Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Wstęp do nauki o literaturze

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WH-FK-I-1-WsteNauLit
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Wstęp do nauki o literaturze
Jednostka: Wydział Nauk Humanistycznych
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się:

literaturoznawstwo

Poziom przedmiotu:

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

FK1_W05 FK1_U03

Wymagania wstępne:

Brak. Poziom przedmiotu: podstawowy.

Skrócony opis:

Celem przedmiotu jest zapoznanie studenta z najważniejszymi stanowiskami teoretycznymi i, co za tym idzie, postawami metodologicznymi badań literaturoznawczych.

Pełny opis:

Omawiane paradygmaty:

Metoda formalna

Strukturalizm i narratologia

Fenomenologia i reader response

Intertekstualność

Orality-literacy

Dekonstrukcja i poststrukturalizm

Psychoanaliza

Marksizm

Feminizm i gender studies

Studia kulturowe

Postkolonializm

Historycym i Nowy historycym

Literatura:

Podstawa kursu: Thomas Schmitz Modern Literary Theory and Ancient Texts, blackwell 2007 (niemiecki oryg. Moderne Literaturtheorie und antike Texte, Darmstadt 2002)

Lektury:

W. Szkłowski Literatura jako chwyt

J. Tynianow `Fakt literacki (w:) idem: Fakt literacki

W. Propp, Morfologia bajki

R. Barthes, Wstęp do analizy strukturalnej opowiadań

J. Sławiński Tren Fortynbrasa, http://www.fundacjaherberta.com/tworczosc2/tworczosc-poeci-i-krytycy-o-tworczosci-herberta/tren-fortynbrasa

T.B.L. Webster Conclusions w The Tragedies of Euripides, London 1967,

O. Taplin Tragedia grecka w działaniu (rozdział o scenach lustrzanych) 197-224

G. Genette Palimpsesty. Literatura drugiego stopnia

I. de Jong Narrators and focalizers, 1987, s. 29-40

Living handbook of narratology https://www.lhn.uni-hamburg.de/

Reader-response i retoryka

E. Husserl Idea fenomenologii Wykład drugi (BKF< s. 38-52)

R. Ingarden Schematyczność dzieła literackiego w H. Markiewicz Teoria badań literackich w Polsce t. 1 lub

tenże Formy poznania dzieła literackiego

Ricouer, Paul: Egzegeza i hermeneutyka

Jauss, Hans Robert: Czytelnik jako instancja nowej historii literatury

Iser, Wolfgang: Apelatywna struktura tekstów

Fish, Stanley: Literatura w czytelniku: stylistyka afektywna

K. Burke, Tradycyjne zasady retoryki

Intertekstualność

Pfister, M: Koncepcje intertekstualności

Schoeck, Richard.: Intertextuality and renaissance text

Orality-literacy

Ong, W. Oralność i piśmienność,

Ohmann, Richard: Akt mowy a definicja literatury

Dekonstrukcja i poststrukturalizm

Derrida, Jacques: Struktura, znak i gra w dyskursie nauk humanistycznych

oraz: Biała mitologia: metafora w tekście filozoficznym

Baudrillard, Jean: Precesja symulakrów, w: R. Nycz Postmodernizm

McHale, Brian: Od powieści modernistycznej do powieści postmodernistycznej: zmiana dominanty w R. Nycz Postmodernizm

Culler, Jonathan: Presupozycje i intertekstualność

H. White Tekst historiograficzny jako artefakt literacki, przeł. M. Wilczyński, w: idem, Poetyka pisarstwa historycznego, red. E. Domańska, M. Wilczyński, Kraków 2010

Marksizm

A. Gramsci Zeszyty filozoficzne, fragmenty

P. Macherey, Teoria produkcji literackiej w: Sztuka interpretacji (3) pod. Red. H. Markiewicza i T. Walas, 2010.

Psychoanaliza:

Kristeva, Julia: Problemy strukturowania tekstu

tudzież: Potęga obrzydzenia: esej o wstręcie 2007

Devereux, G. Dreams in Greek Tragedy, Berkeley 1976

Studia kulturowe:

Geertz, Clifford: O gatunkach zmąconych w R. Nycz Postmodernizm

Feminizm:

Showalter, Elaine: Krytyka feministyczna na bezdrożach

Cixous, Helene: Śmiech meduzy

F.I. Zeitlin The Dynamics of Misogyny w: eadem Playing the other, Chicago 1995

Postkolonializm:

Spivak, Gayatri: Krytyka postkolonialnego rozumu. W stronę zanikającej współczesności, przeł. Janusz Margański, w: Anna Burzyńska, Michał Paweł Markowski, Teorie literatury XX wieku. Antologia. Kraków: Znak, 2007

Nowy historycyzm:

Greenblatt, Stephen: Czym jest historia literatury? (w:) idem Poetyka kulturowa

O ile nie wskazano inaczej, testy dostępne w Pamiętniku literackim wersja online.

Ekokrytyka:

J. Bate A Voice for Ariel w: idem The Song of the Earth, 2001

T. Gifford The Environmental Humanities and the Pastoral Tradition, Lanham 2007

Bachtin, Michaił: Słowo w poezji i słowo w powieści, w: Problemy literatury i estetyki

Frye, Nortop: Mit – fikcja – przemieszczenie

Eco, Umberto: Czytelnik modelowy

Efekty kształcenia i opis ECTS:

W efekcie kursu student zyskuje znajomość najważniejszych paradygmatów metodologicznych stosowanych w nowoczesnym literaturoznawstwie, ich zalet oraz inherentnych ograniczeń, a także znaczenia dyscypliny metodologicznej w badaniach naukowych. Zna i umie umiejętnie zastosować terminologię właściwą dla określonego paradygmatu. Zdaje sobie sprawę z ciągłej ewolucji myśli teoretycznoliterackiej.

Metody i kryteria oceniania:

Test pisemny (MS Forms)

OCENIANIE

Wiedza:

 Na ocenę 5 (bardzo dobry):student wykazuje dobrą orientację w literaturze, potrafi też wskazać przykłady implementacji danego stanowiska na przykładach samodzielnie zaczerniętych z literatury starożytnej

 Na ocenę 4 ( dobry): student wykazuje orientację w stanowiskach badawczych i pismach teoretycznych, potrafi wskazać przykłady implementacji tych metod znane z wykładów i lektur obowiązkowych

 Na ocenę 3 (dostateczny ): student potrafi sformułować ogólną charakterystykę istotnych stanowisk badawczych, wskazać najbardziej znane przykłady zastosowania zdefiniowanych postaw badawczych

 Na ocenę 2 (niedostateczny): brak znajomości zagadnień omówionych na wykładach; brak znajomości lektur obowiązkowych; błędy rzeczowe; nieumiejętność poprawnego zreferowania treści w mowie lub piśmie.

Umiejętności:

 Na ocenę 5 (bardzo dobry): umiejętność uargumentowania własnego stanowiska; samodzielność (oryginalność) w ujęciu tematów prac zaliczeniowych; dyskusja (czy polemika) z problemami; umiejętność formowania w pełni poprawnej wypowiedzi pisemnej i ustnej.

 Na ocenę 4,5/ 4 (dobry plus/ dobry): umiejętność poprawnego omówienia lektur obowiązkowych i treści wykładu; nieliczne uchybienia językowe.

 Na ocenę 3,5/ 3 (dostateczny plus/ dostateczny): hasłowa znajomość treści podawanych podczas wykładu i treści lektur obowiązkowych; referowanie tychże treści bez umiejętności ich wyjaśnienia; względna poprawność językowa pisemnej pracy zaliczeniowej; słaba znajomość tytułów i nazwisk autorów polskich i obcych; błędy językowe.

 Na ocenę 2 (niedostateczny):Student w kórymkolwiek z akpektów nie spełnia wymogów sformułowanych dla oceny dostecznej

Na ocenę pośrednią: student w kórymś z aspektów odpowiedzi wykracza poza wymogi ustalone dla oceny niższej ale jednocześnie w innych aspektach nie posiąga wymogów dla oceny wyższej

Praktyki zawodowe:

Nie dotyczy

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-01-31
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Beata Gaj, Joanna Komorowska
Prowadzący grup: Joanna Komorowska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzaminacyjny
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs)

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Skrócony opis:

jw.

Pełny opis:

jw.

Literatura:

jw.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-01-31
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Beata Gaj, Joanna Komorowska, Joanna Zajkowska
Prowadzący grup: Joanna Komorowska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzaminacyjny
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs)

Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

30 godzin kontakt bezpośredni, 45 godzin lektura tekstów teoretycznych.

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Skrócony opis:

Celem przedmiotu jest zapoznanie studenta z najważniejszymi stanowiskami teoretycznymi i, co za tym idzie, postawami metodologicznymi badań literaturoznawczych.

Pełny opis:

Omawiane paradygmaty:

Metoda formalna

Strukturalizm i narratologia

Fenomenologia i reader response

Intertekstualność

Orality-literacy

Dekonstrukcja i poststrukturalizm

Psychoanaliza

Marksizm

Feminizm i gender studies

Studia kulturowe

Postkolonializm

Historycym i Nowy historycym

Literatura:

Podstawa kursu: Thomas Schmitz Modern Literary Theory and Ancient Texts, blackwell 2007 (niemiecki oryg. Moderne Literaturtheorie und antike Texte, Darmstadt 2002)

Lektury:

W. Szkłowski Literatura jako chwyt

J. Tynianow `Fakt literacki (w:) idem: Fakt literacki

W. Propp, Morfologia bajki

R. Barthes, Wstęp do analizy strukturalnej opowiadań

J. Sławiński Tren Fortynbrasa, http://www.fundacjaherberta.com/tworczosc2/tworczosc-poeci-i-krytycy-o-tworczosci-herberta/tren-fortynbrasa

T.B.L. Webster Conclusions w The Tragedies of Euripides, London 1967,

O. Taplin Tragedia grecka w działaniu (rozdział o scenach lustrzanych) 197-224

G. Genette Palimpsesty. Literatura drugiego stopnia

I. de Jong Narrators and focalizers, 1987, s. 29-40

Living handbook of narratology https://www.lhn.uni-hamburg.de/

Reader-response i retoryka

E. Husserl Idea fenomenologii Wykład drugi (BKF< s. 38-52)

R. Ingarden Schematyczność dzieła literackiego w H. Markiewicz Teoria badań literackich w Polsce t. 1 lub

tenże Formy poznania dzieła literackiego

Ricouer, Paul: Egzegeza i hermeneutyka

Jauss, Hans Robert: Czytelnik jako instancja nowej historii literatury

Iser, Wolfgang: Apelatywna struktura tekstów

Fish, Stanley: Literatura w czytelniku: stylistyka afektywna

K. Burke, Tradycyjne zasady retoryki

Intertekstualność

Pfister, M: Koncepcje intertekstualności

Schoeck, Richard.: Intertextuality and renaissance text

Orality-literacy

Ong, W. Oralność i piśmienność,

Ohmann, Richard: Akt mowy a definicja literatury

Dekonstrukcja i poststrukturalizm

Derrida, Jacques: Struktura, znak i gra w dyskursie nauk humanistycznych

oraz: Biała mitologia: metafora w tekście filozoficznym

Baudrillard, Jean: Precesja symulakrów, w: R. Nycz Postmodernizm

McHale, Brian: Od powieści modernistycznej do powieści postmodernistycznej: zmiana dominanty w R. Nycz Postmodernizm

Culler, Jonathan: Presupozycje i intertekstualność

H. White Tekst historiograficzny jako artefakt literacki, przeł. M. Wilczyński, w: idem, Poetyka pisarstwa historycznego, red. E. Domańska, M. Wilczyński, Kraków 2010

Marksizm

A. Gramsci Zeszyty filozoficzne, fragmenty

P. Macherey, Teoria produkcji literackiej w: Sztuka interpretacji (3) pod. Red. H. Markiewicza i T. Walas, 2010.

Psychoanaliza:

Kristeva, Julia: Problemy strukturowania tekstu

tudzież: Potęga obrzydzenia: esej o wstręcie 2007

Devereux, G. Dreams in Greek Tragedy, Berkeley 1976

Studia kulturowe:

Geertz, Clifford: O gatunkach zmąconych w R. Nycz Postmodernizm

Feminizm:

Showalter, Elaine: Krytyka feministyczna na bezdrożach

Cixous, Helene: Śmiech meduzy

F.I. Zeitlin The Dynamics of Misogyny w: eadem Playing the other, Chicago 1995

Postkolonializm:

Spivak, Gayatri: Krytyka postkolonialnego rozumu. W stronę zanikającej współczesności, przeł. Janusz Margański, w: Anna Burzyńska, Michał Paweł Markowski, Teorie literatury XX wieku. Antologia. Kraków: Znak, 2007

Nowy historycyzm:

Greenblatt, Stephen: Czym jest historia literatury? (w:) idem Poetyka kulturowa

O ile nie wskazano inaczej, testy dostępne w Pamiętniku literackim wersja online.

Ekokrytyka:

J. Bate A Voice for Ariel w: idem The Song of the Earth, 2001

T. Gifford The Environmental Humanities and the Pastoral Tradition, Lanham 2007

Bachtin, Michaił: Słowo w poezji i słowo w powieści, w: Problemy literatury i estetyki

Frye, Nortop: Mit – fikcja – przemieszczenie

Eco, Umberto: Czytelnik modelowy

Wymagania wstępne:

Nd.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-01-31
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Beata Gaj, Joanna Komorowska, Joanna Zajkowska
Prowadzący grup: Joanna Komorowska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzaminacyjny
Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

30 godzin kontakt bezpośredni, 45 godzin lektura tekstów teoretycznych.

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Skrócony opis:

Kurs ma na celu zapoznanie studenta z podstawami najważniejszych stanowisk teoretycznych w badaniach literaturoznawczych

Pełny opis:

Kurs ma na celu zapoznanie studenta z podstawami najważniejszych stanowisk teoretycznych w badaniach literaturoznawczych, w tym:

• formalizmem

• nową krytyką

• strukturalizmem

• stanowiskami derywowanymi z fenomenologii (poetyki odbioru)

• narratologią

• dekonstrukcją i poststrukturalizmem

• teorią intertestualności

• problemem orality-literacy

• psychoanalizą

• marksizmem (w tym również jego wersją leninowską)

• feminizmem i gender studies

• studiami kulturowymi

• postkolonializmem

• historycyzmem i Nowym historycyzmem

Literatura:

Podstawa kursu: Thomas Schmitz Modern Literary Theory and Ancient Texts, blackwell 2007 (niemiecki oryg. Moderne Literaturtheorie und antike Texte, Darmstadt 2002)

O ile nie wskazano inaczej, testy dostępne w Pamiętniku literackim wersja online.

Formalizm: W. Szkłowski Literatura jako chwyt

J. Tynianow `Fakt literacki (w:) idem: Fakt literacki

Strukturalizm: W. Propp, Morfologia bajki

R. Barthes, Wstęp do analizy strukturalnej opowiadań

G. Genette Palimpsesty. Literatura drugiego stopnia

Narratologia: Living handbook of narratology https://www.lhn.uni-hamburg.de/

Reader-response i retoryka

E. Husserl Idea fenomenologii Wykład drugi (wydanie BKF, s. 38-52)

R. Ingarden Formy poznania dzieła literackiego, względnie: Schematyczność dzieła literackiego w H. Markiewicz Teoria badań literackich w Polsce t. 1

Jauss, Hans Robert: Czytelnik jako instancja nowej historii literatury

Iser, Wolfgang: Apelatywna struktura tekstów

Hermeneutyka: Ricouer, Paul: Egzegeza i hermeneutyka

Retoryka: Fish, Stanley: Literatura w czytelniku: stylistyka afektywna

K. Burke, Tradycyjne zasady retoryki

Intertekstualność: Pfister, M: Koncepcje intertekstualności

Schoeck, Richard.: Intertextuality and renaissance text

Orality-literacy: Ong, W. Oralność i piśmienność,

Ohmann, Richard: Akt mowy a definicja literatury

Dekonstrukcja i poststrukturalizm: Derrida, Jacques: Struktura, znak i gra w dyskursie nauk humanistycznych

oraz: Biała mitologia: metafora w tekście filozoficznym

Baudrillard, Jean: Precesja symulakrów, w: R. Nycz Postmodernizm

McHale, Brian: Od powieści modernistycznej do powieści postmodernistycznej: zmiana dominanty w R. Nycz Postmodernizm

Culler, Jonathan: Presupozycje i intertekstualność

H. White Tekst historiograficzny jako artefakt literacki, przeł. M. Wilczyński, w: idem, Poetyka pisarstwa historycznego, red. E. Domańska, M. Wilczyński, Kraków 2010

Marksizm: A. Gramsci Zeszyty filozoficzne, fragmenty

P. Macherey, Teoria produkcji literackiej w: Sztuka interpretacji (3) pod. Red. H. Markiewicza i T. Walas, 2010.

Psychoanaliza: Kristeva, Julia: Problemy strukturowania tekstu

tudzież: Potęga obrzydzenia: esej o wstręcie 2007

Studia kulturowe: Geertz, Clifford: O gatunkach zmąconych w R. Nycz Postmodernizm

Feminizm: Showalter, Elaine: Krytyka feministyczna na bezdrożach

Cixous, Helene: Śmiech meduzy

Postkolonializm: Spivak, Gayatri: Krytyka postkolonialnego rozumu. W stronę zanikającej współczesności, przeł. Janusz Margański, w: Anna Burzyńska, Michał Paweł Markowski, Teorie literatury XX wieku. Antologia. Kraków: Znak, 2007

Nowy historycyzm: Greenblatt, Stephen: Czym jest historia literatury? (w:) idem Poetyka kulturowa

Ekokrytyka: J. Bate A Voice for Ariel w: idem The Song of the Earth, 2001

Ponadto:

Bachtin, Michaił: Słowo w poezji i słowo w powieści, w: Problemy literatury i estetyki

Frye, Nortop: Mit – fikcja – przemieszczenie

Eco, Umberto: Czytelnik modelowy

Wymagania wstępne:

nd

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)