Poetyka

podstawowy

wpisz symbol/symbole efektów kształcenia

Poziom przedmiotu: Podstawowy.

Cele przedmiotu: Zadania ćwiczeń z poetyki to: zaznajomienie uczestników z repertuarem pojęć i terminów służących analizie i interpretacji utworu literackiego (liryki, epiki i dramatu); zdobycie przez nich umiejętności wyróżnienia elementów struktury artystycznej utworu i wskazania ich funkcji w całości znaczącej w samodzielnej analizie i interpretacji dzieła; zdobycie umiejętności rozumiejącej lektury rozpraw teoretycznoliterackich i wyprowadzania z tekstu teoretycznego tez stawianych przez autorów, referowania (w formie ustnej lub pisemnej) podejmowanych przez nich problemów i proponowanych rozwiązań.

Cele przedmiotu: teoretyczny i praktyczny (analiza i interpretacja) rozumiane i realizowane są komplementarnie. Założone cele zmierzają do wykształcenia umiejętności całościowej, kompetentnej, fachowej lektury dzieła literackiego.

Wymagania wstępne: wiedza historycznoliteracka i teoretyczna z przedmiotu „język polski”.

Treści merytoryczne:

stylistyka i jej przedmiot. Zagadnienie języka poetyckiego; Fonetyczne środki stylu; Fleksyjne, składniowe i słowotwórcze środki stylu; Leksyka jako sfera wyborów stylistycznych; Leksyka a semantyka; Metafora; Alegoria, mit i symbol; Stylizacja i jej rodzaje; Podsumowanie: elementy ogólnej teorii stylu.

Metody oceny:

Podstawę studium poetyki stanowi lektura opracowań teoretycznych i praca analityczno-interpretacyjna nad wybranymi tekstami literackimi z punktu widzenia podejmowanych zagadnień teoretycznych. Student jest zobowiązany do rzetelnej znajomości lektur teoretycznych i literackich, poświadczonej aktywnym udziałem w zajęciach i pozytywnym zaliczeniem sprawdzianów. Warunkiem zaliczenia jest także pełne uczestnictwo w zajęciach (usprawiedliwienie nieobecności uzyskuje się na podstawie przedłożonego zwolnienia lekarskiego lub innego dokumentu). W ciągu semestru przewidywany jest co najmniej jeden zapowiedziany sprawdzian pisemny dotyczący problematyki prowadzonych zajęć; forma sprawdzianów i terminy – do uzgodnienia ze studentami w trakcie zajęć z przedmiotu.

LEKTURY PODSTAWOWE: A. Kulawik, Poetyka. Wstęp do teorii dzieła literackiego, Kraków 1990 lub 1997 (podręcznik obowiązkowy). – M. Głowiński, T. Kostkiewiczowa, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, Słownik terminów literackich, Wrocław 1998 i wyd. następne (wybrane hasła).– S. Knisplówna, Instrumentacja głoskowa w „Pomniku” Tuwima, w: Stylistyka polska. Wybór tekstów, wybór, opracowanie i wstęp E. Miodońska-Brookes, A. Kulawik, M. Tatara, Warszawa 1973, s. 141-150. – K. Wyka, Słowa-klucze, w: Stylistyka polska. Wybór tekstów, dz. cyt., s. 153-166. – A. Okopień-Sławińska, Metafora bez granic, w: tejże, Semantyka wypowiedzi poetyckiej (Preliminaria), Wrocław 1975, s. 116-136 lub Kraków 1998, wyd. 2, s. 137-161. – D. Sayers, O pisaniu i czytaniu utworów alegorycznych, tłum. P. Graff, „Pamiętnik Literacki”, 1975, z. 3, s. 195-216 lub w: Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, red. K. Bartoszyński, M. Głowiński, H. Markiewicz, Wrocław 1988, t. II, s. 313-332. – M. Podraza-Kwiatkowska, Pojęcie symbolu, w: tejże, Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski, Kraków 1994, s. 15-45. – S. Sawicki, Z zagadnień semantyki poetyckiej Norwida, w: tenże, Poetyka, interpretacja, sacrum, Warszawa 1981, s. 59-83.

OPRACOWANIA UZUPEŁNIAJĄCE. Stylistyka: M. R. Mayenowa, Pojęcie języka poetyckiego i pojęcie stylu, w: Problemy teorii literatury, S. 3, red. H. Markiewicz, Wrocław 1988, s. 7-11. – Studia o metaforze, red. E. Sarnowska-Temeriusz, Wrocław 1980, t. I. – Studia o metaforze, red. M. Głowiński, A. Okopień–Sławińska, Wrocław 1983, t. II. – P. Ricoeur, Metafora i symbol, tłum. K. Rosner, w tenże, Język, tekst, interpretacja. Wybór pism, oprac. i wstęp K. Rosner, Warszawa 1989, s. 123-155. – H.-G. Gadamer, Symbol i alegoria, w: Symbole i symbolika, red. M. Głowiński, Warszawa 1990, s. 98-107. – M. Głowiński, Kunszt wieloznaczności, „Pamiętnik Literacki” 1970, z. 3, s. 129-141 lub w: tenże, Intertekstualność, groteska, parabola. Szkice ogólne i interpretacje, dz. cyt., s. 419-433. – M. Głowiński, O stylizacji, w: Stylistyka polska. Wybór tekstów, dz. cyt., s. 249-263 lub w: tenże, Intertekstualność, groteska, parabola. Szkice ogólne i interpretacje, Kraków 2000, s. 53-72.

Praktycznym celem kształcenia jest przyswojenie przez studentów zasadniczego zrębu terminologii z zakresu poetyki, a następnie rozpoznawanie i rozumienie funkcjonalności artystycznej poszczególnych elementów dzieła literackiego, co winno prowadzić do ugruntowania i pogłębienia umiejętności analityczno-interpretacyjnego postępowania z utworami literackimi. Cele owe zmierzają do wykształcenia w zakresie kompetentnej, fachowej lektury filologicznej tekstu.

Metody oceny: Podstawą zaliczenia ćwiczeń jest obecność na zajęciach (nieobecności winny być usprawiedliwione, a materiał opuszczonych zajęć zaliczony na indywidualnych konsultacjach, więcej niż dwa niezaliczone zajęcia skutkują niezaliczeniem roku), aktywne w nich uczestnictwo oraz napisanie rocznej pracy, której ocena ma decydujący wpływ na wysokość oceny końcowej. Przedmiot kończy się egzaminem, warunkiem dopuszczenia do niego jest zaliczenie ćwiczeń.