Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Historia filozofii z elementami etyki

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WH-FP-I-2-HistFilzEl
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Historia filozofii z elementami etyki
Jednostka: Wydział Nauk Humanistycznych
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 2.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: (brak danych)
Poziom przedmiotu:

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

FP1_W06

FP_U10

FP_K04


Wymagania wstępne:

brak

Skrócony opis:

Cele przedmiotu: Nabycie przez studentów podstawowej wiedzy filozofii nowożytnej i współczesnej (ze szczególnym uwzględnieniem filozoficznej problematyki etycznej), a także umiejętności rozpoznania najważniejszych problemów i motywów filozoficznych, żywych w filozofii omawianego okresu, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień etycznych.

Pełny opis:

Wykłady w tym semestrze stanowią kontynuację wykładów poprzedniego semestru. Obejmują filozofie nowożytną i współczesną. Problematyka koncentruje się głównie wokół tematów epistemologicznych, ontologicznych i etycznych, a także społeczno-polityczne (studenci na pierwszym roku mieli odrębne zajęcia z etyki, dlatego zagadnienia etyczne są poruszane w mniejszym stopniu niż inne). Filozofia tego okresu będzie przedstawiana w formie problemowym (omawiane będą najważniejsze problemy filozoficzne tej epoki), a także osobowym (przedstawieni będą najważniejsi filozofowie tej epoki).

Literatura:

Lektura zalecana:

K. Pawłowski: skrypt do wykładu w wersji elektronicznej

W. Tatarkiewicz, Historia filozofii, wyd. dowolne

A. MacIntyre, Krótka historia etyki, Warszawa 2000.

Lektura dodatkowa:

K. Ajdukiewicz, Zagadnienia i kierunki filozofii, Warszawa 2003

R.H. Popkin, Filozofia, Poznań 1994

D. Collinson, Pięćdziesięciu wielkich filozofów, Poznań 1997

Z. Kuderowicz red., Filozofia XX wieku, Warszawa 2002

A. Miś, Filozofia współczesna, Warszawa 2003

P. Vardy, P. Grosch, Etyka, Poznań 1995.

Efekty kształcenia i opis ECTS:

FP1_W06

Zna główne osiągnięcia myśli filozoficznej, rozumie ich kontekst historyczny, zna podstawową terminologię z zakresu historii filozofii, rozumie wpływ idei filozoficznych na rozwój humanistyki.

FP_U10

Potrafi posługiwać się podstawowymi terminami i narzędziami badawczymi z zakresu filozofii i wykorzystać tę umiejętność w pogłębianiu wiedzy o literaturze i języku.

FP_K04

Jest gotów do aktywnego i świadomego uczestnictwa w bieżącym życiu literackim i kulturalnym oraz do działań na rzecz popularyzacji wiedzy o literaturze i kulturze polskiej, uwzględniając aspekty filozoficzne.

Metody i kryteria oceniania:

Zajęcia w semestrze kończą się egzaminem. Egzamin ma charakter pisemny. Przykładowe pytania będą podane odpowiednio wcześniej. W trakcie egzaminu można korzystać z notatek z wykładów. Każdy student otrzyma kartkę z tematami. Na ocenę ma wpływ merytoryczny poziom odpowiedzi i ilość podjętych pytań-tematów. Szczegóły bedą podane w teście.

Praktyki zawodowe:

brak

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-01-31
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Kazimierz Pawłowski, Joanna Zajkowska
Prowadzący grup: Kazimierz Pawłowski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzaminacyjny
Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

Punkty ECTS:

30 godz. - wykład - 1 punkt

30 godz. - przygotowanie do egzaminu i opracowanie lektur - 1 punkt


Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Skrócony opis:

Poziom przedmiotu:podstawowy

Cele przedmiotu: Nabycie przez studentów podstawowej wiedzy z kultury filozoficznej starożytnej Grecji i Rzymu, oraz średniowiecza i renesansu, a także umiejętności rozpoznania najważniejszych problemów i motywów filozoficznych, żywych w filozofii omawianego okresu, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki etycznej.

Pełny opis:

I Historia filozofii starożytnej

Wykłady z historii filozofii starożytnej mają na celu pokazać najważniejsze idee filozoficzne wypracowane przez filozofów Greckich, a także to, jak owe idee rodziły się, funkcjonowały i czym były w życiu samych filozofów i w kulturze antycznej w ogóle.

Narodziny i ogólny charakter greckiej filozofii. Orfickie inspiracje w greckiej filozofii. Naturalistyczny nurt greckiej filozofii. Pitagoreizm (orfickie idee w pitagoreizmie, pitagorejska astronomia i metafizyka, odkrycie matematycznej natury rzeczywistości, walka i harmonia przeciwieństw, moralność pitagorejska). Demokryt z Abdery (atomizm, etyka). Grecka sofistyka - ogólny charakter greckiej sofistyki. Sokrates - wyjątkowość i wychowawcza misja Sokratesa, intelektualizm etyczny i maieutyka Sokratejska. Sokratycy mniejsi: Antystenes i cynizm (cynickie orędzie wyzwolenia); Arystyp z Cyreny (hedonizm cyrenaików). Platon: egzystencjalny aspekt filozofii Platona; orfickie dziedzictwo w filozofii Platona; mistycyzm platoński; Platońska teoria idei; idealizm platoński. Arystoteles: logika; metafizyka; kosmologia i psychologia; teoria poznania; etyka; filozofia polityczna. Filozofia hellenistyczna – transformacja cywilizacyjna, kulturowa i moralna w Grecji; Filozoficzne szkoły hellenistyczne; wspólne cechy filozofii hellenistycznej; filozofia jako formacja moralna i intelektualna. Pirron z Elidy i sceptycyzm: przewodnie rysy sceptycyzmu Pirrona; sceptycyzm Akademii Platońskiej. Zenon z Kition i stoicyzm; etyczno-praktyczny wymiar filozofii stoickiej; stoicka filozofia Logosu i prawa naturalnego; etyka stoicka i najważniejsze ideały moralne. Epikur i jego filozoficzne posłannictwo, atomizm epikurejski jako perspektywa widzenia i rozwiązywania problemów fizycznych, ontologicznych i moralnych. Szkoły filozoficzne w okresie cesarstwa rzymskiego: cynizm, stoicyzm, pitagoreizm, średni platonizm, gnostycyzm, hermetyzm, „Wyrocznie Chaldejskie”, neoplatonizm; wspólne cechy filozofii tego okresu.

II Historia filozofii średniowiecznej:

Tematem wykładów jest średniowieczna filozofia chrześcijańska, jej formowanie się i funkcjonowanie w ramach chrześcijańskiej kultury średniowiecznej. Drugą część wykładów zajmuje filozofia arabska i żydowska. Ostatnią część wykładów zajmuje filozofia włoskiego renesansu.

Tematyka zajęć: Filozofia żydowska i wczesnochrześcijańska: Filon z Aleksandrii; Klemens Aleksandryjski i dyskusja wokół greckiej tradycji filozoficznej; idea Logosu w filozofii wczesnochrześcijańskiej; filozofia patrystyczna. Św. Augustyn: Augustyńska koncepcja filozofii; człowiek i poznanie; Bóg, natura i istnienie Boga; państwo Boże i państwo ziemskie; idealizm Augustyński. Filozofia średniowieczna: zmiana charakteru filozofii; mentalność średniowieczna; klasyczne źródła filozofii średniowiecznej; uniwersytety i scholastyka; recepcja nauki grecko-arabskiej; recepcja myśli Arystotelesa; wpływ filozofów arabskich i żydowskich. Główne problemy filozofii średniowiecznej: nowa koncepcja filozofii (filozofia i sztuki wyzwolone, filozofia i teologia); spór o uniwersalia. Problem istnienia i natury Boga w filozofii średniowiecznej. Kwestia natury w filozofii średniowiecznej: figuratywne i symboliczne znaczenie kosmosu, idea podwójnego objawienia; szkoła w Chartres i nobilitacja natury; odkrycie dzieł przyrodniczych Arystotelesa. Antropologia i filozofia moralna w średniowieczu. Państwo i społeczeństwo w filozofii średniowiecznej: średniowieczne koncepcje państwa teokratycznego i świeckiego. Filozofia okresu renesansu: duch renesansu; humanizm renesansowy; renesans filozofii antycznej.

Literatura:

Literatura podstawowa:

G. Reale, Historia filozofii starożytnej, Lublin 1993 – 2002.

E. Gilson, Historia filozofii chrześcijańskiej w wiekach średnich, 1987.

R. Heinzmann, Filozofia średniowieczna, Kęty 1999.

A. MacIntyre, Krótka historia etyki, Warszawa 2000.

Literatura dodatkowa:

Kirk, Raven, Schofield, Filozofia przedsokratejska, Warszawa Poznań 1999.

K. Albert, O platońskim pojęciu filozofii, Warszawa 1991.

G. Colli, Narodziny filozofii, Warszawa-Kraków 1991.

J. Gajda, Sofiści, Warszawa 1998.

P. Hadot, Filozofia jako ćwiczenie duchowe, Warszawa1992.

P. Hadot, Czym jest filozofia starożytna, Warszawa 2000.

P. Hadot, Plotyn albo prostota spojrzenia, Kęty 2002.

W. Jaeger, Paidea, Warszaw 2001.

W. Jaeger, Wczesne chrześcijaństwo i grecka paideia, Bydgoszcz 2002.

L. Joachimowicz, Sceptycyzm grecki, Warszawa 1972.

H. Jonas, Religia gnozy, Kraków 1994.

A. Krokiewicz, Sokrates, Warszawa 1983.

A. Krokiewicz, Sceptycyzm grecki, Warszawa 1964.

A. Krokiewicz, Arystoteles, Pirron, Plotyn, Warszawa 1974.

A. Krokiewicz, Hedonizm Epikura, Warszawa 1961.

A. Krokiewicz, Zarys filozofii greckiej. Od Talesa do Platona, Warszawa 1971.

I. Krońska, Sokrates, Warszawa 1958.

K. Leśniak, Arystoteles, Warszawa 1975.

K. Leśniak, Platon, Warszawa 1968.

K. Leśniak, Materialiści greccy w epoce przed-sokratejskiej, Warszawa 1972.

C.S. Lewis, Odrzucony obraz, Warszawa 1986.

J. Pieper, Scholastyka, Warszawa 2000.

G. Quispel, Gnoza, Warszawa 1988.

T. Szlezák, Czytanie Platona, Warszawa 1997.

T. Szlezak, O nowej interpretacji platońskich dialogów, Kęty 2005.

T, Špidlik, I. Gargano, Duchowość ojców greckich i wschodnich, Kraków 1992.W. Beierwaltes, Platonizm w chrześcijaństwie, Kęty 2003.

H. Chadwick, Myśl wczesno-chrześcijańska a tradycja klasyczna, Poznań 2000.

G.R. Ewans, Filozofia i teologia w średniowieczu, Kraków 1996.

E. Garin, Powrót filozofów starożytnych, Warszawa 1987.

J. Le Goff, Inteligencja w wiekach średnich, Warszawa 1966.

W. Jaeger, Wczesne chrześcijaństwo i grecka paideia, Bydgoszcz 2002.

C.S. Lewis, Odrzucony obraz, Warszawa 1986.

J. Pieper, Scholastyka, Warszawa 2000.

Wł. Seńko, Jak rozumieć filozofię średniowieczną, Warszawa 1993.

T. Szlezák, Czytanie Platona, Warszawa 1997.

S. Šwieżawski, Święty Tomasz na nowo odczytany, Poznań 1995.

Wymagania wstępne:

uwagi na zajęciach

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (zakończony)

Okres: 2024-02-15 - 2024-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Kazimierz Pawłowski, Joanna Zajkowska
Prowadzący grup: Kazimierz Pawłowski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzaminacyjny
Wykład - Egzaminacyjny
Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

Punkty ECTS:

30 godz. - wykład - 1 punkt

30 godz. - przygotowanie do egzaminu i opracowanie lektur - 1 punkt


Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Skrócony opis:

Cele przedmiotu: Nabycie przez studentów podstawowej wiedzy filozofii nowożytnej i współczesnej (ze szczególnym uwzględnieniem filozoficznej problematyki etycznej), a także umiejętności rozpoznania najważniejszych problemów i motywów filozoficznych, żywych w filozofii omawianego okresu, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień etycznych.

Pełny opis:

Wykłady w tym semestrze stanowią kontynuację wykładów poprzedniego semestru. Obejmują filozofie nowożytną i współczesną. Problematyka koncentruje się głównie wokół tematów epistemologicznych, ontologicznych i etycznych, a także społeczno-polityczne (studenci na pierwszym roku mieli odrębne zajęcia z etyki, dlatego zagadnienia etyczne są poruszane w mniejszym stopniu niż inne). Filozofia tego okresu będzie przedstawiana w formie problemowym (omawiane będą najważniejsze problemy filozoficzne tej epoki), a także osobowym (przedstawieni będą najważniejsi filozofowie tej epoki).

Literatura:

Lektura zalecana:

K. Pawłowski: skrypt do wykładu w wersji elektronicznej

W. Tatarkiewicz, Historia filozofii, wyd. dowolne

A. MacIntyre, Krótka historia etyki, Warszawa 2000.

Lektura dodatkowa:

K. Ajdukiewicz, Zagadnienia i kierunki filozofii, Warszawa 2003

R.H. Popkin, Filozofia, Poznań 1994

D. Collinson, Pięćdziesięciu wielkich filozofów, Poznań 1997

Z. Kuderowicz red., Filozofia XX wieku, Warszawa 2002

A. Miś, Filozofia współczesna, Warszawa 2003

P. Vardy, P. Grosch, Etyka, Poznań 1995.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.0.0-8 (2024-11-08)