Rodzina w prawie rzymskim

podstawowy

PR_W02,

PR_W03,

PR_W04,

PR_W06,

PR_W07.

Rozwinięcie zainteresowań problemami rodziny w starożytności.

1. Ogólne wiadomości dotyczące prawa rodzinnego w starożytności

2. Zaręczyny - zmiany instytucji na przestrzeni wieków, quasiadfinitas.

3. Zawarcie małżeństwa, wymogi iustum matrimonium.

4. Wchodzenie żony pod manus męża - wygaśnięcie tej instytucji.

5. Ustawodawstwo małżeńskie Augusta, ius trium liberorum.

6. Zmiany w ustawodawstwie małżeńskim Augusta - senatus consulta: Pernicianum, Claudianum, Calvisianum.

7. Lex Iulia de adulteriis i późniejsze jej zmiany.

8. Stosunki osobiste i majątkowe między małżonkami.

9. Sytuacja prawna wdowy, tempus lugendi, secundae nuptiae.

10. Rozwiązanie małżeństwa, rozwód - unormowanie w okresie poklasycznym.

11. Patria potestas - pojęcie, zakres, ograniczanie władzy ojcowskiej.

12. Rodzaje przysposobienia: adoptio i adrogatio - zmiany tych instytucji na przestrzeni wieków.

13. Sytuacja prawna dzieci pod patria potestas, emancypacja.

14. Sytuacja prawna dzieci pozamałżeńskich.

15. Tutela impuberis, tutela mulieris - porównanie tych instytucji, wygaśnięcie opieki nad kobietami.

16. Odpowiedzialność kontraktowa i deliktowa osób alieni iuris. Odpowiedzialność kontraktowa i deliktowa niedojrzałych sui iuris.

Literatura podstawowa: teksty źródłowe - wybrane fragmenty Instytucji Gaiusa i Instytucji Justyniańskich i Digestów

Literatura uzupełniająca: A. Jurewicz, Domniemanie ojcostwa ‒ ‘ratio decidendi’ ustawodawcy, «Zeszyty Prawnicze» 6.1/2006, s. 95-119; G. Kuleczka, Prawo rzymskie epoki pryncypatu wobec dzieci pozamałżeńskich, Wrocław 1969; T. Kunderewicz, Geneza opieki kobiety nad dziećmi w prawie rzymskim, Prawo Kanoniczne 23.3-4/1980, s. 287-297; H. Kupiszewski, ‘Quasiadfinitas’ w prawie rzymskim, Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 10.4/1963, s. 45-54; tenże, Powtórne małżeństwo w konstytucjach cesarzy rzymskich IV i V wieku, Analecta Cracoviensia 7/1975, s. 349-366; M. Kuryłowicz, Geneza i forma rzymskiej adopcji, Annales UMCS Sec. g. Ius 22/1975 s.143-161; tenże, ‘Adoptio’ prawa rzymskiego. Rozwój i zmiany w prawie poklasycznym i justyniańskim, Lublin 1976; tenże, Odpowiedzialność “nieletnich” za czyny bezprawne w prawie rzymskim, [w:] Postępowanie z nieletnimi, Lublin 1988, s. 9-19; P. Niczyporuk, Zawarcie małżeństwa ‘liberorum procreandorum causa’ , «Zeszyty Prawnicze» 14.3/20014, S. 193-220; D. Stolarek, ‘Adultera’ w świetle ‘lex Iulia de adulteriis coërcendis’, Lublin 2012; A. Stępkowska, Ustanowienie a ukonstytuowanie się posagu w rzymskim prawie klasycznym, «Zeszyty Prawnicze» 6.1/2006, s. 195-218; A. Tarwacka, Mąż czy sędzia cenzorem,? Uwagi ma marginesie mowy Katona (Gell. 10,23,4), «Zeszyty Prawnicze» 17.4/20017, s. 85-99; B. Wierzbowski, Treść władzy ojcowskiej w rzymskim prawie poklasycznym: władza nad osobami dzieci, Toruń 1977; W. Wołodkiewicz, Mater familias, CPH 16.1/1964, s. 104-142; M. Zabłocka, ‘Ius trium liberorum’ w ustawodawstwie dynastii julijsko-klaudyjskiej, Prawo Kanoniczne 29.1-2/1986, s. 243-264; tejże, Przemiany prawa osobowego i rodzinnego w ustawodawstwie dynastii julisjsko-klaudyjskiej, Warszawa 1987; tejże, Początki adrogacji niedojrzałych w prawie rzymskim, «Zeszyty Prawnicze» 19.1/2019, s. 173-188; J. Zabłocki, Zakaz picia wina przez kobiety w starożytnym Rzymie, «Zeszyty Prawnicze» 19.1/2019, s. 189-202; E. Żak, Postępowanie w sprawach ustanowienia kuratora dla furiosus i prodigus w prawie rzymskim, Annales UMCS Sec. G. Ius 35/1988 s. 39-51;

PR_W02 student zna i rozumie źródła i charakter regulacji prawa rzymskiego dotyczących rodziny, w aspekcie historycznym i współczesnym

PR_W03 student zna i rozumie proces kształtowania się instytucji rodziny i regulacji jej dotyczących w ujęciu prawa rzymskiego

PR_W04 student zna i rozumie strukturę, sposób powstawania oraz działania instytucji prawa rzymskiego w odniesieniu do rodziny, jak również relacje między tymi instytucjami, potrafi wskazać zachodzące między nimi podobieństwa i różnice, a także umie wskazać rzymskie instytucje prawa rodzinnego, które miały wpływ na współczesne rozwiązania prawne

PR_W06 student ma pogłębioną wiedzę na temat stosunków prawnych w obrębie rodziny rzymskiej, identyfikowania zależności pomiędzy nimi oraz zna systemy wyszukiwawcze służące zdobywaniu informacji na ich temat

PR_W07 student zna i rozumie metody i narzędzia służące tworzeniu regulacji w prawie rzymskim w odniesieniu do rzymskich instytucji prawa rodzinnego

Godziny zajęć (wg planu studiów) z prowadzącym 30

Praca własna studenta:

- samodzielna analiza tekstów źródłowych 15

- samodzielna analiza literatury 25

- przygotowanie do egzaminu 25

Konsultacje 5

SUMA GODZIN 100 = 4 ECTS

Egzamin ustny

Student:

Na ocenę 2:

PR_W02 student nie zna i nie rozumie źródeł ani charakteru regulacji prawa rzymskiego dotyczących rodziny, ani w aspekcie historycznym, ani współczesnym

PR_W03 student nie zna i nie rozumie procesu kształtowania się instytucji rodziny i regulacji jej dotyczących w ujęciu prawa rzymskiego

PR_W04 student nie zna i rozumie struktury, sposobu powstawania ani działania instytucji prawa rzymskiego w odniesieniu do rodziny, ani relacji między tymi instytucjami, nie potrafi wskazać zachodzących między nimi podobieństw i różnic, a także nie umie wskazać rzymskich instytucji prawa rodzinnego, które miały wpływ na współczesne rozwiązania prawne

PR_W06 student nie ma wiedzy na temat stosunków prawnych w obrębie rodziny rzymskiej, identyfikowania zależności pomiędzy nimi oraz nie zna systemów wyszukiwawczych służących zdobywaniu informacji na ich temat

PR_W07 student nie zna i nie rozumie metod i narzędzi służących tworzeniu regulacji w prawie rzymskim w odniesieniu do rzymskich instytucji prawa rodzinnego

Na ocenę 3:

PR_W02 student dostatecznie zna i rozumie źródła i charakter regulacji prawa rzymskiego dotyczących rodziny, w aspekcie historycznym i współczesnym

PR_W03 student zna i rozumie proces kształtowania się instytucji rodziny i regulacji jej dotyczących w ujęciu prawa rzymskiego w stopniu podstawowym

PR_W04 student dostatecznie zna i rozumie strukturę, sposób powstawania oraz działania instytucji prawa rzymskiego w odniesieniu do rodziny, jak również relacje między tymi instytucjami, potrafi wskazać niektóre zachodzące między nimi podobieństwa i różnice, a także umie wskazać niektóre rzymskie instytucje prawa rodzinnego, które miały wpływ na współczesne rozwiązania prawne

PR_W06 student ma podstawową wiedzę na temat stosunków prawnych w obrębie rodziny rzymskiej, identyfikowania zależności pomiędzy nimi oraz zna systemy wyszukiwawcze służące zdobywaniu informacji na ich temat

PR_W07 student dostatecznie zna i rozumie metody i narzędzia służące tworzeniu regulacji w prawie rzymskim w odniesieniu do rzymskich instytucji prawa rodzinnego

Na ocenę 4:

PR_W02 student dobrze zna i rozumie źródła i charakter regulacji prawa rzymskiego dotyczących rodziny, w aspekcie historycznym i współczesnym

PR_W03 student dobrze zna i rozumie proces kształtowania się instytucji rodziny i regulacji jej dotyczących w ujęciu prawa rzymskiego

PR_W04 student dobrze zna i rozumie strukturę, sposób powstawania oraz działania instytucji prawa rzymskiego w odniesieniu do rodziny, jak również relacje między tymi instytucjami, potrafi wskazać zachodzące między nimi podobieństwa i różnice, a także umie wskazać rzymskie instytucje prawa rodzinnego, które miały wpływ na współczesne rozwiązania prawne

PR_W06 student ma dużą wiedzę na temat stosunków prawnych w obrębie rodziny rzymskiej, identyfikowania zależności pomiędzy nimi oraz zna systemy wyszukiwawcze służące zdobywaniu informacji na ich temat

PR_W07 student dobrze zna i rozumie metody i narzędzia służące tworzeniu regulacji w prawie rzymskim w odniesieniu do rzymskich instytucji prawa rodzinnego

Na ocenę 5:

PR_W02 student bardzo dobrze zna i rozumie źródła i charakter regulacji prawa rzymskiego dotyczących rodziny, w aspekcie historycznym i współczesnym

PR_W03 student bardzo dobrze zna i rozumie proces kształtowania się instytucji rodziny i regulacji jej dotyczących w ujęciu prawa rzymskiego

PR_W04 student bardzo dobrze zna i rozumie strukturę, sposób powstawania oraz działania instytucji prawa rzymskiego w odniesieniu do rodziny, jak również relacje między tymi instytucjami, potrafi wskazać zachodzące między nimi podobieństwa i różnice, a także umie wskazać rzymskie instytucje prawa rodzinnego, które miały wpływ na współczesne rozwiązania prawne

PR_W06 student ma pogłębioną wiedzę na temat stosunków prawnych w obrębie rodziny rzymskiej, identyfikowania zależności pomiędzy nimi oraz zna systemy wyszukiwawcze służące zdobywaniu informacji na ich temat

PR_W07 student bardzo dobrze zna i rozumie metody i narzędzia służące tworzeniu regulacji w prawie rzymskim w odniesieniu do rzymskich instytucji prawa rodzinnego