Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Gramatyka opisowa języka polskiego (morfologia)

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WH-FP-I-1-GOJP.M-C-L
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Gramatyka opisowa języka polskiego (morfologia)
Jednostka: Wydział Nauk Humanistycznych
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 2.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się:

językoznawstwo

Poziom przedmiotu:

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

FP1_W11

FP1_U04

FP1_K02

Wymagania wstępne:

Znajomość zagadnień gramatycznych z zakresu szkoły średniej oraz treści omawianych na wykładzie ze "Wstępu do nauki o języku".

Pełny opis:

Ćwiczenia mają służyć praktycznemu zastosowaniu wiedzy zdobytej w czasie odbywającego się równolegle wykładu z Gramatyki opisowej (morfologii), a także umiejętności nabytych na kursie Wstępu do nauki o języku.

Celem nadrzędnym tych zajęć jest nauczenie studentów rozpoznawania żywych we współczesnej polszczyźnie procesów słowotwórczych (które formanty są produktywne? które kategorie słowotwórcze "domagają się" wciąż nowych derywatów?). Niezbędnym narzędziem takiej analizy jest wiedza na temat budowy derywatów, rodzajów formantów słowotwórczych i ich funkcji.

W drugiej części semestru studenci będą mieli okazję na nowo spojrzeć na problem części mowy (klasyfikacja fleksyjna) oraz przysługujące im kategorie gramatyczne (fleksyjne i selektywne).

Efekty kształcenia i opis ECTS:

Student wie, czym jest morfologia i z jakich działów się składa, rozumie złożoność systemu słowotwórczego oraz fleksyjnego polszczyzny, potrafi posługiwać się narzędziami analizy morfologicznej i samodzielnie jej dokonywać.

Student potrafi również zastosować zdobytą wiedzę i umiejętności do krytycznej analizy neologizmów słowotwórczych oraz zmian zachodzących aktualnie w systemie fleksyjnym.

Praktyki zawodowe:

nie dotyczy

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/22" (zakończony)

Okres: 2022-02-01 - 2022-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Magdalena Bober-Jankowska, Katarzyna Doboszyńska-Markiewicz, Magdalena Partyka, Joanna Zajkowska
Prowadzący grup: Katarzyna Doboszyńska-Markiewicz
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

- udział w zajęciach - 30 godzin

- przygotowanie do zajęć - 20 godzin

- przygotowanie do dwóch sprawdzianów - 10 godzin

Łącznie 60 godzin = 2 punkty ECTS

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Skrócony opis:

Ćwiczenia mają służyć praktycznemu zastosowaniu wiedzy zdobytej w czasie odbywającego się równolegle wykładu z Gramatyki opisowej (morfologii), a także umiejętności nabytych na kursie Wstępu do nauki o języku.

Celem nadrzędnym tych zajęć jest nauczenie studentów rozpoznawania żywych we współczesnej polszczyźnie procesów słowotwórczych (które formanty są produktywne? które kategorie słowotwórcze "domagają się" wciąż nowych derywatów?). Niezbędnym narzędziem takiej analizy jest wiedza na temat budowy derywatów, rodzajów formantów słowotwórczych czy ich funkcji.

W drugiej części semestru studenci będą mieli okazję na nowo spojrzeć na problem części mowy oraz przysługujące im kategorie gramatyczne (fleksyjne i selektywne).

Pełny opis:

W ramach ćwiczeń będziemy zajmować się następującymi zagadnieniami:

1. Derywaty a słownictwo bazowe - rozpoznawanie, czy wyraz jest motywowany i co było jego bazą słowotwórczą

2. Rozpoznawanie kierunku motywacji słowotwórczej

3. Tworzenie adekwatnych parafraz słowotwórczych dla derywatów rzeczownikowych, czasownikowych i przymiotnikowych

4. Podział derywatu na temat słowotwórczy (dostrzeganie przy tym ewentualnych alternacji) i formant słowotwórczy

5. Rodzaje formantów: afiksy, derywacja paradygmatyczna, formanty alternacyjne, formant prozodyczny

6. Funkcje formantu: mutacja, modyfikacja, transpozycja

7. Rzeczownikowe kategorie słowotwórcze polszczyzny

8. Specyfika derywacji rzeczownika, przymiotnika i czasownika

9. Zakres znaczenia słowotwórczego i znaczenia realnego derywatu

10. Pojęcie uniwerbizacji

11. Części mowy w klasyfikacji szkolnej i w klasyfikacji Zygmunta Saloniego

12. Kategorie fleksyjne a kategorie selektywne (klasyfikujące) dla poszczególnych części mowy

13. Wzory odmiany wg Jana Tokarskiego

14. Formy analityczne, fuzyjne i aglutynacyjne w polszczyźnie

15. Podział formy gramatycznej na temat fleksyjny i część gramatyczną

Literatura:

Bańko M., 2002, Wykłady z polskiej fleksji, Warszawa.

Grzegorczykowa R., Laskowski R., Wróbel H. (red.), 1998, Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, Warszawa.

Heinz A., 1961, Fleksja a derywacja, "Język Polski" 1961 z. 5.

Kopcińska D., 1993, Gramatyka opisowa języka polskiego. Materiały do ćwiczeń, Warszawa.

Saloni Z.,1976, Kategoria rodzaju we współczesnym języku polskim, [w:] Kategorie gramatyczne grup imiennych w języku polskim, Wrocław.

Saloni Z., Świdziński M., 1999, Klasyfikacja gramatyczna leksemów polskich, [w:] Składnia współczesnego języka polskiego, Warszawa.

Tokarski J., 2001, Fleksja polska. Warszawa.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/23" (zakończony)

Okres: 2023-02-01 - 2023-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Magdalena Bober-Jankowska, Katarzyna Doboszyńska-Markiewicz, Joanna Zajkowska
Prowadzący grup: Katarzyna Doboszyńska-Markiewicz
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

Udział w zajęciach - 30 godzin

Przygotowanie do zajęć - 30 godzin

Przygotowanie do dwóch sprawdzianów - 30 godzin


Łącznie 90 godzin = 3 punkty ECTS

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (w trakcie)

Okres: 2024-02-15 - 2024-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Katarzyna Doboszyńska-Markiewicz, Joanna Zajkowska
Prowadzący grup: Katarzyna Doboszyńska-Markiewicz
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

Udział w zajęciach - 30 godzin

Przygotowanie do zajęć - 15 godzin

Przygotowanie do dwóch sprawdzianów - 15 godzin


Łącznie 60 godzin = 2 punkty ECTS

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)