Historia mówiona: narracja, rytuał, pamięć. Perspektywa psychologii antropologicznej
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | WF-PS-N-HM |
Kod Erasmus / ISCED: |
14.4
|
Nazwa przedmiotu: | Historia mówiona: narracja, rytuał, pamięć. Perspektywa psychologii antropologicznej |
Jednostka: | Instytut Psychologii |
Grupy: |
Konwersatoria nadobowiązkowe - Psychologia |
Strona przedmiotu: | https://teams.microsoft.com/l/channel/19%3aYYSl0VBPlKm3F-kzh82Dtm9Mr0fcumPmNNiXreLCUw81%40thread.tacv2/Og%25C3%25B3lny?groupId=f9e233a4-2fde-494d-a197-18eeeede14a0&tenantId=12578430-c51b-4816-8163-c7281035b9b3 |
Punkty ECTS i inne: |
4.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Poziom przedmiotu: | zaawansowany |
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się: | PS_W02 PS_W03 PS_W08 PS_K03 PS_K07 |
Skrócony opis: |
Konwersatorium koncentruje się wokół tzw. historii mówionej (oral history) widzianej z perspektywy psychologicznej wraz z szerokim kontekstem, uwzględniającym m.in. antropologię kulturową i socjologię. Historia mówiona rozumiana jest tu jako interdyscyplinarna metoda badawcza, polegająca na zbieraniu, archiwizacji i analizie relacji słownych dotyczących zarówno wydarzeń historycznych, jak i osobistych doświadczeń ludzi. Część teoretyczna zajęć poświęcona jest takim zagadnieniom jak pamięć autobiograficzna i kulturowa, narracja, trauma oraz filozoficzne założenia oral history. Omawiana jest także rola i znaczenie słowa mówionego w kulturach tradycyjnych. Część praktyczna obejmuje poznanie metod zbierania, transkrypcji i analizy wywiadów autobiograficznych oraz samodzielne przeprowadzenie oraz opracowanie rozmowy ze świadkiem wydarzeń historycznych. |
Pełny opis: |
Tematyka zajęć: 1. Historia mówiona jako interdyscyplinarna dziedzina wiedzy. Przydatność oral history w badaniach psychologicznych. 2. Współczesne rozumienie pojęcia narracja w psychologii i jego rola w analizie relacji historii mówionych. 3. Korzenie narracji. Słowo mówione, mit i rytuał w kulturach plemiennych. 4. Pamięć autobiograficzna i jej znaczenie w konstruowaniu autonarracji. Pamięć autobiograficzna a pamięć traumatyczna. Między pamięcią a historią. 5. Pamięć i tożsamość. Rola pamięci w kulturze etiopskiej. 6. Dialogiczność i humanistyczny potencjał oral history. 7. Oral history w perspektywie filozofii dialogu. 8. W stronę praktyki – badania jakościowe na gruncie psychologii i innych nauk społecznych. Metody zbierania i analizy narracji autobiograficznych. 9. Metoda biograficzna w socjologii. 10. Zbieranie i analiza materiału metodą narracyjnego wywiadu autobiograficznego Fritza Schützego. 11. Z badań nad świadectwami wojny: Sny o Auschwitz. Analiza marzeń sennych jako przykład badań nad traumatyczną pamięcią. 12. O współczesnych kierunkach antropologii i socjologii pamięci: kulturowe ramy pamięci, jej nośniki, praktyki społeczne i kulturowe. 13. Pamięć miejsc: o społecznych sposobach upamiętniania zbrodni XX wieku. 14. Prezentacje indywidualnych projektów studentów. |
Literatura: |
Bruner, J. (1992). Życie jako narracja. Kwartalnik Pedagogiczny, 2, 3-18. Chymkowski, R. i in. (red.)(2018). Antropologia pamięci. Zagadnienia i wybór tekstów. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. Dopierała, R., Waniek, K. (red.) (2017). Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego Filipkowski, P. (2010). Historia mówiona i wojna. Doświadczenie obozu koncentracyjnego w perspektywie narracji biograficznych. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. Gałdowa, A. (red.) (2000). Tożsamość człowieka. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jagodzińska M. (2008) Psychologia pamięci. Badania, teorie, zastosowania. Gliwice: Wydawnictwo Helion. Janusz, B., Gdowska, K., de Barbaro, B. (2008). Narracja. Teoria i praktyka. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jemielniak, D. (red.) (2012) Badania jakościowe. Metody i narzędzia. Warszawa:PWN Kaźmierska, K. (red.) (2012). Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów. Kraków: Nomos Kaźmierska, K., Waniek, K. (2020). Autobiograficzny wywiad narracyjny: metoda, technika, analiza. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Kvale, S. (2011). Prowadzenie wywiadów. Warszawa: PWN. Maruszewski, T. (2005). Pamięć autobiograficzna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Prawda, M. (1989). Biograficzne odtwarzanie rzeczywistości (O koncepcji badań biograficznych Fritza Schütze), Studia Socjologiczne, t. 4, 81-98. Rokuszewska-Pawełek, A. (2001). Druga wojna światowa – pamięć i tożsamość, Kultura i Społeczeństwo, 3-4. Trzebiński, J. (2002) Narracyjne konstruowanie rzeczywistości, [w:] Narracja jako sposób rozumienia świata, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, s. 17-42. Ulatowska, H. (2011). Narracja w doświadczeniu ludzkim. Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja nr 1/2 (127-128), 75-91 Wosińska, W., Zagórska, W. (w druku). Słowo nocy. Analiza snów więźniów Auschwitz w ujęciu narracyjnym. W: E. Dryll, A. Cierpka, K. Małek (red.), Psychologia narracyjna. O mądrości, miłości i cierpieniu. Warszawa: Liberi Libri. |
Metody i kryteria oceniania: |
Na ocenę końcową złożą się: - obecność na zajęciach - 50% - zaangażowanie (udział w dyskusjach, prezentacja na wybrany temat) - 25% - przeprowadzenie i analiza wywiadu ze świadkiem historii - 25% |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)
Okres: | 2021-10-01 - 2022-01-31 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR KON
CZ PT |
Typ zajęć: |
Konwersatorium, 30 godzin, 15 miejsc
|
|
Koordynatorzy: | Wanda Zagórska | |
Prowadzący grup: | Wanda Zagórska | |
Strona przedmiotu: | https://teams.microsoft.com/l/channel/19%3aYYSl0VBPlKm3F-kzh82Dtm9Mr0fcumPmNNiXreLCUw81%40thread.tacv2/Og%25C3%25B3lny?groupId=f9e233a4-2fde-494d-a197-18eeeede14a0&tenantId=12578430-c51b-4816-8163-c7281035b9b3 | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Konwersatorium - Zaliczenie na ocenę |
|
E-Learning: | E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy |
|
Typ przedmiotu: | obowiązkowy |
|
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych: | nie dotyczy |
|
Wymagania wstępne: |
E-learning: zajęcia synchroniczne, prowadzone zdalnie w aplikacji Microsoft Teams. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.