Doktryny artystyczne. Starożytność - XIX w.
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | WNHS-HS-DAS19ć |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Doktryny artystyczne. Starożytność - XIX w. |
Jednostka: | Wydział Nauk Historycznych |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
3.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Poziom przedmiotu: | podstawowy |
Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się: | HS2_W01 HS2_U01 HS2_U03 HS2_U07 HS2_U08 |
Skrócony opis: |
Przedmiot zaznajamia z najważniejszymi koncepcjami twórczości i dzieła sztuki w „świecie zachodnim” od starożytności po XIX w. Na tle debat filozoficznych przedstawia kształtowanie się pojęć i idei, które decydowały o tym, jak rozumiana była i jest sztuka. Obejmuje kluczowe debaty, spory oraz zwroty w myśleniu o przedmiocie i podmiocie działalności artystycznej. |
Pełny opis: |
1) pojęcie i systematyka sztuk w starożytnej Grecji; 2) kategoria mimesis u starożytnych; 3) Koncepcja katharsis u starożytnych i jej znaczenie dla sztuki 4) wyobraźnia, piękno, harmonia, kanon, ekfraza u starożytnych; 5) Koncepcja piękna u Pseudo-Dionizego Areopagity; 6) Spór o ikony w Bizancjum; 7) Piękno i brzydota u św. Augustyna; 8) Poglądy św. Tomasza z Akwinu na piękno; 9) Po co cystersom estetyka? Poglądy św. Bernarda z Clairvaux i rola sztuki u cystersów; 10) Estetyka scholastyczna 11) Paragone, czyli współzawodnictwo sztuk w renesansie; 12) Koncepcje perspektywy; 13) Znaczenie pojęcia disegno w nowożytnej sztuce; 14) Poglądy Lutra i Kalwina na obrazy. Protestancki ikonoklazm; 15) Sobór Trydencki a sztuka; 16) Historia pojęcia ut pictura poesis; 17) Poglądy na sztukę Poussina (zasada trzech jedności, decorum, inwencja); 18) Historia i podstawowe założenia teoretyczne akademii artystycznych (Włochy, Francja); 19) Malarstwo historyczne a akademia; 20) Spór starożytników z nowożytnikami; 21) Spór rubensistów z poussinistami; 22) Brytyjscy estetycy XVII/XVIII wieku a natura; 23) Gilpin i jego koncepcja malowniczości/picturesque; 24) Kategoria wzniosłości w refleksji nad sztuką od XIX wieku; 25) Piękno w tekstach Williama Hogharta; 26) Esej o malarstwie Diderota; 27) Narodziny idei muzeum; 28) Etyczny wymiar sztuki u Johna Ruskina; 29) Czym była nowoczesność dla Charlesa Baudelaire’a?; 30) Teoretyczne konteksty zwrotu awangardowego; |
Literatura: |
LITERATURA PODSTAWOWA J. Białostocki (red.), Myśliciele, kronikarze i artyści o sztuce od starożytności do 1500 roku J. Białostocki (red.), Teoretycy, historiografowie i artyści o sztuce: 1500-1600 J. Białostocki, M. Poprzęcka, A. Ziemba (red.), Teoretycy, historiografowie i artyści o sztuce: 1600-1700 J. Białostocki, Pięć wieków myśli o sztuce, wyd. 2. Warszawa 1976 E. Grabska, M. Poprzęcka (red.), Teoretycy, artyści i krytycy o sztuce 1700-1870 U. Eco, Sztuka i piękno w średniowieczu, Kraków 2007 D. Freedberg, Potęga wizerunków: studia z historii i teorii oddziaływania, Kraków 2005 M. Rzepińska, Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego, t.1-2, Warszawa 1989, W. Tatarkiewicz, Dzieje sześciu pojęć, Warszawa 2006, W. Tatarkiewicz, Historia estetyki, t.1-3, Wrocław, LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA (WYBRANE POZYCJE) H. Belting, Obraz i kult: historia obrazu przed epoką sztuki, Gdańsk 2010 U. Eco, Historia brzydoty, Poznań 2007 G. Hocke, Świat jako labirynt. Maniera i mania w sztuce europejskiej w latach 1520-1650 i współcześnie, Gdańsk 2003 W. Hoghart, Analiza piękna, Gdańsk 2011 P. Jaroszyński, Spór o piękno, Lublin 2002 G.E. Lessing, Laokoon czyli o granicach malarstwa i poezji, Wrocław 1962, S. Morawski, Studia z historii myśli estetycznej XVIII i XIX wieku, Warszawa 1961 S. Morawski, Myśli o sztuce w okresie romantyzmu, Warszawa 1961 K. Pomian, Zbieracze i osobliwości. Paryż – Wenecja XVI-XVIII wiek, Lublin 2001 J. Reynolds, Pisma o sztuce. Wybór, Warszawa 2008, R. Nycz, Postmodernizm. Antologia przekładów, Kraków 1997 G. Vasari, Żywoty najsłynniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów, Warszawa – Kraków L. Vinci da, Traktat o malarstwie, Gdańsk 2006 - oraz teksty wskazywane na bieżąco na zajęciach. |
Efekty kształcenia i opis ECTS: |
Student/ka: Ma pogłębioną wiedzę o miejscu historii sztuki wśród nauk humanistycznych i jej specyfice przedmiotowej i metodologicznej oraz wiedzę o powiązaniach historii sztuki z innymi naukami humanistycznymi, w tym filozofią i literaturą. Potrafi formułować i rozwiązywać problemy w zakresie historii sztuki poprzez wyszukiwanie i selekcjonowanie właściwych informacji w zasobach drukowanych i cyfrowych, ich krytyczną ocenę i syntezę. Potrafi w stopniu zaawansowanym posługiwać się językiem specjalistycznym i stosować właściwą terminologię używaną do opisu i analizy dzieł sztuki. Potrafi rozpoznać różne rodzaje i typy dzieł sztuki oraz wytwory kultury wizualnej, a także przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem samodzielnie wybranych lub opracowanych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego i miejsca w procesie historyczno-kulturowym. Posiada zaawansowaną umiejętność konstruowania logicznej wypowiedzi w mowie i w piśmie w języku polskim i obcym. Umie przygotować tekst naukowy z aparatem badawczym i poprawnie opracowanymi fotografiami dzieł sztuki. Potrafi pracować samodzielnie i w grupie, także interdyscyplinarnej, przyjmując w niej rolę wiodącą. Potrafi komunikować się z otoczeniem uzasadniając merytorycznie swoje stanowisko. opis ECTS: Udział w ćwiczeniach 30 godzin praca własna z literatura ok. 40 godzin przygotowanie prezentacji zaliczeniowej ok. 20 godzin SUMA GODZIN ok. 90 LICZBA ECTS 3 |
Metody i kryteria oceniania: |
Ocena semestralna z ćwiczeń wystawiana jest na podstawie referatu dotyczącego tematu ustalonego z wykładowcą. Przy ocenianiu pod uwagę brana jest także aktywność oraz frekwencja na zajęciach. Ocena końcowa z wykładu wystawiana jest na podstawie egzaminu ustnego. Na ocenę wpływać będzie ocena z ćwiczeń, a także aktywność na zajęciach oraz obecność. Obecność na ćwiczeniach i wykładzie obowiązkowa (dopuszczalna liczba nieobecności w semestrze - 2). Sytuacje szczególne do rozpatrzenia i wyjaśnienia przez prowadzącego. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)
Okres: | 2021-10-01 - 2022-01-31 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CW
CZ CW
CW
PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 30 godzin, 50 miejsc
|
|
Koordynatorzy: | Paweł Drabarczyk vel Grabarczyk | |
Prowadzący grup: | Paweł Drabarczyk vel Grabarczyk | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę |
|
E-Learning: | E-Learning (pełny kurs) |
|
Skrócony opis: |
Przedmiot zaznajamia z najważniejszymi koncepcjami twórczości i dzieła sztuki w „świecie zachodnim” od starożytności po XIX w. Na tle debat filozoficznych przedstawia kształtowanie się pojęć i idei, które decydowały o tym, jak rozumiana była i jest sztuka. Obejmuje kluczowe debaty, spory oraz zwroty w myśleniu o przedmiocie i podmiocie działalności artystycznej. |
|
Pełny opis: |
1) pojęcie i systematyka sztuk w starożytnej Grecji; 2) kategoria mimesis u starożytnych; 3) Koncepcja katharsis u starożytnych i jej znaczenie dla sztuki 4) wyobraźnia, piękno, harmonia, kanon, ekfraza u starożytnych; 5) Koncepcja piękna u Pseudo-Dionizego Areopagity; 6) Spór o ikony w Bizancjum; 7) Piękno i brzydota u św. Augustyna; 8) Poglądy św. Tomasza z Akwinu na piękno; 9) Po co cystersom estetyka? Poglądy św. Bernarda z Clairvaux i rola sztuki u cystersów; 10) Estetyka scholastyczna 11) Paragone, czyli współzawodnictwo sztuk w renesansie; 12) Koncepcje perspektywy; 13) Znaczenie pojęcia disegno w nowożytnej sztuce; 14) Poglądy Lutra i Kalwina na obrazy. Protestancki ikonoklazm; 15) Sobór Trydencki a sztuka; 16) Historia pojęcia ut pictura poesis; 17) Poglądy na sztukę Poussina (zasada trzech jedności, decorum, inwencja); 18) Historia i podstawowe założenia teoretyczne akademii artystycznych (Włochy, Francja); 19) Malarstwo historyczne a akademia; 20) Spór starożytników z nowożytnikami; 21) Spór rubensistów z poussinistami; 22) Brytyjscy estetycy XVII/XVIII wieku a natura; 23) Gilpin i jego koncepcja malowniczości/picturesque; 24) Kategoria wzniosłości w refleksji nad sztuką od XIX wieku; 25) Piękno w tekstach Williama Hogharta; 26) Esej o malarstwie Diderota; 27) Narodziny idei muzeum; 28) Etyczny wymiar sztuki u Johna Ruskina; 29) Czym była nowoczesność dla Charlesa Baudelaire’a?; 30) Teoretyczne konteksty zwrotu awangardowego; |
|
Literatura: |
LITERATURA PODSTAWOWA J. Białostocki (red.), Myśliciele, kronikarze i artyści o sztuce od starożytności do 1500 roku J. Białostocki (red.), Teoretycy, historiografowie i artyści o sztuce: 1500-1600 J. Białostocki, M. Poprzęcka, A. Ziemba (red.), Teoretycy, historiografowie i artyści o sztuce: 1600-1700 J. Białostocki, Pięć wieków myśli o sztuce, wyd. 2. Warszawa 1976 E. Grabska, M. Poprzęcka (red.), Teoretycy, artyści i krytycy o sztuce 1700-1870 U. Eco, Sztuka i piękno w średniowieczu, Kraków 2007 D. Freedberg, Potęga wizerunków: studia z historii i teorii oddziaływania, Kraków 2005 M. Rzepińska, Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego, t.1-2, Warszawa 1989, W. Tatarkiewicz, Dzieje sześciu pojęć, Warszawa 2006, W. Tatarkiewicz, Historia estetyki, t.1-3, Wrocław, LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA (WYBRANE POZYCJE) H. Belting, Obraz i kult: historia obrazu przed epoką sztuki, Gdańsk 2010 U. Eco, Historia brzydoty, Poznań 2007 G. Hocke, Świat jako labirynt. Maniera i mania w sztuce europejskiej w latach 1520-1650 i współcześnie, Gdańsk 2003 W. Hoghart, Analiza piękna, Gdańsk 2011 P. Jaroszyński, Spór o piękno, Lublin 2002 G.E. Lessing, Laokoon czyli o granicach malarstwa i poezji, Wrocław 1962, S. Morawski, Studia z historii myśli estetycznej XVIII i XIX wieku, Warszawa 1961 S. Morawski, Myśli o sztuce w okresie romantyzmu, Warszawa 1961 K. Pomian, Zbieracze i osobliwości. Paryż – Wenecja XVI-XVIII wiek, Lublin 2001 J. Reynolds, Pisma o sztuce. Wybór, Warszawa 2008, R. Nycz, Postmodernizm. Antologia przekładów, Kraków 1997 G. Vasari, Żywoty najsłynniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów, Warszawa – Kraków L. Vinci da, Traktat o malarstwie, Gdańsk 2006 - oraz teksty wskazywane na bieżąco na zajęciach. |
|
Wymagania wstępne: |
Brak |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)
Okres: | 2022-10-01 - 2023-01-31 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ CW
CW
PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 30 godzin, 50 miejsc
|
|
Koordynatorzy: | Przemysław Nowogórski | |
Prowadzący grup: | Przemysław Nowogórski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-01-31 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ CW
PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 30 godzin, 20 miejsc
|
|
Koordynatorzy: | Przemysław Nowogórski | |
Prowadzący grup: | Przemysław Nowogórski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę |
|
Typ przedmiotu: | obowiązkowy |
|
Grupa przedmiotów ogólnouczenianych: | nie dotyczy |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.