Biologiczne podstawy zachowania 1
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | WF-PS-N-EUR1 |
Kod Erasmus / ISCED: |
14.4
|
Nazwa przedmiotu: | Biologiczne podstawy zachowania 1 |
Jednostka: | Instytut Psychologii |
Grupy: |
Przedmioty obowiązkowe dla I roku psychologii |
Punkty ECTS i inne: |
6.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Poziom przedmiotu: | podstawowy |
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się: | PS_W04 PS_W07 |
Wymagania wstępne: | Podstawowa wiedza z biologii na poziomie szkoły ponadpodstawowej. |
Skrócony opis: |
Celem zajęć jest ukazanie biologicznych podstaw ludzkiego zachowania w świetle aktualnych badań z zakresu etologii, socjobiologii, psychofizjologii i psychologii ewolucyjnej, a także genetyki behawioralnej. |
Pełny opis: |
Celem wykładu jest ukazanie biologicznych podstaw ludzkiego zachowania w świetle aktualnych badań z zakresu etologii, socjobiologii, psychofizjologii i psychologii ewolucyjnej, a także genetyki behawioralnej. Problematyka wykładu koncentruje się na wyjaśnieniu biologicznych źródeł ludzkiej natury oraz funkcji mechanizmów psychologicznych, rozumianych jako adaptacje psychiczne, rozwiązujące problemy z zakresu: (1) przetrwania (np. wybór pożywienia, preferencje dotyczące miejsca schronienia, walka z drapieżnikami i innymi zagrożeniami); (2) życia płciowego i reprodukcji (np. kobiece i męskie strategie dobory partnera do związku trwałego i przelotnego, przywiązanie, zazdrość o partnera seksualnego); (3) rodzicielstwa (np. znaczenie ojca i matki dla przetrwania i rozwoju potomstwa, zdolność dzieci do przekształcania opieki rodzicielskiej w sukces reprodukcyjny, konflikt między rodzicami a potomstwem); (4) pokrewieństwa (np. prawo Hamiltona i jego implikacje); (5) życia w grupie (np. altruizm i zachowania pomocne, agresja i wojna). Ćwiczenia mają na celu pogłębienie i uszczegółowienie wiedzy omawianej w ramach wykładu poprzez dyskusję i analizę poszczególnych zagadnień w oparciu o specjalistyczną literaturę przedmiotu, a także zapoznanie uczestników z podstawowymi metodami formułowania hipotez badawczych z zakresu biologicznych podstaw zachowania, oraz ich weryfikowania w świetle odpowiednich źródeł danych. |
Literatura: |
Arzt V., Birmelin I. (2001). Takie jak my. Czy zwierzęta mają świadomość. Warszawa: Bertelsman Media Sp. Zoo. Buss D. M. (2001). Psychologia ewolucyjna. Gdańsk: GWP. De Waal, F. (2013). Małpy i filozofowie. Skąd pochodzi moralność. Copernicus Center Press. Diamond, J. (2019). Trzeci szympans. Kraków: Copernicus Center Press. Dunbar, R. (2016). Człowiek. Biografia. Kraków: Copernicus Center Press. Dzik, J. (2021). Ewolucja. Twórcza moc selekcji. Warszawa: WUW. Everrett D. L. (2019). Jak powstał język. Historia największego wynalazku ludzkości. Warszawa: Prószyński i S-ka. Gazzaniga, M. S. (2020). Instynkt świadomości. Jak z mózgu wyłania się umysł? Sopot: Smak słowa. Goodal J. (2019). Przez dziurkę od klucza. Warszawa: Prószyński i S-ka. Greszta, E., Jastrzębski, J., Izdebski, Z., Kowalska-Dąbrowska, M., Januszkiewicz, A. (2016). Attachment style, love components and sociosexual orientation of men and women in different types of heterosexual relationships. Polskie Forum Psychologiczne, 21(4), 490-513. Hammer, D., Copeland, P. (2002). Geny a charakter. Warszawa: CiS. Jastrzębski, J., Drążdżewska, A., Nazarowicz, M., Przybysz, N. (2016). Rodzaj doświadczanych emocji a zachowania wiążące w romantycznych związkach kobiet I mężczyzn w średniej dorosłości. Fides et Ratio, 28(4), 90-117. Kalat, J. (2006). Biologiczne podstawy psychologii. Warszawa: PWN. Łukasik, A., Marzec, M., Jastrzębski, J. (2015). Prekultura – kultura u zwierząt. Fides et Ratio, 24(4), s.145-156. Marzec, M., Łukasik, A., Jastrzębski, J. (2014). Orientacja socjoseksualna a taktyki utrzymania partnera w związku długotrwały. Fides et Ratio, 20(4), 196-221. Plomin, R. (2020). Matryca. Jak DNA programuje nasze życie. Kraków: Copernicus Center Press. Plomin, R., Defries, J. C., McClearn, C. E., McGuffin, P. (2001). Genetyka zachowania. Warszawa: PWN. |
Efekty kształcenia i opis ECTS: |
WIEDZA: Po ukończeniu zajęć EW1 - student powinien posiadać wiedzę z zakresu etologii, socjobiologii, psychofizjologii, psychologii ewolucyjnej i genetyki behawioralnej, umożliwiającą mu/jej wyjaśnianie przyczyn zachowań ludzkich w kontekście adaptacji psychicznych, rozumianych jako mechanizmy psychologiczne wykształcone w toku ewolucji. UMIEJĘTNOŚCI: Po ukończeniu zajęć student powinien: EU1 umieć obiektywnie ocenić wartość poznawczą i praktyczną biologicznego podłoża życia psychicznego; EU2 - dostrzegać biologiczne przyczyny zarówno prawidłowych, jak i patologicznych zjawisk psychospołecznych; EU3 - znać i rozumieć genezę procesów biologicznych, leżących u podstaw procesów psychicznych oraz EU4 - umieć wykorzystać tę wiedzę w celu lepszego wyjaśniania przyczyn ludzkich zachowań; EU5 - umieć analizować teksty naukowe, a także prezentować i wyjaśniać wybrane zagadnienia z zakresu teorii ewolucji, etologii, socjobiologii, psychofizjologii i genetyki behawioralnej w kontekście ludzkich zachowań. KOMPETENCJE: Po ukończeniu zajęć EK1 - student powinien akceptować wieloczynnikowe podłoże życia psychicznego i mieć świadomość jego znaczenia; EK2 - dostrzegać potrzebę stałego uzupełniania wiedzy w zakresie biologicznych podstaw zachowania; EK3 - być otwart(ą)ym na współpracę ze specjalistami innych dyscyplin; EK4 - dążyć do holistycznego rozumienia życia psychicznego. |
Metody i kryteria oceniania: |
Podstawą oceny z wykładu jest egzamin. Na ocenę z ćwiczeń składają się: obecność i aktywność na zajęciach (dopuszczalne są dwie nieobecności w semestrze) + wygłoszenie referatu na wylosowany temat + ocena z kolokwium. Ogólne kryteria oceny: Na ocenę niedostateczną (2): - student opanował mniej niż 60% wiedzy i umiejętności, objętych programem nauczania. Udzielane przez niego odpowiedzi są błędne lub niekompletne, nie potrafi wykorzystać wiedzy do wyjaśnienia przyczyn konkretnych ludzkich zachowań i/ lub zjawisk psychospołecznych; Na ocenę dostateczną (3): - student opanował minimum 60% wiedzy i umiejętności, objętych programem nauczania. Operuje wiedzą ze zrozumieniem tylko w pewnym wąskim zakresie i potrafi ją wykorzystać do wyjaśnienia tylko niektórych przyczyn ludzkich zachowań i/ lub zjawisk psychospołecznych; Na ocenę dobrą (4): - student operuje ze zrozumieniem minimum 80% wiedzy, objętej tokiem nauczania. Potrafi wykorzystać tę wiedzę do wyjaśnienia przyczyn ludzkich zachowań i/ lub zjawisk psychospołecznych; Na ocenę bardzo dobrą (5): - student dysponuje w zasadzie pełnym zakresem wiedzy i umiejętności, objętych tokiem nauczania. Potrafi w sposób wyczerpujący i kompetentny zaprezentować wiedzę z zakresu biologicznych podstaw ludzkiego zachowania oraz poprawnie wykorzystuje ją do wyjaśniania genezy i funkcji adaptacji psychofizjologicznych. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)
Okres: | 2021-10-01 - 2022-01-31 |
Przejdź do planu
PN WYK
WT ŚR CW
CW
CW
CW
CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 30 godzin, 25 miejsc
Wykład, 30 godzin, 120 miejsc
|
|
Koordynatorzy: | Jarosław Jastrzębski | |
Prowadzący grup: | Jarosław Jastrzębski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzaminacyjny
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę Wykład - Egzaminacyjny |
|
E-Learning: | E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy |
|
Typ przedmiotu: | obowiązkowy |
|
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych: | nie dotyczy |
|
Skrócony opis: |
Celem zajęć jest ukazanie biologicznych podstaw ludzkiego zachowania w świetle aktualnych badań z zakresu etologii, socjobiologii, psychofizjologii i psychologii ewolucyjnej, a także genetyki behawioralnej. |
|
Pełny opis: |
Celem wykładu jest ukazanie biologicznych podstaw ludzkiego zachowania w świetle aktualnych badań z zakresu etologii, socjobiologii, psychofizjologii i psychologii ewolucyjnej, a także genetyki behawioralnej. Problematyka wykładu koncentruje się na wyjaśnieniu biologicznych źródeł ludzkiej natury oraz funkcji mechanizmów psychologicznych, rozumianych jako adaptacje psychiczne, rozwiązujące problemy z zakresu: (1) przetrwania (np. wybór pożywienia, preferencje dotyczące miejsca schronienia, walka z drapieżnikami i innymi zagrożeniami); (2) życia płciowego i reprodukcji (np. kobiece i męskie strategie dobory partnera do związku trwałego i przelotnego, przywiązanie, zazdrość o partnera seksualnego); (3) rodzicielstwa (np. znaczenie ojca i matki dla przetrwania i rozwoju potomstwa, zdolność dzieci do przekształcania opieki rodzicielskiej w sukces reprodukcyjny, konflikt między rodzicami a potomstwem); (4) pokrewieństwa (np. prawo Hamiltona i jego implikacje); (5) życia w grupie (np. altruizm i zachowania pomocne, agresja i wojna). Ćwiczenia mają na celu pogłębienie i uszczegółowienie wiedzy omawianej w ramach wykładu poprzez dyskusję i analizę poszczególnych zagadnień w oparciu o specjalistyczną literaturę przedmiotu, a także zapoznanie uczestników z podstawowymi metodami formułowania hipotez badawczych z zakresu biologicznych podstaw zachowania, oraz ich weryfikowania w świetle odpowiednich źródeł danych. |
|
Literatura: |
Arzt V., Birmelin I. (2001). Takie jak my. Czy zwierzęta mają świadomość. Warszawa: Bertelsman Media Sp. Zoo. Buss D. M. (2001). Psychologia ewolucyjna. Gdańsk: GWP. De Waal, F. (2013). Małpy i filozofowie. Skąd pochodzi moralność. Copernicus Center Press. Diamond, J. (2019). Trzeci szympans. Kraków: Copernicus Center Press. Dunbar, R. (2016). Człowiek. Biografia. Kraków: Copernicus Center Press. Dzik, J. (2021). Ewolucja. Twórcza moc selekcji. Warszawa: WUW. Everrett D. L. (2019). Jak powstał język. Historia największego wynalazku ludzkości. Warszawa: Prószyński i S-ka. Gazzaniga, M. S. (2020). Instynkt świadomości. Jak z mózgu wyłania się umysł? Sopot: Smak słowa. Goodal J. (2019). Przez dziurkę od klucza. Warszawa: Prószyński i S-ka. Greszta, E., Jastrzębski, J., Izdebski, Z., Kowalska-Dąbrowska, M., Januszkiewicz, A. (2016). Attachment style, love components and sociosexual orientation of men and women in different types of heterosexual relationships. Polskie Forum Psychologiczne, 21(4), 490-513. Hammer, D., Copeland, P. (2002). Geny a charakter. Warszawa: CiS. Jastrzębski, J., Drążdżewska, A., Nazarowicz, M., Przybysz, N. (2016). Rodzaj doświadczanych emocji a zachowania wiążące w romantycznych związkach kobiet I mężczyzn w średniej dorosłości. Fides et Ratio, 28(4), 90-117. Kalat, J. (2006). Biologiczne podstawy psychologii. Warszawa: PWN. Łukasik, A., Marzec, M., Jastrzębski, J. (2015). Prekultura – kultura u zwierząt. Fides et Ratio, 24(4), s.145-156. Marzec, M., Łukasik, A., Jastrzębski, J. (2014). Orientacja socjoseksualna a taktyki utrzymania partnera w związku długotrwały. Fides et Ratio, 20(4), 196-221. Plomin, R. (2020). Matryca. Jak DNA programuje nasze życie. Kraków: Copernicus Center Press. Plomin, R., Defries, J. C., McClearn, C. E., McGuffin, P. (2001). Genetyka zachowania. Warszawa: PWN. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)
Okres: | 2022-10-01 - 2023-01-31 |
Przejdź do planu
PN WYK
WT ŚR CW
CW
CW
CW
CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 30 godzin, 25 miejsc
Wykład, 30 godzin, 120 miejsc
|
|
Koordynatorzy: | Jarosław Jastrzębski | |
Prowadzący grup: | Jarosław Jastrzębski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzaminacyjny
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę Wykład - Egzaminacyjny |
|
E-Learning: | E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy |
|
Opis nakładu pracy studenta w ECTS: | Punkty ECTS - semestr zimowy (wykład + ćwiczenia): - udział w wykładzie – 30 godzin; - przygotowanie do wykładu/ lektura tekstów – 30 godzin; - przygotowanie do egzaminu – 30 godzin; - udział w ćwiczeniach – 30 godzin; - przygotowanie do ćwiczeń/ lektura tekstów/ opracowanie wystąpienia na zaliczenie – 30 godzin; - przygotowanie do kolokwium – 30 godzin; (180 godzin/ 30 = 6 punktów ECTS) |
|
Typ przedmiotu: | obowiązkowy |
|
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych: | nie dotyczy |
|
Skrócony opis: |
Celem zajęć jest ukazanie biologicznych podstaw ludzkiego zachowania w świetle aktualnych badań z zakresu etologii, socjobiologii, psychofizjologii i psychologii ewolucyjnej, a także genetyki behawioralnej. |
|
Pełny opis: |
Celem wykładu jest ukazanie biologicznych podstaw ludzkiego zachowania w świetle aktualnych badań z zakresu etologii, socjobiologii, psychofizjologii i psychologii ewolucyjnej, a także genetyki behawioralnej. Problematyka wykładu koncentruje się na wyjaśnieniu biologicznych źródeł ludzkiej natury oraz funkcji mechanizmów psychologicznych, rozumianych jako adaptacje psychiczne, rozwiązujące problemy z zakresu: (1) przetrwania (np. wybór pożywienia, preferencje dotyczące miejsca schronienia, walka z drapieżnikami i innymi zagrożeniami); (2) życia płciowego i reprodukcji (np. kobiece i męskie strategie dobory partnera do związku trwałego i przelotnego, przywiązanie, zazdrość o partnera seksualnego); (3) rodzicielstwa (np. znaczenie ojca i matki dla przetrwania i rozwoju potomstwa, zdolność dzieci do przekształcania opieki rodzicielskiej w sukces reprodukcyjny, konflikt między rodzicami a potomstwem); (4) pokrewieństwa (np. prawo Hamiltona i jego implikacje); (5) życia w grupie (np. altruizm i zachowania pomocne, agresja i wojna). Ćwiczenia mają na celu pogłębienie i uszczegółowienie wiedzy omawianej w ramach wykładu poprzez dyskusję i analizę poszczególnych zagadnień w oparciu o specjalistyczną literaturę przedmiotu, a także zapoznanie uczestników z podstawowymi metodami formułowania hipotez badawczych z zakresu biologicznych podstaw zachowania, oraz ich weryfikowania w świetle odpowiednich źródeł danych. |
|
Literatura: |
LITERATURA PODSTAWOWA: Buss D. M. (2001). Psychologia ewolucyjna. Gdańsk: GWP. Dzik, J. (2021). Ewolucja. Twórcza moc selekcji. Warszawa: WUW. Gazzaniga, M. S. (2020). Instynkt świadomości. Jak z mózgu wyłania się umysł? Sopot: Smak słowa. Kalat, J. (2006). Biologiczne podstawy psychologii. Warszawa: PWN. Wilson, E. O. (2001). Socjobiologia. Poznań: Zysk i S-ka. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: Arzt V., Birmelin I. (2001). Takie jak my. Czy zwierzęta mają świadomość. Warszawa: Bertelsman Media Sp. Zoo. De Catanzaro, D. A. (2003). Motywacje i emocje. Poznań: Zysk i S-ka. De Waal, F. (2013). Małpy i filozofowie. Skąd pochodzi moralność. Copernicus Center Press. Diamond, J. (2019). Trzeci szympans. Kraków: Copernicus Center Press. Dunbar, R. (2016). Człowiek. Biografia. Kraków: Copernicus Center Press. Everrett D. L. (2019). Jak powstał język. Historia największego wynalazku ludzkości. Warszawa: Prószyński i S-ka. Goodal J. (2019). Przez dziurkę od klucza. Warszawa: Prószyński i S-ka. Hammer, D., Copeland, P. (2002). Geny a charakter. Warszawa: CiS. Strelau, J. (red.). (2000). Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 1. Gdańsk: GWP. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-01-31 |
Przejdź do planu
PN WYK
WT ŚR CW
CW
CW
CW
CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 30 godzin, 25 miejsc
Wykład, 30 godzin, 120 miejsc
|
|
Koordynatorzy: | Jarosław Jastrzębski | |
Prowadzący grup: | Jarosław Jastrzębski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzaminacyjny
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę Wykład - Egzaminacyjny |
|
E-Learning: | E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy |
|
Opis nakładu pracy studenta w ECTS: | Punkty ECTS - semestr zimowy (wykład + ćwiczenia): - udział w wykładzie – 30 godzin; - przygotowanie do wykładu/ lektura tekstów – 30 godzin; - przygotowanie do egzaminu – 30 godzin; - udział w ćwiczeniach – 30 godzin; - przygotowanie do ćwiczeń/ lektura tekstów/ opracowanie wystąpienia na zaliczenie – 30 godzin; - przygotowanie do kolokwium – 30 godzin; (180 godzin/ 30 = 6 punktów ECTS) |
|
Typ przedmiotu: | obowiązkowy |
|
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych: | nie dotyczy |
|
Skrócony opis: |
Celem zajęć jest ukazanie biologicznych podstaw ludzkiego zachowania w świetle aktualnych badań z zakresu etologii, socjobiologii, psychofizjologii i psychologii ewolucyjnej, a także genetyki behawioralnej. |
|
Pełny opis: |
Celem wykładu jest ukazanie biologicznych podstaw ludzkiego zachowania w świetle aktualnych badań z zakresu etologii, socjobiologii, psychofizjologii i psychologii ewolucyjnej, a także genetyki behawioralnej. Problematyka wykładu koncentruje się na wyjaśnieniu biologicznych źródeł ludzkiej natury oraz funkcji mechanizmów psychologicznych, rozumianych jako adaptacje psychiczne, rozwiązujące problemy z zakresu: (1) przetrwania (np. wybór pożywienia, preferencje dotyczące miejsca schronienia, walka z drapieżnikami i innymi zagrożeniami); (2) życia płciowego i reprodukcji (np. kobiece i męskie strategie dobory partnera do związku trwałego i przelotnego, przywiązanie, zazdrość o partnera seksualnego); (3) rodzicielstwa (np. znaczenie ojca i matki dla przetrwania i rozwoju potomstwa, zdolność dzieci do przekształcania opieki rodzicielskiej w sukces reprodukcyjny, konflikt między rodzicami a potomstwem); (4) pokrewieństwa (np. prawo Hamiltona i jego implikacje); (5) życia w grupie (np. altruizm i zachowania pomocne, agresja i wojna). Ćwiczenia mają na celu pogłębienie i uszczegółowienie wiedzy omawianej w ramach wykładu poprzez dyskusję i analizę poszczególnych zagadnień w oparciu o specjalistyczną literaturę przedmiotu, a także zapoznanie uczestników z podstawowymi metodami formułowania hipotez badawczych z zakresu biologicznych podstaw zachowania, oraz ich weryfikowania w świetle odpowiednich źródeł danych. |
|
Literatura: |
LITERATURA PODSTAWOWA: Buss D. M. (2001). Psychologia ewolucyjna. Gdańsk: GWP. Dzik, J. (2021). Ewolucja. Twórcza moc selekcji. Warszawa: WUW. Gazzaniga, M. S. (2020). Instynkt świadomości. Jak z mózgu wyłania się umysł? Sopot: Smak słowa. Kalat, J. (2006). Biologiczne podstawy psychologii. Warszawa: PWN. Wilson, E. O. (2001). Socjobiologia. Poznań: Zysk i S-ka. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: Arzt V., Birmelin I. (2001). Takie jak my. Czy zwierzęta mają świadomość. Warszawa: Bertelsman Media Sp. Zoo. De Catanzaro, D. A. (2003). Motywacje i emocje. Poznań: Zysk i S-ka. De Waal, F. (2013). Małpy i filozofowie. Skąd pochodzi moralność. Copernicus Center Press. Diamond, J. (2019). Trzeci szympans. Kraków: Copernicus Center Press. Dunbar, R. (2016). Człowiek. Biografia. Kraków: Copernicus Center Press. Everrett D. L. (2019). Jak powstał język. Historia największego wynalazku ludzkości. Warszawa: Prószyński i S-ka. Goodal J. (2019). Przez dziurkę od klucza. Warszawa: Prószyński i S-ka. Hammer, D., Copeland, P. (2002). Geny a charakter. Warszawa: CiS. Strelau, J. (red.). (2000). Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 1. Gdańsk: GWP. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.