Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Historia kultury XIX wieku

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WH-KU-I-2-HistKult
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Historia kultury XIX wieku
Jednostka: Wydział Nauk Humanistycznych
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: (brak danych)
Dyscyplina naukowa, do której odnoszą się efekty uczenia się:

nauki o kulturze i religii

Poziom przedmiotu:

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

W_1

W_2

U_1

U_2

K_1



Wymagania wstępne:

Znajomość podstawowych pojęć z zakresu historii kultury; świadomość, że wiek XIX mieści się między XVIII a XX, mówiąc mniej trywialnie: między oświeceniem i kryzysem feudalizmu a radykalną niekeidy zmianą kulturowych paradygmatów

Skrócony opis:

Historia kultury XIX wieku z obszernym przypisem do arcydzieła Bolesława Prusa. Nie jest to próba syntezy, raczej analiza kluczowych problemów kulturowych.

Ważny jest też zarys tła, czyli przemiany polityczno- społeczne, jakie zachodziły w XIX wieku.

"Lalka", rzecz jasna, będzie tu ilustracją niektórych zjawisk, także dowodem, jak duże znaczenie poznawcze ma dla nas powieść realistyczna. Ale bez obawy: ten wykład nie będzie należał do dziedziny litertutoznawstwa, skorzysta tylko z niego

Pełny opis:

XIX WIEK

ALBO WIELOWĄTKOWY KOMENTARZ DO „LALKI” BOLESŁAWA PRUSA

1. Świat pana Ignacego, żyjącego Wiosną Ludów, kiedy to walczył na Węgrzech, sięga jeszcze wieku XVIII, Wokulski patrzy poza granice kolejnego. Zacznijmy więc od CHRONOLOGII. Kiedy zaczął się i kiedy skończył wiek i jak wyglądał mapa ówczesnej Europy?

2. Życie ludzi. Czy kiedykolwiek wcześniej Europa i Polska doświadczyła takiego rozwarstwienia społecznego? Słowem mowa będzie o dziewiętnastowiecznej CODZIENNOŚCI.

3. REWOLUCJA PRZEMYSŁOWA już się zaczęła, teraz nabiera rozpędu, ale bez przesady

a) Na maszyny latające, o których marzył idealista Ochocki trzeba jeszcze poczekać, z tym, że kolej pędzi już na całego.

b) Świat się więc nieco kurczy. Pan Ignacy może pojechać odpocząć, ale ostatecznie rezygnuje

c) c) Fabryka. Wokulski jej nie założył, bo wyjechał, ot romantyk, do Paryża, ale powiedzieć o niej trzeba.

4. Czy istnieje metal lżejszy od powietrza, który profesor Geist pokazał w ścisłej tajemnicy Wokulskiemu? Tymczasem porozmawiajmy o tym, co wiadomo o dziewiętnastowiecznej NAUCE

5. Spójrzmy chwilę na subiektów ze składu Wokulskiego, toż to cały przegląd DOKTRYN POLITYCZNYCH

a) Lisiecki jest nacjonalistą i antysemitą

b) Klejn socjalistą

c) Mraczewski? Bawidamkiem, co może jest i najlepszą opcją z możliwych

d) Pan Rzecki? Bonapartysta bez Bonapartego

6. Łęccy? Świat się zmienia i tylko Łęccy tego nie zauważają. Wróćmy tymczasm do codzienności, ale w kontekście przemian OBYCZAJU

7. A Pani Izabella poszła do teatru fetować pewnego pseudowirtuoza. Gdyby do Warszawy zawitał wtedy Wieniawski miałby kogo. W każdym razie wiek XIX to stulecie romantyzmu w MUZYCE: pieśni, programów, poematów symfonicznych oraz kompozytorów, którzy – jak Morrison - żyli szybko i umierali młodo (może z wyjątkiem Brahmasa. I Brucknera. I Mallera. OK. poddaje się.

8. W malarstwie nikt w „Lalce” specjalnie nie gustowała, jeżeli już to w wielkich płótnach pełnych farby i alegorii, ale trzeba mu się przyjrzeć. Ono, nie architektura, było kwintesencją sztuki XIX wieku od klasycyzmu, przez romantyzm, realizm po impresjonizm. Zmieniał się świat, zmieniała się SZTUKA

9. Bolesław Prus pisze „Lalkę”, a literatura XIX wieku wydaje realistyczną POWIEŚĆ, która zmienia oblicze literatury.

10. POEZJA to strata czasu dla ludzi czynu? Wręcz przeciwnie

11. Żyjemy w świecie EMANCYPACJI. Upośledzone grupy społeczne wołają o prawa obywatelskie, ale czy je otrzymują? Na chwilę cofniemy się tu jeszcze do XVIII wieku

a) Kobiet

b) Chłopów

c) Żydów

12. Hegel! Jego chciał nie czytać żaden szanujący się pozytywista. Metafizyka? Co tam metafizyka w epoce techniki i medycyny. No dobze, ale jaka była ta FILOZOFIA po Kancie?

Literatura:

Historie Polski w XIX wieku. T. 1, Kominy, ludzie i obłoki: modernizacja i kultura Tadeusz Epsztein, Magdalena Gawin, Bogusław Dopart ; pod red. Andrzeja Nowaka ; Muzeum Historii Polski, Towarzystwo Miłośników Historii.

Wykłady z filozofii dziejów. T. 1 / Georg Wilhelm Friedrich Hegel ; w przekł. Janusza Grabowskiego i Adama Landmana ; wstępem poprzedził Tadeusz Kroński.

(Nie)smak w tekstach kultury XIX-XXI wieku, red.: Barbara Zwolińska

Literatura i kultura lat 60. XIX wieku między polityką a prywatnością. Dyslokacje, redakcja naukowa Urszula Kowalczuk, Damian Włodzimierz Makuch, Dawid Maria Osiński

Efekty kształcenia i opis ECTS:

W_1 rozumie zasadnicze zjawiska kształtujące kulturę XIX wieku

W_2 rozumie znaczenie dziewiętnastowiecznej kultury dla następnego stulecia

U_1 rozumie, że metodami należącymi do nauk o kulturze może opisywać nie tylko swoją współczesność, ale także czasy Napoleona Bonaparte i Friedricha Nietzschego

U_2 rozumie, jak znakomitym źródłem poznania kultury i jej historii jest realistyczna powieść, autorski zapis doświadczenia pewnych czasów i miejsc

K_1 rozumie swoją współczesność nie jako zawieszoną w próżni, ale zakorzenioną w zjawiskach, które mogły dotąd wydawać się mu archeologiczną prehistorią.

K_2 Fascynuje go problematyka należąca do historii kultury

Metody i kryteria oceniania:

Zaliczenie na podstawie znajomosci materiału przedstawioengo na wykładzie (to pierwsza połowa oceny)

oraz osobnej tezy, ktorą przygotowuje na podstawie dobranej wspólnie ze mną literatury (to druga połowa oceny)

na 5 wypowiedzi studentą są erudycyjne

na 4 bardzo dobre lub dobre

na 3+ takie sobie

na 3- byle jakie

Praktyki zawodowe:

Brak

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/22" (zakończony)

Okres: 2022-02-01 - 2022-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Dorota Dąbrowska, Agnieszka Smaga, Piotr Weiser, Joanna Zajkowska
Prowadzący grup: Piotr Weiser
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzaminacyjny
Wykład - Egzaminacyjny
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs)

Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

j.w

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Skrócony opis:

j.w

Pełny opis:

j.w

Literatura:

j.w

Wymagania wstępne:

Brak

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/23" (zakończony)

Okres: 2023-02-01 - 2023-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Dorota Dąbrowska, Piotr Weiser, Joanna Zajkowska, Magdalena Złocka-Dąbrowska
Prowadzący grup: Piotr Weiser
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzaminacyjny
Wykład - Egzaminacyjny
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs)

Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

Wykład - 30 godzin (1 ETCS)

Przygotowanie do pierwszej części egzaminu 25 godzin (1ETC)

Przygotowanie do drugiej części egzaminu 25 godzin (1 ETCS)

razem 80 godzin równe trzem punktom ETCS

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Skrócony opis:

j.w

Pełny opis:

j.w

Literatura:

j.w

Wymagania wstępne:

Brak

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (w trakcie)

Okres: 2024-02-15 - 2024-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Dorota Dąbrowska, Piotr Weiser, Joanna Zajkowska, Magdalena Złocka-Dąbrowska
Prowadzący grup: Piotr Weiser
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzaminacyjny
Wykład - Egzaminacyjny
Opis nakładu pracy studenta w ECTS:

3 punkty ECTS = 90 godzin;


30 godzin - obecność na wykładzie;


60 godzin - przygotowywanie się do egzaminu.

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Skrócony opis:

Historia kultury XIX wieku z obszernym przypisem do arcydzieła Bolesława Prusa. Nie jest to próba syntezy, raczej analiza kluczowych problemów kulturowych.

Ważny jest też zarys tła, czyli przemiany polityczno- społeczne, jakie zachodziły w XIX wieku.

"Lalka", rzecz jasna, będzie tu ilustracją niektórych zjawisk, także dowodem, jak duże znaczenie poznawcze ma dla nas powieść realistyczna. Ale bez obawy: ten wykład nie będzie należał do dziedziny litertutoznawstwa, skorzysta tylko z niego

Pełny opis:

XIX WIEK

ALBO WIELOWĄTKOWY KOMENTARZ DO „LALKI” BOLESŁAWA PRUSA

1. Świat pana Ignacego, żyjącego Wiosną Ludów, kiedy to walczył na Węgrzech, sięga jeszcze wieku XVIII, Wokulski patrzy poza granice kolejnego. Zacznijmy więc od CHRONOLOGII. Kiedy zaczął się i kiedy skończył wiek i jak wyglądał mapa ówczesnej Europy?

2. Życie ludzi. Czy kiedykolwiek wcześniej Europa i Polska doświadczyła takiego rozwarstwienia społecznego? Słowem mowa będzie o dziewiętnastowiecznej CODZIENNOŚCI.

3. REWOLUCJA PRZEMYSŁOWA już się zaczęła, teraz nabiera rozpędu, ale bez przesady

a) Na maszyny latające, o których marzył idealista Ochocki trzeba jeszcze poczekać, z tym, że kolej pędzi już na całego.

b) Świat się więc nieco kurczy. Pan Ignacy może pojechać odpocząć, ale ostatecznie rezygnuje

c) c) Fabryka. Wokulski jej nie założył, bo wyjechał, ot romantyk, do Paryża, ale powiedzieć o niej trzeba.

4. Czy istnieje metal lżejszy od powietrza, który profesor Geist pokazał w ścisłej tajemnicy Wokulskiemu? Tymczasem porozmawiajmy o tym, co wiadomo o dziewiętnastowiecznej NAUCE

5. Spójrzmy chwilę na subiektów ze składu Wokulskiego, toż to cały przegląd DOKTRYN POLITYCZNYCH

a) Lisiecki jest nacjonalistą i antysemitą

b) Klejn socjalistą

c) Mraczewski? Bawidamkiem, co może jest i najlepszą opcją z możliwych

d) Pan Rzecki? Bonapartysta bez Bonapartego

6. Łęccy? Świat się zmienia i tylko Łęccy tego nie zauważają. Wróćmy tymczasm do codzienności, ale w kontekście przemian OBYCZAJU

7. A Pani Izabella poszła do teatru fetować pewnego pseudowirtuoza. Gdyby do Warszawy zawitał wtedy Wieniawski miałby kogo. W każdym razie wiek XIX to stulecie romantyzmu w MUZYCE: pieśni, programów, poematów symfonicznych oraz kompozytorów, którzy – jak Morrison - żyli szybko i umierali młodo (może z wyjątkiem Brahmasa. I Brucknera. I Mallera. OK. poddaje się.

8. W malarstwie nikt w „Lalce” specjalnie nie gustowała, jeżeli już to w wielkich płótnach pełnych farby i alegorii, ale trzeba mu się przyjrzeć. Ono, nie architektura, było kwintesencją sztuki XIX wieku od klasycyzmu, przez romantyzm, realizm po impresjonizm. Zmieniał się świat, zmieniała się SZTUKA

9. Bolesław Prus pisze „Lalkę”, a literatura XIX wieku wydaje realistyczną POWIEŚĆ, która zmienia oblicze literatury.

10. POEZJA to strata czasu dla ludzi czynu? Wręcz przeciwnie

11. Żyjemy w świecie EMANCYPACJI. Upośledzone grupy społeczne wołają o prawa obywatelskie, ale czy je otrzymują? Na chwilę cofniemy się tu jeszcze do XVIII wieku

a) Kobiet

b) Chłopów

c) Żydów

12. Hegel! Jego chciał nie czytać żaden szanujący się pozytywista. Metafizyka? Co tam metafizyka w epoce techniki i medycyny. No dobze, ale jaka była ta FILOZOFIA po Kancie?

Literatura:

Historie Polski w XIX wieku. T. 1, Kominy, ludzie i obłoki: modernizacja i kultura Tadeusz Epsztein, Magdalena Gawin, Bogusław Dopart ; pod red. Andrzeja Nowaka ; Muzeum Historii Polski, Towarzystwo Miłośników Historii.

Wykłady z filozofii dziejów. T. 1 / Georg Wilhelm Friedrich Hegel ; w przekł. Janusza Grabowskiego i Adama Landmana ; wstępem poprzedził Tadeusz Kroński.

(Nie)smak w tekstach kultury XIX-XXI wieku, red.: Barbara Zwolińska

Literatura i kultura lat 60. XIX wieku między polityką a prywatnością. Dyslokacje, redakcja naukowa Urszula Kowalczuk, Damian Włodzimierz Makuch, Dawid Maria Osiński

Wymagania wstępne:

Nie ma

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)