Przemyt sztuki, przestępczość przeciwko zabytkom. Falsyfikaty na rynku antykwarycznym. Straty wojenne
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | WH-MU-SP-I-3-PrzSzt |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Przemyt sztuki, przestępczość przeciwko zabytkom. Falsyfikaty na rynku antykwarycznym. Straty wojenne |
Jednostka: | Wydział Nauk Humanistycznych |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | (brak danych) |
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się: | nauki o kulturze i religii |
Poziom przedmiotu: | podstawowy |
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się: | Muz1_W03 Muz1_U02 Muz1_ U04 Muz1_U11 Muz1_K01 |
Wymagania wstępne: | Ogólna wiedza z historii kultury (w zakresie zabytków, dzieł sztuki i rzemiosła) oraz teorii i praktyki muzealniczej |
Skrócony opis: |
Student po ukończeniu kursu powinien posiadać orientację we współczesnych zagrożeniach wobec zbiorów dzieł sztuki na różnych polach, znać teorie, koncepcje i praktyki dotyczące przeciwdziałaniu przestępstwom przeciwko zabytkom i dziełom sztuki, rozumieć ich uwarunkowania społeczne i kryminalne; umieć scharakteryzować formy, funkcje i treści obecne w muzealiach ze szczególnym uwzględnieniem problematyki ich autentyzmu (falsyfikaty) oraz nielegalnego obrotu (przemyt); znać współczesne metody zabezpieczenia zbiorów muzealnych przed klęskami żywiołowymi , włamaniami i kradzieżami, wiedzieć jakimi kryteriami wartościować zabytki; posiadać wiedzę na temat strat wojennych, znać przepisy regulujące status strat wojennych oraz instytucje zajmujące się rewindykacją utraconych dzieł; ukształtować własną indywidualną postawę twórczą w stosunku do muzealiów. |
Pełny opis: |
Zajęcia prowadzone w formie wykładu informacyjnego (problemowego, konwersatoryjnego) połączonego z aktywnym uczestnictwem studentów (dyskusja dotycząca przedstawianej problematyki, referaty w formie prezentacji) wraz z pomocniczym wykorzystaniem platformy Moodle. W pierwszej części zajęć student zostanie zapoznany z historią metodologią i terminologią dyscypliny. Zasadniczą część zajęć stanowić będzie wykład dotyczący węzłowych zagadnień przestępstw przeciwko dobrom kultury (zabytki, dzieła sztuki, rzemiosła itp.) z przykładami praktycznego zastosowania metodologii badań właściwej dla prezentowanej dyscypliny. Tematy zajęć I semestr: W ramach zajęć podjęte zostaną następujące tematy szczegółowe: 1) Polskie straty dóbr kultury (wojenne, przedwojenne, powojenne); 2) Restytucja dóbr kultury. Bazy danych, instytucje monitorujące 3) Przestępczość na rynku sztuki 4) Wywóz i przemyt zabytków i dzieł sztuki 5) Rodzaje i kategorie przestępstw przeciwko zabytkom i dziełom sztuki; 6) Fałszerstwa dzieł sztuki i rzemiosła 7) Patologie kolekcjonerstwa i rynku dzieł sztuki w świetle muzeologii neuronalnej 8) Przestępstwa "białych kołnierzyków" 9) Kradzieże, kradzieże pracownicze, kradzieże z włamaniem 10) Bezpieczeństwo muzeum, bezpieczeństwo kolekcji 11) Zabezpieczenie alarmowe i techniczne 12) Zabezpieczenie przeciwpożarowe 13) Perspektywa prawna ochrony dóbr kultury 14) Perspektywa etyczna ochrony dóbr kultury 15) Podsumowanie i weryfikacja zdobytej wiedzy i umiejętności |
Literatura: |
LEKTURY PODSTAWOWE: 1) STRATY PRZEDWOJENNE ("Cenne, Bezcenne, Utracone" - otwarty dostęp w internecie) Ewa Manikowska, Artykuł XI Traktatu Ryskiego. O Zbiorach, które nie wróciły do Polski; Hanna Łaskarzewska, Traktat ryski. Fakty i refleksje; Ewa Manikowska, Państwowe zbiory sztuki. U źródeł pierwszej państwowej kolekcji muzealnej; Katarzyna Wagner, Sprawozdanie z konferencji naukowej „POLSKIE DZIEDZICTWO KULTUROWE W SZWECJI. HISTORIA I ZABYTKI”; 2) STRATY WOJENNE ("Cenne, Bezcenne, Utracone" - otwarty dostęp w internecie) NA TROPIE POLSKIEGO DZIEDZICTWA KULTUROWEGO (oprac. zbior.); Agata Modzolewska, ODZYSKANE STRATY WOJENNE; Elżbieta Przyłuska, TRUDNA SZTUKA RESTYTUCJI. ODZYSKANIE OBRAZU WNĘTRZE KATEDRY W MEDIOLANIE MARCINA ZALESKIEGO; 3) ZAGROŻENIA DZIEDZICTWA PRZESTĘPCZOŚCIĄ ("Cenne, Bezcenne, Utracone" - otwarty dostęp w internecie) Magdalena Marcinkowska, REKORDOWA KRADZIEŻ; Olgierd Jakubowski, Krzysztof Osiewicz, BEZPIECZEŃSTWO MUZEÓW – ZAGROŻENIA, ZAPOBIEGANIE; Adam Grajewski, SKALA ZAGROŻENIA PRZESTĘPCZOŚCIĄ PRZECIWKO DOBROM KULTURY W 2019 R. EFEKTYWNOŚĆ DZIAŁAŃ POLICJI; 4) BEZPIECZEŃSTWO ZBIORÓW I OCHRONA DZIEDZICTWA ("Cenne, Bezcenne, Utracone" - otwarty dostęp w internecie) Magdalena Marcinkowska, VINCI II - NOWE NARZĘDZIE ZWALCZANIA NIELEGALNEGO OBROTU DZIEŁAMI SZTUK; Dorota Wada, INTERNAL MARKET INFORMATION SYSTEM – FUNKCJONOWANIE SYSTEMU W POLSCE NA PRZYKŁADZIE MODUŁU W ZAKRESIE ZWROTU DÓBR KULTURY; Tomasz Safjański, DZIAŁANIA OPERACYJNE INTERPOLU UKIERUNKOWANE NA ODZYSKIWANIE SKRADZIONYCH DZIEŁ SZTUKI –PRÓBA USYSTEMATYZOWANIA I OCENY SKUTECZNOŚCI; 5) DOKUMENTOWANIE I ZNAKOWANIE ZBIORÓW ("Cenne, Bezcenne, Utracone" - otwarty dostęp w internecie) Maria Romanowska-Zadrożna, Dariusz Nowacki, INSKRYPCJA WSKAZUJE ŚLAD (Zabytkowy kielich odzyskany po latach); Monika Barwik, Piotr Ogrodzki, DOKUMENTOWANIE I ZNAKOWANIE DZIEŁ SZTUKI; Marta Dworniczak, NOWOCZESNE TECHNOLOGIE W ZNAKOWANIU ZABYTKÓW. Z DOŚWIADCZEŃ URZĘDU OCHRONY ZABYTKÓW W POZNANIU I POLICJI WIELKOPOLSKIEJ ; 6) KLĘSKI ŻYWIOŁOWE. POŻARY ("Cenne, Bezcenne, Utracone" - otwarty dostęp w internecie) Ewa Potrzebnicka, POWODZIE I ZALANIA STAŁYM ZAGROŻENIEM DLA MATERIAŁÓW BIBLIOTECZNYCH; Anna Czajka, KOŁO RATUNKOWE REAGOWANIE W PRZYPADKU KATASTROFY; POŻARY OBIEKTÓW ZABYTKOWYCH W ROKU 2019 (Oprac. Redakcja); 7) KONFLIKTY ZBROJNE ("Cenne, Bezcenne, Utracone" - otwarty dostęp w internecie) Krzysztof Sałaciński, RATOWANIE ZAGROŻONEGO DZIEDZICTWA KULTURY WE WSPÓŁCZESNYCH KONFLIKTACH ZBROJNYCH; Marcin Sabaciński, DZIEDZICTWO KULTUROWEJ JAKO NARZĘDZIE W RĘKACH TZW. PAŃSTWA ISLAMSKIEGO; Krystyna Ogrodzka, RED LIST PRAKTYCZNYM NARZĘDZIEM DO WALKI Z NIELEGALNYM HANDLEM; 8) PRAWO OCHRONY DZIEDZICTWA ("Cenne, Bezcenne, Utracone" - otwarty dostęp w internecie) Magdalena Marcinkowska, VINCI II. NOWE NARZĘDZIE ZWALCZANIA NIELEGALNEGO OBROTU DZIEŁAMI SZTUKI; Elżbieta Rogowska, RACJA I DYPLOMACJA. W POSZUKIWANIU SKUTECZNYCH SPOSOBÓW RESTYTUCJI DÓBR KULTURY; Andrzej Drozd, USTAWA O RESTYTUCJI NARODOWYCH DÓBR KULTURY; Tomasz Szkaradnik, Olgierd Jakubowski, Spór o własność wachlarzy Kossaków skradzionych z Muzeum w Górkach Wielkich; O. Jakubowski, Zjawisko przemytu dóbr kultury, "Archiwum Kryminologii", t. XXXVI/2014, s. 389-421 (otwarty dostęp w Internecie) P. Ogrodzki, Przestępczość przeciwko zabytkom, ("Cenne, Bezcenne, Utracone" - Otwarty dostęp w Internecie) W. Ślesiński, Fałszerze, fałszerstwa i ich zwalczanie (Otwarty dostęp w Internecie) M. Obrebski, Grabież dóbr kultury w czasie II wojny światowej jako zbrodnia wojenna. Aspekty prawne (Otwarty dostęp w Internecie). LEKTURY UZUPEŁNIAJĄCE: A. Dembiński, L. Pietraszko (red.), Ochrona dziedzictwa kulturowego i ma- terialnego pogranicza, Wydawnictwo KUL, Lublin 2011; Z. Jakubowski, S. Ziembiński (red.), Ochrona dzieł sztuki w Polsce: materiały z konferencji naukowej w ASW 18–19 maja 1989 r., Akademia Spraw Wewnętrznych, Warszawa 1990; O. Jakubowski, Modus operandi sprawców włamań do instytucji muzeal- nych, Kultura w praktyce. Zagadnienia prawne, t. 2, Poznań 2014; S. Kocewiak, P. Ogrodzki, J. Rulewicz., Vademecum zabezpieczenia muzeów, Warszawa 2002; R. Krawczyk, Kryminalistyczna problematyka przestępczości przeciwko dobrom kultury – mity i rzeczywistość, w: E. Gruza, M. Goc, T. Tomaszewski (red.), Co nowego w kryminalistyce – przegląd zagadnień z zakresu zwalczania przestępczości, Stowarzyszenie Absolwentów Wydziału Prawa i Administracji UW, Warszawa 2010; M. Lange, Praktyczne aspekty zwalczania przestępczości skierowanej przeciwko zabytkom, „Przegląd Policyjny” 2007, nr 3(87); V. Noce, Kolekcja egoisty: szalona przygoda notorycznego złodzieja dzieł sztuki i inne pouczające historie, Warszawa 2008; P. Ogrodzki, Ochrona indywidualna dzieł sztuki i zabytków w muzeach, 2008; E.W. Pływaczewski, E. Kowalewska-Borys (red.), Zwalczanie przemytu. Zbiór dobrych praktyk. Różne perspektywy – wspólny cel, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2013; J. Pruszyński, Dziedzictwo kultury Polski, jego straty i ochrona prawna, t. 1-2, Kraków 2001; W. Szafrański (red.), Wokół problematyki prawnej zabytków i dzieł sztuki, t. 1, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2007; J. Świeczyński, Grabieżcy kultury i fałszerze sztuki, Warszawa 1986; |
Efekty kształcenia i opis ECTS: |
Efekty kształcenia: - Student identyfikuje i charakteryzuje metody badawcze stosowane w wykrywaniu, typologizacji i przeciwdziałaniu przestępstwom przeciw dobrom kultury - Student wyciąga wnioski dotyczące konsekwencji przestępstw dla stanu dziedzictwa kulturowego - Student porządkuje zdobytą wiedzę teoretyczną w zakresie ochrony dóbr kultury - Student prezentuje własne poglądy i opinie na temat przeciwdziałania przestępstwom przeciw dobrom kultury - Podejmując próby implementowania poznanych metod badawczych w zakresie ochrony dóbr kultury student podejmuje próby formułowania wniosków. 1 ECTS - udział w zajęciach/przygotowanie do zajęć - 30 godz. 1 ECTS - przygotowanie prac zaliczeniowych - 30 godz. 1 ECTS - lektury obowiązkowe - 30 godz. 90 godzin = 3 punkty ECTS Muz1_W03 Zna i rozumie metodologię badań w zakresie muzealnictwa i ochrony dóbr kultury, w tym posiada wiedzę na temat rozwoju teorii i praktyki przeciwdziałania przestępstwom wobec dóbr kultury z rozwojem muzealnictwa w Polsce i na świecie; Muz1_U02 Potrafi samodzielnie formułować i analizować problemy badawcze, a także samodzielnie wyszukiwać specjalistyczną literaturę i opracowania z zakresu muzealnictwa i ochrony dóbr kultury; Muz1_ U04 Potrafi posługiwać się specjalistycznym językiem i stosować właściwą terminologię muzeologiczną i z zakresu ochrony dóbr kultury. Muz1_U11 Potrafi wykorzystywać wiedzę teoretyczną w zakresie nauk o kulturze i religii w pracy muzealnika. Muz1_K01 Jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy muzeologicznej i rozumie konieczność ciągłego samokształcenia i konsultacji specjalistycznych w zakresie ochrony dóbr kultury. |
Metody i kryteria oceniania: |
Efekty kształcenia w obszarze wiedzy są osiągane na drodze wykładu informacyjno-problemowego, a weryfikowane przez ocenianie ciągłe aktywności podczas zajęć, pracy na zajęciach, w odniesieniu do zadawanych na bieżąco lektur oraz w realizowanych zadań na platformie Moodle. Efekty kształcenia w obszarze umiejętności są osiągane metodami dyskusji a weryfikowane przez ocenianie ciągłe aktywności podczas zajęć, pracy na zajęciach, w odniesieniu do zadawanych na bieżąco lektur, oraz przez ocenę przygotowanego przez studenta dwuczęściowego referatu z pełnym aparatem badawczym, obejmującego wybrane zagadnienia z zakresu ochrony dóbr kultury z zastosowaniem wybranej przez studenta metodologii stosowanej w muzeologii. KRYTERIA ocena BDB - Student identyfikuje i charakteryzuje metody badawcze stosowane w muzeologii w zakresie ochrony zabytków i dzieł sztuki. Student wyciąga wnioski dotyczące skutków przestępstw przeciwko dobrom kultury. Student porządkuje zdobytą wiedzę teoretyczną w zakresie teorii i praktyki przeciwdziałania przestępstwom przeciw dobrom kultury Student prezentuje własne poglądy i opinie na temat ochrony dóbr kultury. Podejmując próby implementowania poznanych metod badawczych w muzeologii student podejmuje próby formułowania wniosków. ocena DB - Student identyfikuje i charakteryzuje metody badawcze stosowane w muzeologii w zakresie ochrony dóbr kultury. Student porządkuje zdobytą wiedzę teoretyczną w zakresie teorii i praktyki przeciwdziałania przestępstwom przeciw zabytkom i dziełom sztuki Student prezentuje własne poglądy i opinie na temat teorii i praktyki ochrony dóbr kultury. Podejmując próby implementowania poznanych metod badawczych w muzeologii, student nie zachowuje dostatecznej ostrożności w formułowaniu wniosków. ocena DST - Student identyfikuje metody badawcze stosowane w stosowane w muzeologii w zakresie ochrony dóbr kultury. Student podejmuje próby wyciągania wniosków dotyczące teorii i praktyki ochrony dóbr kultury w przeciwdziałaniu przestępstwom przeciw zabytkom i dziełom sztuki ocena NDST - Student nie spełnia kryteriów przewidzianych na ocenę dostateczną. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.