Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Staropolski parlamentaryzm - kształtowanie, funkcjonowanie, próby reform

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WS-NH-HI-WM-JDzi
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Staropolski parlamentaryzm - kształtowanie, funkcjonowanie, próby reform
Jednostka: Instytut Nauk Historycznych
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Punkty ECTS:

2

Poziom przedmiotu:

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

Wiedza:

K_W05

Umiejętności:

K_U02

Kompetencje społeczne:

K_K05


Skrócony opis:

Cele przedmiotu: Zapoznanie studentów z istotnymi faktami dotyczącymi genezy, struktury, funkcjonowania oraz kryzysu staropolskiego parlamentaryzmu, a także ich interpretacjami zgodnie z najnowszym stanem badań w konfrontacji z obiegowymi stereotypami na ten temat.

Wymagania wstępne: Znajomość historii Polski w czasach nowożytnych w zakresie programu szkoły średniej.

Pełny opis:

Stereotypy na temat staropolskiego systemu parlamentarnego oraz źródła tych stereotypów;

Podstawa źródłowa oraz aktualny stan badań nad dziejami sejmu I RP;

Geneza sejmu koronnego: sejm walny XV w., sejmy prowincjonalne, rola statutów cerekwicko-nieszawskich;

Ukształtowanie struktury sejmu, zasad i procedur jego funkcjonowania - konstytucja nihil novi;

Walka ruchu egzekucyjnego o to, aby sejm stanowił prawo zgodnie z zasadami i mógł stosować realną kontrolę przestrzegania prawa przez rządzących;

Reformy parlamentarne w W. Ks, Litewskim w l. 60. XVI w.;

Dokonania w zakresie systemu parlamentarnego w l. 1572-1576;

Czynności związane ze zwołaniem sejmu i etapy kampanii sejmikowo-sejmowej;

Funkcjonowanie w praktyce "sejmu srebrnego wieku" - co zawodziło: zasady, procedury, ludzie?

Od liberum veto do liberum rumpo:

Co i jak reformować?

- postulaty z drugiej połowy XVII w.;

- postulaty z czasów saskich;

Od reform z okresu bezkrólewia w 1764 r. do "Praw kardynalnych" z 1768 r.

Reformy Sejmu Wielkiego - Konstytucja 3 Maja;

Wpływ staropolskiego parlamentaryzmu na kryzys wewnętrzny I RP.

Literatura:

,Dzięgielewski J.,Izba poselska w systemie władzy w czasach Władysława IV, Warszawa 1992; Dubas-Urwanowicz E.,O nowy kształt Rzeczypospolitej. Kryzys polityczny w państwie w l. 1576-1586; Warszawa 2013; Dzięgielewski J., Sejmy elekcyjne,elektorzy,elekcje. 1573-1674, Pułtusk 2003; Ekes J., Złota demokracja, Warszawa 1987;Gierowski J. A., Sejmik generalny księstwa mazowieckiego na tle ustroju sejmikowego Mazowsza, Wrocław 1948;Grzybowski K., Teoria reprezentacji w Polsce epoki Odrodzenia, Warszawa 1959;Historia sejmu polskiego, t.I, Warszawa 1984; Hołdys S.,Praktyka parlamentarna za panowania Władysława IV, Wrocław 1991;Kołodziej R., "Ostatni wolności naszej klejnot". Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana III Sobieskiego, Poznań 2014;Konopczyński W.,Liberum veto. Studium porównawczo-historyczne, Kraków 1918; Kriegseisen W., Sejm Rzeczypospolitej szlacheckiej (do 1763 roku). Geneza i kryzys władzy ustawodawczej, Warszawa 1995;Kutrzeba S., Sejm walny dawnej Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1923; Leśniodorski B., Dzieło Sejmu Czteroletniego (1788-1792). Studium historyczno-prawne, Wrocław 1951; Lewandowska-Malec I.,Sejm walny koronny Rzeczypospolitej Obojga Narodów i jego dorobek ustawodawczy (1587-1632), Kraków 2009; Naworski Sejmik generalny Prus Królewskich 1569-1772. Organizacja i funkcjonowanie na tle systemu zgromadzeń stanowych prowincji, Toruń 1992; Ochmann-Staniszewska S.,, Staniszewski Z.,Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana Kazimierza Wazy. Prawo-doktryna-praktyka, Wrocław 2000; Olszewski H.,Sejm Rzeczypospolitej epoki oligarchii 1652-1765. Prawo-praktyka-teoria-programy, Poznań 1966; Opaliński E., Sejm srebrnego wieku. 1587-1652. Między głosowaniem większościowym a liberum veto, Warszawa 2001; Pawiński A., Rządy sejmikowe w Polsce na tle stosunków woj. kujawskich, Warszawa 1978; Rachuba A., Wielkie Księstwo Litewskie w systemie parlamentarnym Rzeczypospolitej w l. 1569-1763; Sucheni-Grabowska A., Spory królów ze szlachtą za ostatnich Jagiellonów, Kraków 1988; Uruszczak W., Sejm walny koronny w l. 1506-1540, Warszawa 1980; Zakrzewski A. B., Sejmiki Wielkiego Księstwa Litewskiego XVI-XVIII w. Ustrój i funkcjonowanie: sejmik trocki,Warszawa 2000

Efekty kształcenia i opis ECTS:

efekty kształcenia:

Wiedza:

Student powinien umieć;

1/ opisać i wyjaśnić najważniejsze fakty dotyczące istoty staropolskiego parlamentaryzmu.

Umiejętności:

Student powinien umieć:

1/ poddawać krytyce obiegowe stereotypy dotyczące funkcjonowania sejmu I RP o ile stwierdzi, że nie wytrzymują konfrontacji z ustaleniami krytycznych badań szczegółowych.

Kompetencje społeczne:

Student ma świadomość odpowiedzialności z zachowanie dziedzictwa kulturowego i tradycji historycznego I Rzeczypospolitej.

Metody i kryteria oceniania:

Opis ECTS:

Aktywność studenta nakład pracy studenta w godz.

uczestnictwo w wykładzie 30

Przygotowanie i prezentacja tez z wybranych lektur 30

Suma godzin 60

Zaliczenie otrzyma student, który sumiennie uczestniczył w wykładzie, dozwolona nieobecność na dwóch zajęciach, oraz przeczytał dwie uzgodnione z wykładowcą lektury i przedstawił na piśmie zawarte w nich tezy. Ocena będzie zależeć od sumienności wykonanej pracy.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)