Socjologia wiedzy

podstawowy

SO1_W01, SO1_U03, SO1_K01

Kurs ma na celu przybliżenie słuchaczom podstawowych paradygmatów socjologii wiedzy, jej historię, klasyków oraz metody badawcze.

Kurs ma na celu przybliżenie słuchaczom podstawowych założeń i osiągnięć dyscypliny socjologicznej zwanej socjologią wiedzy. Oprócz historycznej refleksji na temat rozwoju dyscypliny, podstawowych teorii, twórców klasycznej i nieklasycznej socjologii wiedzy, kurs ma za zadanie ukazać praktyczne możliwości korzystania z teorii socjologii wiedzy, które kursanci będą mogli wykorzystać w swoich badaniach empirycznych, zarówno na obszarze badań ilościowych, jak i jakościowych.

A oto szczegółowe zagadnienia, które zostaną omówione na kursie:

1. Wiedza we współczesnym dyskursie naukowym, wiedza a nauka.

2. Klasycy socjologii a socjologia wiedzy: Simmel, Weber, Durkheim, Marks.

3. Klasyczni przedstawiciele socjologii wiedzy.

4. Nieklasyczni przedstawiciele socjologii wiedzy.

5. Max Scheler ojciec założyciel socjologii wiedzy.

6. Karl Mannheim twórca klasycznej socjologii wiedzy.

7. Fenomenologiczna socjologia wiedzy.

8. Alfred Schütz w intersubiektywych światach socjologii wiedzy.

9. Peter L. Berger i Thomas Luckmann w społecznym. tworzeniu.rzeczywistości.

10. Mocny program socjologii wiedzy i jego twórcy.

11. Język a socjologia wiedzy.

12. Teoretyczno-metodologiczny model badawczy korzystający z dorobku socjologii wiedzy.

13. Socjologia wiedzy: między teorią a praxis. Jak korzystać z dorobku socjologii wiedzy na obszarze badań socjologicznych.

Literatura podstawowa:

MANNHEIM Karl, Człowiek i społeczeństwo w dobie przebudowy, PWN, Warszawa 1974.

KORCZYŃSKI Tomasz Michał, Stereotyp narodowy a socjologia wiedzy, ISKK, Warszawa 2014.

Literatura uzupełniająca:

BARAN Bogdan,

Fenomenologia amerykańska. Studium z pogranicza, Inter esse, Kraków 1990.

BARNES Barry, BLOOR David,

Mocny program socjologii wiedzy, IFiS, Warszawa 1993.

BERGER Peter Ludwig,

Zaproszenie do socjologii, PWN, Warszawa 1995.

BERGER Peter Ludwig, LUCKMANN Thomas,

Społeczne tworzenie rzeczywistości, PIW, Warszawa 1983.

CZERNIAK Stanisław,

Socjologia wiedzy Maxa Schelera, IFiS PAN, Warszawa 1981.

HANUSZEWICZ Stanisław,

Popper a socjologia wiedzy, Teoretyczne podstawy socjologii wiedzy, P. Bytniewski, M. Chałubiński red., t. I, WUMCS, Lublin 2006.

MACHNIKOWSKI Ryszard M.

Spór o relatywizm w XX-wiecznej socjologii wiedzy naukowej, WUŁ, Łódź 2002.

MANNHEIM Karl,

Myśl konserwatywna, Kolegium Obryckie/Rada ZSP, Warszawa 1986.

MANNHEIM Karl,

Ideologia i utopia, Test, Lublin 1992.

NIŻNIK Józef,

Socjologia wiedzy. Zarys historii i problematyki, KiW, Warszawa 1989.

NIŻNIK Józef,

Wiedza jako stereotyp, Wiedza a wartości, A. Motycka red., IFiS PAN, Warszawa 2001.

SCHELER Max,

Problemy socjologii wiedzy, PWN, Warszawa 1990.

SOJAK Radosław,

Paradoks antropologiczny. Socjologia wiedzy jako perspektywa ogólnej teorii społeczeństwa, FNP, Wrocław 2004.

ZEMŁO Mariusz,

Socjologia wiedzy w tradycji interakcyjno-fenomenologicznej, TNK KUL, Lublin 2003.

ZIÓŁKOWSKI Marek,

Wiedza. Jednostka. Społeczeństwo, PWN, Warszawa 1989.

Encyklopedia socjologii, t. IV, Oficyna Naukowa, Warszawa 2002.

Podstawowym celem kursu jest wprowadzenie studentów w najważniejsze teorie socjologii wiedzy oraz ukazanie praktycznej strony ich zastosowania w badaniach socjologicznych.

Wiedza

Kurs zakłada przekazanie studentom historii, teorii, szkół, kierunków i najważniejszych nazwisk naukowców związanych z socjologią wiedzy. Wiedza ta funkcjonuje i bazuje zasadniczo na trzech obszarach, filozofii, socjologii i metodologii, łączy w sposób interdyscyplinarny szereg teorii i koncepcji na temat społeczeństwa i wypływa ze źródła wielu doświadczeń, badań i paradygmatów naukowych.

Umiejętność

Zdobyta wiedza może zostać wykorzystana przez studentów w ich dalszej pracy, licencjackiej czy magisterskiej. Umiejętności zdobywane na zajęciach obejmują takie istotne obszary i zagadnienia jak badania nauki, polityki, relacji społeczeństwo a wiedza, ideologii, mediów, pokoleń, instytucji, grup i kategorii społecznych, jak elity, czy młodzież.

Kompetencje społeczne

Formuła konwersatorium zakłada aktywność, współpracę intelektualną i doskonalenie warsztatu społecznych kompetencji. Oczytanie i formułowanie tez na podstawie treści zawartych w ważnych tekstach z obszaru socjologii wiedzy, owe kompetencje pogłębiają.

70 godz./30 godz.≈2

Egzamin pisemny