Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Historia medycyny

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WMCM-PG-HM-fak
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Historia medycyny
Jednostka: Wydział Medyczny. Collegium Medicum
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 2.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Poziom przedmiotu:

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

WMKL_D. W20 WMKL_D. W22

Symbole efektów kształcenia jak na kierunku lekarskim

Skrócony opis:

Celem jest poznanie podstawowych zagadnień z historii medycyny i pielęgniarstwa od starożytności po współczesność.

1. Wykład: Medycyna prehistoryczna i wczesne cywilizacje 2. REFERATY STUDENTÓW. DYSKUSJA. 3. Wykład: Medycyna w Grecji i Imperium Rzymskim 4. REFERATY STUDENTÓW. DYSKUSJA 5. Wykład: Medycyna średniowieczna 6. REFERATY STUDENTÓW. DYSKUSJA 7. Wykład: Renesans do wczesnego okresu nowożytnego 8. REFERATY STUDENTÓW. DYSKUSJA 9. Wykład: XIX wiek: postęp współczesnej medycyny 10. REFERATY STUDENTÓW. DYSKUSJA 11. Wykład: XX wiek do II wojny światowej 12. REFERATY STUDENTÓW. DYSKUSJA 13. Wykład: Po II wojnie światowej 14. REFERATY STUDENTÓW. DYSKUSJA 15. Podsumowanie

Zajęcia będą prowadzone on-line, metodą synchroniczną. na platformie MS Teams

Pełny opis:

1. WYKŁAD: MEDYCYNA PREHISTORYCZNA I WCZESNE CYWILIZACJE. MEDYCYNA W GRECJI I IMPERIUM RZYMSKIM: Czy medycyna starożytnej Mezopotamii i Egiptu była podstawą dla rozwoju sztuki medycznej w Europie? Czy możemy twierdzić, że medycyna mezopotamska opierała się wyłącznie na magiczno-religijnym światopoglądzie mieszkańców Mezopotamii? Świątynna edukacja medyczna i leczenie w starożytnym Egipcie. Papirus Edwina Smitha, papirus Ebersa oraz inne teksty medyczne starożytnego Egiptu. Czy dzieło greckiego dziejopisarza Herodota pozwala zrozumieć i poznać medycynę starożytnego Egiptu i Babilonu? · Czy Asklepios był bogiem, czy tylko uzdrowicielem? Asklepiejony. Szkoły na wyspach Knidos i Kos. Początki teorii humoralnej. Hippocrates i Corpus Hippocratcum. Przysięga Hippocratesa: fakty i mity. Medycyna hellenistyczna i pierwsze teorie oftamologiczne i dotyczące pulsu: Praxagoras, Herophilos, Erasistratus. Czy Celsus, Galen, Aecjusz, Orybazjusz i Paweł z Eginy to geniusze sztuki medycznej, czy genialni kompilatorzy i odtwórcy? Czy wszyscy oni byli praktykującymi lekarzami?

2. REFERATY STUDENTÓW: · Położne i akuszerki w starożytności

3. WYKŁAD: MEDYCYNA ŚREDNIOWIECZNA: VIII – XIV WIEK: Medycyna cywilizacji islamskiej. Aktywność translatorska lekarzy syryjskich, perskich i arabskich w tłumaczeniu dzieł Hippoctaresa, Galena oraz innych nie tylko greckich starożytnych dzieł. Muhammad ibn Zakariya al-Razi jako jeden z niekwestionowanych autorytetów medycyny europejskiej aż do XVII wieku. Abu-Ali al-Husayn ibn Abdullah ibn-Sina (Avicenna) i jego największe dzieło „al-Canon fi al Tibb”, czyli „Kanon medycyny”. Medycyna europejska i pierwsza medyczna szkoła w Salerno (Schola Medica Salernitana). Konstantyn Afrykańczyk. Uniwersytet w Padwie. Szpitale i lekarze w okresie średniowiecza.

4. REFERATY STUDENTÓW: · Szpitale powoływane dzięki fundacjom, czy szpitale powstające przy zgromadzeniach zakonnych? Różnice i podobieństwa w opiece nad chorymi w średniowieczu. · Opieka nad chorym w Bizancjum i świecie arabskim

5. WYKŁAD: RENESANS DO WCZESNEGO OKRESU NOWOŻYTNEGO XV – XVIII WIEK: Florenccy kolekcjonerzy i kopiści manuskryprów medycznych. Odrodzenie medycyny na uniwersytecie w Padwie. Andreas Vesalius i zakwestionowanie galenowskiego wykładu o anatomii. Pierwsza prawidłowo opisana anatomia. Zerwanie z koncepcjami medycznymi Galena i jego propozycjami leczenia. Początki leczenia celowanego, czyli zasada celowego podawania leków: Paracelsus (Phillippus Aureolus Theophrastus Bombastus von Hohenheim). Jatrochemia. Kroniki medyczne Jacquesa Houlliera, Françoisa Valleriola [né Variola], Ambroise Paré. William Harvey i jego rewolucyjne dzieło na temat serca i układu krążenia: "Exercitatio anato mica de motu cordis et sanguinis in animalibus”. Agnielski Hippocrates, Thomas Sydenham. XVII wiek, złotym wiekiem bolońskiej medycyny. G.W. Leibniz i jego postulaty dotyczące nauczania medycyny i organizacji służby zdrowia. Chirurgia w drodze do nowoczesności. Hiszpańskie poszukiwanie ziół leczniczych. Ustawa o aptekarstwie.

6. REFERATY STUDENTÓW: · Stowarzyszenie Pań Miłosierdzia, Szarytki, Szkoła w Keiserwerth.

7. WYKŁAD: XIX WIEK I POSTĘP WSPÓŁCZESNEJ MEDYCYNY:

Tworzenie się nowoczesnej medycyny (od rewolucji francuskiej do pierwszej wojny światowej). Teoria zarazków i bakteriologia. Przełom bakteriologiczny. Louis Pasteur, prekursor mikrobiologii. Odo Bujwid i jego prace nad szczepionką przeciwko wściekliźnie i upowszechnieniem na ziemiach polskich światowej wiedzy z dziedziny mikrobiologii lekarskiej. Robert Koch i wyodrębnienie bakterii gruźlicy. Kobiety w medycynie: lekarki i pielęgniarki. Znieczulenie oraz powstawanie i systematyczny rozwój antyseptycznych, jak i aseptycznych bloków i sal operacyjnych. Sposoby leczenia niektórych endemicznych chorób zakaźnych. Pierwsze kliniczne użycie promieni rentgenowskich.

8. REFERATY STUDENTÓW: Zdefiniowanie metod i sposobów pielęgnacji chorych i poszkodowanych. Florence Nightingale i jej dorobek · „Pielęgnowanie chorych” – podręcznik F. Lees.

9. WYKŁAD: EPIDEMIE OD STAROŻYTNOŚCI DO XX WIEKU: „Zaraza ateńska”, plagi w starożytnym Rzymie republikańskim, Malaria. Plaga „antonińska”, plaga „justyniańska”. Gorsze zamiast złego, czyli jak „czarna śmierć” zlikwidowała epidemie trądu w Europie Co dalej z dżumą „prawdopodobnie” dymieniczą. Lokalne epidemie grypy (?), Wielka epidemia cholery i epidemie duru brzusznego. Pandemie grypy na przełomie wieku XVIII i XIX oraz pod koniec XIX wieku.

10. REFERATY STUDENTÓW: Powstanie Międzynarodowego Czerwonego Krzyża. Organizowanie świeckich szkół pielęgniarstwa. Międzynarodowa Rada Pielęgniarek

11. WYKŁAD: XX wiek do II wojny światowej: Wojna i medycyna XX wieku. Hiszpanka, największa pandemia XX wieku. Projekty amerykańskiego Czerwone Krzyża mające na celu zreformowanie europejskiej opieki społecznej i zdrowia publicznego na wzór wypracowanych i praktykowanych działań w USA. II wojna światowa i nazistowskie (pseudo) badania medyczne. Kodeks norymberski.

12. REFERATY STUDENTÓW: Historia pielęgniarstwa w Polsce (cz.1)

13. WYKŁAD: XX i XXI wiek - po II wojnie światowej: Powstanie Światowej Organizacji Zdrowia przy ONZ. Zwalczanie chorób zakaźnych. Powstawanie nowych szczepionek. Ujarzmienie bakterii? Zagrożenie nowymi epidemiami. Zdefiniowanie gorączek krwotocznych i HIV. Choroby cywilizacyjne. Rozwój genetyki. Nowoczesna chirurgia: neurochirurgia, kardiochirurgia oraz przeszczepy innych narządów. Chirurgia laparoskopowa. Medyna oparta na dowodach. Projekt „Zdrowe miasta”.

14. REFERATY STUDENTÓW: Historia pielęgniarstwa w Polsce (cz.2)

15. Podsumowanie: Archeologia i historia w służbie współczesnej medycyny. Medycyna i nauki jej pokrewna dla lepszego poznania i zrozumienia historii

Literatura:

T. Brzeziński., "Historia medycyny", Warszawa 2004.

Z. Gajda,” Do historii medycyny – wprowadzenie”, Wydawnictwo WAM, 2011. W. Szumowski: Historia medycyny filozoficznie ujęta. Kraków 2008

A. Śródka (red.): Zarys historii nauczania medycyny w Polsce do roku 1939. Kraków 2012

Literatura dodatkowa: Literatura będzie podawana studentom podczas zajęć z dwutygodniowych wyprzedzeniem, ew. zamieszczana na platformie MS Teams.

Efekty kształcenia i opis ECTS:

Ma podstawową wiedzę o medycynie ludów pierwotnych i najdawniejszych cywilizacji w tym: Mezopotamii, Egiptu, Grecji i Rzymu. Posiada wiedzę na temat charakterystycznych cech medycyny Bizancjum, arabskiej medycyny średniowiecznej (w tym arabskiej Hiszpanii), łacińskiej medycyny okresu średniowiecza. Posiada wiedzę na temat renesansu medycyny starożytnej w okresie nowożytnym i najważniejszych odkryć w tej epoce. Rozumie znaczenie przełomu bakteriologicznego a dzięki poznaniu historii epidemii i pandemii od starożytności do początków XXI wieku rozumie znaczenie szczepień dla ochrony zdrowia publicznego. Jest świadom znaczenia zawodu pielęgniarskiego oraz ma wiedzę na temat jego historii oraz ewolucji.

Uzasadnienie pkt. ECTS:

1. udział w zajęciach = 30 godz.

2. przygotowanie referatu = 20 godz.

3. konsultacje = 1 godz.

4. samodzielna lektura wskazanej literatury = 9 godz.

Razem: 60 godz. : 30 godz. = 2 pkt. ECTS

Metody i kryteria oceniania:

Przygotowanie i wygłoszenie referatu przez studentów.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/22" (zakończony)

Okres: 2022-02-01 - 2022-06-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Seminarium, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Łukasz Karczewski
Prowadzący grup: Łukasz Karczewski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Seminarium - Zaliczenie na ocenę
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs) z podziałem na grupy

Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)