Analiza tekstów literackich / Duecento i Trecento

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

obowiązkowy

nie dotyczy

Wykład poświęcony początkom literatury włoskiej. Student pozna historię literatury włoskiej wieków XIII i XIV w zarysie i analizuje podstawowe teksty.

Oprócz wiedzy ogólnej z zakresu historii literatury włoskiej studenci analizują wybrane teksty literackie, bądź ich fragmenty, w tłumaczeniach (różnych, o ile to możliwe). Szczególną rolę zwraca się na specyfikę warunków, w jakich rozwijała się literatura pierwszych wieków: różnorodność językową, skomplikowaną i zmieniającą się sytuacje polityczną, przemiany społeczne i gospodarcze. Z drugiej strony istotne jest zwrócenie uwagi na ciągłość form i toposów tej literatury.

PODRĘCZNIK:

Historia literatury włoskiej, pod red. Piotra Salwy i in., t. I, Wydawnictwo

Naukowe Semper, Warszawa 1997.

LITERATURA PODMIOTOWA:

1. Pieśni stworzeń. Nieco przekładów z dawnej włoskiej poezji, oprac. J. Mikołajewski, Rzeszów 2016.

2.Przed Petrarką. Antologia trzynastowiecznej poezji Włoskiej, oprac. M. Woźniak, Collegium Columbinum, Kraków 2005.

3. Brunetto Latini, Skarbiec wiedzy,PIW, Warszawa 1992

4. Dante Alighieri, Życie nowe, tłum. E. Porębowicz, PIW, Warszawa 1960

5. Dante Alighieri, Boska Komedia, dowolny przekład, dowolne wydanie.

6. Dante Alighieri, O języku pospolitym, Antyk, Kęty, 2002.

7. Dante Alighieri, Monarchia, Antyk, Kęty, 2002.

8. Marco Polo, Opisanie świata, tłum. A.L. Czerny (dowolne wydanie PIW lub ze wstępem Umberta Eco, W.A.B., Warszawa 2010).

9. Francesco Petrarca, Wybór pism, opr. K. Morawski, Ossolineum 1982.

10. Francesco Petrarka, Drobne wiersze włoskie, słowo/obraz terytoria, Gdańsk, 2004.

11. Francesco Petrarka, Pisma podróżnicze, opr. ł W. Olszaniec, Wyd. UW, Warszawa, 2009.

12 Francesco Petrarka, O niewiedzy własnej i innych. Listy wybrane, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2004

13.Dawna nowela włoska, opr. J. Gałuszka, PIW, Warszawa 1978

14.Giovanni Boccaccio G., Dekameron, dowolne wydanie

15. Giovanni Boccaccio, O słynnych kobietach, Wyd. UW, Warszawa 2013

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

Michele Barbi, Dante, PIW 1965

Cesare Vasdoli, Myśl Dantego, przekl. P. Salwa, IFiS PAN, Warszawa, 1998

Erich Auerbach, Mimesis, Rzeczywistość przedstawiona w literaturze Zachodu, Warszawa 1968, 2004, rozdz. „Farinata i Cavalcante”, s. 297 – 345

Pietro Citati, Raj, w: Światło nocy. Wielkie mity w historii ludzkości, tłum. J. Ugniewska, Warszawa 2004. S. 123 – 134

Jorge Luis Borges, Dziewięć esejów dantejskich, tłum. J. Partyka, Warszawa 2007

Kalikst. Morawski, Wstęp, w: F. Petrarca, Wybór pism, Ossolineum 1982.

Jan Parandowski, Petrarka, Czytelnik, Warszawa 1956

Krzysztof Żaboklicki, Giovanni Boccaccio, Wiedza Powszechna 1980.

Piotr Salwa, Historie zmyślone historie prawdziwe. ideologia i polityka w dawnej noweli toskańskiej, Wyd. Semper, Warszawa 2000

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

obowiązkowy

nie dotyczy

Wstęp do włoskiej literatury średniowiecznej (XIII-XIV wiek), od pierwszych świadectw w języku volgare do Dantego.

W czasie zajęć zostaną poruszone, między innymi, następujące zagadnienia:

1. Wstęp do literatury i kultury średniowiecznej; najstarsze świadectwa piśmiennictwa w języku volgare.

2. Święty Franciszek ("Pochwała stworzenia") i jego legenda ("Kwiatki...").

3. Poezja szkoły sycylijskiej (Giacomo da Lentini); poeci toskańscy (Guittone d’Arezzo); poezja komiczno-realistyczna (Cecco Angiolieri).

4. Proza XIII wieku: Brunetto Latini ("Skarbiec wiedzy"); Marco Polo ("Opisanie świata"); "Novellino".

5. Poezja dolce stil novo (Guido Guinizelli, Guido Cavalcanti, Dante).

6. Dante, florentyńczyk i wygnaniec.

7. "Boska komedia": najważniejsze zagadnienia poetyckie, historyczne i doktrynalne.

8. Polskie tłumaczenia "Komedii" na przestrzeni wieków.

Wykładowi będzie towarzyszyć wspólna lektura wybranych tekstów w tłumaczeniu na język polski.

Podręcznik:

Historia literatury włoskiej, tom 1, red. P. Salwa, K. Żaboklicki, Warszawa, Semper, 1997 (i kolejne wyd.)

Teksty źródłowe (w prawdopodobnej kolejności wykorzystanej na zajęciach):

1. Kwiatki świętego Franciszka oraz Reguły i Testament, Kęty, Wydawnictwo Antyk, 2003.

2. Przed Petrarką. Antologia trzynastowiecznej poezji włoskiej, oprac. M. Woźniak, Kraków, Collegium Columbinum, 2005.

3. Jarosław Mikołajewski, Pieśni stworzeń. Nieco przekładów z dawnej włoskiej poezji, Rzeszów, Podkarpacki Instytut Książki i Marketingu, 2016.

4. Brunetto Latini, Skarbiec wiedzy, tłum. M. Frankowska-Terlecka, T. Giermak-Zielińska, Warszawa, PIW, 1992.

5. Marco Polo, Opisanie świata, tłum. A. L. Czerny, przedmowa U. Eco, Warszawa, Wydawnictwo W.A.B., 2010.

5. Dawna nowela włoska, red. J. Gałuszka, Warszawa, PIW, 1969.

6. Dante Alighieri, O języku pospolitym, tłum. W. Olszaniec, Kęty : Wydawnictwo Antyk, 2002.

7. Dante Alighieri, Biesiada, tłum. M. Bartkowiak-Lerch, Kęty, Wydawnictwo Antyk, 2004.

8. Dante Alighieri, Życie nowe, tłum. E. Porębowicz, Warszawa, PIW, 1960.

9. Dante Alighieri, Boska Komedia, tłum. J. Mikołajewski, Kraków, Wydawnictwo Literackie, 2021 (oraz starsze tłumaczenia).

Podstawowe opracowania w języku polskim:

A. Barbero, Dante, tłum. K. Żaboklicki, Warszawa, Marginesy, 2022.

E. R. Curtius, Literatura europejska i łacińskie średniowiecze, wyd. II, tłum. A. Borowski, Kraków, Universitas, 2005.

J. Le Goff, Inteligencja w wiekach średnich, Warszawa, Wolumen-Bellona, 1997.

J. Le Goff, Święty Franciszek z Asyżu, Warszawa, Czytelnik, 2001.

H. Manikowska, Średniowieczne miasta-państwa na Półwyspie Apenińskim, w: Rozkwit średniowiecznej Europy, red. H. Samsonowicz, Warszawa, Bellona, 2001, s. 250-377.

M. Maślanka-Soro, Antyczna tradycja epicka u Dantego, Kraków, Księgarnia Akademicka, 2015.

P. Salwa, Historie zmyślone – historie prawdziwe. Ideologia i polityka w dawnej noweli toskańskiej, Warszawa, Semper, 2000.

Podręczniki obcojęzyczne:

G. Alfano, P. Italia, E. Russo, F. Tomasi, Letteratura italiana. Dalle Origini e metà Cinquecento. Manuale per studi universitari, Milano, Mondadori, 2018.

S. Carrai, G. Inglese, La letteratura italiana del Medioevo. Nuova edizione, Roma, Carocci, 2009.

G. Inglese, Dante: guida alla Divina Commedia, Nuova edizione, Roma, Carocci, 2012.

The Oxford Handbook of Dante, ed. M. Gragnolati, E. Lombardi, and F. Southerden, Oxford, Oxford University Press, 2021.

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

- potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę do krytycznej analizy i interpretacji utworów literackich, a także ich oddziaływania kulturowego.

- potrafi dokonać średniozaawansowanej analizy wybranego utworu cywilizacji obszaru kulturowego wybranej specjalności, interpretacji fenomenów kulturowych, literackich i artystycznych, lokując je przy tym w szerszym kontekście historyczno-kulturowym

Absolwent (kompetencje społeczne):

- jest gotów do współodpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego Europy i poszczególnych jej regionów, w szczególności dziedzictwa obszaru kulturowego Włoch

3 ECTS = 75 h

30 h – aktywny udział w zajęciach i dyskusjach

15 h – bieżące przygotowanie do zajęć

30 h - przeczytanie zaleconych lektur

obowiązkowy

nie dotyczy

Zajęcia poświęcone początkom literatury włoskiej. Student pozna historię literatury włoskiej wieków XIII i XIV w zarysie.

Oprócz wiedzy ogólnej z zakresu historii literatury włoskiej studenci analizują wybrane teksty literackie, bądź ich fragmenty, w tłumaczeniach (różnych, o ile to możliwe). Szczególną rolę zwraca się na specyfikę warunków, w jakich rozwijała się literatura pierwszych wieków: różnorodność językową, skomplikowaną i zmieniającą się sytuacje polityczną, przemiany społeczne i gospodarcze. Z drugiej strony istotne jest zwrócenie uwagi na ciągłość form i toposów tej literatury.

PODRĘCZNIK:

Historia literatury włoskiej, pod red. Piotra Salwy i in., t. I, Wydawnictwo

Naukowe Semper, Warszawa 1997.

LITERATURA PODMIOTOWA:

1. Pieśni stworzeń. Nieco przekładów z dawnej włoskiej poezji, oprac. J. Mikołajewski, Rzeszów 2016.

2.Przed Petrarką. Antologia trzynastowiecznej poezji Włoskiej, oprac. M. Woźniak, Collegium Columbinum, Kraków 2005.

3. Brunetto Latini, Skarbiec wiedzy,PIW, Warszawa 1992

4. Dante Alighieri, Życie nowe, tłum. E. Porębowicz, PIW, Warszawa 1960

5. Dante Alighieri, Boska Komedia, dowolny przekład, dowolne wydanie.

6. Dante Alighieri, O języku pospolitym, Antyk, Kęty, 2002.

7. Dante Alighieri, Monarchia, Antyk, Kęty, 2002.

8. Marco Polo, Opisanie świata, tłum. A.L. Czerny (dowolne wydanie PIW lub ze wstępem Umberta Eco, W.A.B., Warszawa 2010).

9. Francesco Petrarca, Wybór pism, opr. K. Morawski, Ossolineum 1982.

10. Francesco Petrarka, Drobne wiersze włoskie, słowo/obraz terytoria, Gdańsk, 2004.

11. Francesco Petrarka, Pisma podróżnicze, opr. ł W. Olszaniec, Wyd. UW, Warszawa, 2009.

12 Francesco Petrarka, O niewiedzy własnej i innych. Listy wybrane, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2004

13.Dawna nowela włoska, opr. J. Gałuszka, PIW, Warszawa 1978

14.Giovanni Boccaccio G., Dekameron, dowolne wydanie

15. Giovanni Boccaccio, O słynnych kobietach, Wyd. UW, Warszawa 2013

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

Michele Barbi, Dante, PIW 1965

Cesare Vasdoli, Myśl Dantego, przekl. P. Salwa, IFiS PAN, Warszawa, 1998

Erich Auerbach, Mimesis, Rzeczywistość przedstawiona w literaturze Zachodu, Warszawa 1968, 2004, rozdz. „Farinata i Cavalcante”, s. 297 – 345

Pietro Citati, Raj, w: Światło nocy. Wielkie mity w historii ludzkości, tłum. J. Ugniewska, Warszawa 2004. S. 123 – 134

Jorge Luis Borges, Dziewięć esejów dantejskich, tłum. J. Partyka, Warszawa 2007

Kalikst. Morawski, Wstęp, w: F. Petrarca, Wybór pism, Ossolineum 1982.

Jan Parandowski, Petrarka, Czytelnik, Warszawa 1956

Krzysztof Żaboklicki, Giovanni Boccaccio, Wiedza Powszechna 1980.

Piotr Salwa, Historie zmyślone historie prawdziwe. ideologia i polityka w dawnej noweli toskańskiej, Wyd. Semper, Warszawa 2000