Osoba jako zasada, miara i cel. Podstawy metody humanistycznej Jana Pawła II.

podstawowy

P8S_WG, P8S_WK

1. Charakterystyka pojęcia osoby

- źródła historyczne i współczesne

2. Aspekt poznawczy: doświadczenie

3. Ontologia osoby

4. Czyny i akty pasywne

5. Metoda humanistyczna - specyfika

6. Kryterium, miara: zasady i praxis

7. Cel – autoteleologia

8. Aplikacje metody (zagadnienia dodatkowe do uzgodnienia)

- wartości, fakt i norma

- rozum – wiara

- słowo (ontologia słowa)

- płeć - męskość – kobiecość

- ideologia

9. Kwestie kontrowersyjne, wątpliwości, krytyka

10. Myśl Jana Pawła II wobec współczesności

Osoba jako zasada, miara i cel. Podstawy metody humanistycznej Jana Pawła II

1. Ustalenia wstępne: źródła, główne pojęcia i terminy

2. Wstępna charakterystyka pojęcia osoby

- źródła historyczne i współczesne

3. Aspekt poznawczy

- doświadczenie

- umysł – intelekt – rozum

- redukcjonizm poznawczy, propozycja postmodernizmu

4. Ontologia osoby

- podmiot

- prawda osobowa

- struktura: duchowość; psychika, emocje; cielesność

- potencjalność: czyny i akty pasywne

- aspekt społeczny: uczestnictwo – wspólnota – komunia

- transcendencja

5. Metoda

- humanum

- metoda humanistyczna,

- elementy metody m.in. reflexio

- specyfika, praktyczne stosowanie

- zasada przeciwstawień m.in.

-- subiektywne – obiektywne

-- indywidualne – wspólne

-- zewnętrzne – wewnętrzne

-- transcendentne – immanentne

- pluralizm metod

6. Kryterium, miara

- dwa typy kryterium

- praxis jako kryterium

- techne, utilitas – jako przeciwieństwa humanum

-- theoria - praxis

-- metoda weryfikacji

-- humanistyczna interpretacja pragmatycznej zasady

-- w naukach praktycznych

-- w pedagogice

7. Cel – autoteleologia

8. Aplikacje metody (zagadnienia dodatkowe do uzgodnienia)

- wartości, fakt i norma

- rozum – wiara

- słowo (ontologia słowa)

- płeć - męskość – kobiecość

- ideologia

9. Kwestie kontrowersyjne, wątpliwości, krytyka

10. Myśl Jana Pawła II wobec współczesności

Źródła

Jan Paweł II, Fides et ratio, Watykan 1998

- Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Odkupienie ciała a sakramentalność małżeństwa, Wydawnictwo KUL, Lublin 2011.

- Pamięć i tożsamość, Wydawnictwo Znak, Kraków 2005

- Przemówienie w siedzibie UNESCO, Paryż, 2 czerwca 1980

- Veritatis splendor, Watykan 1993

- inne fragmenty tekstów

Wojtyła K., Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, (red.) T. Styczeń, i inni, TN KUL, Lublin 1994

-- Osoba i czyn, s. 51-335

-- Podmiotowość i “to co nieredukowalne” w człowieku, s. 433-443

-- Teoria - praxis: temat ogólnoludzki i chrześcijański, s. 463-475

- Problem konstytuowania się kultury poprzez ludzką praxis, “Roczniki Filozoficzne”, 27 (1979), z. 1, s. 9-20

- Problem teorii moralności, w: W nurcie zagadnień posoborowych (red.) B. Bejze, t. 3, Wydawnictwo ss. Loretanek-Benedyktynek, Warszawa 1969, s. 217-249

Literatura pomocnicza

Buttiglione R., Myśl Karola Wojtyły (tłum. J. Merecki), TN KUL, Lublin 1996

Chudy W., Refleksja a poznanie bytu. Refleksja „in actu exercito” i jej funkcja w poznaniu metafizykalnym, RW KUL, Lublin 1984

Delsol Ch., Nienawiść do świata. Totalitaryzmy i ponowoczesność, przeł. M. Chojnacki, IW Pax, Warszawa 2017

André Frossard, “Nie lękajcie się”. Rozmowy z Janem Pawłem II (tekst francuski tłum. A. Turowiczowa), Wydawnictwo Znak, Kraków 1983.

Hadot P., Ćwiczenia duchowe i filozofia starożytna, tłum. P. Domański, W. Klenczon, Aletheia, Warszawa 2019

Kamiński S., Nauka i metoda. Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk, TN KUL, Lublin 1992

Pieper J., W obronie filozofii, tłum. P. Waszczenko, Pax, Warszawa 1985

Rorty R., Przygodność, ironia i solidarność, W.A.B. Warszawa 2009

Spaemann R., Osoby. O różnicy między „kimś” i „czymś”, tłum J. Merecki, Oficyna Naukowa, Warszawa 2001

Starnawski W. Pedagogia osoby. Interpretacja egzystencjalna, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe UKSW – Centrum Myśli Jana Pawła II, 2020.

- Prawda jako zasad wychowania, Warszawa: Wydawnictwo UKSW, 2008.

Styczeń T., Być sobą to przekraczać siebie. O antropologii Karola Wojtyły, w: tenże Świadek prawdy, TN KUL Lublin 2015

Weigel, G., Świadek nadziei. Biografia papieża Jana Pawła II, tłum. D. Chylińska i inni, Wydawnictwo Znak, Kraków 2000

Wiedza

EK 1: student zna szczegółową problematykę dotycząca omawianego zagadnienia, potrafi wskazać jego teoretyczne tło i uwarunkowania;

EK 2: zna podstawowe zasady metody humanistycznej; potrafi wskazać jej podstawy teoretyczne, zróżnicowanie, możliwe zastosowania oraz kwestie kontrowersyjne

Umiejętności

EK 3: potrafi formułować, planować i rozwiązywać złożone problemy teoretyczne

EK 4: potrafi posługiwać się metodą humanistyczną wykorzystują ją w sytuacjach nietypowych oraz stosując do zagadnień praktycznych

Kompetencje społeczne

EK 5: jest zdolny do krytycznej oceny własnej pracy badawczej pod względem merytorycznym i etycznym

EK 6: podejmuje działania zmierzające do współpracy z innymi badaczami, jest otwarty na krytykę i twórcze korzystanie z dorobku naukowego innych badaczy z uwzględnieniem praw dotyczących własności intelektualnej

wykład konwersatoryjny