Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Cenzura w PRL

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WSE-BWZ-CwPRL
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Cenzura w PRL
Jednostka: Wydział Społeczno-Ekonomiczny
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Poziom przedmiotu:

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

wpisz symbol/symbole efektów kształcenia

Skrócony opis:

Przedmiot przybliża treści na temat funkcjonowania aparatu władzy w czasach Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Przybliża pojęcie cenzury oraz zadania instytucji Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk (GUKPPiW). Nakreśla również rolę służb specjalnych PRL w inwigilacji społeczeństwa i środowisk negatywnie nastawionych do ówczesnej władzy.

Pełny opis:

Przedmiot przybliża treści na temat funkcjonowania aparatu władzy w czasach Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Przybliża pojęcie cenzury oraz zadania instytucji Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk (GUKPPiW). Nakreśla również rolę służb specjalnych PRL w inwigilacji społeczeństwa i środowisk negatywnie nastawionych do ówczesnej władzy. Szczegółowe treści przedmiotu dotyczą następujących zagadnień:

1. Definicja i podstawy prawne cenzury w czasach PRL.

2. Struktura organizacyjna Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk.

3. Zadania i działalność GUKPPiW.

4. Książki podlegające wycofaniu.

5. Działalność filmowa wstrzymana przez cenzurę.

6. Służba Bezpieczeństwa.

7. Informacja Wojskowa.

8. Wojskowa Służba Wewnętrzna.

9. Cenzura wobec Kościoła Katolickiego i jego prasy.

10. Propaganda partyjna.

Literatura:

1. Cenzura PRL. Wykaz książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu 1 X

1951 r. Wrocław: Nortom, 2002, s. 1, 3-80, 82.

2. Piotr Osęka. Gospodraka na froncie ideologicznym. „Focus Historia”. 3, s. II-

VIII, 2008-02-29. Michał Wójcik (pol.).

3. Cenzura – WIEM, darmowa encyklopedia (pol.). [dostęp 2010-03-20].

4. Tomasz Strzyżewski: Wielka księga cenzury PRL w dokumentach. Warszawa:

Prohibita, 2015, s. 91.

5. Zbigniew Romek, Kamila Kamińska-Chełminiak, Cenzura w PRL. Analiza

zjawiska.

6. W. Bułhak, B. Polak, Zabijanie słowa. Strona internetowa: https://www.p

olska1918-89.pl/pdf/zabijanie-slowa.-o-cenzurze-w-prl,5695.pdf

7. Adrian Jusupović, Rafał Leśkiewicz: Historyczno-prawna analiza struktur

organów bezpieczeństwa państwa w Polsce Ludowej (1944-1990). Zbiór

studiów. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni

przeciwko Narodowi Polskiemu, 2013. ISBN 978-83-7629-457-5.

8. Ludzie bezpieki w walce z Narodem i Kościołem. Służba Bezpieczeństwa w

Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1944–1978 – Centrala, red.

Mirosław Piotrowski, Lublin 2000.

9. Anna Marcinkiewicz-Kaczmarczyk, Wiesław Kaczmarczyk, Funkcjonowanie

organów śledczych MBP, KdsBP i MSW w latach 1945–1956, Aparat Represji

w Polsce Ludowej 1944–1989 2011 nr 1 (8–9).

10. Henryk Piecuch, Brudne gry. Ostatnie akcje służb Specjalnych, Warszawa

1998.

11. Sławomir Cenckiewicz: Długie ramię Moskwy. Wywiad wojskowy Polski

Ludowej 1943-1991. Warszawa: Zysk i S-ka, 2011. ​​

12. Rafał Leśkiewicz, Radosław Peterman: Wojskowe organy bezpieczeństwa

państwa. W: Adrian Jusupović, Rafał Leśkiewicz: Historyczno-prawna analiza

struktur organów bezpieczeństwa państwa w Polsce Ludowej (1944-1990).

Zbiór studiów. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania

Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2013.

13. Leszek Pawlikowicz, Tajny front zimnej wojny. Uciekinierzy z polskich służb

specjalnych 1956-1964, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2004.

Metody i kryteria oceniania:

Zaliczenia na ocenę.

Praktyki zawodowe:

Według wymogów WSE.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0-1 (2024-04-02)