Historia kultury XIX wieku

nauki o kulturze i religii

średnio-zaawansowany

KU1_W04

KU1_U04

KU1_K02

Studenci swobodnie dysponują wiedzą z zakresu kultury epok dawnych (od średniowiecza do oświecenia), ze szczególnym uwzględnieniem przemian historycznych epoki oświecenia, oraz społecznych tego okresu. Pojęcia preromantyzmu, sentymentalizmu, XVIII-wieczne filozofie racjonalistyczne - będą punktem wyjścia do zajęć poświęconych kulturze wieku XIX.

Zajęcia mają na celu zapoznanie Studentów z przemianami dotyczącymi szczególnie: filozofii, historii i literatury w wieku XIX.

Szczegółowy program zajęć opiera się na świadomości przełomowego charakteru wieku XIX w historii kultury, historii i wielu ówczesnych historiach społecznych. Wiek XIX jest stuleciem tragicznego końca I RP, alle jednocześnie - jako świadek i późny wnuk tragedii czterech pokoleń Polaków związani z nim twórcy kultury, od poetów i pisarzy pofilozofów społecznych, od narodu jednego stanu po wspólnotę wielu klas i warstw - ustanawiają fundamenty narodowej tożsamości. Wśród katastrofy rozbiorów rodzą się nie tylko talenty, ale przede wszystkim - idee, które znamionują porządek dyskursu, mimo że w romantyzmie jest on przede wszystkim metaforyczny i niemal irracjonalny, oraz charakterystyczny dla późniejszej rzeczywistości, na pewno zaś nie: wczesnej, racjonalizm (w pozytywizmie), który przechodzi w epokę modernistycznego buntu o końcu stulecia. Intelektualna podróż szlakiem idei - od szalesstwa po program kulturalny, buduje tożsamość i idee Polaków - na przyszłość. Na wykładzie poruszane będą właśnie prolemy dotyczące właśnie rejestru idealnego: filozofii historii w ujęciu polskim i - szerzej - europejskim - ze szczególnymm uwzględnieniem idealizmu niemieckiego i romantyzmu, ćwiczenia z kolei skupią się na odbiciu idei w tekstach (przeważnie wieszczów i wielkiej emigracji, ale też - tekstach romantyków mniejszych. Pozytywistyczna cęś wykładu skupi się na przemianach głównych dróg, którymi polska myśl podążała po powstaniu styczniowym: idee pracy i edukacji, nowe pomysły na odbudowanie państwa, współtworzą ni tylko racjonalną reakcję, ale i jej pozornne załamanie - w ostatnim piętnastoleciu XIX wieku. Nowoczesność jawi się jako uładzony chaos, który łączą ze sobą dziesięciolecia wielu pary i maszyny, ale też estetyki i figur podstawowych dla każdego uwikłąnego w tradycję i historię, członka wspólnoty: polskiej i europejskiej.

1. Adam Mickiewicz, Romantyczność

2. Adam Mickiewicz, Oda do młodości,

3. Adam Mickiewicz, Dziady

4. Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz

5. Adam Mickiewicz, Sonety - oba cykle

5. Juliusz Słowacki, wybór poezji

6. Juliusz Słowacki, Kordian

7. Zygmunt Krasiński, Nie-boska komedia

8. Cyprian Kamil Norwid, wybór poezji

9. Bolesław Prus, Lalka

10. M, Kononicka, wybór poezji

11. K. Przerwa-Tetmajer, wybór poezji

12. S. Przybyszewski, Requiem aeternam

13. J. Kasprowicz, Wybór poezji

14. S. Brzozowski, Legenda Młodej Polski, różne wydania

Literaturę najlepiej czytać w wydaniach BN, teksty on-line są również dostępne.

Student:

zna kluczowe wydarzenia z zakresu historii kultury, przemiany wzorców, obyczajów, stylów życia; rozumie ich uwarunkowania (polityczne, ekonomiczne, społeczne) oraz konsekwencje.

Potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę do krytycznej analizy oraz interpretacji różnych wytworów i tekstów kultury, ich oddziaływania społecznego oraz miejsca w procesach historyczno-kulturowych.

Jest gotów do wykorzystania zdobytej wiedzy przy podejmowaniu istotnych kwestii społeczno kulturowych oraz rozwiązywaniu teoretycznych i praktycznych problemów z nimi związanych.

Nie przewidziano