Zasady ustroju politycznego państwa

podstawowy

Symbol efektów kształcenia:

AD2 W01 AD2 W02 AD2 W03 AD2 W04 AD2 W05 AD2 W06 AD2 W07 AD2 W08

Założenia i cele przedmiotu:

Celem przedmiotu jest zaprezentowanie podstawowych zasad, na których opiera się ustrój państwowy. Duże znaczenie

przywiązywane jest do podstaw doktrynalnych i teoretycznych instytucji ustrojowych. Są one także ukazywane w kontekście

orzecznictwa sądowego. Założeniem przedmiotu jest wykazanie, że z zasad ustrojowych wynikają konkretne rozwiązania i

instytucje, które są podstawą państwa. Na ćwiczeniach z przedmiotu słuchacze mają poznawać szczegółowo, jak zasady

ustroju funkcjonują w orzecznictwie i w jaki sposób są one konkretyzowane przez organy stanowiące prawo.

Zakres tematów:

Wykład 1. Zajęcia wprowadzające

Szczegółowe omówienie tematyki zajęć oraz sposobu zaliczenia przedmiotu.

I. CZŁOWIEK

Wykład 2. Zagadnienia wstępne, zasada przyrodzonej godności człowieka,

1. zagadnienia wstępne- wyjaśnienie podstawowych pojęć, klasyfikacja zasad ustrojowych.

2. zasada przyrodzonej godności człowieka- wyjaśnienie pojęcia, godność człowieka w prawie międzynarodowym, według

Konstytucji RP z 2 maja 1997, w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego

Wykład 3. zasada równości wobec prawa, zasada ochrony wolności i praw człowieka.

1. zasada równości wobec prawa- wyjaśnienie pojęcia, dwie strony równości: pozytywna i negatywna, równość jako prawo

podmiotowe.

2. zasada ochrony wolności i praw człowieka- wyjaśnienie pojęć, klasyfikacja praw i wolności, ewolucja praw człowieka,

konstytucyjne klauzule ograniczające, środki ochrony wolności i praw ( prawo do sądu, do wynagrodzenia szkody, skarga

konstytucyjna, Rzecznik Praw Obywatelskich), obowiązki jednostki.

Wykład 4. prawo człowieka do życia

1. prawo człowieka do życia- gwarancje prawne, nasciturus, aborcja, kara śmierci, eutanazja.

II. PAŃSTWO

Wykład 5. Zasada republikańskiej formy państwa.

1. zasada republikańskiej formy państwa- Rzeczpospolita dobrem wspólnym, ustrój demokratyczny Rzeczypospolitej, Idea

prawa i odpowiedzialności w republice, obywatelstwo polskie (status cudzoziemców), symbole Rzeczypospolitej i język

polski.

Wykład 6. Zasada państwa prawa

1. zasada państwa prawa- geneza państwa prawnego, koncepcja Rechtsstaat i jej recepcja do polskiego prawa

konstytucyjnego, materialne i formalne rozumienie państwa prawa, pojęcie demokratycznego państwa prawnego, pryncypia

państwa prawa.

Wykład 7. Zasada suwerenności narodu.

1. zasada suwerenności narodu- modele realizacji suwerenności, Demokracja bezpośrednia i pośrednia, partie polityczne,

instytucje demokracji bezpośredniej w Polsce.

Wykład 8. Zasada podziału władzy i równowagi władz

1. Zasada podziału władzy i równowagi władz- istota podziału władzy, rys historyczny, dualizm władzy wykonawczej,

Incompatibilitas, Polski system rządów.

Wykład 9. zasada dwuizbowości parlamentu

1. zasada dwuizbowości parlamentu- restytucja Senatu w 1989 roku, dwuizbowość w Konstytucji z 1997 roku,

Zgromadzenie Narodowe.

Wykład 10. Zasada niezawisłości sędziowskiej i niezależności sądów

1. Zasada niezawisłości sędziowskiej i niezależności sądów- Niezawisłość sędziowska, Niezależność sądów, wymiar

sprawiedliwości, Struktura organizacyjna władzy sądowniczej, Krajowa Rada Sądownictwa

Wykład 11. Zasada społecznej gospodarki rynkowej

1. Zasada społecznej gospodarki rynkowej- Idee społeczno-gospodarcze przed II wojną światową, Społeczna gospodarka

rynkowa w ujęciu ordoliberalnym, Recepcja koncepcji społecznej gospodarki rynkowej do polskiego prawa konstytucyjnego.

Wykład 12. Zasada autonomii, niezależności i współpracy między państwem, kościołami i związkami wyznaniowymi

1. Zasada autonomii, niezależności i współpracy między państwem, kościołami i związkami wyznaniowymi- współczesne

systemy relacji państwo- kościół, państwa wyznaniowe, państwa świeckie, Kwestie wyznaniowe w Konstytucji RP.

III. PRAWO

Wykład 13. Zasada hierarchicznego systemu źródeł prawa i zasada nadrzędności konstytucji.

1. zasada hierarchicznego systemu źródeł prawa- istota zasady hierarchiczności, akty prawa powszechnie obowiązującego,

akty prawa wewnętrznie obowiązującego, ogłaszanie aktów prawnych.

2. zasada nadrzędności konstytucji- gwarancje nadrzędności, stosowanie Konstytucji przez sądy.

Wykład 14. Zasada przestrzegania prawa międzynarodowego

1. Zasada przestrzegania prawa międzynarodowego- źródła prawa międzynarodowego, umowa międzynarodowa, zwyczaj

międzynarodowy, stosunek prawa międzynarodowego do prawa wewnętrznego państw, przestrzeganie prawa

międzynarodowego jako zasada konstytucyjna, autonomia prawa unijnego względem prawa krajowego

Wykład 15. Egzamin

Literatura:

Literatura podstawowa:

D. Dudek, Zasady ustroju III Rzeczypospolitej, Warszawa 2009.

K. Complak, Normy pierwszego rozdziału Konstytucji RP, Wrocław 2007.

L. Garlicki- Polskie prawo konstytucyjne, zarys wykładu, wydanie 6, Warszawa 2019

Literatura uzupełniająca:

B. Szmulik, Ustrój polityczny [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Komentarz Encyklopedyczny, red. W. Skrzydło, S.

Grabowska, R. Grabowski, Warszawa 2009.

Konstytucyjny system organów państwowych, red. nauk. Bogumił Szmulik, Mariusz Paździor, Warszawa 2014

K. Wojtyczek, Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP, Kraków 1999.

absolwent zna i rozumie:

AD2_W02 terminologię z zakresu zagadnień będących przedmiotem studiów; wymienia procedury dla działań

podejmowanych w obszarze prawa i nauki administracji; posiada pogłębioną wiedzę z zakresu przedmiotów obowiązkowych

oraz wybranych przedmiotów fakultatywnych znajdujących się w programie studiów

AD2_W03 relacje między strukturami i instytucjami społecznymi na płaszczyźnie krajowej i międzynarodowej w kontekście

administracji oraz prawidłowości nimi rządzące

AD2_W04 status jednostki i jego aktywności w sferze prawa/administracji/przedmiotów pomocniczych znajdujących się w

programie studiów w kontekście krajowym i międzynarodowym

AD2_W05 metody, procedury i narzędzia, w tym techniki pozyskiwania danych właściwe dla prawa/administracji/

przedmiotów pomocniczych znajdujących się w programie studiów

AD2_W06 normy, reguły prawne/administracyjne/gospodarcze/etyczne/ moralne organizujące struktury i instytucje

społeczne i rządzące nimi prawidłowości oraz ich źródła, charakter, genezę i funkcjonowanie

AD2_W07 wpływ norm prawnych/administracyjnych na procesy zmian struktur i instytucji społecznych oraz ich elementów

AD2_W08 poglądy doktryny na temat struktur i instytucji prawnych/administracyjnych/gospodarczych oraz ich historyczną

ewolucję

Opis ECTS:

Udział w wykładzie: 30 godzin

Przygotowanie do egzaminu: 45 godzin

Suma godzin:

Liczba ECTS: 75h/25 =około 3 ECTS

Kryteria oceniania:

Metody oceniania:

AD2_W02 terminologię z zakresu zagadnień będących przedmiotem studiów; wymienia procedury dla działań

podejmowanych w obszarze prawa i nauki administracji; posiada pogłębioną wiedzę z zakresu przedmiotów obowiązkowych

oraz wybranych przedmiotów fakultatywnych znajdujących się w programie studiów-metoda oceniania w postaci egzaminu

pisemnego

AD2_W03 relacje między strukturami i instytucjami społecznymi na płaszczyźnie krajowej i międzynarodowej w kontekście

administracji oraz prawidłowości nimi rządzące -metoda oceniania w postaci egzaminu pisemnego

AD2_W04 status jednostki i jego aktywności w sferze prawa/administracji/przedmiotów pomocniczych znajdujących się w

programie studiów w kontekście krajowym i międzynarodowym-metoda oceniania w postaci egzaminu pisemnego

AD2_W05 metody, procedury i narzędzia, w tym techniki pozyskiwania danych właściwe dla prawa/administracji/

przedmiotów pomocniczych znajdujących się w programie studiów-metoda oceniania w postaci egzaminu pisemnego

AD2_W06 normy, reguły prawne/administracyjne/gospodarcze/etyczne/ moralne organizujące struktury i instytucje

społeczne i rządzące nimi prawidłowości oraz ich źródła, charakter, genezę i funkcjonowanie-metoda oceniania w postaci

egzaminu pisemnego

AD2_W07 wpływ norm prawnych/administracyjnych na procesy zmian struktur i instytucji społecznych oraz ich elementów -

metoda oceniania w postaci egzaminu pisemnego

AD2_W08 poglądy doktryny na temat struktur i instytucji prawnych/administracyjnych/gospodarczych oraz ich historyczną

ewolucję-metoda oceniania w postaci egzaminu pisemnego

Kryteria oceniania:

AD2_W02

terminologię z zakresu zagadnień będących przedmiotem studiów; wymienia procedury dla działań podejmowanych w

obszarze prawa i nauki administracji; posiada pogłębioną wiedzę z zakresu przedmiotów obowiązkowych oraz wybranych

przedmiotów fakultatywnych znajdujących się w programie studiów.

Ocena niedostateczna (2)

Student nie zna i nie rozumie terminologię z zakresu zagadnień będących przedmiotem studiów; wymienia procedury dla

działań podejmowanych w obszarze prawa i nauki administracji; posiada pogłębioną wiedzę z zakresu przedmiotów

obowiązkowych oraz wybranych przedmiotów fakultatywnych znajdujących się w programie studiów

ocena dostateczna (3)

Student w podstawowym zakresie zna i rozumieterminologię z zakresu zagadnień będących przedmiotem studiów;

wymienia procedury dla działań podejmowanych w obszarze prawa i nauki administracji; posiada pogłębioną wiedzę z

zakresu przedmiotów obowiązkowych oraz wybranych przedmiotów fakultatywnych znajdujących się w programie studiów

ocena dobra (4)

Student dobrze zna i rozumie terminologię z zakresu zagadnień będących przedmiotem studiów; wymienia procedury dla

działań podejmowanych w obszarze prawa i nauki administracji; posiada pogłębioną wiedzę z zakresu przedmiotów

obowiązkowych oraz wybranych przedmiotów fakultatywnych znajdujących się w programie studiów

ocena bardzo dobra (5)

Student bardzo dobrze zna i rozumie terminologię z zakresu zagadnień będących przedmiotem studiów; wymienia

procedury dla działań podejmowanych w obszarze prawa i nauki administracji; posiada pogłębioną wiedzę z zakresu

przedmiotów obowiązkowych oraz wybranych przedmiotów fakultatywnych znajdujących się w programie studiów

AD2_W03

Ocena niedostateczna (2)

Student nie zna i nie rozumie relacje między strukturami i instytucjami społecznymi na płaszczyźnie krajowej i

międzynarodowej w kontekście administracji oraz prawidłowości nimi rządzące

ocena dostateczna (3)

Student w podstawowym zakresie zna i rozumie relacje między strukturami i instytucjami społecznymi na płaszczyźnie

krajowej i międzynarodowej w kontekście administracji oraz prawidłowości nimi rządzące

ocena dobra (4)

Student dobrze zna i rozumie relacje między strukturami i instytucjami społecznymi na płaszczyźnie krajowej i

międzynarodowej w kontekście administracji oraz prawidłowości nimi rządzące

ocena bardzo dobra (5)

Student bardzo dobrze zna i rozumie relacje między strukturami i instytucjami społecznymi na płaszczyźnie krajowej i

międzynarodowej w kontekście administracji oraz prawidłowości nimi rządzące

AD2_W04

Ocena niedostateczna (2)

Student nie zna i nie rozumie status jednostki i jego aktywności w sferze prawa/administracji/przedmiotów pomocniczych

znajdujących się w programie studiów w kontekście krajowym i międzynarodowym

ocena dostateczna (3)

Student w podstawowym zakresie zna i rozumie status jednostki i jego aktywności w sferze prawa/administracji/przedmiotów

pomocniczych znajdujących się w programie studiów w kontekście krajowym i międzynarodowym

ocena dobra (4)

Student dobrze zna i rozumie status jednostki i jego aktywności w sferze prawa/administracji/przedmiotów pomocniczych

znajdujących się w programie studiów w kontekście krajowym i międzynarodowym

ocena bardzo dobra (5)

Student bardzo dobrze zna i rozumie status jednostki i jego aktywności w sferze prawa/administracji/przedmiotów

pomocniczych znajdujących się w programie studiów w kontekście krajowym i międzynarodowym

AD2_W05

Ocena niedostateczna (2)

Student nie zna i nie rozumie metody, procedury i narzędzia, w tym techniki pozyskiwania danych właściwe dla prawa/

administracji/przedmiotów pomocniczych znajdujących się w programie studiów

ocena dostateczna (3)

Student w podstawowym zakresie zna i rozumie metody, procedury i narzędzia, w tym techniki pozyskiwania danych

właściwe dla prawa/administracji/przedmiotów pomocniczych znajdujących się w programie studiów

ocena dobra (4)

Student dobrze zna i rozumie metody, procedury i narzędzia, w tym techniki pozyskiwania danych właściwe dla prawa/

administracji/przedmiotów pomocniczych znajdujących się w programie studiów

ocena bardzo dobra (5)

Student bardzo dobrze zna i rozumie metody, procedury i narzędzia, w tym techniki pozyskiwania danych właściwe dla

prawa/administracji/przedmiotów pomocniczych znajdujących się w programie studiów

AD2_W06

Ocena niedostateczna (2)

Student nie zna i nie rozumie normy, reguły prawne/administracyjne/gospodarcze/etyczne/ moralne organizujące struktury i

instytucje społeczne i rządzące nimi prawidłowości oraz ich źródła, charakter, genezę i funkcjonowanie

ocena dostateczna (3)

Student w podstawowym zakresie zna i rozumie normy, reguły prawne/administracyjne/gospodarcze/etyczne/ moralne

organizujące struktury i instytucje społeczne i rządzące nimi prawidłowości oraz ich źródła, charakter, genezę i

funkcjonowanie

ocena dobra (4)

Student dobrze zna i rozumie normy, reguły prawne/administracyjne/gospodarcze/etyczne/ moralne organizujące struktury i

instytucje społeczne i rządzące nimi prawidłowości oraz ich źródła, charakter, genezę i funkcjonowanie

ocena bardzo dobra (5)

Student bardzo dobrze zna i rozumie normy, reguły prawne/administracyjne/gospodarcze/etyczne/ moralne organizujące

struktury i instytucje społeczne i rządzące nimi prawidłowości oraz ich źródła, charakter, genezę i funkcjonowanie

AD2_W07

Ocena niedostateczna (2)

Student nie zna i nie rozumie wpływ norm prawnych/administracyjnych na procesy zmian struktur i instytucji społecznych

oraz ich elementów

ocena dostateczna (3)

Student w podstawowym zakresie zna i rozumie wpływ norm prawnych/administracyjnych na procesy zmian struktur i

instytucji społecznych oraz ich elementów

ocena dobra (4)

Student dobrze zna i rozumie wpływ norm prawnych/administracyjnych na procesy zmian struktur i instytucji społecznych

oraz ich elementów

ocena bardzo dobra (5)

Student bardzo dobrze zna i rozumie wpływ norm prawnych/administracyjnych na procesy zmian struktur i instytucji

społecznych oraz ich elementów

AD2_W08

Ocena niedostateczna (2)

Student nie zna i nie rozumie poglądy doktryny na temat struktur i instytucji prawnych/administracyjnych/gospodarczych

oraz ich historyczną ewolucję

ocena dostateczna (3)

Student w podstawowym zakresie zna i rozumie poglądy doktryny na temat struktur i instytucji prawnych/administracyjnych/

gospodarczych oraz ich historyczną ewolucję

ocena dobra (4)

Student dobrze zna i rozumie poglądy doktryny na temat struktur i instytucji prawnych/administracyjnych/gospodarczych

oraz ich historyczną ewolucję

ocena bardzo dobra (5)

Student bardzo dobrze zna i rozumie poglądy doktryny na temat struktur i instytucji prawnych/administracyjnych