Wstęp do prawoznawstwa

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Opis ECTS:

udział w wykładzie - 30h

lektura literatury przed wykładem: 30h

przygotowanie do egzaminu - 30h

Liczba ECTS - 90h = 3 pkt ECTS

obowiązkowy

nie dotyczy

Celem zajęć jest przedstawienie podstawowych pojęć i metod wypracowanych w zachodniej kulturze prawnej, przedstawienie

podstawowych działów i dyscyplin naukowych prawoznawstwa oraz poglądów na istotę prawa i jego społeczne funkcje a także na rolę

prawa w państwie i jego stosunek do innych porządków normatywnych.

1. Pojecie nauki i przedmiot nauki i sztuki prawa. Nauki pomocnicze. Relacja nauki i sztuki prawa. Pojęcie sprawiedliwości i analiza zasady

sprawiedliwości, rola prawników i znaczenie prawa w realizowaniu sprawiedliwości,

2. Podstawowe pojęcia i definicja prawa – z uwzględnieniem podstawowych koncepcji filozoficznoprawnych: John Austin, Herbert Hart i

powstanie, ewolucja oraz schyłek pozytywizmu, Ronald Dworkin i antypozytywistyczny zwrot, Gustaw Radbruch i pojęcie rażącego

bezprawia, Tomasz z Akwinu i szkoła prawa naturalnego, funkcjonalizm amerykański i prawo w działaniu.

3. funkcje i rola prawa w państwie (koordynacja działań na rzecz dobra wspólnego, rozdział dóbr i ciężarów, kontrola zachowań, regulacja

konfliktów), różne systemy normatywne (prawo, moralność, obyczaj), relacje prawa do innych systemów normatywnych.

4. Pojęcie normy, przepisu prawnego, abstrakcyjny i generalny charakter norm prawnych, elementy normy prawnej: hipoteza, dyspozycja i

sankcja, koncepcje budowy normy prawnej, rodzaje przepisów.

5. Obowiązywanie prawa – pojęcie obowiązywania prawa, koncepcje obowiązywania norm prawnych, omówienie poszczególnych reguł

walidacyjnych, kryteria obowiązywania prawa – pod względem czasu, miejsca, osób.

6. Źródła prawa – podstawowe formy powstawania prawa: zwyczaje i prawo zwyczajowe, precedensy, umowa jako źródło prawa, prawo

stanowione, podstawowe rodzaje aktów normatywnych i ich hierarchia.

7. System prawny - typów systemów prawnych (common law, civil law) i ich konwergencja, uporządkowanie pionowe i poziome systemów

prawnych, zasada niesprzeczności systemu prawnego, rodzaje sprzeczności i sposoby ich usuwania, reguły kolizyjne, zasada zupełności

systemów prawnych oraz luki w prawie i sposoby ich usuwania.

8. Podstawowe zagadnienia stosowania i wykładni prawa, modele i etapy stosowania prawa, ewolucja poglądów na stosowanie prawa;

przestrzeganie prawa, odpowiedzialność prawna.

9. Wykładnia prawa: rodzaje ze względu na podmiot, zakres i moc wiążącą wykładni. Wykładnia językowa, systemowa i funkcjonalna.

10. Wnioskowania prawnicze: z analogii, z przeciwieństwa, a fortiori, z instrumentalnego nakazu i zakazu. Elementy teorii argumentacji,

podstawowe toposy prawnicze.

11. Stosunek prawny – fakty prawne, podmiot, przedmiot, treść stosunku prawnego i typologia uprawnień i obowiązków.

12. Zasada państwa prawnego, ochrony godności osoby, dobra wspólnego, zasada sprawiedliwości a zasada słuszności i ich rola w

państwie i społeczeństwie, gwarancje praworządności.

Literatura podstawowa:

A. Pogłódek, B.Szmulik, R. Zenderowski, Wprowadzenie do nauki o państwie polityce i prawie.

K. Kaleta, A. Kotowski, Podstawy prawoznawstwa, Warszawa 2020

Morawski L., Wstęp do prawoznawstwa, Toruń 2013

Chovin T, Stawecki T, Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa. Warszawa, wyd. 9.

Morawski L., Zasady wykładni prawa, Toruń 2010 (fragmenty)

Literatura uzupełniająca:

Hervada, J, Prawo naturalne. Wprowadzenie, Kraków 2011 (fragmenty)

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

obowiązkowy

nie dotyczy

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

obowiązkowy

nie dotyczy