Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Psychologia małżeństwa i rodziny

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WF-ZPS-MR
Kod Erasmus / ISCED: 14.4 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Psychologia małżeństwa i rodziny
Jednostka: Instytut Psychologii
Grupy: Przedmioty obowiązkowe dla czwartego roku
Punkty ECTS i inne: 8.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Poziom przedmiotu:

średnio-zaawansowany

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

PS_W08

PS-W09

PS_U12

Skrócony opis:

Poziom przedmiotu: średni

Cele przedmiotu: Celem wykładu jest ukazanie roli małżeństwa i rodziny w życiu człowieka; podstawowych czynników warunkujących wysoką jakość związku małżeńskiego, ukazanie seksualności jako integralnej wartości związanej ze strukturą osobowości człowieka, a także analiza wpływu środowiska rodzinnego na dalsze życie człowieka oraz podstawowych funkcji rodziny. Ważne jest także, aby student nabył wiedzy niezbędnej w pracy w poradnictwie, w pracy z młodymi osobami, z małżeństwami, z rodzinami. Kompetencje - nabycie umiejętności potrzebnych w pracy w poradni, szczególnie ważnych w pogłębianiu komunikacji interpersonalnej i w rozwiązywaniu konfliktów.

Wymagania wstępne: Oczekuje się, że student posiadał wiedzę z zakresu psychologii rozwojowej i wychowawczej

Pełny opis:

Treści merytoryczne:

Systemowa koncepcja rodziny. Homeostaza w rodzinie, komunikacja wewnątrzrodzinna, granice w systemie rodzinnym. Struktura rodziny w różnych systemach rodzinnych: rodzina niezaangażowana i uwikłana. Więzi w rodzinie.

Fazy rozwoju rodziny - ich zagrożenia i zadania rozwojowe

Model kołowy Olsona

Model procesu funkcjonowania rodziny

Metody diagnostyczne stosowane w psychologii małżeństwa i rodziny - genogram, mapa przestrzeni życiowej rodziny; FAM (KOR), SOR, Plopa

Czynniki warunkujące wysoką jakość związku małżeńskiego.

Satysfakcja seksualna.

Rozwiązywanie konfliktów w małżeństwie, przyczyny konfliktów na poszczególnych etapach trwania związku; sytuacje kryzysowe w małżeństwie, przyczyny i terapia.

Zdrada - przyczyny i terapia.

Znaczenie doświadczeń z okresu dzieciństwa w budowaniu relacji w małżeństwie i rodzinie. Wpływ rodziny pochodzenia na kształtowanie się relacji w małżeństwie.

Więź w rodzinie - teoria przywiązania - przywiązanie rodzic dziecko, a także przywiązanie w małżeństwie.

Koncepcje terapii małżeńskiej: psychodynamiczna, behawioralna, narracyjna, skoncentrowana na emocjach

Praca terapeutyczna ze złością małżeńską i rodzicielską.

Komunikacja w małżeństwie i rodzinie.

Trening komunikacji.

Spór konstruktywny.

Metody oceny: egzamin pisemny. Obowiązuje materiał przedstawiony na wykładzie oraz lektury,

Literatura:

Lektura obowiązkowa:

de Barbaro, B. (1999). Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Braun–Gałkowska, M. (1991). Metody badania systemu rodzinnego. Lublin: Katedra Psychologii Wychowawczej KUL.

Janicka, I. Liberska, H. (2014). Psychologia rodziny. Warszawa: PWN.

Lew-Starowicz, Z., Skrzypulec, V. (2010) Podstawy seksuologii, Warszawa: PZWL.

McGoldrick, M., Gerson, R., Shellenberger, S. (2007). Genogramy, Poznań: Zysk i S-ka

Namysłowska, I. (2000). Terapia rodzin. Warszawa: IPiN.

Plopa, M. (2007). Psychologia rodziny. Teoria i badania. Warszawa: Impuls.

Plopa, M. (2008). Więzi w małżeństwie i rodzinie.Metody badań. Warszawa: Impuls.

Ryś M. (1999). Psychologia małżeństwa w zarysie. Warszawa: Centrum Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej.

Tryjarska, B. (red) (2010). Bliskość w rodzinie. Więzi w dzieciństwie a zaburzenia w dorosłości, Wydawnictwo Naukowe Scholar

Wojciszke B. (1993). Psychologia miłości. Intymność - Namiętność - Zaangażowanie. Gdańsk: GWP.

Dodatkowa:

Baniak, J. (1996). Rodzina a osobowość dziecka. Problemy Rodziny, 4, 19-23.

Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.

Braun-Gałkowska, M. (1980). Miłość aktywna. Psychiczne uwarunkowania powodzenia w małżeństwie. Warszawa: PAX.

Braun-Gałkowska, M. (1992). Psychologiczna analiza systemów rodzinnych osób zadowolonych i niezadowolonych z małżeństwa. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Braun-Gałkowska, M. (2004). The responsibility for love. W: L. Kirk (red.), The family, a community for happiness: XXI International Congress for the family (s. 45-59). Lublin: Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej Gaudium.

Cierpiałkowska, L. (2005). Koncepcje interakcyjne i systemowe i ich znaczenie dla psychologii klinicznej (t. 1, s. 132-151). W: H. Sęk (red.), Społeczna psychologia kliniczna. Warszawa: PWN.

Drożdżowicz, L. (1999): Ogólna teoria systemów (s. 9-18). W: B. de Barbaro (red.): Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Dyczewski, L. (1999). The family in a transforming society. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Foremniak, I. (2004). Satysfakcja seksualna w małżeństwie: problematyka badań własnych. Małżeństwo i Rodzina, 2, 47-50.

Gałkowska, A. (2002). Zasięg oddziaływania jakości małżeństwa rodziców na dzieci w ich dorosłym życiu. Małżeństwo i Rodzina, 1, 38-42.

Goldenberg, H., Goldenberg, I. (2006). Terapia rodzin. Wyd. UJ.

Gottman, J.M. (1994a). What predicts divorce? The relationship between marital processes and marital outcomes. Hillsdale, New York: Erlbaum.

Gottman, J.M. (1994b). Why marriages succed or fail. New York: Simon, Schuster.

Hantrais, L. (2004). Family policy matters: responding to family change in Europe. Bristol: The Policy Press.

Górniak L., Józefik B. (red.) (2003). Ewolucja myślenia systemowego w terapii rodzin. Kraków : Wydawnictwo UJ.

Harwas-Napierała, B. (1993). Rola rodziny w przygotowaniu młodzieży do dorosłości. Problemy Rodziny, 3, 20-24.

Janicka, I., Niebrzydowski L. (1994). Psychologia małżeństwa. Łódź: UŁ.

Kratochvil, S. (2006). Terapia małżeńska. Gdańsk: Via Medica.

Leiblum, S.; Rosen, R. (2005). Terapia zaburzeń seksualnych. Gdańsk: GWP.

Napier, A.Y. (2008). Małżeństwo: krucha więź. Wyd. Znak.

Rembowski, J. (1986). Rodzina w świetle psychologii. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Rostowski, J. (1987). Zarys psychologii małżeństwa. Warszawa: PWN.

Ryś, M. (1993a). Poziom zaspokojenia potrzeb w dzieciństwie a zaspokojenie potrzeb w małżeństwie. Problemy Rodziny, 1, 20-23.

Ryś, M. (1993b). Wpływ zaspokojenia potrzeb psychicznych na akceptowanie wartości rodzinnych. Problemy Rodziny, 3, 25-27.

Ryś M. (1994). Konflikty w rodzinie. Niszczą czy budują? Warszawa: Centrum Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej.

Ryś, M. (2001). Systemy rodzinne. Metody badań struktury rodziny pochodzenia i rodziny własnej. Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej.

Ryś, M. (2005).Zmodyfikowana Skala Jakości Związku Małżeńskiego. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych. Instytut Psychologii UKSW.

Satir, V. (2000). Terapia rodziny. Gdańsk: GWP.

Satir, V.; Bandler, R.; Grinder, J. (1999). Zmieniamy się wraz z rodzinami. Gdańsk: GWP.

Satir, V. (2002). Rodzina. Tu powstaje człowiek. Gdańsk: GWP.

Ziemska, M. (1986). Postawy rodzicielskie i ich wpływ na osobowość dziecka. W: M.

Ziemska (red.), Rodzina i dziecko (s. 155-196). Warszawa: PWN.

Efekty kształcenia i opis ECTS:

WIEDZA: student powinien nabyć wiedzę o podstawach funkcjonowania rodziny, jej historii i teraźniejszości, znać zasady systemowego funkcjonowania rodziny, a także zdobyć wiedzę o funkcjonowaniu rodzin prawidłowych, dysfunkcyjnych i dysfunkcjonalnych

UMIEJĘTNOŚCI: student powinien zdobyć umiejętności korzystania z nabytej wiedzy, potrzebnej do identyfikacji różnego rodzaju problemów rodzinnych

KOMPETENCJE/POSTAWY: student powinien mieć świadomość konieczności stałego uzupełniania wiedzy. Powinien się cechować postawą otwartości na różnego rodzaju problemy i uzyskać kompetencje wstępnego ich diagnozowania, powinien posiadać znajomość zasad procesu mediacji rodzinnych.

ECTS:

udział w wykładzie - 48

przygotowanie do wykładu i lektura tekstów - 100 (50x2 semestry)

konsultacje - 15

przygotowanie do egzaminu - 30 (kolokwium połówkowe i końcowy egzamin)

SUMA GODZIN 193

LICZBA ECTS - 8

Metody i kryteria oceniania:

- na ocenę 5 (bdb.): doskonale orientuje się w zagadnieniach dotyczących psychologii małżeństwa i rodziny, zna różne podejścia w zakresie psychologii rodziny i potrafi krytycznie je przeanalizować, potrafi przeanalizować zależności dotyczące uwarunkowań trwałości i wysokiej jakości związku małżeńskiego i rodziny. Potrafi krytycznie i samodzielnie interpretować podejścia naukowe, wyniki badań w tym zakresie.

- na ocenę 4 (db.): poprawnie ukazuje specyfikę psychologii małżeństwa i rodziny, zna różne podejścia w zakresie psychologii rodziny, potrafi wskazać istotne uwarunkowania trwałości i wysokiej jakości związku małżeńskiego i funkcjonowania rodziny, potrafi je omówić i wskazać na ich wagę i znaczenie. Potrafi przedstawić wyniki badań w tym zakresie.

- na ocenę 3 (dst.): potrafi wskazać istotne uwarunkowania trwałości i wysokiej jakości związku małżeńskiego i funkcjonowania rodziny oraz potrafi je omówić.

- na ocenę 2 (ndst.): nie wie czym jest psychologia małżeństwa i rodziny, nie potrafi wskazać uwarunkowań wysokiej jakości związku małżeńskiego oraz trwałości i spójności rodziny.

Na ocenę końcową składają się:

1. ocena z kolokwium połówkowego (po semestrze zimowym)

2. ocena z egzaminu końcowego

Ocena końcowa jest średnią oceny kolokwium połówkowego i oceny z egzaminu końcowego.

Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2021/22" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 48 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Anna Czyżkowska
Prowadzący grup: Anna Czyżkowska
Strona przedmiotu: https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a174918a0d7e44caf8ab89bf6449a2aef%40thread.tacv2/conversations?groupId=2a1ff10d-b23a-4738-898d-49a54ef6af87&tenantId=12578430-c51b-4816-8163-c7281035b9b3
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzaminacyjny
Wykład - Egzaminacyjny
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs)

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Skrócony opis:

Cele przedmiotu: Celem wykładu jest ukazanie roli małżeństwa i rodziny w życiu człowieka; podstawowych czynników warunkujących wysoką jakość związku małżeńskiego, ukazanie seksualności jako integralnej wartości związanej ze strukturą osobowości człowieka, a także analiza wpływu środowiska rodzinnego na dalsze życie człowieka oraz podstawowych funkcji rodziny. Ważne jest także, aby student nabył wiedzy niezbędnej w pracy w poradnictwie, w pracy z młodymi osobami, z małżeństwami, z rodzinami. Kompetencje - nabycie umiejętności potrzebnych w pracy w poradni, szczególnie ważnych w pogłębianiu komunikacji interpersonalnej i w rozwiązywaniu konfliktów.

Pełny opis:

Treści merytoryczne:

Metody stosowane w psychologii małżeństwa i rodziny - genogram oraz mapa przestrzeni życiowej rodziny;

Znaczenie doświadczeń z okresu dzieciństwa w budowaniu relacji w małżeństwie i rodzinie. Wpływ rodziny pochodzenia na kształtowanie się relacji w małżeństwie.

Postawy rodziców wobec dzieci w okresie ich dzieciństwa a funkcjonowanie związku małżeńskiego i rodziny u ich dzieci (problem toksyczności).

Czynniki warunkujące wysoką jakość związku małżeńskiego.

Czynniki będące wyrazem funkcjonowania diady małżeńskiej.

Zaspokajanie potrzeb małżonków; wspólne realizowanie wartości; rozwiązywanie konfliktów w małżeństwie, przyczyny konfliktów na poszczególnych etapach trwania związku, integrujące i dezintegrujące rozwiązywanie konfliktów, zapobieganie konfliktom; sytuacje kryzysowe w małżeństwie, przyczyny i terapia.Czynniki zewnętrzne wpływające na powodzenie związku małżeńskiego.

Teoria przywiązania - przywiązanie rodzic dziecko, a także przywiązanie w parze.

Typologie związków małżeńskich.

Systemowa koncepcja rodziny. Homeostaza w rodzinie, komunikacja wewnątrzrodzinna, granice w systemie rodzinnym. Struktura rodziny w różnych systemach rodzinnych: rodzina prawidłowa, nadopiekuńcza, władzy, chaotyczna i uwikłana. Więzi w rodzinie. Dynamika oddziaływań rodziny.

Sytuacje konfliktowe w rodzinie.

Przyczyny konfliktów na poszczególnych etapach rozwoju rodziny; sposoby ich rozwiązywania oraz przeciwdziałanie konfliktom i kryzysom w życiu rodzinnym.

Typologia systemów rodzinnych

Wpływ systemu rodzinnego na rozwój wzrastających w nim dzieci

Miłość i więź małżeńska

Komunikacja w małżeństwie

Konflikty w relacjach małżeńskich

Funkcje rodziny

Fazy rozwoju rodziny - ich zagrożenia i zadania rozwojowe

Metody oceny: egzamin pisemny. Obowiązuje materiał przedstawiony na wykładzie oraz lektury.

Literatura:

Lektura obowiązkowa:

de Barbaro, B. (1999). Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Braun–Gałkowska, M. (1991). Metody badania systemu rodzinnego. Lublin: Katedra Psychologii Wychowawczej KUL.

Janicka, I. Liberska, H. (2014). Psychologia rodziny. Warszawa: PWN.

Lew-Starowicz, Z., Skrzypulec, V. (2010) Podstawy seksuologii, Warszawa: PZWL.

McGoldrick, M., Gerson, R., Shellenberger, S. (2007). Genogramy, Poznań: Zysk i S-ka

Namysłowska, I. (2000). Terapia rodzin. Warszawa: IPiN.

Plopa, M. (2007). Psychologia rodziny. Teoria i badania. Warszawa: Impuls.

Plopa, M. (2008). Więzi w małżeństwie i rodzinie.Metody badań. Warszawa: Impuls.

Ryś M. (1999). Psychologia małżeństwa w zarysie. Warszawa: Centrum Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej.

Tryjarska, B. (red) (2010). Bliskość w rodzinie. Więzi w dzieciństwie a zaburzenia w dorosłości, Wydawnictwo Naukowe Scholar

Wojciszke B. (1993). Psychologia miłości. Intymność - Namiętność - Zaangażowanie. Gdańsk: GWP.

Dodatkowa:

Baniak, J. (1996). Rodzina a osobowość dziecka. Problemy Rodziny, 4, 19-23.

Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.

Braun-Gałkowska, M. (1980). Miłość aktywna. Psychiczne uwarunkowania powodzenia w małżeństwie. Warszawa: PAX.

Braun-Gałkowska, M. (1992). Psychologiczna analiza systemów rodzinnych osób zadowolonych i niezadowolonych z małżeństwa. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Braun-Gałkowska, M. (2004). The responsibility for love. W: L. Kirk (red.), The family, a community for happiness: XXI International Congress for the family (s. 45-59). Lublin: Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej Gaudium.

Cierpiałkowska, L. (2005). Koncepcje interakcyjne i systemowe i ich znaczenie dla psychologii klinicznej (t. 1, s. 132-151). W: H. Sęk (red.), Społeczna psychologia kliniczna. Warszawa: PWN.

Drożdżowicz, L. (1999): Ogólna teoria systemów (s. 9-18). W: B. de Barbaro (red.): Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Dyczewski, L. (1999). The family in a transforming society. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Foremniak, I. (2004). Satysfakcja seksualna w małżeństwie: problematyka badań własnych. Małżeństwo i Rodzina, 2, 47-50.

Gałkowska, A. (2002). Zasięg oddziaływania jakości małżeństwa rodziców na dzieci w ich dorosłym życiu. Małżeństwo i Rodzina, 1, 38-42.

Goldenberg, H., Goldenberg, I. (2006). Terapia rodzin. Wyd. UJ.

Gottman, J.M. (1994a). What predicts divorce? The relationship between marital processes and marital outcomes. Hillsdale, New York: Erlbaum.

Gottman, J.M. (1994b). Why marriages succed or fail. New York: Simon, Schuster.

Hantrais, L. (2004). Family policy matters: responding to family change in Europe. Bristol: The Policy Press.

Górniak L., Józefik B. (red.) (2003). Ewolucja myślenia systemowego w terapii rodzin. Kraków : Wydawnictwo UJ.

Harwas-Napierała, B. (1993). Rola rodziny w przygotowaniu młodzieży do dorosłości. Problemy Rodziny, 3, 20-24.

Janicka, I., Niebrzydowski L. (1994). Psychologia małżeństwa. Łódź: UŁ.

Kratochvil, S. (2006). Terapia małżeńska. Gdańsk: Via Medica.

Leiblum, S.; Rosen, R. (2005). Terapia zaburzeń seksualnych. Gdańsk: GWP.

Napier, A.Y. (2008). Małżeństwo: krucha więź. Wyd. Znak.

Rembowski, J. (1986). Rodzina w świetle psychologii. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Rostowski, J. (1987). Zarys psychologii małżeństwa. Warszawa: PWN.

Ryś, M. (1993a). Poziom zaspokojenia potrzeb w dzieciństwie a zaspokojenie potrzeb w małżeństwie. Problemy Rodziny, 1, 20-23.

Ryś, M. (1993b). Wpływ zaspokojenia potrzeb psychicznych na akceptowanie wartości rodzinnych. Problemy Rodziny, 3, 25-27.

Ryś M. (1994). Konflikty w rodzinie. Niszczą czy budują? Warszawa: Centrum Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej.

Ryś, M. (2001). Systemy rodzinne. Metody badań struktury rodziny pochodzenia i rodziny własnej. Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej.

Ryś, M. (2005).Zmodyfikowana Skala Jakości Związku Małżeńskiego. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych. Instytut Psychologii UKSW.

Satir, V. (2000). Terapia rodziny. Gdańsk: GWP.

Satir, V.; Bandler, R.; Grinder, J. (1999). Zmieniamy się wraz z rodzinami. Gdańsk: GWP.

Satir, V. (2002). Rodzina. Tu powstaje człowiek. Gdańsk: GWP.

Ziemska, M. (1986). Postawy rodzicielskie i ich wpływ na osobowość dziecka. W: M.

Ziemska (red.), Rodzina i dziecko (s. 155-196). Warszawa: PWN.

Wymagania wstępne:

Oczekuje się, że student posiadał wiedzę z zakresu psychologii rozwojowej i wychowawczej.

E-learning: zajęcia synchroniczne, prowadzone zdalnie w aplikacji Microsoft Teams.

Zajęcia w cyklu "Rok akademicki 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 32 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Maria Ryś
Prowadzący grup: Maria Ryś
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Egzaminacyjny
Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)