Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Współczesne koncepcje kultury i badań kulturowych

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WH-KUZ-I-2-WspKonKul
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Współczesne koncepcje kultury i badań kulturowych
Jednostka: Wydział Nauk Humanistycznych
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: (brak danych)
Poziom przedmiotu:

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

(KU-W03)

(KU1-W09)

(KU1-U05)



Wymagania wstępne:

zaliczony pierwszy rok studiów

Pełny opis:

W trakcie zajęć przedstawione zostaną najważniejsze kierunki we współczesnych badaniach nad kulturą. Pierwszy z nich to antropologia interpretatywna, stanowiąca znamienną dla swych czasów fuzję postępowania hermeneutyki filozoficznej z szeroko w I. połowie XX w. rozwiniętą antropologią. Drugi kompleks badań to krytyka tekstów kultury z punktu widzenia ich społecznej funkcji, reprezentowana m.in. przez Szkołę Frankfurcką i semiologię francuską. W trzecim kompleksie omawiane będą problemy związku płci i kultury. Czwarty blok spotkań dotyczyć będzie generalnej dla nauki problematyki kulturowej kontekstualności teorii oraz pluralizmu ujęć sensu i wartości: analizowane będą przykłady krytyki i interpretacji kultury w ostatnich dekadach. Piąty blok tematyczny omawiać będzie koncepcje związane z określaniem tożsamości narodowej w świetle myślicieli postkolonializmu, przy wprowadzeniu koncepcji „wspólnot wyobrażonych” Benedicta Andersena. Na końcu przedstawione będą warsztaty konkretnych prac nad rekonstrukcją tożsamości środowiskowych (wieś, miasto, dzielnice) i regionalnych.

Efekty kształcenia i opis ECTS:

Student ma uporządkowaną wiedzę w zakresie metodologii badań właściwych naukom humanistycznym i wybranym naukom społecznym oraz antropologii (KU-W02)

Zna podstawową terminologię i metodologię z obszaru nauk humanistycznych w odniesieniu do nauk o kulturze i antropologii (KU-W03)

Posiada podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych osiągnięciach w zakresie nauki o kulturze oraz pokrewnych dyscyplin nauk humanistycznych, społecznych i antropologii (KU1-W09)

Umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze, kierując się wskazówkami opiekuna naukowego(KU1-U05)

Ma świadomość zakresu zdobytej wiedzy i rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie (KU-K01)

Metody i kryteria oceniania:

Kryteria oceniania:

Ocena formująca:

Na ocenę dostateczną: Student ma i wykazuje uporządkowaną wiedzę w stopniu podstawowym w zakresie metodologii badań właściwych naukom Dokument utworzony dnia 09/28/2021 str. 2 z 9 humanistycznym w tym naukom o kulturze i antropologii Na ocenę dobrą: Student ma i wykazuje uporządkowaną wiedzę w stopniu dobrym w zakresie metodologii badań właściwych naukom humanistycznym w tym naukom o kulturze i antropologii Na ocenę bardzo dobrą: Student ma i wykazuje uporządkowaną wiedzę w stopniu bardzo dobrym w zakresie metodologii badań właściwych naukom humanistycznym w tym naukom o kulturze i antropologii Ad.(KU-W03): Na ocenę niedostateczną: Student nie zna- nie potrafi wymienić podstawowej terminologii i metodologii z obszaru nauk humanistycznych w odniesieniu do kulturoznawstwa i antropologii Na ocenę dostateczną: Student potrafi wymienić podstawowe terminy i nazwać podstawową metodologię z obszaru nauk humanistycznych w odniesieniu do kulturoznawstwa i antropologii Na ocenę dobrą: Student potrafi wymienić oraz zdefiniować podstawowe terminy i omówić metodologię z obszaru nauk humanistycznych w odniesieniu do kulturoznawstwa i antropologii. Na ocenę bardzo dobra: Student potrafi wymienić, zdefiniować oraz przedstawić własny komentarz do podstawowych terminów oraz metodologii z obszaru nauk humanistycznych w odniesieniu do kulturoznawstwa i antropologii. Ad. (KU-W09) Na ocenę dostateczną: Student wykazuje podstawową wiedzę wymieniając główne kierunki rozwoju i najważniejsze osiągnięcia w zakresie nauki o kulturze oraz pokrewnych dyscyplin nauk humanistycznych, społecznych i antropologii. Na ocenę dobrą: Student omawia i charakteryzuje główne kierunki rozwoju i najważniejsze osiągnięcia w zakresie nauki o kulturze oraz w pokrewnych dyscyplinach nauk humanistycznych, społecznych i antropologii Na ocenę bardzo dobrą: Student omawia, charakteryzuje oraz samodzielnie komentuje i interpretuje główne kierunki rozwoju i najważniejsze osiągnięcia w zakresie nauki o kulturze oraz w pokrewnych dyscyplinach nauk humanistycznych, społecznych i antropologii. Ad. (KU-U05) . Na ocenę dostateczną: Student umie samodzielnie ale w niewielkim stopniu zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze, kierując się wskazówkami opiekuna naukowego. Na ocenę dobrą: Student umie samodzielnie ale w znacznym stopniu zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze, kierując się wskazówkami opiekuna naukowego. Na ocenę bardzo dobrą: Student umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze, kierując się wskazówkami opiekuna naukowego oraz przygotowując własne propozycje interpretacyjne. Ad. (KU-K01)Na ocenę dostateczną: Student wykazuje cząstkową świadomość zakresu zdobytej wiedzy i w zauważalnym stopniu rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie. Na ocenę dobrą: Student wykazuje świadomość zakresu zdobytej wiedzy i w dużym stopniu rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie. Na ocenę bardzo dobrą: Student wykazuje pełną świadomość zakresu zdobytej wiedzy i w bardzo dużym stopniu rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie.

Ocena podsumowująca

Zaliczenie na podstawie: obecność, aktywność, egzamin ustny sprawdzający przyswojenie materiału.

Powyżej trzech nieobecności konieczne jest zaliczenie całości materiału. W innym przypadku powtarzanie kursu w następnym roku akademickim.

Praktyki zawodowe:

nie dotyczy

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-01-31
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Dorota Dąbrowska, Piotr Dejneka, Joanna Zajkowska, Magdalena Złocka-Dąbrowska
Prowadzący grup: Piotr Dejneka
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

ECTS - 3 punkty

Udział w zajęciach - 30h

Przygotowanie do zajęć- 20h

Konsultacje - 10h

Przygotowanie do egzaminu - 30h


Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Skrócony opis:

Cele przedmiotu: Celem zajęć jest zapoznanie studiujących z różnymi kierunkami badań nad kulturą i różnorodnością podejmowanej i rozwijanej w nich tematyki, problematyki i metodologii. Ma ono uczyć umiejętności wypełniania głównych zadań kulturoznawczych: 1. ujmowania i interpretowania wspólnot kulturowych 2. określania tożsamości jednostek wspólnotowych w ich aspektach lokalnym i narodowym, a wreszcie 3. określania, badania, interpretowania i współtworzenia tożsamości środowiskowych, regionalnych, dyscyplinarnych.

Pełny opis:

W trakcie zajęć przedstawione zostaną najważniejsze kierunki we współczesnych badaniach nad kulturą. Pierwszy z nich to antropologia interpretatywna, stanowiąca znamienną dla swych czasów fuzję postępowania hermeneutyki filozoficznej z szeroko w I. połowie XX w. rozwiniętą antropologią. Drugi kompleks badań to krytyka tekstów kultury z punktu widzenia ich społecznej funkcji, reprezentowana m.in. przez Szkołę Frankfurcką i semiologię francuską. W trzecim kompleksie omawiane będą problemy związku płci i kultury. Czwarty blok spotkań dotyczyć będzie generalnej dla nauki problematyki kulturowej kontekstualności teorii oraz pluralizmu ujęć sensu i wartości: analizowane będą przykłady krytyki i interpretacji kultury w ostatnich dekadach. Piąty blok tematyczny omawiać będzie koncepcje związane z określaniem tożsamości narodowej w świetle myślicieli postkolonializmu, przy wprowadzeniu koncepcji „wspólnot wyobrażonych” Benedicta Andersena. Na końcu przedstawione będą warsztaty konkretnych prac nad rekonstrukcją tożsamości środowiskowych (wieś, miasto, dzielnice) i regionalnych.

Literatura:

E. Baldwin (i inni) Wstęp do kulturoznawstwa, Poznań (Zysk i s-ka) 2007

A. Mencwel, (Red) Wiedza o kulturze, t. 1 Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów, Warszawa (Wydawnictwo UW) 2001.

Ponadto:

1. Interpretatywna teoria kultury

Clifford Geertz, „Opis gęsty: w poszukiwaniu interpretatywnej teorii kultury”, Interpretacja kultur. Wybrane eseje, tłum. M.M. Piechaczek, Kraków 2005, 17-47.

2. Przykład stosowania interpretatywnej teorii kultury

Clifford Geertz, „’Z punktu widzenia tubylca.’ O naturze antropologicznego rozumienia”, Wiedza lokalna. Dalsze eseje z zakresu antropologii interpretatywnej, tłum. D. Wolska, Kraków 2005, 63-77

fragment wprowadzenia Grażyny Kubicy do Dzienników Malinowskiego (26-35).

3. Krytyka kultury – szkoła frankfurcka

Theodor W. Adorno, Max Horkheimer, „Przemysł kulturalny. Oświecenie jako masowe oszustwo”, Dialektyka Oświecenia, tłum. M. Łukasiewicz, Warszawa 2010, 123-168.

4. Teorie semiologiczne – Roland Barthes

Roland Barthes, Mitologie, tłum. A. Dziadek, Warszawa 2000 [Rozdział teoretyczny „Mity dzisiaj” i parę przykładowych omówień współczesnych mitów].

5. Socjologia krytyczna – Pierre Bourdieu

Pierre Bourdieu, Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, tłum. P. Biłos, Warszawa 2006, wstęp 9-16, fragmenty pierwszego rozdziału – 19-83.

6. Feminizm

Anna Łebkowska, „Gender ”, w: Kulturowa teoria literatury, pod red. M.P. Markowskiego i R. Nycza, Kraków 2006, 367-407.

Agnieszka Graff „Człowiek, mężczyzna po prostu – i inne istoty obdarzone płcią”, w: idem, Świat bez kobiet, 33-58.

7. Geopoetyka

Elżbieta Rybicka, „Geopoetyka. O mieście, przestrzeni i miejscu we współczesnych teoriach i praktykach kulturowych”, w: Kulturowa teoria literatury, pod red. M.P. Markowskiego i R. Nycza, Kraków 2006, 471-490.

8. Poststrukturalizm

Anna Burzyńska, „X. Poststrukturalizm”, w: Teorie literatury XX wieku, pod red. A. Burzyńskiej i M.P. Markowskiego, 305-351.

Michel Foucault „Oryginalność a regularność”, w: idem, Archeologia wiedzy, Warszawa 1977, 174-183

9. Dekonstrukcja - Derrida

Ryszard Nycz, „Dekonstrukcjonizm w teorii literatury”, w: idem, Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze.

M. P. Markowski, „Anatomia dekonstrukcji”, w: Teorie literatury XX wieku, pod red. A. Burzyńskiej i M.P. Markowskiego, 363-366.

10. Postkolonializm

Dorota Kołodziejczyk, „Postkolonialny zamach stanu w literaturze”, nr 01-02/2008 (438-439), LnŚ, s. 241-257.

11. „Wspólnoty wyobrażone” – krytyka koncepcji narodu

Benedict Anderson, roz.3 „Źródła świadomości narodowej”, w: idem, Wspólnoty wyobrażone: rozważania o źródłach i rozprzestrzenianiu się nacjonalizmu, tłum. Stefan Amsterdamski, wyd. Znak, Kraków 1997, s. 48-58;

Homi Bhabha, „DyssemiNacja. Czas, narracja i marginesy współczesnego narodu”, przeł. Tomasz Dobrogoszcz, LnŚ, nr 01-02/2008 (438-439), s. 196-240.

Bohdan Cywiński, Dzieje Narodów Europy Wschodniej. Szańce kultur, Editions Spotkania, Białorusini, s.174-237. Ewentualnie do wyboru dział Litwini lub Ukraińcy.

12. Omówienie tekstów z czasopism: „Borussia”, „Konteksty”, „Krasnogruda”, teksty zostaną podane później.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-01-31
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Dorota Dąbrowska, Piotr Dejneka, Joanna Zajkowska, Magdalena Złocka-Dąbrowska
Prowadzący grup: Piotr Dejneka
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs)

Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

Udział w konwersatorium 30

Praca własna Studenta 30

Przygotowanie do egzaminu 30


90:30=3 pkt. ETCS


Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)