Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Doktryny artystyczne. Starożytność - XIX w.

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: WNHS-HS-DAS19ć
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Doktryny artystyczne. Starożytność - XIX w.
Jednostka: Wydział Nauk Historycznych
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Poziom przedmiotu:

podstawowy

Symbol/Symbole kierunkowe efektów uczenia się:

HS2_W01

HS2_U01

HS2_U03

HS2_U07

HS2_U08

Skrócony opis:

Przedmiot zaznajamia z najważniejszymi koncepcjami twórczości i dzieła sztuki w „świecie zachodnim” od starożytności po XIX w. Na tle debat filozoficznych przedstawia kształtowanie się pojęć i idei, które decydowały o tym, jak rozumiana była i jest sztuka. Obejmuje kluczowe debaty, spory oraz zwroty w myśleniu o przedmiocie i podmiocie działalności artystycznej.

Pełny opis:

1) pojęcie i systematyka sztuk w starożytnej Grecji;

2) kategoria mimesis u starożytnych;

3) Koncepcja katharsis u starożytnych i jej znaczenie dla sztuki

4) wyobraźnia, piękno, harmonia, kanon, ekfraza u starożytnych;

5) Koncepcja piękna u Pseudo-Dionizego Areopagity;

6) Spór o ikony w Bizancjum;

7) Piękno i brzydota u św. Augustyna;

8) Poglądy św. Tomasza z Akwinu na piękno;

9) Po co cystersom estetyka? Poglądy św. Bernarda z Clairvaux i rola sztuki u cystersów;

10) Estetyka scholastyczna

11) Paragone, czyli współzawodnictwo sztuk w renesansie;

12) Koncepcje perspektywy;

13) Znaczenie pojęcia disegno w nowożytnej sztuce;

14) Poglądy Lutra i Kalwina na obrazy. Protestancki ikonoklazm;

15) Sobór Trydencki a sztuka;

16) Historia pojęcia ut pictura poesis;

17) Poglądy na sztukę Poussina (zasada trzech jedności, decorum, inwencja);

18) Historia i podstawowe założenia teoretyczne akademii artystycznych (Włochy, Francja);

19) Malarstwo historyczne a akademia;

20) Spór starożytników z nowożytnikami;

21) Spór rubensistów z poussinistami;

22) Brytyjscy estetycy XVII/XVIII wieku a natura;

23) Gilpin i jego koncepcja malowniczości/picturesque;

24) Kategoria wzniosłości w refleksji nad sztuką od XIX wieku;

25) Piękno w tekstach Williama Hogharta;

26) Esej o malarstwie Diderota;

27) Narodziny idei muzeum;

28) Etyczny wymiar sztuki u Johna Ruskina;

29) Czym była nowoczesność dla Charlesa Baudelaire’a?;

30) Teoretyczne konteksty zwrotu awangardowego;

Literatura:

LITERATURA PODSTAWOWA

J. Białostocki (red.), Myśliciele, kronikarze i artyści o sztuce od starożytności do 1500 roku

J. Białostocki (red.), Teoretycy, historiografowie i artyści o sztuce: 1500-1600

J. Białostocki, M. Poprzęcka, A. Ziemba (red.), Teoretycy, historiografowie i artyści o sztuce: 1600-1700

J. Białostocki, Pięć wieków myśli o sztuce, wyd. 2. Warszawa 1976

E. Grabska, M. Poprzęcka (red.), Teoretycy, artyści i krytycy o sztuce 1700-1870

U. Eco, Sztuka i piękno w średniowieczu, Kraków 2007

D. Freedberg, Potęga wizerunków: studia z historii i teorii oddziaływania, Kraków 2005

M. Rzepińska, Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego, t.1-2, Warszawa 1989,

W. Tatarkiewicz, Dzieje sześciu pojęć, Warszawa 2006,

W. Tatarkiewicz, Historia estetyki, t.1-3, Wrocław,

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA (WYBRANE POZYCJE)

H. Belting, Obraz i kult: historia obrazu przed epoką sztuki, Gdańsk 2010

U. Eco, Historia brzydoty, Poznań 2007

G. Hocke, Świat jako labirynt. Maniera i mania w sztuce europejskiej w latach 1520-1650 i współcześnie, Gdańsk 2003

W. Hoghart, Analiza piękna, Gdańsk 2011

P. Jaroszyński, Spór o piękno, Lublin 2002

G.E. Lessing, Laokoon czyli o granicach malarstwa i poezji, Wrocław 1962,

S. Morawski, Studia z historii myśli estetycznej XVIII i XIX wieku, Warszawa 1961

S. Morawski, Myśli o sztuce w okresie romantyzmu, Warszawa 1961

K. Pomian, Zbieracze i osobliwości. Paryż – Wenecja XVI-XVIII wiek, Lublin 2001

J. Reynolds, Pisma o sztuce. Wybór, Warszawa 2008,

R. Nycz, Postmodernizm. Antologia przekładów, Kraków 1997

G. Vasari, Żywoty najsłynniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów, Warszawa – Kraków

L. Vinci da, Traktat o malarstwie, Gdańsk 2006

- oraz teksty wskazywane na bieżąco na zajęciach.

Efekty kształcenia i opis ECTS:

Student/ka:

Ma pogłębioną wiedzę o miejscu historii sztuki wśród nauk

humanistycznych i jej specyfice przedmiotowej i metodologicznej oraz

wiedzę o powiązaniach historii sztuki z innymi naukami humanistycznymi,

w tym filozofią i literaturą.

Potrafi formułować i rozwiązywać problemy w zakresie historii sztuki

poprzez wyszukiwanie i selekcjonowanie właściwych informacji w

zasobach drukowanych i cyfrowych, ich krytyczną ocenę i syntezę. Potrafi

w stopniu zaawansowanym posługiwać się językiem specjalistycznym i

stosować właściwą terminologię używaną do opisu i analizy dzieł sztuki.

Potrafi rozpoznać różne rodzaje i typy dzieł sztuki oraz wytwory kultury

wizualnej, a także przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z

zastosowaniem samodzielnie wybranych lub opracowanych metod, w

celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego i miejsca w

procesie historyczno-kulturowym.

Posiada zaawansowaną umiejętność konstruowania logicznej wypowiedzi

w mowie i w piśmie w języku polskim i obcym. Umie przygotować tekst

naukowy z aparatem badawczym i poprawnie opracowanymi

fotografiami dzieł sztuki.

Potrafi pracować samodzielnie i w grupie, także interdyscyplinarnej,

przyjmując w niej rolę wiodącą. Potrafi komunikować się z otoczeniem

uzasadniając merytorycznie swoje stanowisko.

opis ECTS:

Udział w ćwiczeniach 30 godzin

praca własna z literatura ok. 40 godzin

przygotowanie prezentacji zaliczeniowej ok. 20 godzin

SUMA GODZIN ok. 90

LICZBA ECTS 3

Metody i kryteria oceniania:

Ocena semestralna z ćwiczeń wystawiana jest na podstawie referatu dotyczącego tematu ustalonego z wykładowcą. Przy ocenianiu pod uwagę brana jest także aktywność oraz frekwencja na zajęciach.

Ocena końcowa z wykładu wystawiana jest na podstawie egzaminu ustnego. Na ocenę wpływać będzie ocena z ćwiczeń, a także aktywność na zajęciach oraz obecność.

Obecność na ćwiczeniach i wykładzie obowiązkowa (dopuszczalna liczba nieobecności w semestrze - 2). Sytuacje szczególne do rozpatrzenia i wyjaśnienia przez prowadzącego.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-01-31
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin, 50 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Paweł Drabarczyk vel Grabarczyk
Prowadzący grup: Paweł Drabarczyk vel Grabarczyk
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
E-Learning:

E-Learning (pełny kurs)

Skrócony opis:

Przedmiot zaznajamia z najważniejszymi koncepcjami twórczości i dzieła sztuki w „świecie zachodnim” od starożytności po XIX w. Na tle debat filozoficznych przedstawia kształtowanie się pojęć i idei, które decydowały o tym, jak rozumiana była i jest sztuka. Obejmuje kluczowe debaty, spory oraz zwroty w myśleniu o przedmiocie i podmiocie działalności artystycznej.

Pełny opis:

1) pojęcie i systematyka sztuk w starożytnej Grecji;

2) kategoria mimesis u starożytnych;

3) Koncepcja katharsis u starożytnych i jej znaczenie dla sztuki

4) wyobraźnia, piękno, harmonia, kanon, ekfraza u starożytnych;

5) Koncepcja piękna u Pseudo-Dionizego Areopagity;

6) Spór o ikony w Bizancjum;

7) Piękno i brzydota u św. Augustyna;

8) Poglądy św. Tomasza z Akwinu na piękno;

9) Po co cystersom estetyka? Poglądy św. Bernarda z Clairvaux i rola sztuki u cystersów;

10) Estetyka scholastyczna

11) Paragone, czyli współzawodnictwo sztuk w renesansie;

12) Koncepcje perspektywy;

13) Znaczenie pojęcia disegno w nowożytnej sztuce;

14) Poglądy Lutra i Kalwina na obrazy. Protestancki ikonoklazm;

15) Sobór Trydencki a sztuka;

16) Historia pojęcia ut pictura poesis;

17) Poglądy na sztukę Poussina (zasada trzech jedności, decorum, inwencja);

18) Historia i podstawowe założenia teoretyczne akademii artystycznych (Włochy, Francja);

19) Malarstwo historyczne a akademia;

20) Spór starożytników z nowożytnikami;

21) Spór rubensistów z poussinistami;

22) Brytyjscy estetycy XVII/XVIII wieku a natura;

23) Gilpin i jego koncepcja malowniczości/picturesque;

24) Kategoria wzniosłości w refleksji nad sztuką od XIX wieku;

25) Piękno w tekstach Williama Hogharta;

26) Esej o malarstwie Diderota;

27) Narodziny idei muzeum;

28) Etyczny wymiar sztuki u Johna Ruskina;

29) Czym była nowoczesność dla Charlesa Baudelaire’a?;

30) Teoretyczne konteksty zwrotu awangardowego;

Literatura:

LITERATURA PODSTAWOWA

J. Białostocki (red.), Myśliciele, kronikarze i artyści o sztuce od starożytności do 1500 roku

J. Białostocki (red.), Teoretycy, historiografowie i artyści o sztuce: 1500-1600

J. Białostocki, M. Poprzęcka, A. Ziemba (red.), Teoretycy, historiografowie i artyści o sztuce: 1600-1700

J. Białostocki, Pięć wieków myśli o sztuce, wyd. 2. Warszawa 1976

E. Grabska, M. Poprzęcka (red.), Teoretycy, artyści i krytycy o sztuce 1700-1870

U. Eco, Sztuka i piękno w średniowieczu, Kraków 2007

D. Freedberg, Potęga wizerunków: studia z historii i teorii oddziaływania, Kraków 2005

M. Rzepińska, Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego, t.1-2, Warszawa 1989,

W. Tatarkiewicz, Dzieje sześciu pojęć, Warszawa 2006,

W. Tatarkiewicz, Historia estetyki, t.1-3, Wrocław,

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA (WYBRANE POZYCJE)

H. Belting, Obraz i kult: historia obrazu przed epoką sztuki, Gdańsk 2010

U. Eco, Historia brzydoty, Poznań 2007

G. Hocke, Świat jako labirynt. Maniera i mania w sztuce europejskiej w latach 1520-1650 i współcześnie, Gdańsk 2003

W. Hoghart, Analiza piękna, Gdańsk 2011

P. Jaroszyński, Spór o piękno, Lublin 2002

G.E. Lessing, Laokoon czyli o granicach malarstwa i poezji, Wrocław 1962,

S. Morawski, Studia z historii myśli estetycznej XVIII i XIX wieku, Warszawa 1961

S. Morawski, Myśli o sztuce w okresie romantyzmu, Warszawa 1961

K. Pomian, Zbieracze i osobliwości. Paryż – Wenecja XVI-XVIII wiek, Lublin 2001

J. Reynolds, Pisma o sztuce. Wybór, Warszawa 2008,

R. Nycz, Postmodernizm. Antologia przekładów, Kraków 1997

G. Vasari, Żywoty najsłynniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów, Warszawa – Kraków

L. Vinci da, Traktat o malarstwie, Gdańsk 2006

- oraz teksty wskazywane na bieżąco na zajęciach.

Wymagania wstępne:

Brak

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-01-31
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin, 50 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Przemysław Nowogórski
Prowadzący grup: Przemysław Nowogórski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-01-31
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin, 20 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Przemysław Nowogórski
Prowadzący grup: Przemysław Nowogórski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Typ przedmiotu:

obowiązkowy

Grupa przedmiotów ogólnouczenianych:

nie dotyczy

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
ul. Dewajtis 5,
01-815 Warszawa
tel: +48 22 561 88 00 https://uksw.edu.pl
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)