Propedeutyka wiedzy o multimediach i komunikacji medialnej

podstawowy

KU1_W03 KU1_W05

KU1_U02 KU1_U04 KU1_U06

KU1_K01 KU1_K02 KU1_K05 KU1_K06 KU1_K09

Poziom przedmiotu: podstawowy

Cele kształcenia:

Studenci zapoznają się z problematyką pośrednictwa medialnego w różnych ujęciach – od mediów jako podstawy komunikacji międzyludzkiej (słowo, alfabet), poprzez określenie roli mediów w kulturze do opisu multimedialności w sztuce. W efekcie kształcenia student: wyjaśnia mechanizm poznawczych podstaw komunikacyjnego istnienia człowieka, opisuje historię rozwoju komunikacji medialnej, odróżnia podstawowe teorie mediów, stosuje pojęcia teorii komunikowania do opisu zjawisk komunikacji społecznej, posługuje się podstawową terminologią z zakresu nauki o mediach; ponadto pokazuje specyfikę kultury audiowizualnej w odniesieniu do innych typów kultury oraz dystynktywnych cech tej kultury. Studenci aktywnie i w pełni uczestniczą we współczesnej kulturze medialnej oraz krytycznie oceniają oraz interpretują dzieła sztuki wizualnej i audialnej, dla których nośnikiem są nowe media.

Wymagania wstępne: poziom wiedzy z zakresu szkoły średniej.

Treści kształcenia:

Charakterystyka mediów i komunikowania w rozwoju historycznym w kontekście społeczno-kulturowym i w powiązaniu z rozwojem technologii informacyjno-komunikacyjnych. Teorie mediów i komunikowania. Zagadnienia badań nad formami komunikowania, szkoły badawcze, modele komunikowania, metody analizy i interpretacji przekazów, zagadnienia komunikowania w kontekście społecznym, problematyka społeczeństwa informacyjnego. Poznawcze podstawy komunikacji. Miejsce obrazu i doświadczenia wzrokowego w kulturze. Rozwój i stan obecny kultury audiowizualnej. Media i formy ich funkcjonowania. Audiowizualność jako kategoria poznawcza kultury. Powstawanie nowych wzorów partycypacji w kulturze opartych o kody audiowizualne i ważniejsze koncepcje filozoficzne oraz antropologiczne opisujące tę sytuację. Znaczenie telewizji / Internetu / ekranu w kulturze XX wieku. Cyberkultura.

Jednostki tematyczne:

1. Tworzenie obrazu świata (media a rzeczywistość; zdolności poznawcze człowieka wobec pośrednictwa medialnego).

2. Media - dzieje - rozwój - przemiany.

Media w epokach historycznych, klasyfikacje mediów, wyróżniki środków masowego komunikowania, analiza funkcjonalna (charakterystyka podstawowych funkcji społecznych mediów), rola prasy w kulturze.

3. Komunikowanie społeczne.

Definicja, funkcje, charakter, pojęcie procesu komunikowania, pojęcie sprzężenia zwrotnego. Formy, typy i poziomy komunikowania. Komunikowanie publiczne. Pojęcie „sfery publicznej”.

4. Modele procesu komunikowania i ich klasyfikowanie.

Ujęcie B. Dobek-Ostrowskiej i T. Goban-Klasa. Model syntetyczny Goban-Klasa. Nowe wzory przepływu informacji.

5. Komunikowanie masowe – podstawowa terminologia.

Pojęcie masy. Pojęcie publiczności oraz audytorium – struktura i formowanie. Oddziaływanie społeczne i kulturowe mediów masowych.

6. Wybrane teorie mediów i komunikowania.

Teorie klasyczne: psychologiczne, socjologiczne, kulturowe, socjalizacyjna funkcja mediów masowych oraz teoria gratyfikacji; teorie wieloetapowego przepływu informacji.

7. Wzrok czy słuch? Od kultury audialnej do kultury wizualnej – i z powrotem?

Teorie widzenia i problem reprezentacji w kulturze. Kryzys tradycyjnej władzy wzroku. Przemoc ikoniczna.

8. Dyspozytyw, symulakr, solipsyzm.

9. Pojęcie, analiza i język nowych mediów.

Definiowanie i klasyfikowanie nowych mediów. Pojęcie formatu mediów elektronicznych. Związki technologii i mediów.

10. Interfejsy kulturowe - ekranologia.

Społeczne funkcje ekranów. Ekrany w sztuce. Miejsce Internetu we współczesnej kulturze. Tożsamość użytkownika ekranu.

11. Homo videns – człowiek wobec telewizji.

Koncepcje Umberto Eco i Giovanniego Sartoriego. Gatunki telewizyjne. Reality show jako spektakl kultury mediów.

12. W stronę kultury newsów.

Pozycjonowanie i segmentacja mediów masowych. Synergia jako funkcja własności mediów. Pojęcia: systemu medialnego, społeczeństwa informacyjnego, społeczeństwa sieci. Dziennikarstwo jako forma kultury popularnej.

13. Perspektywy cyfryzacji kultury współczesnej.

Sztuka w erze cyfrowej - idiom klipowy, wideo-art, net-art. Społeczne aspekty nowych mediów.

14. Media w kulturze – kultura w mediach.

Media sztuki - sztuka mediów. Multimedialność sztuki współczesnej - studia przypadków.

15. Multimedialność literatury.

Media jako temat literacki i/lub architekstualny wzorzec gatunkowy. Adaptacja. Transmisyjność jako nowy model kulturowy i projekt etyczny.

Forma oceny: zaliczenie wykładu w formie testu na ostatnich zajęciach oraz rozmowa końcowa.

1.

Jay M., Kryzys tradycyjnej władzy wzroku. Od impresjonistów do Bergsona, przeł. J. Przeźmiński, w: Odkrywanie modernizmu. Przekłady i komentarze, pod red. i ze wstępem R. Nycza, Kraków 1998.

I. Lorenc, Świadomość i obraz. Studia z filozofii przedstawienia. Warszawa 2001.

Ong W. J., Osoba - świadomość - komunikacja. Antologia, orzeł. J. Japola, Warszawa 2009.

2.

Goban-Klas T., Cywilizacja medialna. Geneza, ewolucja, eksplozja, Warszawa 2005.

Idem, Powstanie i rozwój mediów. Od malowideł naskalnych do multimediów, Kalendarium oprac. Z. Bauer, Kraków 2001.

Ociepka B.: Wpływ nowych technologii na komunikowanie społeczne, w: Studia z teorii komunikowania masowego, pod red. B. Dobek-Ostrowskiej. Wrocław 1999, s. 149-168.

3.

B. Dobek-Ostrowska, Podstawy komunikowania społecznego. Wrocław 2007.

J. B. Thompson, Media i nowoczesność. Społeczna teoria mediów. Wrocław 2006.

Golka M., Bariery w komunikowaniu i społeczeństwo (dez)informacyjne, Warszawa 2009.

Dijk J. van, Społeczne aspekty nowych mediów. Analiza społeczeństwa sieci, przeł. J. Konieczny, Warszawa 2010.

4.

D. McQuail, Teoria komunikowania masowego. Warszawa 2008.

T. Goban-Klas, Media i komunikowanie masowe. Teorie i analizy prasy, radia, telewizji i Internetu. Kraków 2000 [lub kolejne wydania].

5.

B. Dobek-Ostrowska, R. Wiszniewski, Teoria komunikowania publicznego i politycznego. Wprowadzenie. Wrocław 2002.

T. Goban-Klas, Media i komunikowanie masowe. Teorie i analizy prasy, radia, telewizji i Internetu. Kraków 2000 [lub kolejne wydania].

6.

T. Goban-Klas, Media i komunikowanie masowe. Teorie i analizy prasy, radia, telewizji i Internetu. Kraków 2000 [lub kolejne wydania].

R. Debray, Wprowadzenie do mediologii, przeł. A. Kapciak, Warszawa 2010.

7.

R. Arnheim, Sztuka i percepcja wzrokowa. Psychologia twórczego oka. Przeł. J. Mach. Gdańsk 2004.

J. Berger, Sposoby widzenia. Przeł. M. Bryl. Poznań 1997.

M. P. Markowski, Pragnienie obecności. Filozofie reprezentacji od Platona do Kartezjusza. Gdańsk 1999.

8.

Nowe media w komunikacji społecznej w XX wieku. Antologia, pod red. M. Hopfinger, Warszawa 2002.

J. Baudrillard, Symulakry i symulacja, przeł. S. Królak, Warszawa 2005.

Nowa audiowizualność – nowy paradygmat kultury?, pod red. E. Wilka, I. Kolasińskiej-Pasterczyk, Kraków 2008.

9.

Manovich L., Język nowych mediów, Warszawa 2006.

Nowe media w komunikacji społecznej w XX wieku. Antologia, pod red. M. Hopfinger, Warszawa 2002.

10.

W. Chyła, Szkice o kulturze audiowizualnej. Poznań 1998.

Pejzaże audiowizualne. Telewizja. Wideo. Komputer. Wybór, wstęp i opracowanie A. Gwóźdź. Kraków 1997.

Wiek ekranów. Przestrzenie kultury widzenia. Pod red. A. Gwoździa i P. Zawojskiego. Kraków 2002.

11.

Eco U., Apokaliptycy i dostosowani. Komunikacja masowa a teorie kultury masowej, przeł. P. Salwa, Warszawa 2010.

Sartori G., Homo videns. Telewizja i postmyślenie, przeł. J. Uszyński, Warszawa 2007.

Hopfinger M., Kultura audiowizualna u progu XXI wieku, Warszawa 1997.

12.

Dijk J. van, Społeczne aspekty nowych mediów. Analiza społeczeństwa sieci, przeł. J. Konieczny, Warszawa 2010.

Allan S., Kultura newsów, przeł. A. Sokołowska, Kraków 2006.

13.

Nowe media w komunikacji społecznej w XX wieku. Antologia, pod red. M. Hopfinger, Warszawa 2002.

Dijk J. van, Społeczne aspekty nowych mediów. Analiza społeczeństwa sieci, przeł. J. Konieczny, Warszawa 2010.

14.

Stasiuk K., Krytyka kultury jako krytyka komunikacji. Pomiędzy działaniem komunikacyjnym, dyskursem a kulturą masową, Wrocław 2003.

Pułka L., Kultura mediów i jej spektakle na tle przemian komunikacji społecznej i literatury popularnej, Wrocław 2004.

15.

Wysłouch S., Literatura a sztuki wizualne, Warszawa 1994.

M. Hopfinger, Literatura i media. Po 1989 roku, Warszawa 2010.

opis ECTS:

specyfikacja aktywności studenta oraz szacunkowego nakładu pracy studenta w godz:

udział w konwersatorium 30

przygotowanie do konwersatorium 15

konsultacje 5

samodzielne lektura, 20

przygotowanie do egzaminu 20

SUMA GODZIN 90

LICZBA ECTS 3

Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje - opis ogólny.

Student umie pokazać specyfikę kultury audiowizualnej w odniesieniu do innych typów kultury oraz dystynktywnych cech tej kultury. Student potrafi analizować zjawiska charakterystyczne dla kultury audiowizualnej.

Opis szczegółowy efektów kształcenia

WIEDZA

KU1_W03 KU1_W05

KU1_W03 zna podstawową terminologię i metodologię z obszaru nauk humanistycznych w odniesieniu do kulturoznawstwa oraz studiowanych specjalności

KU1_W05 posiada uporządkowaną wiedzę ogólną w zakresie nauk o mediach, etnologii i socjologii

UMIEJĘTNOŚCI

KU1_U02 KU1_U04 KU1_U06

KU1_U02 umie dokonać krytycznej oceny jakości źródła informacji oraz przeprowadzić analizę i ocenę pozyskanej informacji

KU1_U04 potrafi opracować wyniki własnych badań i zaprezentować je w formie

pisemnej oraz ustnej w sposób dowodzący posiadania umiejętności rozwiązywania problemów w zakresie kulturoznawstwa

KU1_U12 potrafi porozumiewać się ze specjalistami w zakresie kulturoznawstwa,

także – w stopniu podstawowym – w języku obcym

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

KU1_K01 KU1_K02 KU1_K05 KU1_K06 KU1_K09

KU1_K01 ma świadomość zakresu zdobytej wiedzy i rozumie potrzebę uczenia się

przez całe życie

KU1_K02 zna zasady oraz rozumie potrzebę aktywnego uczestnictwa w bieżących

wydarzeniach kulturalnych i społecznych

KU1_K05 potrafi określić swoją aktywność badawczą, uwzględniając jej cel oraz kontekst społeczny i kulturowy

KU1_K06 umie określić warunki oraz znaczenie praktycznego zastosowania zdobywanej wiedzy i umiejętności w odniesieniu do planowanej aktywności zawodowej, uwzględniając wymogi etyczne jako elementarne reguły życia

KU1_K09 jest aktywnym i świadomym uczestnikiem bieżącego życia kulturalnego,

wszechstronnie korzystającym z różnych form kultury

Kryteria oceniania: Obecność na zajęciach, aktywność na zajęciach, weryfikująca przyswojenie całości wiedzy egzamin ustny, ewentualnie na życzenie studentów kolokwium zaliczeniowe.