Historia kultury polskiej XIX w.
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | WH-MU-I-2-HistKulXIX |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Historia kultury polskiej XIX w. |
Jednostka: | Wydział Nauk Humanistycznych |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Poziom przedmiotu: | podstawowy |
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się: | wpisz symbol/symbole efektów kształcenia |
Skrócony opis: |
Celem zajęć jest zapoznanie studenta ze specyfiką polskiej kultury XIX w., czyli z prądami artystycznymi oraz ideowymi kształtującymi przestrzeń kulturowej tożsamości epoki zaborów. W ramach wykładu student zostaje wyposażony w narzędzia do interpretacji zjawisk z zakresu nauki, literatury, sztuki oraz techniki, tworzących fenomen tzw. dziewiętnastowieczności. Wszystkie zjawiska omawiane też są w porządku zarówno diachronicznym, jak i synchronicznym, aby można było pokazać dynamikę przemian kształtujących kulturę XIX w. oraz jego niepowtarzalność jako "wielkiego stulecia Polaków", jak o nim pisała Alina Kowalczykowa. |
Pełny opis: |
Wykład ma na celu wprowadzenie studenta w zagadnienie tzw. dziewiętnastowieczności poprzez otwarcie różnych perspektyw myślenia o XIX w. i kształtujących go zjawiskach kulturowych. W jego ramach zarysowana zostaje chronologia epoki, omówione są wydarzenia militarne i społeczne, które kształtowały mapę polityczną Europy od Wielkiej Rewolucji Francuskiej po zakończenie I wojny światowej oraz mapę ziem polskich od ostatniego rozbioru w 1795 r. po odzyskanie niepodległości w 1918 r.W tym celu student zostaje wprowadzony w problematykę wojen Napoleńskich i zmian, które przynoszą one w życiu codziennym, polityce i kulturze Europy na progu XIX w. oraz kulturze polskiej, rozwijającej się w strukturach utworzonego wówczas Księstwa Warszawskiego. Zostaje zapoznany z rangą i znaczeniem takich wydarzeń historycznych, kształtujących oblicze XIX w., jak Wiosna Ludów, wojna francusko-pruska i Komuna Paryska, wreszcie I wojna światowa, a na ziemiach polskich powstanie listopadowe, powstanie styczniowe, rewolucja 1905 r. w Królestwie Kongresowym i oczywiście wydarzenia lat 1914-1918, a także te dokonujące się do roku 1924, kiedy to ostatecznie ukształtowane zostały granice II Rzeczypospolitej. Na problematykę dynamiki i struktury zmian politycznych, określających specyfikę wieku XIX, nałożone zostają zagadnienia zmian i specyfiki kulturowej XIX w. Omawiane są wszystkie najważniejsze nurty myślowe XIX w. (romantyzm, scjentyzm, pozytywizm, dekadentyzm) wraz z projektowanymi przez nie prądami artystycznymi i stylami w sztuce (np. styl empire, historyzm, gotycyzm, mesjanizm, klasycyzm, parnasizm, impresjonizm, ekspresjonizm, groteska, secesja). Identyfikacja tychże prądów przebiega w korelacji z dziewiętnastowieczną myślą techniczną i jej odkryciami/wynalazkami (kolej, maszyna parowa, fotografia i film), a także z dziewiętnastowiecznym etosem nauki i wiedzy. W ramach wykładu podejmowane są rozważania o tym, kiedy tak naprawdę kończy się wiek XIX i kiedy zamykają się ukształtowane w trakcie jego trwania projekty kulturowe, antropologiczne, kiedy zmienia się struktura zbiorowych wyobrażeń na temat świata, człowieka i historii. Rozważane będą kwestie związane z relacją między świadomością kulturową XIX w. a doświadczeniem nowoczesności jako doświadczeniem zmiany. Przestrzeń odwołań dla określonych wyżej rozważań tworzy zarówno szeroko rozumiana technika i sztuka, jak i literatura i publicystyka. |
Efekty kształcenia i opis ECTS: |
Muz1_W12 - student zna najważniejszą faktografię historii rozwoju kultury europejskiej (szczególnie polskiej) w XIX w.,, w tym w szczególności historii filozofii, literatury i sztuki XIX w. Muz1_U02 - student potrafi samodzielnie formułować i analizować problemy badawcze z zakresu kultury XIX wieku. Muz1_U11 - student potrafi wykorzystywać wiedzę teoretyczną o kulturze XIX w. w pracy muzealnika, tzn. potrafi patrzeć na zjawiska oraz przedmioty materialne z tego czasu jako reprezentacje idei i zjawisk kształtujących tożsamość kulturową XIX wieku. Muz1_K01 - student jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy o kulturze XIX w., rozumie konieczność ciągłego samokształcenia i konsultacji specjalistycznych w działalności muzealnej, mając świadomość dynamiki narzędzi badawczych w odniesieniu do XIX wieku. |
Metody i kryteria oceniania: |
Metody oceniania w przypadku prowadzenia zajęć metodą tutoringu: egzamin pisemny składający się z dwóch części: test na platformie Moodle (sprawdzający opanowanie materiałów opracowywanych przez studenta samodzielnie) oraz test z pytaniami z zakresu materiału realizowanego w trakcie przeprowadzonych wykładów. W obu testach sprawdza się znajomość chronologii i faktografii wieku XIX oraz rozumienie zjawisk i pojęć istotnych w opisie kultury wieku XIX. Ocena z egzaminu jest średnią ocen uzyskanych z tych dwóch sprawdzianów. Metody oceniania w przypadku prowadzenia zajęć tradycyjnych: egzamin pisemny składający się z dwóch części testu na Platformie Moodle Kryteria oceny całości: - ocena dostateczna - student posiada wiedzę faktograficzną, tzn. potrafi wymienić najważniejsze instytucje kultury, wydarzenia historyczne, kształtujące kulturę XIX w., potrafi nazwać najważniejsze prądy myślowe i artystyczne stulecia XIX wieku. - ocena dostateczna plus - student potrafi wymienić i omówić najważniejsze wydarzenia historyczne, kształtujące kulturę XIX w., wskazując na ich konsekwencje dla kultury; student potrafi nazwać najważniejsze dokonania kulturowe, prądy myślowe i artystyczne stulecia, wskazując na ich chronologię, potrafi też wymienić i określić chronologię najważniejszych dzieł sztuki i literatury ukształtowanych w ramach prądów estetycznych, wymieniając ich twórców. - ocena dobra - student potrafi wymienić i omówić najważniejsze wydarzenia historyczne, kształtujące kulturę XIX w., wskazując na ich konsekwencje dla kultury; student potrafi określić najważniejsze dyskusje światopoglądowe epoki, nazwać prądy myślowe i artystyczne stulecia, wskazać na ich chronologię oraz wykazać się ich rozumieniem, potrafi też wymienić, określić chronologię i scharakteryzować najważniejsze dzieła sztuki i literatury ukształtowane w ramach prądów estetycznych, wymieniając ich twórców. - ocena dobra plus - student potrafi wymienić i omówić najważniejsze wydarzenia historyczne, kształtujące kulturę XIX w., wskazując na ich genezę i skutki; student potrafi nazwać najważniejsze prądy myślowe i artystyczne stulecia, wskazać na ich chronologię oraz wykazać się ich rozumieniem, a także zinterpretować je w odniesieniu do dynamiki historycznej XIX w., potrafi też wymienić, określić chronologię i scharakteryzować najważniejsze dzieła sztuki i literatury ukształtowane w ramach prądów estetycznych oraz zaprezentować ich twórców. - ocena bardzo dobra - student potrafi wymienić i omówić najważniejsze wydarzenia historyczne, kształtujące kulturę XIX w., wskazując na ich genezę, przebieg i skutki; student potrafi nazwać najważniejsze prądy myślowe i artystyczne stulecia, wskazać na ich chronologię oraz wykazać się ich rozumieniem, a także zinterpretować je w odniesieniu do dynamiki historycznej XIX w., wymieniając ośrodki życia kulturalnego, w których rozwijały się one i logikę przekształceń, którym podlegały; potrafi też wymienić, określić chronologię i scharakteryzować najważniejsze dzieła sztuki i literatury ukształtowane w ramach prądów estetycznych oraz zaprezentować ich twórców, dokonując ogólnej charakterystyki ich dorobku. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.