Synagogue-origins, functions, architecture, iconography and sources

nauki o sztuce

podstawowy

Podstawowa wiedza o sztuce polskiej i europejskiej XVII-XX wieku.

Wykłady dotyczą architektury i ikonografii żydowskiej sztuki sakralnej na podstawie wybranych przykładów z Polski, Europy i Izraela. Zakres tematyczny: specyfika sztuki żydowskiej i jej geneza, literatura, bazy danych, terminologia, źródła ikonografii, język hebrajski i wybrane pisma religijne, ikonografia w kontekście historycznym i kulturowym - Świątynia Jerozolimska jako punkt odniesienia dla synagogi, synagogi drewniane i murowane w Polsce, symbolika roślinna i zwierzęca, znaczenie zodiaku – w dekoracji synagog.

Zajęcia obejmują wykład ilustrowany prezentacją i materiałem filmowym. Zajęcia obejmują 15 godzin wykładów - w tym 3 godziny online. Studenci zobowiązani są do przeczytania wskazanego przez prowadzącego tekstu na 2tygodnie przed zajęciami i do odpowiedzi na dotyczące go pytanie podczas wykładu.

TEMATY ZAJĘĆ:

1. Krótka historia Żydów i judaizmu. Specyfika sztuki, jej źródła pisane ikonografia, terminologia.

2. Przybytek - biblijny opis - wyposażenie i jego symboliczne znaczenie. Świątynia Jerozolimska - biblijny opis, krótka historia, architektura, wyposażenie, znaczenie symboliczne Świątyni i Jerozolimy.

3. Synagoga - terminologia, historia i źródła, architektura, funkcje, wyposażenie, jej odniesienia do Świątyni Jerozolimskiej oraz najważniejsze przykłady starożytnych synagog na Bliskim Wschodzie.

4. Ikonografia starożytnej dekoracji synagogalnej i jej źródła. Zodiak - synagoga Bet Alfa i inne przykłady w Izraelu, synagoga Dura Europos i jej program ikonograficzny.

5. Synagogi w Polsce - historia społeczności żydowskiej, architektura i wyposażenie synagog oraz ich wzorce na przestrzeni wieków. Synagogi murowane i drewniane - wybrane przykłady.

6. Ikonografia wystroju synagog - motywy zwierzęce, roślinne, świątynne, kolorystyka.

7. Mistyka żydowska - drewniana synagoga w Gwoźdźcu - historia, architektura i program ikonograficzny.

8. Kolokwium zaliczeniowe.

Zajęcia obejmują wykłady ilustrowane prezentacją i materiałem filmowym. Studenci zobowiązani są do zapoznania się z tekstem wskazanym przez prowadzącego na 2 tygodnie przed zajęciami i odpowiedzi na związane z nim pytania w czasie wykładu. Wszystkie teksty znajdują się w zespole MTeams.

LITERATURA PODSTAWOWA

1. Bible (Old Testament) - selected passages (The Book of Exodus,The Book of Kings 1, Psalms among others).

https://www.biblegateway.com/passage/?search=1%20Kings+6&version=NIV

2. Friedman Mira, The Meaning of the Zodiac in Synagogues in the Land of Israel Turing the Byzantine Period: Ars Judaica, 2005, vol. 1, pp 51 – 66.

3. Ida Huberman, Living Symbols, Massada 1988

4. Perek Shirah.

5. Piechotka Maria and Kazimierz, Heaven's Gates: Wooden Synagogues…, Warsaw 2020 - selected passages.

6. Piechotka Maria and Kazimierz, Heaven's Gates: Masonry Syngaogues…, Warsaw 2020 - selected passages

7. Artykuły w języku angielskim wskazane przez wykładowcę do przeczytania w celu uzupełnienia wiedzy i przygotowania się do odpowiedzi na pytania. [wszystkie są dodane do MTeams].

1) Uczestnik wykładu ma podstawową wiedzę o znaczeniu historii sztuki żydowskiej wśród nauk humanistycznych i jest świadomy jej specyfiki przedmiotowej i metodologicznej.

2. Student ma uporządkowaną podstawową wiedzę o rodzajach, funkcjach i ikonografii religijnej sztuki żydowskiej, w szczególności dotyczącą synagogi.

3. Zna i rozumie podstawowe metody interpretacji obiektów sztuki żydowskiej oraz właściwą dla niej terminologię. Rozumie wpływ uwarunkowań historycznych i kulturowych na sztukę i jej symbolikę.

4. Ma świadomość złożoności zagadnień związanych ze sztuką żydowską i potrzeby jej badania.

5. Zna instytucje badające zagadnienia związane ze sztuką żydowską.

6. Potrafi skonstruować logiczną wypowiedź pisemną i ustną w języku angielskim na temat architektury i ikonografii sztuki żydowskiej na poziomie B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego.

Nakład pracy studenta obejmuje 15 [30] godzin wykładu monograficznego, 55 godzin przygotowania i prezentacji, lekturę i analizę wybranych tekstów, odpowiedzi na pytania, 15 godzin, łącznie 90 godzin (3 ECTS).

WYMAGANIA DO UKOŃCZENIA KURSU:

- obecność na zajęciach - max 30 pkt / dopuszczalna jedna nieobecność, kolejne nieobecności "kosztują" minus 3 pkt każda

- odpowiedź na pytanie dotyczące zadanego tekstu podczas zajęć – max 5 pkt

- zaliczenie kolokwium - max 65 punktów, 39 punktów zalicza.

- OCENA SEMESTRALNA - MAX 100 PKT

- obecność na zajęciach - max 30 pkt

- odpowiedzi na pytania z tekstu zadanego na wykład – max 5 pkt

- zaliczenie kolokwium - max 65 pkt/ minimum 39 pkt

- Skala ocen: 60-75 = 3,0 / 76-79 = 3,5 / 80-90 = 4,0 / 91-94 = 4,5 / 95-100 = 5,0

nie dotyczy