Tradycyjne religie afrykańskie wczoraj i dziś

podstawowy

P6S_WK

P6S_UK

Przygotowanie podstawowe

Pierwsze spotkania z tradycyjnymi religiami afrykańskimi w Nubii czy Etiopii nie są zbyt dobrze udokumentowane. W relacjach europejskich XVI-XVIII w. wieku wyraźnie przebija się brak wiedzy o nich i ich deprecjonowanie. Nieco lepiej prezentuje się wiek XIX i pierwsza połowa XX wieku. Ale i w tym czasie – pomimo pierwszych, szerszych relacji i badań – widać fragmentaryczna i raczej negatywną perspektywę, co wyraża się w używanej wówczas terminologii na określenie tradycyjnych religii afrykańskich: „animizm”, „fetyszyzm”, „totemizm”, „poganizm”, „kult przodków”, itp. Odnotować tutaj trzeba, iż pierwsze opracowania – i zarazem pierwsze próby dowartościowania religii i kultur afrykańskich – wyszły spod pióra misjonarzy. Wyraźny przełom w spojrzeniu na tradycyjne religie afrykańskie w Kościele katolickim zaznaczył się podczas Soboru Watykańskiego II.

1. Tradycyjne religie afrykańskie w dziejach refleksji teologicznej i w nauczaniu Magisterium Kościoła.

2. Struktury lokalnych wspólnot i etos.

3. Magia i religia.

4. Obrzędy łowieckie i pasterskie.

5. Obrzędy agrarne.

6. Obrzędy puryfikacyjne.

7. Obrzędy terapeutyczne.

8. Fenomen czarownictwa.

9. Obrzędy narodzinowe.

10. Obrzędy inicjacyjne.

11. Obrzędy małżeńskie.

12. Obrzędy pogrzebowe.

13. Duchy przodków.

14. Świat bóstw i herosów.

15. Istota Najwyższa.

Komorowski Z., Kultury Czarnej Afryki, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1994.

Kurek A., Wierzenia i obrzędy Gidarów, ludu północnokameruńskiego. Studium historyczno-hermeneutyczne, Warszawa: [Akademia Teologii Katolickiej] 1988.

Mbiti J., Afrykańskie religie i filozofia, Przeł. K. Wiercińska, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX 1980.

Mbiti J.S., Concepts of God in Africa, London: S.P.C.K. 1970.

Piłaszewicz S., Religie Afryki, wyd. 2 zmienione, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2000.

Różański J., Kościół katolicki w dialogu z tradycyjnymi religiami afrykańskimi, Pelplin: Wydawnictwo Bernardinum 2020.

Sokolewicz Z., Mitologia Czarnej Afryki, Warszawa: Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe 1986.

Szyjewski A., Religie Czarnej Afryki, Kraków: Wydawnictwo WAM 2005.

Urban J., Doświadczenie Boga u ludów Bantu, Warszawa: ATK 1987.

Zajączkowski A., Pierwotne religie czarnej Afryki, Warszawa: Książka i Wiedza 1965.

KKR2_ W01 zna poszerzoną terminologię z zakresu nauk o komunikacji międzykulturowej i międzyreligijnej, rozumie ich źródła oraz zastosowania w obrębie zbliżonych dyscyplin naukowych

KKR2_W02 ma pogłębioną wiedzę na temat nauk o komunikacji międzykulturowej i międzyreligijnej oraz metodologicznych powiązaniach z innymi dyscyplinami naukowymi

KKR2_U01 potrafi posługiwać się różnorodnymi formami nawiązywania, podtrzymywania i pielęgnowania kontaktów w zakresie komunikacji międzykulturowej oraz międzyreligijnej

KKR2_U06 potrafi adekwatnie wykorzystywać bogactwo źródeł informacji w zakresie komunikacji międzykulturowej i międzyreligijnej, jak również dokonywać selekcji, oceny jakości i wiarygodności zebranych wiadomości

KKR2_K05 ma głębokie i utrwalone przekonanie o konieczności adekwatnego zachowania się wobec problematyki kulturowej i religijnej

Efekt kształcenia: ma uporządkowaną i pogłębioną, prowadzącą do specjalizacji, szczegółową wiedzę z zakresu innych dyscyplin.

Na ocenę:

Ndst (2): nie zna podstawowych pojęć i faktów z zakresu dialogu międzyreligijnego

Dst (3): zna podstawowe pojęcia i fakty z zakresu dialogu międzyreligijnego

Db (4): potrafi przedstawić podstawowe tendencje w dialogu międzyreligijnym, wskazać mechanizmy jego prowadzenia

Bdb (5): precyzyjnie wskazuje na złożoność procesów dialogu międzyreligijnego w czasie i przestrzeni

Efekt potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informacji z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy z wykorzystaniem wiedzy teologicznej

Ndst (2): nie potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować podstawowych informacji z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytycznych sądów z wykorzystaniem wiedzy historyczno-misjologicznej

Dst (3): potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować podstawowe informacje z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytycznych sądów z wykorzystaniem wiedzy historyczno-misjologicznej

Db (4): potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować szereg faktów z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytycznych sądów z wykorzystaniem wiedzy historyczno-misjologicznej

Bdb (5): potrafi ująć wiedzę historyczno-misjologiczną w wymiarze zderzenia kultur w ujęciu historycznym i geograficznym

Efekt kształcenia: ma świadomość złożoności rzeczywistości i rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych problemów

Na ocenę:

Ndst (2): nie odczuwa potrzeby krytycznego i analitycznego spojrzenia na interdyscyplinarne rozwiązywanie problemów

Dst (3): analizuje jedynie pobieżnie interdyscyplinarność problemów powstałych w historii misji

Db (4): analizuje krytycznie tendencje istniejące w przekazach popularnych, aby podejmować świadome decyzje

Bdb (5): uważnie śledzi procesy ewangelizacji, analizuje je i wyciąga dojrzałe wnioski

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest osiągnięcie wszystkich założonych efektów kształcenia. O ocenie pozytywnej z przedmiotu decyduje liczba uzyskanych punktów z:

- egzaminu: dst – dst plus – 50-60%, db – db plus 60-85%, bdb – 85-100%;

- obecności na zajęciach: dst – od 60%; db – 60-95%, bdb – 95-100%.