Wielkie kultury świata

podstawowy

KU1_W11

KU1_U07

KU1_K05

KU1_K07

Poziom przedmiotu: podstawowy

Cele przedmiotu: Po ukończeniu przedmiotu student zna podstawowe profile kulturowe pięciu obszarów świata i ich historyczne uwarunkowania, potrafi identyfikować cechy kulturowe charakterystyczne dla tych obszarów i ocenić ich wartość dla relacji międzykulturowych, zna podstawową bibliografię dotyczącą omawianych kultur.

Wymagania wstępne:brak

Treści merytoryczne:

W trakcie zajęć studenci zapoznają się z podstawową charakterystyką pięciu wielkich kultur świata, tj.:

- kultur afrykańskich,

- kultury japońskiej,

- kultury indyjskiej,

- kultury chińskiej,

- kultury arabsko-muzułmańskiej

Zajęcia ujmują w sposób selektywny zagadnienia istotne dla profilu kulturowego poszczególnych obszarów. Uwzględniają perspektywę międzykulturową i odwołują się do pojęć kultury ukształtowanych w kręgu europejskim, takich jak kanony poszczególnych kultur, wartości symboliczne, koncentrując się na ich przejawach w religii, literaturze, systemach filozoficznych, sztuce użytkowej i tradycyjnych zajęciach, kuchni, a także w zachowaniach językowych.

I. Indie (dr Monika Nowakowska)

Wielość językowa Indii

Indyjskie zróżnicowanie kulturowo-religijne

II. Afryka (prof. Nina Pawlak)

Afryka – jeden kontynent, wiele kultur

Język i społeczeństwo w Afryce

III. Chiny (dr Małgorzata Religa)

Najważniejsze pojęcia filozofii chińskiej

Najważniejsze chińskie zjawiska literackie

IV. Japonia (dr hab. Iwona Kordzińska-Nawrocka)

Tradycja i nowoczesność w japońskiej kulturze

Kultura kulinarna Japonii

Japońska kultura popularna

V. Kultura arabsko-muzułmańska (prof. Katarzyna Pachniak)

Podstawy polityczne, społeczne i religijne islamu

Podział religii, najważniejsze odłamy

Islam współcześnie (kwestie rodzinne, najważniejsze konflikty).

Lektury do omawianych obszarów kulturowych:

I.Indie

1) Basham, A., Indie. Od początku dziejów do podboju

muzułmańskiego, wyd. II, PIW, Warszawa 2000:

rozdział IX „Język i literatura”, s. 384-469.

Mylius, K., Historia literatury staroindyjskiej,

Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 2004:

rozdział „Wprowadzenie”, s. 11-24.

Nowakowska, M. „Język w kulturach Indii” od ubóstwienia do

filozofowania, od cywilizowania do

uniezależniania”, w: Języki Azji i Afryki w

komunikacji międzykulturowej, pod. red. N.

Pawlak, s. 17-28.

Sieklucka, A., Język pendźabski, Wydawnictwo Akademickie

DIALOG, Warszawa 1998: rozdział „Język

pendźabski. Informacje ogólne”, s.12-21.

Stasik, D., Język hindi, seria , wyd.

II, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa

2008: rozdziały „Język hindi – wiadomości

ogólne”, „Ogólna charakterystyka słownictwa

hindi”, s. 21-36.

Walter, E., Gramatyka języka bengalskiego, Wydawnictwo

Akademickie DIALOG, Warszawa 2008:

rozdział „Dzieje języka bengalskiego”, s. 27-59.

Woźniak, J., Dźajakantan. W kręgu tamilskiej tradycji i

nowoczesności, Dom Wydawniczy ELIPSA, Warszawa

2010: rozdziały 4.1 „Dyglosja tamilska”, oraz:

http://indiacode.nic.in/coiweb/welcome.html

2) Balcerowicz, P., Dżinizm. Starożytna religia Indii,

DIALOG, Warszawa 2003.

Basham, A. Indie. Od początku dziejów do podboju

muzułmańskiego, wyd. II, PIW, Warszawa 2000:

rozdział VII „Religia. Doktryny, systemy

filozoficzne”, s. 240-349.

Brockington, J.L., Święta nić hinduizmu. Hinduizm w jego

ciągłości i różnorodności. Instytut Wydawniczy

Pax, Warszawa 1990.

Lopez, D.S.,Jr. (red.), Praktyki religijne w Indiach,

DIALOG 2001.

Cole, W. Owen, P.S. Sambhi, Sikhowie. Wiara i życie,

Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1987.

oraz:

http://indiacode.nic.in/coiweb/welcome.html

II. Afryka

Komorowski, Zygmunt, Kultury Czarnej Afryki, Wrocław 1994

Piłaszewicz, Stanisław, Egzotyczny świat sawanny. Kultura i

cywilizacja ludu Hausa, Wydawnictwo Akademickie

DIALOG, Warszawa 1995.

Pawlak Nina, Podobińska Zofia (red.), Języki Afryki a

kultura, Warszawa 2004: AGADE

Curtin, Philip, Steven Feierman, Leonard Thompson, Jan Vansina, Historia Afryki. Narody i cywilizacje (przekład z

angielskiego), Gdańsk 2003: MARABUT

III. Chiny

Feng Youlan, Krótka historia filozofii chińskiej, rozdziały

poświęcone konfucjanizmowi i taoizmowi

Jabłoński, W. (red.), Antologia literatury chińskiej,

Warszawa 1956

M. Religa, Chiny czyli wielogłos, w: Kultury świata w dialogu, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2012, s. 53-85.

II. Japonia

Benedict, R. Chryzantema i miecz, wzory kultury

japońskiej, PIW 2003

Kordzińska-Nawrocka, Iwona. Kultura kulinarna

Japonii, TRIO 2008

Mathews, G., Supermarket kultury, rozdział I i II, s. 13-

116, PIW 2005.

Meyer, S., Gejsza i samuraj: rozważania na temat mitu

wyjątkowości Japonii, w: Dziesięć wieków Genji

monogatari w kulturze Japonii, red. I. Kordzińska-

Nawrocka, rozdział III, s. 386-401, WUW 2009

Wierzbicka, A., Słowa klucze. Różne języki - różne kultury,

rozdział VI, s. 431-490, WUW 2007

V. Kultura arabsko-muzułmańska

Cook, Michael, Koran, Prószyński i S-ka, Warszawa 2001

Cook, Michael, Mahomet, Prószyński i S-ka, Warszawa 1999

Danecki, Janusz, Arabowie, Państwowy Instytut Wydawniczy,

Warszawa 2001

Danecki, Janusz, Kultura i sztuka islamu, Elipsa, Warszawa

2003

Danecki, Janusz, Podstawowe wiadomości o islamie, Dialog,

Warszawa 1997

Dziekan, Marek, Cywilizacja islamu w Azji i Afryce,

Książka i Wiedza, Warszawa 2007

KU1_W11: ma uporządkowaną wiedzę o systemie kultury i o tożsamościach kulturowych w perspektywie międzykulturowości.

KU1_U07: posiada umiejętność wyodrębniania i określania cech tożsamości kulturowych w aspekcie wielokulturowości oraz międzykulturowości.

KU1_K05: potrafi określić swoją aktywność badawczą, uwzględniając jej cel oraz kontekst społeczny i kulturowy.

KU1_K07: ma świadomość znaczenia zachowania dorobku kulturowego ludzkości dla projektów rozwoju regionalnego.

Punkty ECTS:

Wykład: 30 h

Lektury własne: 30 h

Przygotowania do testu: 60 h

Obecność na wykładzie, test końcowy.