Antropologia kulturowa

podstawowy

NP2_W01; NP2_W02; NP2_W03; NP2_W04; NP2_W12; NP2_U01; NP2_U02; NP2_U04; NP2_K01; NP2_K05

Celem nauczania przedmiotu antropologii kulturowej na studiach pedagogicznych jest przyswojenie przez studentów podstawowej wiedzy z zakresu problematyki przedmiotu: szkoły, główne paradygmaty, cele i metody uprawiania antropologii kulturowej, ze szczególnym uwzględnieniem podstawowych kategorii związanych z określaniem przedmiotu(definicja, status, funkcja, struktura). Przedmiot winien również dostarczyć studentom zasobu niezbędnych pojęć ułatwiających im samodzielne studiowanie literatury z w/w przedmiotu. Wkład antropologii kulturowej, powinien także wpływać na tworzenie postaw otwartych, liberalnych, tolerancyjnych, nastawionych na pluralizm różnych ludzkich kultur.

Antropologia kultury jest nauką o człowieku jako twórcy kultury i istocie społecznej. Celem wykładu jest zapoznanie studentów ze specyfiką antropologii kulturowej, jej miejscem pośród innych nauk społecznych (szczególnie pedagogiki), zarysem jej historii, rozwijanych teorii i metod, którymi się posługuje. Przedmiot ma za także zadanie wprowadzić studentów w zagadnienie zróżnicowania kulturowego świata, pokazać, jak rodziła się naukowa refleksja nad tym fenomenem i uzmysłowić, że kultura jest wyróżnikiem gatunkowym rodzaju ludzkiego, bardzo ważnym dla działalności edukacyjnej. Wykład przedstawia zasadniczo klasyczne nurty w antropologii (wspominając o współczesnych) oraz podstawowe tematy antropologii w odniesieniu do pracy współczesnego pedagoga.

Treści merytoryczne dwojakiego typu:

1. metaprzedmiotowe: „Czym jest filozoficzna antropologia kultury?”

1.1. typy antropologii: filozoficzne i niefilozoficzne (np. psychologia, socjologia, kulturoznawstwo, teologia);

1.2.historia dyscypliny (od tematów antropologicznych po autonomiczną dyscyplinę)

2. przedmiotowe: opis i interpretacja faktu kultury i jej wpływu na działalność edukacyjną.

A. Bernard, Antropologia kulturowa, PIW, Warszawa 2006; Świat człowieka, świat kultury. Antologia tekstów klasycznej antropologii, red. E. Nowicka, PWN, Warszawa 2007; A. Kłoskowska, Socjologia kultury, PWN, Warszawa 2007; 4. B. Olszewska-Dioniziak, Człowiek, kultura, osobowość. Wstęp do klasycznej antropologii kulturowej, Alta, Kraków 2002; K. Brozi, Antropologia kulturowa, UMCS, Lublin 1992; F. Barth, A. Gingrich, R, Parkin, S. Silverman, Antropologia. Jedna dyscyplina cztery tradycje: brytyjska, niemiecka, francuska i amerykańska, tlum. J. Tegnerowicz, UJ, Kraków 2007; L. H. Morgan, Społeczeństwo pierwotne, w: Świat człowieka, świat kultury…, s. 71-81; E. B. Tylor, Cywilizacja pierwotna, w: Świat człowieka, świat kultury…, s. 82-96; B. Malinowski, Argonauci zachodniego Pacyfiku, w: Świat człowieka, świat

kultury…,s. 507-552; A. R. Radclif-Brown, Brat matki w Afryce Południowej, w: Świat człowieka, świat kultury…,s. 591-598; E. Evans-Pritchard, Wódz w lamparciej skórze, w: Świat człowieka, świat kultury…,s. 612-620; M. Mauss, Szkic o darze, w: Świat człowieka, świat kultury…, s. 107-168; C. Levi-Strauss, Bororo, w: Świat człowieka, świat kultury…, s. 715-736; C. Levi-Strauss, Struktura mitów, w: Świat człowieka, świat kultury…,s. 755-775; F. Boas, Ewolucja czy dyfuzja, w: Świat człowieka, świat kultury…,s. 264-273; A. L. Kreober, Istota kultury, w: Świat człowieka, świat kultury…,s. 279-289; W. Schmidt, Fazy rozwoju prawa macierzystego, w: Świat człowieka, świat kultury…,s. 315-322; S. Czarnowski, Wędrówka narzędzia, w: Świat człowieka, świat kultury…,s. 323-331; R. Benedict, Różnorodność kultur, w: Świat człowieka, świat kultury…,s. 357-371; R. Linton, Pojęcie kultury, w: Świat człowieka, świat kultury…,s. 403-420; E. Spir, Nieświadome modelowanie zachowań w społeczeństwie, w: Świat człowieka, świat kultury…,s. 421-434; B. L. Whorf, Model uniwersum Indian, w: Świat człowieka, świat kultury…,s. 435

441; M. Mead, Dojrzewanie na Samoa, w: Świat człowieka, świat kultury…,s. 474-506; L.A. White, Rozwój kultury, w: Świat człowieka, świat kultury…,s.641-647; M. Harris, Matka krowa, w: Świat człowieka, świat kultury…,s. 670-682; M. D. Shalins, Jak myślą tubylcy. O kapitanie Cooka na przykład, UJ, Kraków, G. Obeyesekere, Apoteoza kapitana Cooka, UJ, Kraków, 2005; M. A. Krąpiec, S. Kamiński, Z. Zdybicka [i inni], Wprowadzenie do filozofii, Lublin 1996; S. Kamiński, Jak filozofować?, Lublin 1989; tenże, Światopogląd, religia, teologia, Lublin 1998; M. Kurdziałek, Średniowiecze w poszukiwaniu równowagi między arystotelizmem a platonizmem, Lublin !996; M. J. Adler, Dziesięć błędów filozoficznych, Warszawa b.r; M.A. Krąpiec, J. Sochoń, Porzucić świat absurdów, Lublin 2002; S. Swieżawski, Istnienie i tajemnica, Lublin 1993; tenże, Święty Tomasz na nowo odczytany, Poznań 1995; tenże, Dzieje europejskiej filozofii klasycznej, Warszawa – Wrocław 2000; E. Gilson, Bóg i filozofia, Warszawa 1961; tenże, Chrystianizm a filozofia, Warszawa 1958; S. Swieżawski, Wstępy do q. 75- 89 Sth 1, w: Św. Tomasz z Akwinu,Traktat o człowieku, Summa teologii 1, 75 - 89, przeł. i oprac. S. Swieżawski, Warszawa 1998; R. Darowski, Filozofia człowieka. Zarys problematyki. Antologia tekstów, Kraków 2002; W. Chudy, Drugie śniadanie u Sokratesa, Warszawa 2004; K. Wojtyła, Rozważania o istocie człowieka, Kraków 1999.

Student definiuje istotę poznania kultury (cel, metoda, przedmiot); rozróżniania typy poznania humanistyczno-pedagogicznego kultury (różnice przedmiotu, metody, celu); wskazuje na przemiany dokonujące się w humanistycznej interpretacji faktu kultury w ciągu historii.

Student umie formułować w języku filozofii problemy dotyczące obserwowanych zjawisk społeczno-kulturowych i ich wpływu na działalność pedagogiczną.

Student wykazuje się dbałością w posługiwaniu się językiem filozoficznym, uzyskuje podstawową wrażliwość na problemy

kultury i edukacji.

AKTYWNOŚĆ studenta i liczba godzin pracy:

___________________________________________

Godziny wykładu.................................................. 30

Przygotowanie się do zajęć………………… 15

Przygotowanie się do egzamin................................ 15

____________________________________________

Sumaryczna liczba punktów ECTS 2

Metody: wykład (prowadzenie), dyskusja, pogadanka, analiza wyników badań nad wybranymi problemami społeczno-kulturowymi, prezentacje multimedialne.

Kryteria oceny:

Praca pisemna (esej), aktywność, frekwencja. Egzamin pisemny oceniany według następujących kryteriów:

- na ocenę 3,0 - 60% poprawnych odpowiedzi na zadane pytania dotyczące treści wykładu, praca pisemna oceniona dostatecznie (kryteria: wykorzystanie literatury, sposób wypowiedzi i argumentacji);

- na ocenę 3,5 - 65% poprawnych odpowiedzi na zadane pytania, praca pisemna oceniona dostatecznie, dostatecznie plus (kryteria: wykorzystanie literatury, sposób wypowiedzi i argumentacji);

- na ocenę 4,0 - 70% - 75% poprawnych odpowiedzi na zadane pytania, praca pisemna oceniona na dobry ( kryteria: wykorzystanie literatury, sposób wypowiedzi i argumentacji);

- na ocenę 4,5 - 80% poprawnych odpowiedzi na zadane pytania, praca pisemna oceniona na co najmniej dobry (kryteria: wykorzystanie literatury, sposób wypowiedzi i argumentacji);

- na ocenę 5,0 - 85 % i więcej poprawnych odpowiedzi na zadane pytania, praca pisemna oceniona na bardzo dobry (kryteria: wykorzystanie literatury, sposób wypowiedzi i argumentacji).