Historia administracji od połowy wieku XVIII

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Poziom przedmiotu:podstawowy

Cele przedmiotu: Celem wykładu jest ukazanie studentom źródeł, genezy i ewolucji współczesnych instytucji ustrojowych; przedstawienie genezy, zasad i ewolucji nowożytnej administracji; danie słuchaczom umiejętności posługiwania się podstawowymi pojęciami z zakresu prawa administracyjnego; wyrobienie zdolności analizy oraz rozumienia wydarzeń i procesów historycznych. Założenia edukacyjne niniejszego przedmiotu nie ograniczają się wyłącznie do historycznego ujęcia zawartych w nim treści. Student po wysłuchaniu cyklu wykładów powinien dostrzegać i rozumieć związki ze współczesną nauką administracji i swobodnie operować tymi pojęciami z zakresu prawa administracyjnego, które były wykorzystywane przy okazji objaśniania procesu historycznego.

Wymagania wstępne:brak

Treści merytoryczne:

1. Historia administracji – zagadnienia teoretyczne i metodologiczne. Geneza nauk administracyjnych. Definicje pojęcia „administracja”. Zasady nowożytnej administracji. Ustrój XVIII-wiecznej Rzeczypospolitej na tle ustroju państw ościennych (państwa oświeconego absolutyzmu). Postulaty reform ustrojowych – publicystyka polityczna.

2. Kształtowanie się nowoczesnej administracji w czasach stanisławowskich. Reformy sejmu konwokacyjnego 1764 roku. Sejm rozbiorowy 1773-1775. Ustawodawstwo Sejmu Czteroletniego, ze szczególnym uwzględnieniem Ustawy Rządowej z dnia 3 maja 1791 roku. Obalenie dzieła Sejmu Wielkiego – sejm w Grodnie i powrót do dawnych form ustrojowych. Władze powstańcze (1794).

3. Administracja na ziemiach polskich doby porozbiorowej (1795-1918). Ustawa konstytucyjna Księstwa Warszawskiego (1807). Wolne Miasto Gdańsk. Ustawa konstytucyjna Królestwa Polskiego (1815). Zmiany w ustawie konstytucyjnej Królestwa podczas powstania listopadowego. Władze powstańcze. Statut organiczny i nowa organizacja Królestwa (1832). Władze powstania styczniowego. Administracja Wolnego Miasta Krakowa (1815-1846). Autonomia Galicji (od 1861r.). Statut Krajowy. Administracja rządowa i samorządowa w Galicji. Samorząd szkolny. Administracja Wielkiego Księstwa Poznańskiego (od 1815 r.).

4. Odradzanie się państwa polskiego podczas I Wojny Światowej. Proklamacja dwóch cesarzy.

Tymczasowa Rada Stanu. Rada Regencyjna. Rada Stanu. Ośrodki władzy na ziemiach polskich na jesieni 1918 roku.

5. Administracja w II Rzeczypospolitej (1918-1939). Okres prowizorium ustrojowego (1918-1922). Mała Konstytucja. Konstytucja marcowa. Nowela sierpniowa. Konstytucja kwietniowa.

6. Wybuch II Wojny Światowej. Ziemie polskie pod okupacją niemiecką i sowiecką. Proces odtwarzania władz polskich na emigracji.

7. Organizacja administracji w Polsce Ludowej. Administracja na ziemiach polskich w okresie przejmowania władzy przez komunistów (1944-1947). Ustrój konstytucyjny w latach 1947-1952. Mała Konstytucja z 1947 roku. Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (1952). Administracja terytorialna. Przywrócenie samorządu terytorialnego na szczeblu gminy (1990).

8. Kontrola administracji. Pojęcie i zakres kontroli administracji. Rozwój sądownictwa administracyjnego (XIX-XX w.). Wzorce francuskie, niemieckie i austriackie. NTA. Kontrola administracji w Polsce po II wojnie światowej. NSA.

Metody oceny:Egzamin pisemny w formie opisowo-testowej w terminie sesji zimowej

Podręcznik przewodni: (1. W. Witkowski, Historia administracji w Polsce 1764-1989, Warszawa 2007)

Literatura uzupełniająca: (1. W.Ćwik, W. Mróz, A. Witkowski, Administracja w systemie ustrojowym Polski do 1939 r., wyd. II, Przemyśl 1998; 2. D. Janicka, Ustrój administracji nowożytnej w Europie. Zarys wykładu, Toruń 2002; 3. M. Kallas, I. Lipowicz, Z. Niewiadomski, G. Szpor, Prawo administracyjne: część ustrojowa, Warszawa 2002 (odpowiednie rozdziały); 4. Konstytucje Polski, t. 1-2, red. M. Kallas, Warszawa 1990; 5. A. Ajnenkiel, Konstytucje Polski w rozwoju dziejowym 1791-1997, Warszawa 2001; 6. T. Maciejewski, Historia administracji, Warszawa 2002; 7. J. Malec, Polska myśl administracyjna XVIII wieku, Kraków 1986; 8. J. Malec, D. Malec, Historia administracji nowożytnej, Kraków 1998; 9. J. Malec, D. Malec, Historia administracji i myśli administracyjnej, Kraków 2000)

Nie ma

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Poziom przedmiotu:podstawowy

Cele przedmiotu: Celem wykładu jest ukazanie studentom źródeł, genezy i ewolucji współczesnych instytucji ustrojowych; przedstawienie genezy, zasad i ewolucji nowożytnej administracji; danie słuchaczom umiejętności posługiwania się podstawowymi pojęciami z zakresu prawa administracyjnego; wyrobienie zdolności analizy oraz rozumienia wydarzeń i procesów historycznych. Założenia edukacyjne niniejszego przedmiotu nie ograniczają się wyłącznie do historycznego ujęcia zawartych w nim treści. Student po wysłuchaniu cyklu wykładów powinien dostrzegać i rozumieć związki ze współczesną nauką administracji i swobodnie operować tymi pojęciami z zakresu prawa administracyjnego, które były wykorzystywane przy okazji objaśniania procesu historycznego.

Wymagania wstępne:brak

Treści merytoryczne:

1. Historia administracji – zagadnienia teoretyczne i metodologiczne. Geneza nauk administracyjnych. Definicje pojęcia „administracja”. Zasady nowożytnej administracji. Ustrój XVIII-wiecznej Rzeczypospolitej na tle ustroju państw ościennych (państwa oświeconego absolutyzmu). Postulaty reform ustrojowych – publicystyka polityczna.

2. Kształtowanie się nowoczesnej administracji w czasach stanisławowskich. Reformy sejmu konwokacyjnego 1764 roku. Sejm rozbiorowy 1773-1775. Ustawodawstwo Sejmu Czteroletniego, ze szczególnym uwzględnieniem Ustawy Rządowej z dnia 3 maja 1791 roku. Obalenie dzieła Sejmu Wielkiego – sejm w Grodnie i powrót do dawnych form ustrojowych. Władze powstańcze (1794).

3. Administracja na ziemiach polskich doby porozbiorowej (1795-1918). Ustawa konstytucyjna Księstwa Warszawskiego (1807). Wolne Miasto Gdańsk. Ustawa konstytucyjna Królestwa Polskiego (1815). Zmiany w ustawie konstytucyjnej Królestwa podczas powstania listopadowego. Władze powstańcze. Statut organiczny i nowa organizacja Królestwa (1832). Władze powstania styczniowego. Administracja Wolnego Miasta Krakowa (1815-1846). Autonomia Galicji (od 1861r.). Statut Krajowy. Administracja rządowa i samorządowa w Galicji. Samorząd szkolny. Administracja Wielkiego Księstwa Poznańskiego (od 1815 r.).

4. Odradzanie się państwa polskiego podczas I Wojny Światowej. Proklamacja dwóch cesarzy.

Tymczasowa Rada Stanu. Rada Regencyjna. Rada Stanu. Ośrodki władzy na ziemiach polskich na jesieni 1918 roku.

5. Administracja w II Rzeczypospolitej (1918-1939). Okres prowizorium ustrojowego (1918-1922). Mała Konstytucja. Konstytucja marcowa. Nowela sierpniowa. Konstytucja kwietniowa.

6. Wybuch II Wojny Światowej. Ziemie polskie pod okupacją niemiecką i sowiecką. Proces odtwarzania władz polskich na emigracji.

7. Organizacja administracji w Polsce Ludowej. Administracja na ziemiach polskich w okresie przejmowania władzy przez komunistów (1944-1947). Ustrój konstytucyjny w latach 1947-1952. Mała Konstytucja z 1947 roku. Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (1952). Administracja terytorialna. Przywrócenie samorządu terytorialnego na szczeblu gminy (1990).

8. Kontrola administracji. Pojęcie i zakres kontroli administracji. Rozwój sądownictwa administracyjnego (XIX-XX w.). Wzorce francuskie, niemieckie i austriackie. NTA. Kontrola administracji w Polsce po II wojnie światowej. NSA.

Metody oceny:Egzamin pisemny w formie opisowo-testowej w terminie sesji zimowej

Podręcznik przewodni: (1. W. Witkowski, Historia administracji w Polsce 1764-1989, Warszawa 2007)

Literatura uzupełniająca: (1. W.Ćwik, W. Mróz, A. Witkowski, Administracja w systemie ustrojowym Polski do 1939 r., wyd. II, Przemyśl 1998; 2. D. Janicka, Ustrój administracji nowożytnej w Europie. Zarys wykładu, Toruń 2002; 3. M. Kallas, I. Lipowicz, Z. Niewiadomski, G. Szpor, Prawo administracyjne: część ustrojowa, Warszawa 2002 (odpowiednie rozdziały); 4. Konstytucje Polski, t. 1-2, red. M. Kallas, Warszawa 1990; 5. A. Ajnenkiel, Konstytucje Polski w rozwoju dziejowym 1791-1997, Warszawa 2001; 6. T. Maciejewski, Historia administracji, Warszawa 2002; 7. J. Malec, Polska myśl administracyjna XVIII wieku, Kraków 1986; 8. J. Malec, D. Malec, Historia administracji nowożytnej, Kraków 1998; 9. J. Malec, D. Malec, Historia administracji i myśli administracyjnej, Kraków 2000)

Nie ma

E-Learning (pełny kurs)

obowiązkowy

nie dotyczy

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

obowiązkowy

nie dotyczy