Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Biomonitoring

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WF-OB-BMON
Kod Erasmus / ISCED: 07.2 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Biomonitoring
Jednostka: Centrum Ekologii i Ekofilozofii
Grupy: Przedmioty obowiązkowe dla 1 roku studiów II stopnia magisterskich MONITORING
Punkty ECTS i inne: 0 LUB 3.00 (w zależności od programu) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

OB2_W01

OB2_W06

OB2_W09

OB2_W10

OB2_U01

OB2_U05

OB2_U09

OB2_U13

OB2_K06

Wymagania wstępne:

student powinien posiadać podstawową wiedzę z zakresu nauk przyrodniczych

Skrócony opis:

Student pozna zasady prowadzenia biomonitoringu w szczególności monitoringu stanu środowiska glebowego w różnych siedliskach (zaburzonych i naturalnych) na podstawie fauny glebowej.

W trakcie zajęć omówiona zostanie rola organizmów glebowych w przebiegu procesów glebotwórczych, w utrzymaniu żyzności gleby, w zachowaniu równowagi ekologicznej w glebie.

Omówione zostaną przyczyny degradacji środowiska oraz możliwości wykorzystania żywych organizmów do oceny stanu i/lub stopnia zanieczyszczenia gleby, wody i powietrza.

Pełny opis:

Gleba jako żywy system zawierający zespoły organizmów, zróżnicowane zarówno pod względem taksonomicznym, jak i funkcjonalnym. Rola zwierząt glebowych w przebiegu procesów glebotwórczych, w procesach przekształceń materii organicznej (mineralizacja i humifikacja) w utrzymaniu żyzności gleby, oraz w zachowaniu równowagi ekologicznej w glebie (2h).

Podział organizmów glebowych w zależności od wielkości (mikro-, mezo-, makro- i megafauna) oraz warstwy gleby, w której występują (epigeiczne, hemiedaficzne i euedaficzne). Drylosfera – sfera działania dżdżownic – gatunki inżynierskie (2h).

Czynniki fizyczne i chemiczne środowiska glebowego wpływające na rozwój, występowanie i dynamikę populacji nicieni, skoczogonków, wazonkowców, dżdżownic, pajęczaków, chrząszczy, ślimaków. Przystosowania fauny do warunków glebowych. Degradacja gleb, wpływ chemizacji i intensyfikacji rolnictwa na środowisko glebowe. Wykorzystanie zwierząt glebowych w badaniach monitoringowych jako indykatorów stanu środowiska glebowego (2h).

Monitoring fauny glebowej w różnych siedliskach (zaburzonych i naturalnych). Metody pobierania prób w terenie (częstotliwość pobierania próbek, liczba oraz przechowywanie próbek). Ilościowe i jakościowe metody oceny liczebności organizmów glebowych (m.in. nicieni, wazonkowców, skoczogonków, roztoczy, dżdżownic, ślimaków i in.) (2h)

Metody pozyskiwania zwierząt z gleby, konserwacji prób, przygotowania preparatów mikroskopowych. Techniki mikroskopowania, tworzenia dokumentacji fotograficznej (4h).

Analiza liczebności (zagęszczenia) różnych grup fauny glebowej w eksperymentach laboratoryjnych (4h)

Analiza taksonomiczna fauny glebowej w zebranym materiale – skład gatunkowy, grupy ekologiczne oraz wskaźniki zespołów (4h).

Analiza statystyczna wyników (program STATISTICA) podsumowanie i interpretacja wyników badań - multimedialne prezentacje (2h).

Metody bioindykacyjne w monitoringu jakości wód - eksperymenty laboratoryjne (4h).

Wykorzystanie porostów do oceny stopnia zanieczyszczenia powietrza (2h)

Dyskusja nad wykorzystaniem żywych organizmów w bioindykacji – możliwości i ograniczenia (2h)

Literatura:

Zimny H. Ekologiczna ocena stanu środowiska: bioindykacja i biomonitoring. ARW Grzegorczyk, Warszawa, 2006.

Dynowska M., Ciecierska H., (red.) Biologiczne metody oceny stanu środowiska, Tom I, Ekosystemy lądowe Podręcznik metodyczny, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, 2013.

Ciecierska H., Dynowska M. (red.) Biologiczne metody oceny stanu środowiska, Tom II, Ekosystemy wodne Podręcznik metodyczny, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, 2013.

Chudzicka E., Skibińska E. Monitoring and role of terrestrial invertebrates in bioindicatory evaluation of environment condition and changes. Memorabilia Zool. 51: 3-12. 1998.

Paoletti M.G. Invertebrate biodiversity as bioindicators of sustainable landscapes: practical use of invertebrates to assess sustainable land use. Elsevier, 446 str. 1999.

Jankowski W. Zastosowanie bioindykacji w praktyce monitoringu środowiska na przykładzie północno - wschodniej Polski, Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa, 1994.

Fałtynowicz W. Wykorzystanie porostów do oceny zanieczyszczeń powietrza. Centrum Edukacji Ekologicznej Wsi, Krosno,1997.

Burges A., Raw F. 1979, Biologia Gleby, PWRiL, Warszawa.

Dmowska E. 2002. Rola pierwotniaków i nicieni w środowisku glebowym. Wiadomości Ekologiczne. t. XLVIII z.1. Dziekanów Leśny.

Edwards C.A., Bohlen P.J. 1996. Biology and Ecology of earthworms. Chapman and Hall.

Górny M., Grüm L. 1981. Metody stosowane w zoologii gleby. PWN Warszawa.

Lavelle P., Spain A.V. 2005. Soil Ecology. Kluwer Academic Publishers.

Paoletti M.G. 1999. Invertebrate biodiversity as bioindicators of sustainable landscapes: practical use of invertebrates to assess sustainable land use. Wyd. Elsevier.

Richards B.N. 1979. Wstęp do ekologii gleby. PWN, Warszawa.

Tyburski J., Makulec G. (red.) 2013.Fauna gleb użytkowanych rolniczo a ich urodzajność. Wyd. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie.

Efekty kształcenia i opis ECTS:

WIEDZA

EK1 - student potrafi zdefiniować podstawowe pojęcia: biomonitoring, bioindykacja, bioindykator, ocena jakości środowiska

EK2 - student zna zasady prowadzenia biomonitoringu

EK3 - student wymienia przyczyny degradacji środowiska

EK4 - student wskazuje na możliwości wykorzystania żywych organizmów do oceny stanu środowiska oraz na powiązania badań bioindykacyjnych z innymi metodami oceny stanu środowiska

UMIEJĘTNOŚCI

EK6 - student posiada umiejętność pozyskiwania danych o środowisku naturalnym i przekształconym w oparciu o samodzielnie zaplanowane i przeprowadzone badania laboratoryjne i terenowe.

EK7 - analizuje relacje między organizmami żywymi a środowiskiem nieożywionym

EK8 - dobiera odpowiednich bioindykatorów i uzasadnia ich zastosowania do oceny stanu środowiska w konkretnej sytuacji

KOMPETENCJE

EK 9 - wykazuje postawę proekologiczną w życiu codziennym

EK10 - postrzega relacje pomiędzy organizmami żywymi a środowiskiem nieożywionym

EK11 - wykazuje się aktywnością badawczą w poszukiwaniu przyczyn problemów ekologicznych,

EK12 - student potrafi efektywnie pracować indywidualne lub współdziałać w zespole, pełniąc w nim różne role

EK13 – pełni rolę moderatora dyskusji i/lub bierze udział w dyskusjach, formułując własne wypowiedzi oraz konstruktywne uwagi krytyczne

udział w zajęciach: 30 godz.

przygotowanie teoretycznie do ćwiczeń: 10 godz.

przygotowanie raportów z prowadzonych badań: 15 godz.

przygotowanie i przedstawienie prezentacji: 15 godz.

przygotowanie do testów (quizów) w trakcie zajęć: 20 godz.

[90/30(25)= 2 ]liczba ECTS: 3

Metody i kryteria oceniania:

Ocena końcowa na podstawie:

- oceny 20-30 minutowej prezentacji na podstawie opracowanego przez studenta materiału (50% oceny końcowej)

- oceny raportów z prowadzonych eksperymentów (25%)

- oceny z aktywności podczas zorganizowanych dyskusji na wcześniej zadane przez prowadzącego tematy (25%)

Dopuszczalne są 2 nieusprawiedliwione nieobecności. Większa liczba nieobecności skutkuje obniżeniem oceny końcowej o 1/2 stopnia.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/22" (zakończony)

Okres: 2022-02-01 - 2022-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin, 15 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Krassimira Ilieva-Makulec, Kamil Karaban
Prowadzący grup: Krassimira Ilieva-Makulec, Kamil Karaban
Strona przedmiotu: https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a_pq0Ch8_yQ40Um2uo20TKkFKdco6N_uyiYpK59BdPy01%40thread.tacv2/conversations?groupId=4401a988-5acc-401b-868f-80a1dbd6fec3&tenantId=12578430-c51b-4816-8163-c7281035b9b3
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Skrócony opis:

Student pozna zasady prowadzenia biomonitoringu w szczególności monitoringu stanu środowiska glebowego w różnych siedliskach (zaburzonych i naturalnych) na podstawie fauny glebowej.

W trakcie zajęć omówiona zostanie rola organizmów glebowych w przebiegu procesów glebotwórczych, w utrzymaniu żyzności gleby, w zachowaniu równowagi ekologicznej w glebie.

Omówione zostaną przyczyny degradacji środowiska oraz możliwości wykorzystania żywych organizmów do oceny stanu i/lub stopnia zanieczyszczenia gleby, wody i powietrza

Pełny opis:

Gleba jako żywy system zawierający zespoły organizmów, zróżnicowane zarówno pod względem taksonomicznym, jak i funkcjonalnym. Rola zwierząt glebowych w przebiegu procesów glebotwórczych, w procesach przekształceń materii organicznej (mineralizacja i humifikacja) w utrzymaniu żyzności gleby, oraz w zachowaniu równowagi ekologicznej w glebie (2h).

Podział organizmów glebowych w zależności od wielkości (mikro-, mezo-, makro- i megafauna) oraz warstwy gleby, w której występują (epigeiczne, hemiedaficzne i euedaficzne). Drylosfera – sfera działania dżdżownic – gatunki inżynierskie (2h).

Czynniki fizyczne i chemiczne środowiska glebowego wpływające na rozwój, występowanie i dynamikę populacji nicieni, skoczogonków, wazonkowców, dżdżownic, pajęczaków, chrząszczy, ślimaków. Przystosowania fauny do warunków glebowych. Degradacja gleb, wpływ chemizacji i intensyfikacji rolnictwa na środowisko glebowe. Wykorzystanie zwierząt glebowych w badaniach monitoringowych jako indykatorów stanu środowiska glebowego (2h).

Monitoring fauny glebowej w różnych siedliskach (zaburzonych i naturalnych). Metody pobierania prób w terenie (częstotliwość pobierania próbek, liczba oraz przechowywanie próbek).

Ilościowe i jakościowe metody oceny liczebności organizmów glebowych (m.in. nicieni, wazonkowców, skoczogonków, roztoczy, dżdżownic, ślimaków i in.) (2h)

Metody pozyskiwania zwierząt z gleby, konserwacji prób, przygotowania preparatów mikroskopowych. Techniki mikroskopowania, tworzenia dokumentacji fotograficznej (4h).

Analiza liczebności (zagęszczenia) różnych grup fauny glebowej w eksperymentach laboratoryjnych (4h)

Analiza taksonomiczna fauny glebowej w zebranym materiale – skład gatunkowy, grupy ekologiczne oraz wskaźniki zespołów (4h).

Analiza statystyczna wyników (program SPSS) podsumowanie i interpretacja wyników badań - multimedialne prezentacje (2h).

Metody bioindykacyjne w monitoringu jakości wód - eksperymenty laboratoryjne (4h).

Wykorzystanie porostów do oceny stopnia zanieczyszczenia powietrza (2h)

Dyskusja nad wykorzystaniem żywych organizmów w bioindykacji – możliwości i ograniczenia (2h)

Literatura:

Zimny H. Ekologiczna ocena stanu środowiska: bioindykacja i biomonitoring. ARW Grzegorczyk, Warszawa, 2006.

Dynowska M., Ciecierska H., (red.) Biologiczne metody oceny stanu środowiska, Tom I, Ekosystemy lądowe Podręcznik metodyczny, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, 2013.

Ciecierska H., Dynowska M. (red.) Biologiczne metody oceny stanu środowiska, Tom II, Ekosystemy wodne Podręcznik metodyczny, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, 2013.

Chudzicka E., Skibińska E. Monitoring and role of terrestrial invertebrates in bioindicatory evaluation of environment condition and changes. Memorabilia Zool. 51: 3-12. 1998.

Paoletti M.G. Invertebrate biodiversity as bioindicators of sustainable landscapes: practical use of invertebrates to assess sustainable land use. Elsevier, 446 str. 1999.

Jankowski W. Zastosowanie bioindykacji w praktyce monitoringu środowiska na przykładzie północno - wschodniej Polski, Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa, 1994.

Fałtynowicz W. Wykorzystanie porostów do oceny zanieczyszczeń powietrza. Centrum Edukacji Ekologicznej Wsi, Krosno,1997.

Wymagania wstępne:

student powinien posiadać podstawową wiedzę z zakresu nauk przyrodniczych

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/23" (zakończony)

Okres: 2023-02-01 - 2023-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin, 15 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Krassimira Ilieva-Makulec, Kamil Karaban
Prowadzący grup: Krassimira Ilieva-Makulec, Kamil Karaban
Strona przedmiotu: https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a_pq0Ch8_yQ40Um2uo20TKkFKdco6N_uyiYpK59BdPy01%40thread.tacv2/conversations?groupId=4401a988-5acc-401b-868f-80a1dbd6fec3&tenantId=12578430-c51b-4816-8163-c7281035b9b3
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Skrócony opis:

Student pozna zasady prowadzenia biomonitoringu w szczególności monitoringu stanu środowiska glebowego w różnych siedliskach (zaburzonych i naturalnych) na podstawie fauny glebowej.

W trakcie zajęć omówiona zostanie rola organizmów glebowych w przebiegu procesów glebotwórczych, w utrzymaniu żyzności gleby, w zachowaniu równowagi ekologicznej w glebie.

Omówione zostaną przyczyny degradacji środowiska oraz możliwości wykorzystania żywych organizmów do oceny stanu i/lub stopnia zanieczyszczenia gleby, wody i powietrza

Pełny opis:

Gleba jako żywy system zawierający zespoły organizmów, zróżnicowane zarówno pod względem taksonomicznym, jak i funkcjonalnym. Rola zwierząt glebowych w przebiegu procesów glebotwórczych, w procesach przekształceń materii organicznej (mineralizacja i humifikacja) w utrzymaniu żyzności gleby, oraz w zachowaniu równowagi ekologicznej w glebie (2h).

Podział organizmów glebowych w zależności od wielkości (mikro-, mezo-, makro- i megafauna) oraz warstwy gleby, w której występują (epigeiczne, hemiedaficzne i euedaficzne). Drylosfera – sfera działania dżdżownic – gatunki inżynierskie (2h).

Czynniki fizyczne i chemiczne środowiska glebowego wpływające na rozwój, występowanie i dynamikę populacji nicieni, skoczogonków, wazonkowców, dżdżownic, pajęczaków, chrząszczy, ślimaków. Przystosowania fauny do warunków glebowych. Degradacja gleb, wpływ chemizacji i intensyfikacji rolnictwa na środowisko glebowe. Wykorzystanie zwierząt glebowych w badaniach monitoringowych jako indykatorów stanu środowiska glebowego (2h).

Monitoring fauny glebowej w różnych siedliskach (zaburzonych i naturalnych). Metody pobierania prób w terenie (częstotliwość pobierania próbek, liczba oraz przechowywanie próbek).

Ilościowe i jakościowe metody oceny liczebności organizmów glebowych (m.in. nicieni, wazonkowców, skoczogonków, roztoczy, dżdżownic, ślimaków i in.) (2h)

Metody pozyskiwania zwierząt z gleby, konserwacji prób, przygotowania preparatów mikroskopowych. Techniki mikroskopowania, tworzenia dokumentacji fotograficznej (4h).

Analiza liczebności (zagęszczenia) różnych grup fauny glebowej w eksperymentach laboratoryjnych (4h)

Analiza taksonomiczna fauny glebowej w zebranym materiale – skład gatunkowy, grupy ekologiczne oraz wskaźniki zespołów (4h).

Analiza statystyczna wyników (program SPSS) podsumowanie i interpretacja wyników badań - multimedialne prezentacje (2h).

Metody bioindykacyjne w monitoringu jakości wód - eksperymenty laboratoryjne (4h).

Wykorzystanie porostów do oceny stopnia zanieczyszczenia powietrza (2h)

Dyskusja nad wykorzystaniem żywych organizmów w bioindykacji – możliwości i ograniczenia (2h)

Literatura:

Zimny H. Ekologiczna ocena stanu środowiska: bioindykacja i biomonitoring. ARW Grzegorczyk, Warszawa, 2006.

Dynowska M., Ciecierska H., (red.) Biologiczne metody oceny stanu środowiska, Tom I, Ekosystemy lądowe Podręcznik metodyczny, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, 2013.

Ciecierska H., Dynowska M. (red.) Biologiczne metody oceny stanu środowiska, Tom II, Ekosystemy wodne Podręcznik metodyczny, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, 2013.

Chudzicka E., Skibińska E. Monitoring and role of terrestrial invertebrates in bioindicatory evaluation of environment condition and changes. Memorabilia Zool. 51: 3-12. 1998.

Paoletti M.G. Invertebrate biodiversity as bioindicators of sustainable landscapes: practical use of invertebrates to assess sustainable land use. Elsevier, 446 str. 1999.

Jankowski W. Zastosowanie bioindykacji w praktyce monitoringu środowiska na przykładzie północno - wschodniej Polski, Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa, 1994.

Fałtynowicz W. Wykorzystanie porostów do oceny zanieczyszczeń powietrza. Centrum Edukacji Ekologicznej Wsi, Krosno,1997.

Wymagania wstępne:

student powinien posiadać podstawową wiedzę z zakresu nauk przyrodniczych

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (w trakcie)

Okres: 2024-02-15 - 2024-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin, 15 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Krassimira Ilieva-Makulec, Kamil Karaban
Prowadzący grup: Krassimira Ilieva-Makulec, Kamil Karaban
Strona przedmiotu: https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a_pq0Ch8_yQ40Um2uo20TKkFKdco6N_uyiYpK59BdPy01%40thread.tacv2/conversations?groupId=4401a988-5acc-401b-868f-80a1dbd6fec3&tenantId=12578430-c51b-4816-8163-c7281035b9b3
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Skrócony opis:

Student pozna zasady prowadzenia biomonitoringu w szczególności monitoringu stanu środowiska glebowego w różnych siedliskach (zaburzonych i naturalnych) na podstawie fauny glebowej.

W trakcie zajęć omówiona zostanie rola organizmów glebowych w przebiegu procesów glebotwórczych, w utrzymaniu żyzności gleby, w zachowaniu równowagi ekologicznej w glebie.

Omówione zostaną przyczyny degradacji środowiska oraz możliwości wykorzystania żywych organizmów do oceny stanu i/lub stopnia zanieczyszczenia gleby, wody i powietrza

Pełny opis:

Gleba jako żywy system zawierający zespoły organizmów, zróżnicowane zarówno pod względem taksonomicznym, jak i funkcjonalnym. Rola zwierząt glebowych w przebiegu procesów glebotwórczych, w procesach przekształceń materii organicznej (mineralizacja i humifikacja) w utrzymaniu żyzności gleby, oraz w zachowaniu równowagi ekologicznej w glebie (2h).

Podział organizmów glebowych w zależności od wielkości (mikro-, mezo-, makro- i megafauna) oraz warstwy gleby, w której występują (epigeiczne, hemiedaficzne i euedaficzne). Drylosfera – sfera działania dżdżownic – gatunki inżynierskie (2h).

Czynniki fizyczne i chemiczne środowiska glebowego wpływające na rozwój, występowanie i dynamikę populacji nicieni, skoczogonków, wazonkowców, dżdżownic, pajęczaków, chrząszczy, ślimaków. Przystosowania fauny do warunków glebowych. Degradacja gleb, wpływ chemizacji i intensyfikacji rolnictwa na środowisko glebowe. Wykorzystanie zwierząt glebowych w badaniach monitoringowych jako indykatorów stanu środowiska glebowego (2h).

Monitoring fauny glebowej w różnych siedliskach (zaburzonych i naturalnych). Metody pobierania prób w terenie (częstotliwość pobierania próbek, liczba oraz przechowywanie próbek).

Ilościowe i jakościowe metody oceny liczebności organizmów glebowych (m.in. nicieni, wazonkowców, skoczogonków, roztoczy, dżdżownic, ślimaków i in.) (2h)

Metody pozyskiwania zwierząt z gleby, konserwacji prób, przygotowania preparatów mikroskopowych. Techniki mikroskopowania, tworzenia dokumentacji fotograficznej (4h).

Analiza liczebności (zagęszczenia) różnych grup fauny glebowej w eksperymentach laboratoryjnych (4h)

Analiza taksonomiczna fauny glebowej w zebranym materiale – skład gatunkowy, grupy ekologiczne oraz wskaźniki zespołów (4h).

Analiza statystyczna wyników (program SPSS) podsumowanie i interpretacja wyników badań - multimedialne prezentacje (2h).

Metody bioindykacyjne w monitoringu jakości wód - eksperymenty laboratoryjne (4h).

Wykorzystanie porostów do oceny stopnia zanieczyszczenia powietrza (2h)

Dyskusja nad wykorzystaniem żywych organizmów w bioindykacji – możliwości i ograniczenia (2h)

Literatura:

Zimny H. Ekologiczna ocena stanu środowiska: bioindykacja i biomonitoring. ARW Grzegorczyk, Warszawa, 2006.

Dynowska M., Ciecierska H., (red.) Biologiczne metody oceny stanu środowiska, Tom I, Ekosystemy lądowe Podręcznik metodyczny, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, 2013.

Ciecierska H., Dynowska M. (red.) Biologiczne metody oceny stanu środowiska, Tom II, Ekosystemy wodne Podręcznik metodyczny, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, 2013.

Chudzicka E., Skibińska E. Monitoring and role of terrestrial invertebrates in bioindicatory evaluation of environment condition and changes. Memorabilia Zool. 51: 3-12. 1998.

Paoletti M.G. Invertebrate biodiversity as bioindicators of sustainable landscapes: practical use of invertebrates to assess sustainable land use. Elsevier, 446 str. 1999.

Jankowski W. Zastosowanie bioindykacji w praktyce monitoringu środowiska na przykładzie północno - wschodniej Polski, Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa, 1994.

Fałtynowicz W. Wykorzystanie porostów do oceny zanieczyszczeń powietrza. Centrum Edukacji Ekologicznej Wsi, Krosno,1997.

Wymagania wstępne:

student powinien posiadać podstawową wiedzę z zakresu nauk przyrodniczych

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)