Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Filozofia umysłu

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WF-FI-KGN-FU
Kod Erasmus / ISCED: 08.1 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0223) Filozofia i etyka Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Filozofia umysłu
Jednostka: Instytut Filozofii
Grupy: Kognitywistyka - I rok
Kognitywistyka I stopień
Podstawowe problemy subdyscyplin filozofii - do wyboru na I, II lub III roku
Punkty ECTS i inne: 5.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się:

filozofia

Poziom przedmiotu:

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

Wykład:

KOG1_W01; KOG1_W07

Ćwiczenia:

KOG1_U04; KOG1_U09

Wymagania wstępne:

Podstawowa wiedza z epistemologii.

Skrócony opis:

Filozofia umysłu to interdyscyplinarna dziedzina badająca naturę umysłu, świadomości oraz ich relację do procesów fizycznych i poznawczych. Przedmiot ten wprowadza studentów w kluczowe zagadnienia współczesnej filozofii umysłu, uwzględniając zarówno klasyczne stanowiska (m.in. dualizm, materializm, funkcjonalizm), jak i najnowsze koncepcje wynikające z badań w kognitywistyce i neuronaukach.

Pełny opis:

Filozofia umysłu to interdyscyplinarna dziedzina zajmująca się badaniem natury umysłu, świadomości oraz ich relacji do procesów fizycznych i poznawczych.

Przedmiot ten wprowadza studentów w kluczowe zagadnienia współczesnej filozofii umysłu, analizując zarówno klasyczne stanowiska, jak i najnowsze koncepcje wynikające z badań w kognitywistyce i neuronaukach. Omawiane będą tradycyjne podejścia, takie jak dualizm (zakładający odrębność umysłu i materii), materializm (traktujący umysł jako efekt procesów fizycznych w mózgu) czy funkcjonalizm (opisujący umysł w kategoriach jego funkcji i roli w przetwarzaniu informacji).

Równocześnie studenci zapoznają się z nowoczesnymi teoriami umysłu inspirowanymi odkryciami naukowymi, takimi jak neuronalne korelaty świadomości, obliczeniowe modele umysłu, ucieleśnione poznanie czy umysł rozszerzony. Szczególny nacisk zostanie położony na relacje między teoriami filozoficznymi a empirycznymi badaniami nad funkcjonowaniem mózgu i jego wpływem na zachowanie, poznanie i emocje.

Efekty kształcenia i opis ECTS:

Wiedza:

- Student zna podstawowe problemy filozofii umysłu, w tym zagadnienia dotyczące relacji umysł-ciało, świadomości, intencjonalności oraz natury reprezentacji mentalnych.

- Student rozumie główne stanowiska teoretyczne w filozofii umysłu, takie jak dualizm, fizykalizm, funkcjonalizm, eliminatywizm czy teoria identyczności.

- Student zna kluczową terminologię z zakresu filozofii umysłu i rozumie jej znaczenie w kontekście współczesnych debat filozoficznych oraz interdyscyplinarnych powiązań z kognitywistyką i neuronaukami.

Umiejętności:

- Student potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę, czytać i interpretować teksty filozoficzne z zakresu filozofii umysłu.

- Student potrafi analizować podstawowe argumenty filozoficzne dotyczące natury umysłu, świadomości oraz relacji między procesami poznawczymi a ich biologicznym podłożem.

- Student rozpoznaje różne teorie i koncepcje umysłu, porównuje ich założenia oraz potrafi wskazać ich mocne i słabe strony.

- Student umie formułować własne stanowisko w odniesieniu do klasycznych i współczesnych problemów filozofii umysłu oraz argumentować na rzecz swoich poglądów w dyskusji.

Kompetencje:

- Student ma świadomość zakresu posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności oraz ich znaczenia dla zrozumienia natury umysłu i świadomości.

- Student rozumie wpływ filozoficznych koncepcji umysłu na badania naukowe w psychologii, neuronaukach i kognitywistyce.

- Student rozwija umiejętność krytycznego myślenia i refleksji nad metodologią badań nad umysłem.

- Student dostrzega znaczenie filozoficznych debat o umyśle dla własnego rozwoju intelektualnego oraz dla kształtowania spójnego światopoglądu.

Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

-udział w wykładach: 30h

-udział w ćwiczeniach: 30h

-przygotowanie do ćwiczeń: 30h

-przygotowanie do egzaminu: 30h

suma godzin: 1200 [120/25)= 5]

Metody i kryteria oceniania:

Wiedza

Ocena 2 (ndst): Student nie zna podstawowej terminologii z zakresu filozofii umysłu w stopniu umożliwiającym zrozumienie omawianych problemów. Nie zna podstawowych stanowisk teoretycznych, takich jak dualizm, funkcjonalizm czy teoria identyczności. Nie potrafi wskazać kluczowych argumentów filozofów omawianych na zajęciach.

Ocena 3 (dst): Student słabo zna podstawową terminologię filozoficzną z zakresu filozofii umysłu i z trudem rozumie omawiane zagadnienia. W ograniczonym stopniu potrafi zidentyfikować podstawowe tezy głoszone przez kluczowych autorów oraz ich argumentację. Ma trudności ze wskazaniem relacji między różnymi stanowiskami.

Ocena 4 (db): Student dobrze zna podstawową terminologię filozoficzną z zakresu filozofii umysłu i potrafi poprawnie zrozumieć jej główne zagadnienia. Rozumie podstawowe tezy i argumentację przedstawioną przez omawianych autorów oraz potrafi wskazać zależności między różnymi teoriami. Jest zdolny do samodzielnej lektury tekstów filozoficznych na poziomie akademickim.

Ocena 5 (bdb): Student doskonale zna terminologię oraz główne stanowiska filozofii umysłu. W pełni rozumie argumentację przedstawioną przez różnych autorów i potrafi krytycznie ocenić ich założenia. Jest zdolny do samodzielnej analizy i interpretacji tekstów filozoficznych oraz uczestniczenia w dyskusji na zaawansowanym poziomie.

Umiejętności

Ocena 2 (ndst): Student nie jest w stanie samodzielnie czytać i analizować tekstów z filozofii umysłu. Nie potrafi zidentyfikować podstawowych problemów ani argumentów filozoficznych.

Ocena 3 (dst): Student w małym stopniu jest w stanie samodzielnie czytać teksty filozoficzne. Rozumie jedynie podstawowe idee, ale ma trudności z ich analizą i interpretacją.

Ocena 4 (db): Student jest w stanie samodzielnie czytać i zadowalająco analizować teksty filozoficzne, identyfikować główne problemy oraz śledzić argumentację.

Ocena 5 (bdb): Student jest w stanie samodzielnie i twórczo analizować teksty filozoficzne, dostrzegać ich szersze konsekwencje teoretyczne i proponować własne interpretacje.

Kompetencje

Ocena 2 (ndst): Student nie potrafi efektywnie zorganizować własnej pracy nad tekstem ani krytycznie ocenić stopnia jej zaawansowania.

Ocena 3 (dst): Student w ograniczonym stopniu potrafi zorganizować własną pracę nad czytaniem i analizowaniem tekstów filozoficznych.

Ocena 4 (db): Student zadowalająco organizuje swoją pracę nad tekstem oraz potrafi krytycznie ocenić jej poziom i stopień zaawansowania.

Ocena 5 (bdb): Student efektywnie organizuje swoją pracę nad tekstami, wykazuje umiejętność krytycznego myślenia i samodzielnej analizy. Rozumie znaczenie filozoficznych problemów dla interdyscyplinarnych badań nad umysłem.

Na ocenę końcową z wykładu składają się:

1. Obecność na zajęciach:

- Dopuszczalna dwie nieusprawiedliwione obecności.

2. Aktywny udział w zajęciach

- Udział w dyskusjach, zadawanie pytań, komentowanie treści wykładu.

3. Bieżące przygotowywanie pytań do wykładów oraz notatek na ćwiczenia

- Sprawdzane w trakcie semestru.

4. Udział w egzaminie pisemnym (po uprzednim zaliczeniu ćwiczeń)

5. Zaliczenie ćwiczeń na podstawie notatek z tekstów i pracy pisemnej na wybrany temat, przygotowany w grupie projektowej.

Praktyki zawodowe:

n/d

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2024/25" (w trakcie)

Okres: 2025-02-15 - 2025-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin, 50 miejsc więcej informacji
Wykład, 30 godzin, 100 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Michał Piekarski, Joanna Skurzak
Prowadzący grup: Michał Piekarski, Joanna Skurzak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzaminacyjny
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzaminacyjny
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Literatura:

Chalmers, D. (2009). Świadomość i jej miejsce w naturze. W T. Ciecierski & R. Poczobut (tłum.), Analityczna metafizyka umysłu (red. M. Miłkowski & R. Poczobut, s. 442-490). Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.

Churchland, P. M. (1995). Problem umysł–ciało. W Fragmenty filozofii analitycznej. Filozofia umysłu (tłum. B. Chwedeńczuk, s. 47-58). Warszawa: Wydawnictwo Spacja.

Clark, A., & Chalmers, D. (2008). Umysł rozszerzony. W Analityczna metafizyka umysłu (red. M. Miłkowski & R. Poczobut, s. 342–359). Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.

Crane, T. (2008). Doniosłość emergencji. W Analityczna metafizyka umysłu (red. M. Miłkowski & R. Poczobut, s. 223-244). Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.

Dennett, D. C. (msp). Gdzie jestem?

Froese, T. (2011). Tchnąć nowe życie w kognitywistykę. Avant, 1/2011, https://avant.edu.pl/wp-content/uploads/tchnac-nowe-zycie-w-kognitywistyke.pdf.

Kim, J. (2001). Superweniencja jako pojęcie filozoficzne. Roczniki Filozoficzne, 49(1), 195–227, https://www.jstor.org/stable/43409725

Noë, A. (2011). Doświadczanie świata w czasie. Avant, I/2011, https://avant.edu.pl/wp-content/uploads/doswiadczenie-swiata-w-czasie.pdf.

Parfit, D. (1992). Problem braku tożsamości. Nowa Krytyka, 3, 141–171, https://bazhum.muzhp.pl/media//files/Nowa_Krytyka/Nowa_Krytyka-r1992-t3/Nowa_Krytyka-r1992-t3-s141-171/Nowa_Krytyka-r1992-t3-s141-171.pdf.

Putnam, H. (2008). Funkcjonalizm – kognitywistyka czy fantastyka naukowa? W Analityczna metafizyka umysłu (red. M. Miłkowski & R. Poczobut, s. 326-341). Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.

Smart, J. J. C. (1995). Doznania a procesy mózgowe. W Fragmenty filozofii analitycznej. Filozofia umysłu (tłum. B. Chwedeńczuk, s. 247-262). Warszawa: Wydawnictwo Spacja.

Varela, F. J. (2010). Neurofenomenologia: metodologiczne lekarstwo na trudny problem. Avant, I/2010, https://avant.edu.pl/wp-content/uploads/2010-01/pl/avant_2010-01_01-01.pdf.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.1.0-5 (2025-02-26)