Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Gramatyka opisowa języka polskiego (fonetyka i fonologia)

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WH-FP-I-1-GOJP.FiF-Z
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Gramatyka opisowa języka polskiego (fonetyka i fonologia)
Jednostka: Wydział Nauk Humanistycznych
Grupy:
Strona przedmiotu: https://teams.microsoft.com/l/team/19%3abe8a7c4ede94434680c5b89bdadb323b%40thread.tacv2/conversations?groupId=09c33fed-55de-4d90-97ad-116e3dee0347&tenantId=12578430-c51b-4816-8163-c7281035b9b3
Punkty ECTS i inne: 2.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Poziom przedmiotu:

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

FP1_W02

FP1_W17

FP1_U05

FP1_K01



Skrócony opis:

W ROKU AKADEMICKIM 2020-2021 ZAJĘCIA ODBYWAJĄ SIĘ W TRYBIE ON-LINE.

Poziom przedmiotu: podstawowy.

Cele przedmiotu: student zapoznaje się z podstawowymi zagadnieniami z zakresu fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego oraz uczy się samodzielnej analizy fonetycznej i fonologicznej tekstu.

Pełny opis:

Treści merytoryczne: program ćwiczeń obejmuje przegląd podstawowych problemów z zakresu fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego. Student powinien opanować umiejętność analizy fonetycznej i fonologicznej tekstów. Zagadnienia:

1. fonetyka a fonologia (na tle systemu językowego)

2. wokalizm polski (cechy artykulacyjne samogłosek ustnych; asynchroniczna realizacja nosowości; podwyższenie artykulacyjne samogłosek)

3. konsonantyzm polski (cechy artykulacyjne spółgłosek polskich; klasyfikacja spółgłosek polskich; upodobnienia wewnątrzwyrazowe i międzywyrazowe)

4. fonetyka międzywyrazowa (udźwięczniająca i ubezdźwięczniająca)

5. fonologia - podstawowe pojęcia (fonem, cechy dystynktywne i niedystynktywne; alofony)

6. fonem - definicje pojęcia (szkoła kazańska; szkoła praska; szkoła moskiewska; kognitywne koncepcje fonemu)

7. opis fonologiczny współczesnej polszczyzny

Literatura:

1. B. Klebanowska, Interpretacja fonologiczna zjawisk fonetycznych w języku polskim - z ćwiczeniami, Warszawa 2007.

2. R. Laskowski, System fonologiczny języka polskiego, [w:] "Encyklopedia języka polskiego" lub "Encyklopedia wiedzy o języku polskim".

3. M. Wiśniewski, Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń 2001.

4. D. Ostaszewska, J. Tambor, Fonetyka i fonologia współczesnego języka polskiego, Warszawa 2000 [oraz wyd. następne].

5. J. Tambor, Fonetyka i fonologia współczesnego języka polskiego. Ćwiczenia, Warszawa 2007.

6. L. Dukiewicz, I. Sawicka, Gramatyka współczesnego języka Polskiego. Fonetyka i fonologia, Kraków 1995.

7. L. Madelska, Słownik wariantywności fonetycznej współczesnej polszczyzny, Kraków 2005.

8. J. Szpyra-Kozłowska, Wprowadzenie do współczesnej fonologii, Lublin 2002.

Artykuły:

1. B. Dunaj, Zasady poprawnej wymowy polskiej, "Język Polski" 2006/3, s. 161 – 172.

2. Kamińska-Szmaj I., Normy ortofoniczne a system wokaliczny współczesnej polszczyzny, [w:] Mowa myślą rozświetlona, red. J. Miodek, M. Zaśko-Zielińska, Wrocław 1999, s. 192 – 199.

Efekty kształcenia i opis ECTS:

Student zapoznaje się z podstawowymi zagadnieniami z zakresu fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego oraz uczy się samodzielnej analizy fonetycznej i fonologicznej tekstu, ponadto:

- zna podstawową terminologię nauk humanistycznych z zakresu fonetyki i fonologii;

- ma uporządkowaną wiedzę szczegółową z zakresu fonetyki i fonologii;

- ma uporządkowaną wiedzę na temat języka jako systemu znaków, ma świadomość złożoności języka, zna normy językowe i ich rolę w kształtowaniu stylu oralnej i pisemnej komunikacji społecznej;

- potrafi posługiwać się podstawowymi narzędziami badawczymi z zakresu fonetyki i fonologii, potrafi samodzielnie przeprowadzić analizę zjawisk językowych;

- posiada umiejętność referowania literatury przedmiotu merytorycznego argumentowania i formułowania wniosków;

- ma świadomość poziomu swej wiedzy, rozumie potrzebę uczenia się, rozwoju osobistego i uczestniczenia w kulturze przez całe życie;

Punktacja ECTS:

- udział w zajęciach - 30 godz.

- przygotowanie się do zajęć i do kolokwium - 45 godz.

Łącznie: 75 godzin

Metody i kryteria oceniania:

Warunkiem zaliczenia zajęć jest przygotowanie wskazanych lektur oraz przedstawienie na ćwiczeniach zadań wyznaczonych do samodzielnego opracowania. Ocena wystawiana jest na podstawie wyników kolokwium pisemnego obejmującego materiał całego semestru oraz aktywności podczas zajęć.

Ponadto:

Niedostateczną ocenę uzyskuje student, który:

- nie definiuje podstawowej terminologii nauk humanistycznych z zakresu fonetyki i fonologii (FP1_W02);

- nie ma uporządkowanej wiedzy szczegółowej z zakresu fonetyki i fonologii (FP1_W17);

- nie ma uporządkowanej wiedzy na temat języka jako systemu znaków, nie ma świadomości złożoności języka, nie zna norm językowych i ich roli w kształtowaniu stylu oralnej i pisemnej komunikacji społecznej (FP1_W22)

- nie posługuje się podstawowymi narzędziami badawczymi z zakresu fonetyki i fonologii, nie przeprowadza samodzielnie analizy zjawisk językowych (FP1_U05)

- nie posiada umiejętności referowania literatury przedmiotu, merytorycznego argumentowania i formułowania wniosków (FP1_U07);

- nie ma świadomości poziomu swej wiedzy, nie rozumie potrzeby uczenia się, rozwoju osobistego i uczestniczenia w kulturze przez całe życie (FP1_K01);

- nie wyznacza priorytetów służących realizacji określonego przez siebie lub innych zadania (FP1_K03).

Dostateczną ocenę uzyskuje student, który:

- miernie definiuje podstawową terminologię nauk humanistycznych z zakresu fonetyki i fonologii (FP1_W02);

- ma nie do końca uporządkowaną wiedzę szczegółową z zakresu fonetyki i fonologii (FP1_W17);

- ma nie do końca uporządkowaną wiedzę na temat języka jako systemu znaków, ma częściową świadomość złożoności języka, wybiórczo zna normy językowe i ich rolę w kształtowaniu stylu oralnej i pisemnej komunikacji społecznej (FP1_W22)

- posługuje się podstawowymi narzędziami badawczymi z zakresu fonetyki i fonologii w stopniu dostatecznym, samodzielnie przeprowadza analizę zjawisk językowych w stopniu dostatecznym (FP1_U05)

- posiada mierną umiejętność referowania literatury przedmiotu merytorycznego argumentowania i formułowania wniosków (FP1_U07);

- ma częściową świadomość poziomu swej wiedzy, częściowo rozumie potrzebę uczenia się, rozwoju osobistego i uczestniczenia w kulturze przez całe życie (FP1_K01);

- częściowo wyznacza priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania (FP1_K03).

Dobrą ocenę uzyskuje student, który:

- dobrze definiuje podstawową terminologię nauk humanistycznych z zakresu fonetyki i fonologii (FP1_W02);

- ma dobrze uporządkowaną wiedzę szczegółową z zakresu fonetyki i fonologii (FP1_W17);

- ma dobrze uporządkowaną wiedzę na temat języka jako systemu znaków, ma świadomość złożoności języka, zna normy językowe i ich rolę w kształtowaniu stylu oralnej i pisemnej komunikacji społecznej (FP1_W22)

- dobrze posługuje się podstawowymi narzędziami badawczymi z zakresu fonetyki i fonologii, samodzielnie przeprowadza analizę zjawisk językowych (FP1_U05)

- posiada dobrą umiejętność referowania literatury przedmiotu merytorycznego argumentowania i formułowania wniosków (FP1_U07);

- ma dobrą świadomość poziomu swej wiedzy, rozumie potrzebę uczenia się, rozwoju osobistego i uczestniczenia w kulturze przez całe życie (FP1_K01);

- odpowiednio wyznacza priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania (FP1_K03).

Bardzo dobrą ocenę uzyskuje student, który:

- bardzo dobrze definiuje podstawową terminologię nauk humanistycznych z zakresu fonetyki i fonologii (FP1_W02);

- ma bardzo dobrze uporządkowaną wiedzę szczegółową z zakresu fonetyki i fonologii (FP1_W17);

- ma bardzo dobrze uporządkowaną wiedzę na temat języka jako systemu znaków, ma świadomość złożoności języka, zna normy językowe i ich rolę w kształtowaniu stylu oralnej i pisemnej komunikacji społecznej (FP1_W22)

- bardzo dobrze posługuje się podstawowymi narzędziami badawczymi z zakresu fonetyki i fonologii, samodzielnie przeprowadza analizę zjawisk językowych (FP1_U05)

- posiada bardzo dobrą umiejętność referowania literatury przedmiotu merytorycznego argumentowania i formułowania wniosków (FP1_U07);

- ma bardzo dobrą świadomość poziomu swej wiedzy, rozumie potrzebę uczenia się, rozwoju osobistego i uczestniczenia w kulturze przez całe życie (FP1_K01);

- odpowiednio wyznacza priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania (FP1_K03).

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-01-31
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Mateusz Kowalski, Joanna Zajkowska
Prowadzący grup: Mateusz Kowalski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Skrócony opis:

W ROKU AKADEMICKIM 2021-2022 ZAJĘCIA Z FONETYKI I FONOLOGII WSPÓŁCZESNEGO JĘZYKA POLSKIEGO ODBYWAJĄ SIĘ W TRYBIE STACJONARNYM

Poziom przedmiotu: podstawowy.

Cele przedmiotu: student zapoznaje się z podstawowymi zagadnieniami z zakresu fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego oraz uczy się samodzielnej analizy fonetycznej i fonologicznej tekstu.

Pełny opis:

Treści merytoryczne: program ćwiczeń obejmuje przegląd podstawowych problemów z zakresu fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego. Student powinien opanować umiejętność analizy fonetycznej i fonologicznej tekstów. Zagadnienia:

1. fonetyka a fonologia (na tle systemu językowego)

2. wokalizm polski (cechy artykulacyjne samogłosek ustnych; asynchroniczna realizacja nosowości; podwyższenie artykulacyjne samogłosek)

3. konsonantyzm polski (cechy artykulacyjne spółgłosek polskich; klasyfikacja spółgłosek polskich; upodobnienia wewnątrzwyrazowe i międzywyrazowe)

4. fonetyka międzywyrazowa (udźwięczniająca i ubezdźwięczniająca)

5. fonologia - podstawowe pojęcia (fonem, cechy dystynktywne i niedystynktywne; alofony)

6. fonem - definicje pojęcia (szkoła kazańska; szkoła praska; szkoła moskiewska; kognitywne koncepcje fonemu)

7. opis fonologiczny współczesnej polszczyzny

Literatura:

LITERATURA OBOWIĄZKOWA

1. D. Ostaszewska, J. Tambor, Fonetyka i fonologia współczesnego języka polskiego, Warszawa 2007

2. B. Klebanowska, Interpretacja fonologiczna zjawisk fonetycznych w języku polskim - z ćwiczeniami, Warszawa 2007

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

1. J. Szpyra-Kozłowska, Wprowadzenie do współczesnej fonologii, Lublin 2002

2. L. Dukiewicz, I. Sawicka, Gramatyka współczesnego języka Polskiego. Fonetyka i fonologia, Kraków 1995

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-01-31
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Magdalena Bober-Jankowska, Mateusz Kowalski, Magdalena Partyka, Joanna Zajkowska
Prowadzący grup: Anna Dąbrowska-Kamińska, Mateusz Kowalski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Skrócony opis:

W ROKU AKADEMICKIM 2022-2023 ZAJĘCIA Z FONETYKI I FONOLOGII WSPÓŁCZESNEGO JĘZYKA POLSKIEGO ODBYWAJĄ SIĘ W TRYBIE STACJONARNYM

Poziom przedmiotu: podstawowy.

Cele przedmiotu: student zapoznaje się z podstawowymi zagadnieniami z zakresu fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego oraz uczy się samodzielnej analizy fonetycznej i fonologicznej tekstu.

Pełny opis:

Treści merytoryczne: program ćwiczeń obejmuje przegląd podstawowych problemów z zakresu fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego. Student powinien opanować umiejętność analizy fonetycznej i fonologicznej tekstów. Zagadnienia:

1. fonetyka a fonologia (na tle systemu językowego)

2. wokalizm polski (cechy artykulacyjne samogłosek ustnych; asynchroniczna realizacja nosowości; podwyższenie artykulacyjne samogłosek)

3. konsonantyzm polski (cechy artykulacyjne spółgłosek polskich; klasyfikacja spółgłosek polskich; upodobnienia wewnątrzwyrazowe i międzywyrazowe)

4. fonetyka międzywyrazowa (udźwięczniająca i ubezdźwięczniająca)

5. fonologia - podstawowe pojęcia (fonem, cechy dystynktywne i niedystynktywne; alofony)

6. fonem - definicje pojęcia (szkoła kazańska; szkoła praska; szkoła moskiewska; kognitywne koncepcje fonemu)

7. opis fonologiczny współczesnej polszczyzny

Literatura:

LITERATURA OBOWIĄZKOWA

1. D. Ostaszewska, J. Tambor, Fonetyka i fonologia współczesnego języka polskiego, Warszawa 2007

2. M. Wiśniewski, Zarys Fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń 2011.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

1. J. Szpyra-Kozłowska, Wprowadzenie do współczesnej fonologii, Lublin 2002

2. L. Dukiewicz, I. Sawicka, Gramatyka współczesnego języka Polskiego. Fonetyka i fonologia, Kraków 1995

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-01-31
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Mateusz Kowalski, Joanna Zajkowska
Prowadzący grup: Mateusz Kowalski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Skrócony opis:

W ROKU AKADEMICKIM 2022-2023 ZAJĘCIA Z FONETYKI I FONOLOGII WSPÓŁCZESNEGO JĘZYKA POLSKIEGO ODBYWAJĄ SIĘ W TRYBIE STACJONARNYM

Poziom przedmiotu: podstawowy.

Cele przedmiotu: student zapoznaje się z podstawowymi zagadnieniami z zakresu fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego oraz uczy się samodzielnej analizy fonetycznej i fonologicznej tekstu.

Pełny opis:

Treści merytoryczne: program ćwiczeń obejmuje przegląd podstawowych problemów z zakresu fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego. Student powinien opanować umiejętność analizy fonetycznej i fonologicznej tekstów. Zagadnienia:

WPROWADZENIE

1. Czym zajmuje się fonetyka i fonologia (obiekt badań, definicja)

FONETYKA:

1. Neurologiczne i fizjologiczne podstawy fonetyki

2. wokalizm polski (cechy artykulacyjne samogłosek ustnych; asynchroniczna realizacja nosowości; podwyższenie artykulacyjne samogłosek)

3. konsonantyzm polski (cechy artykulacyjne spółgłosek polskich; klasyfikacja spółgłosek polskich; upodobnienia wewnątrzwyrazowe i międzywyrazowe)

4. fonetyka międzywyrazowa (udźwięczniająca i ubezdźwięczniająca)

FONOLOGIA

1. Podstawowe pojęcia fonologii (fonem, cechy dystynktywne i niedystynktywne; alofony)

2. fonem - definicje pojęcia (szkoła kazańska; szkoła praska; szkoła moskiewska; kognitywne koncepcje fonemu)

3. opis fonologiczny współczesnej polszczyzny

Literatura:

LITERATURA OBOWIĄZKOWA

1. D. Ostaszewska, J. Tambor, Fonetyka i fonologia współczesnego języka polskiego, Warszawa 2007

2. M. Wiśniewski, Zarys Fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń 2011.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

1. J. Szpyra-Kozłowska, Wprowadzenie do współczesnej fonologii, Lublin 2002

2. L. Dukiewicz, I. Sawicka, Gramatyka współczesnego języka Polskiego. Fonetyka i fonologia, Kraków 1995

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)