Psychoterapia

podstawowy

PS_W13, PS_W14, PS_W16, PS_U04;PS_U05;PS_U07;PS_U04;

PS_K02; PS_K04;, PS_K06

Poziom przedmiotu:podstawowy

Cele przedmiotu:

Zapoznanie słuchaczy z podstawowymi pojęciami związanymi z psychoterapią: czym jest psychoterapia, jakie są wskazania do kierowania na psychoterapię, z kryteriami doboru pacjentów do konkretnej metody psychoterapii, z relacją terapeutyczną, z przebiegiem procesu psychoterapii oraz z najważniejszymi jej kierunkami, rodzajami i różnymi szkołami.

Wymagania wstępne:

Podstawowa wiedza z zakresu psychologii klinicznej i psychopatologii.

Treści merytoryczne:

1.Czym jest psychoterapia

- definicja psychoterapii

- wskazania do psychoterapii

2.Charakterystyka przebiegu psychoterapii

- kontakt terapeutyczny

- wstępna diagnoza

- rola diagnozy w procesie psychoterapii

- kontrakt w psychoterapii

- etapy procesu psychoterapii

- relacja terapeutyczna

- czynniki leczące w psychoterapii

- cechy osobowości psychoterapeuty a skuteczność psychoterapii

3.Rodzaje psychoterapii i innych oddziaływań psychoterapeutycznych

-indywidualna

-grupowa

-rodzinna

-małżeńska

- psychoedukacja

- interwencja kryzysowa

-grupy wsparcia

4.Szkoły psychoterapii

a.Humanistyczna

- podstawowe założenia

- terapia Carla Rogersa

- psychoterapia Gestalt

- techniki pracy

b.Psychoanalityczna

-podstawowe założenia

- szkoły psychoanalityczne

- techniki psychoanalityczne

- neopsychoanaliza

- współczesne teorie analityczne (teoria relacji z obiektem)

-szkoły terapeutyczne wywodzące się z założeń psychoanalizy (nurt psychodynamiczny)

c.Poznawczo-behawioralna

- podstawowe założenia

- podejście behawioralne

- podejście poznawcze

- terapia krótkoterminowa Ellisa

- najważniejsze założenia teoretyczne koncepcji Becka

- techniki poznawczo-behawioralne

5.Psychoterapia grupowa

-organizacja grup

- kontrakt grupowy

- fazy psychoterapii grupowej

- role w psychoterapii grupowej podejmowane przez uczestników

- skuteczność psychoterapii grupowej

6.Terapia rodzin – różne podejścia

a. Podstawowe zagadnienia z teorii systemów:

-podział na podsytemy

-granice w systemie(wewnętrzne, zewnętrzne) a wymiana informacji z otoczeniem

- tendencja systemu rodzinnego do zachowania struktury oraz do zmiany

b. Systemy rodzinny – charakterystyka w odniesieniu do podstawowych pojęć systemu

- różne podsystemy rodzinne

- systemy rodzinne o granicach sztywnych lub zatartych

- systemy rodzinne otwarte lub zamknięte

- pojęcie homeostazy rodzinnej

c. Fazy cyklu życia rodziny – problemy wynikające z kolejnych faz

d Funkcje symptomów

e.Lojalność rodzinna

f.Wielogeneracyjne przekazy rodzinne

g.Kryzysy w rodzinie

h.Rozwój koncepcji terapii rodzin

-koncepcje linearne (Akerman, Lidz, Bowen, Fromm-Reichman)

-koncepcja podwójnego wiązania (Bateson, Jackson, Halley, Weakland)

-koncepcje cyrkularne (Cecchin,Alanenn,Stierlin.,White)

i. Szkoły systemowej terapii rodzin

- interakcyjno-komunikacyjna (Jackson i Bateson)

- strategiczna (Madanes, Halley)

- strukturalna (Minuchin, Montalvo, Rosman)

- koncepcja delegacji Stierlina

- klasyczna systemowa (Selvini – Palazzoli, Prata, Boscolo, Cecchin)

- rozwój terapii systemowej (praca z genogramem - praca z rodziną a praca z jedną osobą )

Metody oceny:

Egzamin pisemny – test wiadomości. Obowiązuje materiał przedstawiony na wykładzie oraz lektura. Zalicza 51% poprawnych odpowiedzi

1.Psychoterapia. Tom 1 Teoria red L Grzesiuk ENETEIA Wydawnictwo Psychologii i Kultury Warszawa 2005 Z części I R1-Psychoanaliza, R2 Terapia Behawioralno-Poznawcza, R3 Terapia Humanistyczna. Z części II R8 Przygotowanie do rozpoczęcia psychoterapii i R9 Ogólna charakterystyka procesu psychoterapii. Tom II Praktyka z części I Psychoterapia grupowa R1, 2, 3

2.Irena Namysłowska: Terapia rodzin, PWN Warszawa 1997 i nowe wydania rozdziały: R2 System rodziny, R3 Terapia rodzin w perspektywie historycznej,

R.5 Behawioralna terapia rodzin, R8 Teoria systemów rodzinnych, R10 Terapia strategiczna, R11 Terapia strukturalna, R12 Systemowe terapie rodzin, R13 Ewolucja terapii systemowej, R14 Terapia rodzin Sterlina, R15 Techniki terapii rodzin

R17. Rola terapii rodzin w leczeniu zaburzeń psychicznych.

3.red Bogdan de Barbaro: Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Collegium Medium UJ Kraków 1994: R II Cykl życia rodziny, R VI Strategie rodzinne, R VII Lojalność rodzinna, R VIII Mity rodzinne, R IX Żałoba w rodzinie

Wiedza

EK1. Student wie, jakie znaczenie ma relacja terapeutyczna dla procesu psychoterapii.

EK2 Student posiada wiedzę na temat najważniejszych czynników leczących w psychoterapii;

EK 3 Student zna podstawowe kierunki psychoterapii;

EK 4 Student zna najważniejsze szkoły psychoterapii i jej techniki

EK 5 Student zna etapy procesu psychoterapii.

Umiejętności

EK 6 Student potrafi sporządzić diagnozę psycho-społecznych przyczyn zaburzeń zgodnie z wybranym podejściem;

EK 7 Student potrafi zastosować podstawowe techniki psychoterapeutyczne z konkretnych szkół

Kompetencje społeczne

EK 8 Staje się wrażliwy na znaczenie relacji terapeutycznej; potrafi budować właściwą relację terapeutyczną

Egzamin pisemny. Obowiązuje materiał przedstawiony na wykładzie i lektury . Zaliczenie przedmiotu na podstawie wyników z egzaminu pisemnego. Zaliczenie przedmiotu -

ocena 2( ndst) - student nie posiada wiedzy z przedmiotu, nie uzyskał wyniku 51% poprawnych odpowiedzi

ocena 3 ( dst) 51% poprawnych odpowiedzi

ocena 4( db) student ma średnio uporządkowaną wiedzę. 70% poprawnych odpowiedzi

ocena 5 ( bdb) - student posiada kompletną wiedzę z zakresu psychoterapiii. 90% poprawnych odpowiedzi

E-Learning (pełny kurs)

obowiązkowy

nie dotyczy

Poziom przedmiotu:podstawowy

Cele przedmiotu:

Zapoznanie słuchaczy z podstawowymi pojęciami związanymi z psychoterapią: czym jest psychoterapia, jakie są wskazania do kierowania na psychoterapię, z kryteriami doboru pacjentów do konkretnej metody psychoterapii, z relacją terapeutyczną, z przebiegiem procesu psychoterapii oraz z najważniejszymi jej kierunkami, rodzajami i różnymi szkołami.

Wymagania wstępne:

Podstawowa wiedza z zakresu psychologii klinicznej i psychopatologii.

Zagadnienie programowe

I Przygotowanie do procesu psychoterapii. Psychoterapia a pomoc psychologiczna - zagadnienia wstępne.

1. Psychoterapia jako metoda leczenia a pomoc psychologiczna( podstawowe definicje, różnicowanie pojęć, diagnoza psychologiczna, diagnoza wykorzystywana do procesu psychoterapii. Motywacja do psychoterapii. Kontrakt terapeutyczny ( formy uzgodnień, kryteria) i jego znaczenie dla procesu leczenia

2) Podstawy kontaktu terapeutycznego ( profesjonalny i osobisty wymiar kontaktu z człowiekiem, zasady moralne i etyczne) Więź terapeutyczna

3) Pojęcie kontaktu terapeutycznego. Kontakt terapeutyczny jako fenomen spotkania

II. Podstawy przebiegu procesu psychoterapii

1. Etapy procesu psychoterapii. Przygotowanie pacjenta do procesu terapii. Etapy stosowania interwencji terapeutycznych. Końcowy etap terapii ( specyfika jego przebiegu. czas trwania procesu terapii i jego wyznaczniki

2. Procesy i zjawiska w przebiegu procesu psychoterapii, charakterystyka dynamiki relacji terapeuta-pacjent, klient

Charakterystyka zjawiska oporu pacjenta przed zmianą

III Specyfika psychoterapii opartej o kierunek behawioralno-poznawczy ( charakterystyka podstawowych pojęć, założeń teoretycznych, rozumienia zaburzeń i objawu psychopatologicznego

IV Prezentacja teoretycznych podstaw wiedzy w zakresie rozumienia psychoterapii w paradygmacie psychoanalityczno - psychodynamicznym.

Podstawowe definicje, założenia, czynniki leczące, wskazania do psychoanalizy i terapi psychodynamicznej, przebieg sesji psychoanalitycznej

Prezentacja podstawowych psychoanalityczno - psychodynamicznych kierunków pracy terapeutycznej ( podstawowe założenia terapii psychoanalitycznej, rozumienie psychodynamiczne powstawania zaburzeń psychicznych człowieka. Podstawowe techniki terapeutyczne- interpretacje, klaryfikacje, konfrontacje, przepracowanie. Terapia wglądowa.

V Inne współczesne szkoły psychoterapeutyczne - koncepcje powstawania zaburzeń i podstawowe zasady psychoterapii.

1. Terapia systemowa - definicja podstaw systemowego rozumienia zaburzeń i psychoterapii - podejście komunikacyjne ( szkoła z Palo-Alto, szkoła medilolańska), terapia strukturalna Salvadora Minuchina

Pomoc psychologiczna rodzinie - wybrane elementy psychoterapii systemowej ( podstawowe techniki, pytania cyrkularne, metoda genogramu)

1. Czabała Cz ( 1997) Czynniki leczące w psychoterapii. PWN. Warszawa ss.17-86, 134-239

2. Grzesiuk L.( 2005) Psychoterapia Teoria. Podręcznik akademicki. Eneteia, Warszawa

3. Drozdowski P. Kokoszka A. ( 1993)Wprowadzenie do psychoterapii. Colegium Medicum UJ Kraków, ss.13-20, 25-55, 89-250

4. Gabbard G.O. ( 2009) Psychiatria psychodynamiczna w praktyce lekarskiej. Kraków, Wyd UJ.

5. Namysłowska I (2000). Terapia Rodzin. Wyd. Instytutu Psychiatrii i Neurologii.

6. N.Mc Wiliams (2010) Diagnoza psychodynamiczna. GWP Gdańsk

7. N.Mc Wiliams (2011) Psychoterapia psychodynamiczna. GWP Gdańsk

Podstawowa wiedza z zakresu psychologii klinicznej i psychopatologii.

E-Learning (pełny kurs)

obowiązkowy

nie dotyczy

Poziom przedmiotu:podstawowy

Cele przedmiotu:

Zapoznanie słuchaczy z podstawowymi pojęciami związanymi z psychoterapią: czym jest psychoterapia, jakie są wskazania do kierowania na psychoterapię, z kryteriami doboru pacjentów do konkretnej metody psychoterapii, z relacją terapeutyczną, z przebiegiem procesu psychoterapii oraz z najważniejszymi jej kierunkami, rodzajami i różnymi szkołami.

Wymagania wstępne:

Podstawowa wiedza z zakresu psychologii klinicznej i psychopatologii.

Zagadnienie programowe

I Przygotowanie do procesu psychoterapii. Psychoterapia a pomoc psychologiczna - zagadnienia wstępne.

1. Psychoterapia jako metoda leczenia a pomoc psychologiczna( podstawowe definicje, różnicowanie pojęć, diagnoza psychologiczna, diagnoza wykorzystywana do procesu psychoterapii. Motywacja do psychoterapii. Kontrakt terapeutyczny ( formy uzgodnień, kryteria) i jego znaczenie dla procesu leczenia

2) Podstawy kontaktu terapeutycznego ( profesjonalny i osobisty wymiar kontaktu z człowiekiem, zasady moralne i etyczne) Więź terapeutyczna

3) Pojęcie kontaktu terapeutycznego. Kontakt terapeutyczny jako fenomen spotkania

II. Podstawy przebiegu procesu psychoterapii

1. Etapy procesu psychoterapii. Przygotowanie pacjenta do procesu terapii. Etapy stosowania interwencji terapeutycznych. Końcowy etap terapii ( specyfika jego przebiegu. czas trwania procesu terapii i jego wyznaczniki

2. Procesy i zjawiska w przebiegu procesu psychoterapii, charakterystyka dynamiki relacji terapeuta-pacjent, klient

Charakterystyka zjawiska oporu pacjenta przed zmianą

III Specyfika psychoterapii opartej o kierunek behawioralno-poznawczy ( charakterystyka podstawowych pojęć, założeń teoretycznych, rozumienia zaburzeń i objawu psychopatologicznego

IV Prezentacja teoretycznych podstaw wiedzy w zakresie rozumienia psychoterapii w paradygmacie psychoanalityczno - psychodynamicznym.

Podstawowe definicje, założenia, czynniki leczące, wskazania do psychoanalizy i terapi psychodynamicznej, przebieg sesji psychoanalitycznej

Prezentacja podstawowych psychoanalityczno - psychodynamicznych kierunków pracy terapeutycznej ( podstawowe założenia terapii psychoanalitycznej, rozumienie psychodynamiczne powstawania zaburzeń psychicznych człowieka. Podstawowe techniki terapeutyczne- interpretacje, klaryfikacje, konfrontacje, przepracowanie. Terapia wglądowa.

V Terapia systemowa - definicja podstaw systemowego rozumienia zaburzeń i psychoterapii - podejście komunikacyjne ( szkoła z Palo-Alto, szkoła medilolańska), terapia strukturalna Salvadora Minuchina

Pomoc psychologiczna rodzinie - wybrane elementy psychoterapii systemowej ( podstawowe techniki, pytania cyrkularne, metoda genogramu)

VI Terapia grupowa. Zasady tworzenia grupy terapeutycznej. Omówienie czynników leczących w terapii grupowej. Metoda psychodramy Moreno - czym jest, omówienie zasad pracy przy pomocy psychodramy, podstawowe pojęcia, jej zastosowanie w terapii grupowej

1. Czabała Cz ( 1997) Czynniki leczące w psychoterapii. PWN. Warszawa ss.17-86, 134-239

2. Grzesiuk L.( 2005) Psychoterapia Teoria. Podręcznik akademicki. Eneteia, Warszawa

3. Drozdowski P. Kokoszka A. ( 1993)Wprowadzenie do psychoterapii. Colegium Medicum UJ Kraków, ss.13-20, 25-55, 89-250

4. Gabbard G.O. ( 2009) Psychiatria psychodynamiczna w praktyce lekarskiej. Kraków, Wyd UJ.

5. Namysłowska I (2000). Terapia Rodzin. Wyd. Instytutu Psychiatrii i Neurologii.

6. N.Mc Wiliams (2010) Diagnoza psychodynamiczna. GWP Gdańsk

7. N.Mc Wiliams (2011) Psychoterapia psychodynamiczna. GWP Gdańsk

8. Jeffrey A. Kottler ( 2003) Opór w psychoterapii. Jak pracować z trudnym klientem?. GWP Gdańska

Podstawowa wiedza z zakresu psychologii klinicznej i psychopatologii.

E-learning: zajęcia synchroniczne, prowadzone zdalnie w aplikacji Microsoft Teams.