyrody. Filozofia ducha. Heglowska filozofia prawa i państwa.

2.10 Jan Fryderyk Herbart i krytyka idealizmu. Realizm Herbarta.

3. Nowożytna filozofia społeczno-gospodarcza.

3.1 Filozofia społeczna merkantylizmu.

3.2 Filozofia społeczno-gospodarcza fizjokratów.

3.3 Filozofia społeczno-gospodarcza Adama Smitha. Koncepcja „homo oeconomicus”.

4. Elementy filozofii współczesnej.

4.1 Zagadnienie bezpośredniości i pośredniości poznania. Teoria poznania bezpośredniego w fenomenologii. Kartezjańska idea wątpienia metodologicznego i redukcja transcendentalna Husserla.

4.2 Krytyka idei bezpośredniego poznania, kartezjańskiego wątpienia i fenomenologicznej redukcji w filozofii współczesnej. Teoria poznania pośredniego Peircea’a. Teoria znaku. Krytyka idei epoche (bezzałożeniowości poznania). Pragmatyzm Peircea’a. Filozofia form symbolicznych Cassirera.

4.3. Hermeneutyka. Friedrich Schleiermacher. Johan Gustaw Droysen. Wilhelm Dilthey. Gadamer. Realistyczna hermeneutyka Bettie’go.

4.4 Realizm poznawczy Konrada Lorenza.

4.5 Fenomenologiczna filozofia wartości Schelera i Hartmanna.

5. Egzystencjalizm.

5.1 Kierkegard. Zasadniczy problem egzystencjalny Kierkegarda. Paradoks sokratejski i rozwiązanie Kierkegarda. Sceptycyzm i wiara.

5.2 Nietzsche.

5.3 Egzystencjalizm współczesny. Heideger. Sartre.
Literatura:

K. Pawłowski: skrypt do wykładu w wersji elektronicznej (podawany w częściach na platformie Moodle)

W. Tatarkiewicz, Historia filozofii, wyd. dowolne

K. Ajdukiewicz, Zagadnienia i kierunki filozofii, Warszawa 2003

W. Tatarkiewicz, Historia filozofii, wyd. dowolne

R.H. Popkin, Filozofia, Poznań 1994

D. Collinson, Pięćdziesięciu wielkich filozofów, Poznań 1997

Z. Kuderowicz red., Filozofia XX wieku, Warszawa 2002

A. Miś, Filozofia współczesna, Warszawa 2003
Wymagania wstępne:

zaliczony poprzedni semestr

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (zakończony)

Okres: 2024-02-15 - 2024-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Robert Pawlik, Joanna Zajkowska, Magdalena Złocka-Dąbrowska
Prowadzący grup: Robert Pawlik
Strona przedmiotu: https://teams.microsoft.com/l/team/19%3arPflJt3X4xADDiRzanM192Fw-s0WRPEhac6X_3ZHE381%40thread.tacv2/conversations?groupId=68b2a931-0a8e-42b8-a2a4-19044dca591c&tenantId=12578430-c51b-4816-8163-c7281035b9b3
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzaminacyjny
Wykład - Egzaminacyjny
Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

Punkty ECTS:

30 godz. - wykład - 1 punkt

30 godz. - przygotowanie do egzaminu i opracowanie lektur - 1 punkt


Skrócony opis: (tylko po angielsku)

Course objectives: the students acquire basic knowledge of philosophical as well as the ability to identify key issues and themes of philosophy living in this period.
Pełny opis: (tylko po angielsku)

1. General introduction to modern philosophy.

1.1. The problem of sources of knowledge. Psychological and epistemological version of the issue. Apriorism and empiricism (extreme and moderate). The dispute of empiricism and apriorism over the nature of mathematical theorems. Conventionalism. Kant's moderate apiororism. A priori cognition according to phenomenologists. Rationalism and irrationalism.

1.2. The problem of the limits of cognition. Two understandings of transcendence. The problem of immanent limits of cognition. Epistemological immanent idealism (Berkeley, Hume). Epistemological immanent realism. Epistemological transcendental idealism. Kant's transcendental idealism. Realism. Positivism. Neopositivism.

1.3 Metaphysical issues. The problem of ideal objects. The dispute over universals. A modern version of the dispute over universals. Subjective idealism. Objective idealism. Hegel's dialectic. Hegel's dialectics and Marx's dialectics. Metaphysical realism. Naive and critical realism.

2. Selected representatives of modern philosophy.

2.1 Descartes. Descartes method. The truth criterion. Getting to know God and the world. Epistemology. Philosophy of nature. Anthropology. The issue of freedom. Descartes' successors. Melabranche. Melabrache's occasionalism and ontologism. Spinoza. Spinoza's rationalism and pantheism. The identity of the spiritual and corporeal being. Spinoza's Anthropology and Ethics.

2.2 Francis Bacon. Bacon's new method.

2.3 Galileo. The Scientific Method of Galileo.

2.4 Tomasz Hobbes. Materialism and sensualism. Determinism. Naturalistic theory of society.

2.5 Edward Herbert of Cherbury and the concept of natural religion.

2.6 John Locke and empiricism. The science of the formation of concepts. Locke's theory of ideas. Locke's Political Philosophy.

2.7 Anthony Ashley Cooper and the concept of natural morality.

2.8 Kant. Kant's Criticism. Criticism of pure reason. Criticism of practical reason. Philosophy of law. Philosophy of Religion. Frederick Henryk Jacobi as a critic of Kant.

2.9 German idealism. Fichte. Pure subjective idealism of Fichte. Hegel. The subject and general principles of Hegel's philosophy. Hegel's dialectic. Logic. Philosophy of nature. Philosophy of spirit. Hegelian philosophy of law and state.

2.10 Jan Fryderyk Herbart and the critique of idealism. Herbart's realism.

3. Modern socio-economic philosophy.

3.1 Social philosophy of mercantilism.

3.2 Socio-economic philosophy of physiocrats.

3.3 Adam Smith's socio-economic philosophy. The concept of "homo oeconomicus".

4. Elements of contemporary philosophy.

4.1 The issue of directness and indirectness of cognition. The theory of direct cognition in phenomenology. Cartesian idea of ​​methodological doubt and Husserl's transcendental reduction.

4.2 Criticism of the idea of ​​direct cognition, Cartesian doubt, and phenomenological reduction in contemporary philosophy. Peirce's theory of indirect cognition. Sign theory. Criticism of the idea of ​​epoche (assumptionlessness of cognition). Peirce's pragmatism. Cassirer's philosophy of symbolic forms.

4.3. Hermeneutics. Friedrich Schleiermacher. Johan Gustaw Droysen. Wilhelm Dilthey. Gadamer. Bettie's realistic hermeneutics.

4.4 Konrad Lorenz's cognitive realism.

4.5 Scheler and Hartmann's phenomenological philosophy of values.

5. Existentialism.

5.1 Kierkegard. The principal existential problem of Kierkegard. The Socratic paradox and the Kierkegard solution. Skepticism and faith.

5.2 Nietzsche.

5.3 Contemporary existentialism. Heideger. Sartre.
Literatura: (tylko po angielsku)

K. Pawłowski: skrypt do wykładu w wersji elektronicznej (podawany w częściach na platformie Moodle)

K. Ajdukiewicz, Zagadnienia i kierunki filozofii, Warszawa 2003

W. Tatarkiewicz, Historia filozofii, wyd. dowolne

R.H. Popkin, Filozofia, Poznań 1994

D. Collinson, Pięćdziesięciu wielkich filozofów, Poznań 1997

Z. Kuderowicz red., Filozofia XX wieku, Warszawa 2002

A. Miś, Filozofia współczesna, Warszawa 2003
Wymagania wstępne:

zaliczony poprzedni semestr

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.1.0-5 (2025-02-26)