Śmierć w kulturze i społeczeństwie. Społeczno-kulturowe konteksty umierania i żałoby

Kurs przeznaczony jest dla studentów wszystkich kierunków i dyscyplin realizowanych na naszej Uczelni, wprawdzie realizowany jest on w ramach socjologii, a zatem, jego założenia koncepcyjne dotyczą przede wszystkim tej nauki, niemniej, nie można zamknąć fenomenu śmierci w jednej, wąskiej dziedzinie czy nauce. Będę się zatem posiłkować ustaleniami antropologicznymi, filozoficznymi, etnograficznymi, kulturoznawczymi, artystycznymi, medycznymi, etycznymi, historycznymi, psychologicznymi, pedagogicznymi, a nawet teologicznymi etc.

Literatura podstawowa:

Philippe Aries, Człowiek i śmierć, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1992.

Zygmunt Bauman, Śmierć i nieśmiertelność. O wielości strategii życia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.

Jan Białostocki, Płeć śmierci, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 1999.

Alfonso di Nola, Tryumf śmierci. Antropologia żałoby, Universitas, Kraków 2006.

Jacek Kolbuszewski, Problemy współczesnej tanatologii. Medycyna – Antropologia kultury – Humanistyka, Wrocławskie Towarzystwo Naukowe, Wrocław 1997, 2001, 2002.

Tomasz Michał Korczyński, Milczenie i lament. Szkice z socjologii śmierci, Warszawskie Wydawnictwo Socjologiczne, Warszawa 2016.

Anna E. Kubiak, Inne śmierci. Antropologia umierania i żałoby w późnej nowoczesności, Universitas, Kraków 2012.

Anna Firkowska-Mankiewicz, Psychospołeczny kontekst śmierci i umierania, w: Krótkie wykłady z socjologii. Przegląd problemów i metod, Anna Firkowska-Mankiewicz, Tatsiana Kanash, Elżbieta Tarkowska (red.), Wydawnictwo APS, Warszawa 2012, s. 134-158.

Społeczne i kulturowe reprezentacje śmierci: koncepcje, badania i konteksty: antologia tekstów, Anna E. Kubiak i Małgorzata Zawiła (red.), Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2015.

Antonina Ostrowska, Śmierć w doświadczeniu jednostki i społeczeństwa, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2005.

Stanisław Rosiek (red.), Wymiary śmierci, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2002.

Louis-Vincent Thomas, Trup. Od biologii do antropologii, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1991.

Michel Vovelle, Śmierć w cywilizacji Zachodu, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2004.

Literatura uzupełniająca:

Małgorzata Jacyno, Kultura indywidualizmu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.

Jacek Aleksander Prokopski, Egzystencja i tragizm. Dialektyka ludzkiej skończoności. Krytyka nowożytnej i współczesnej myśli egzystencjalistycznej, Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty 2007.

Antoni Siemianowski, Śmierć i perspektywa nadziei. Esej filozoficzny o ostatecznych sprawach człowieka, Galeria Autorska, Bydgoszcz 2009.

Anna Wiatr, Pomiędzy życiem a śmiercią. Opowieść o tożsamości i umieraniu, Nomos, Kraków 2013.

Małgorzata Zawiła, Religia i śmierć: trajektoria umierania i jej religijne elementy na przykładzie środowisk hospicyjnych w Polsce, Zakład Wydawniczy "NOMOS", Kraków 2008.

Formuła Kursu zakłada współpracę intelektualną i doskonalenie warsztatu społecznych kompetencji. Oczytanie i formułowanie te na podstawie treści zawartych w ważnych tekstach z obszaru polecanych nauk społecznych, owe kompetencje pogłębiają. Kurs, ze względu na pandemię i zarządzenie Rektora UKSW odbywa się online na Teamsach, natomiast egzamin odbędzie się online za pośrednictwem systemu Moodle.

E-learning będzie także pomocny w przekazywaniu wiadomości, notatek i dyskusji poza godzinami wykładu. Będzie także pełnił korzystną funkcję odrabiania wykładów, które mogą wynikać z np. wymuszonej, np. chorobą czy konferencją nieobecności Prowadzącego. W takiej sytuacji Prowadzący będzie mógł umieszczać materiały, lektury i zadania dla Kursantów.

Warunki zaliczenia przedmiotu:

egzamin on-line na platformie Moodle (test wielokrotnego wyboru z elementami pytań otwartych): 90%

obecność na zajęciach, która jest weryfikowana przez zalogowanie na zajęcia oraz sprawdzenie listy obecności w czasie wykładu: 10%.